«Βιώσιμη ανάπτυξη για τις πόλεις σημαίνει έξυπνες και χρήσιμες εφαρμογές, που θα εξασφαλίζουν τη συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις, τη βελτίωση της καθημερινότητας και την προστασία του περιβάλλοντος»
Σε ποιο βαθμό η πανδημία έχει επηρεάσει την ατζέντα 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη; Ποια είναι τα πραγματικά προβλήματα και οι προκλήσεις που έφερε η πανδημία και με τις οποίες είναι αντιμέτωπες σήμερα οι πόλεις; Ποιες μπορεί να είναι οι προτεραιότητας για τη βιωσιμότητα των πόλεων και πως μπορεί η τεχνολογία – καινοτομία να δώσει πρακτικές λύσεις στις νέες πραγματικότητες;
Στις απαντήσεις αυτών των ερωτημάτων επικεντρώθηκε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ και Δήμαρχος Τρικκαίων Δημήτρης Παπαστεργίου, μιλώντας στην 5η Σύνοδο Κορυφής Αειφορίας για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μεσόγειο, που διοργάνωσε ο Economist στην Αθήνα.
Η συζήτηση αυτή πραγματοποιήθηκε, συμμετέχοντας σε κύκλο συζήτησης για τη βιωσιμότητα των πόλεων, μαζί με τον δήμαρχο Αθηναίων Κώστα Μπακογιάννη, τον δήμαρχο Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, τον διευθυντή Εταιρικών Σχέσεων της Wind Hellas Γιώργο Τσαπρούνη, την επικεφαλής του τομέα επικοινωνίας του Παγκόσμιου Συμφώνου Δημάρχων για το Κλίμα και την Ενέργεια Marnie McGregor και τον καθηγητή του ΕΚΠΑ Ανδρέα Παπανδρέου.
«Να μην πεταχτούν χρήματα σε εφαρμογές και εξοπλισμό που μετά από λίγους μήνες θα μείνει κουφάρι»
Ο κ. Παπαστεργίου στην αρχική του τοποθέτηση σημείωσε ότι θεωρητικά μπορεί να βρισκόμαστε στην μετά covid εποχή, ωστόσο δεν έχουμε ξεμπλέξει από την πανδημία. Παρόλα αυτά, είπε, «για την Aυτοδιοίκηση στην Ελλάδα η περίοδος αυτή έχει φοβερό ενδιαφέρον, γιατί μπροστά μας έχουμε τρία χρηματοδοτικά εργαλεία, τα οποία μπορούν να μας κάνουν να ξεκολλήσουμε και το μυαλό μας αλλά και τους δήμους μας από μια δύσκολη και ζοφερή πραγματικότητα. Και μιλάω για το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», για το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ που έρχεται αμέσως μετά. Και από κει και πέρα υπάρχει μια τεράστια πρόκληση που δυστυχώς, έπρεπε να προηγηθούν τα γεγονότα του καλοκαιριού, για να καταλάβουμε πόσο επείγουσα είναι πλέον η ανάγκη να βάλουμε τον παράγοντα περιβάλλον σε κάθε μας έκφραση στην καθημερινότητά μας».
Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ υπογράμμισε την ανάγκη «να επιλέξουμε τους τρόπους με τους οποίους θα κάνουμε την καλύτερη αξιοποίηση των χρημάτων που υπάρχουν. Ειδικά στο κομμάτι των έξυπνων λύσεων και εφαρμογών, και στα τρία προγράμματα έχουν πολλά χρήματα.
Αυτό λοιπόν το οποίο θεωρώ πως θα πρέπει να μας κάνει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί είναι να μην πεταχτούν τα χρήματα αυτά σε εφαρμογές και εξοπλισμό, ο οποίος μετά από λίγους μήνες θα μείνει κουφάρι.
Το έχουμε δει πάρα πολύ συχνά στη χώρα να κάνουμε εφαρμογές οι οποίες είναι πολύ ωραίες, μας εντυπωσιάζουν, αλλά δεν λύνουν κανένα πραγματικό πρόβλημα. Συνεπώς, θα πρέπει να πάμε ανάποδα. Και να δούμε ποια είναι τα πραγματικά προβλήματα μέσα στην Αυτοδιοίκηση και μέσω των εφαρμογών, να δώσουμε πρακτικές λύσεις».
Να εκμεταλλευτούμε την τεχνολογία για την Πολιτική Προστασία
«Το ίδιο, είπε, πρέπει να κάνουμε και στην Πολιτική Προστασία. Έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον την ώρα αυτή να δούμε, πως μπορούμε να εκμεταλλευτούμε την τεχνολογία που υπάρχει έτσι ώστε να προλάβουμε καταστάσεις, να βρούμε τα πρόδρομα φαινόμενα, ειδικά στις πλημμύρες, και να προειδοποιήσουμε τον πληθυσμό για φαινόμενα τα οποία έρχονται.
Συνεπώς να δούμε πως προετοιμαζόμαστε πως τα δίκτυά μας οι υποδομές μας θα είναι συμβατές με τις εφαρμογές που έρχονται, πως θα σώσουμε ανθρώπους, θα προειδοποιήσουμε. Και φυσικά μέσα σε όλα αυτά, πρέπει να βάλουμε και τον παράγοντα περιβάλλον».
Ο κ. Παπαστεργίου ανέφερε ότι ήδη τα Τρίκαλα, η Καλαμάτα, τα Γιάννενα, το Ηράκλειο και η Κοζάνη προετοιμάζονται προς αυτήν την κατεύθυνση συμμετέχοντας στην πανευρωπαϊκή πρωτοβουλία για τις Κλιματικά Ουδέτερες Πόλεις, σημειώνοντας ωστόσο ότι είναι «πολύ δύσκολο για ελληνική πόλη να φτάσουμε στον προορισμό μας, αλλά και μόνο το ταξίδι είναι αρκετό για να δούμε τουλάχιστον αυτό το οποίο έρχεται».
Πλατφόρμες διαλόγου και συμμετοχής των πολιτών στις αποφάσεις
Απαντώντας στην ερώτηση για το ποια είναι η μέχρι τώρα εμπειρία της πόλης του στην εφαρμογή της τεχνολογίας και της καινοτομίας και κατά πόσο συμμετέχουν οι πολίτες στον όλο σχεδιασμό ο κ. Παπαστεργίου τόνισε ότι: «Το σημαντικό είναι να μπορέσουμε, μέσω της τηλεφωνίας και των εφαρμογών που υπάρχουν, να εμπλέξουμε τους πολίτες μας στα δίκτυα που υπάρχουν. Οι πολίτες φοβάμαι πως βλέπουνε και μέσα στην πανδημία και πριν και τώρα, να διαδραματίζονται μπροστά τους διάφορα πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα, τα οποία μάλλον τους αφήνουν αδιάφορους. Το μυστικό λοιπόν είναι πως μπορούμε μέσω της τεχνολογίας και διάφορων εφαρμογών να ρωτήσουμε τη γνώμη τους. Να τους κάνουμε να συμμετέχουν, να νιώσουν κι αυτοί κομμάτι, αυτής της πολιτικής αλλαγής που πρέπει να γίνει στην κοινωνία μας. Και δεν χρειάζεται να τους ρωτάμε μόνο για τα πολύ σοβαρά θέματα. Θα μου αρκούσε και νομίζω ότι θα αρκούσε και σε εκείνους να τους ρωτάμε κάθε μία – δύο εβδομάδες, για το τι χρώμα θέλουμε να βάψουμε ένα σχολείο, για το τι λουλούδια θα βάλουμε στην κεντρική πλατεία, για θέματα δηλαδή απλά μικρά και καθημερινά. Με τον τρόπο αρχίζουν και βλέπουν ότι γενικά δεν είναι αποστασιοποιημένοι από την εξουσία. Είναι κι αυτοί κομμάτι της εξουσίας. Είναι κι αυτοί ικανοί να αποφασίσουν αρκεί βέβαια την άποψή τους να την ακούμε και να τη μετράμε. Μια τελευταία δουλειά που κάναμε, σε επίπεδο κοινωνικού διαλόγου ήταν το αν θέλουμε ένα δρόμο στα Τρίκαλα να τον κάνουμε πεζόδρομο ή να τον αφήσουμε σε ελεύθερη κυκλοφορία. Σας πληροφορώ ότι συμμετείχαν και συμμετείχαν πολύ ενεργά. Κι όντως τη γνώμη τους την ακούσαμε. Συνεπώς το ζητούμενο είναι να στήσουμε τέτοιες πλατφόρμες διαλόγου. Τα κοινωνικά δίκτυα παίζουν το ρόλο τους, θεωρώ ότι βοηθούν στον εκδημοκρατισμό με τις ακρότητες που έχουν, αλλά θα πρέπει όμως την επόμενη ημέρα η τεχνολογία να είναι δίπλα μας, να είναι στο χέρι μας, γιατί τα πάντα περνούν από το κινητό και την επόμενη μέρα να ρωτάμε και να παίρνουμε αυτά τα οποία μαζί τους πρέπει να κάνουμε».
Να μην φοβηθούμε να πάρουμε δύσκολες αποφάσεις
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, τόνισε πως «συνεπώς, θέλει τόλμη, σίγουρα θέλει σχεδιασμό και να μην φοβηθούμε να πάρουμε δύσκολες αποφάσεις. Τα πράγματα θα πάνε πολύ καλύτερα, γιατί έχει ειπωθεί ξανά ότι αν ο ορίζοντας είναι οι επόμενες εκλογές ok, ας αναλωθούμε στο να μαζέψουμε τα σκουπίδια ή να αλλάξουμε πέντε λάμπες κι αυτό είναι όλο.
Αν όμως στην πραγματικότητα μας νοιάζει το 2030, μας ενδιαφέρουν SDGs (Sustainable Development Goals), και το πώς θα μπορέσουμε να πάμε πιο κοντά στους πολίτες, τότε πρέπει να κάνουμε μια τελείως διαφορετική θεώρηση. Η πανδημία μας έδειξε το δρόμο. Πόσο πιο ήσυχες, πόσο πιο ανθρώπινες, πόσο πιο φιλικές ήταν οι πόλεις μας μέσα στην πανδημία, με πολύ λιγότερα αυτοκίνητα, με μεγαλύτερη αξία στην ανθρώπινη ζωή, και την ανθρώπινη επαφή, γιατί τότε καταλάβαμε πόσο σημαντική είναι».
