Η διαχείριση των πόρων στη νέα Προγραμματική Περίοδο 2014-2020 να γίνεται από τις αιρετές περιφέρειες σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους φορείς, όπως επίσης τα νέα προγράμματα να είναι πολυτομεακά και πολυταμειακά, ζητούν οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες Κρήτης και Βορείου και Νοτίου Αιγαίου.
Το αίτημα διατυπώθηκε κατά τη διάρκεια της 5ης Συνεδρίασης της Επιτροπής Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος Κρήτης και Νήσων Αιγαίου 2007-2013 με την συμμετοχή των 3 εμπλεκόμενων Περιφερειών, της Περιφέρειας Κρήτης που έχει την προεδρία της Επιτροπής Παρακολούθησης για το 2013, και των Περιφερειών Βορείου, και Νοτίου Αιγαίου.
Μάλιστα οι τρεις περιφερειάρχες Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, Νοτίου Αιγαίου Γιάννης Μαχαιρίδης και Βορείου Αιγαίου Θανάσης Γιακουλής ζήτησαν από την κυβέρνηση κατά την υλοποίηση της νέας Προγραμματικής Περιόδου να παταχθεί η «Αθηνοκεντρική» γραφειοκρατία που καθυστερεί την εκτέλεση των έργων με αποτέλεσμα την απώλεια Ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Επίσης οι τρείς περιφερειάρχες σε κοινό μέτωπο με τους παριστάμενους δημάρχους της Κρήτης του Βόρειου και Νότιου Αιγαίου ζήτησαν από την κυβέρνηση να δείξει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον Α΄και Β΄βαθμό της Αυτοδιοίκησης εκχωρώντας περισσότερες αρμοδιότητες αναφορικά με την εκτέλεση του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020.
Ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης σε δηλώσεις του τόνισε για άλλη μια φορά ότι τα προγράμματα της νέας προγραμματικής περιόδου πρέπει να τα διαχειριστούν οι αιρετές Περιφέρειες , όπως επίσης να είναι πολυτομεακά και πολυταμειακά.
«Δεν πρέπει να επαναληφθεί αυτό που έγινε την προηγούμενη προγραμματική περίοδο που είχαμε τις εκχωρήσεις από τα αρμόδια υπουργεία, ήταν ό,τι χειρότερο υπήρξε για την αποτελεσματική διαχείριση των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων. Εκτιμούμε ότι η νέα Προγραμματική Περίοδος 2014-2020 θα είναι καλύτερη από την προηγούμενη σε απορροφήσεις, γιατί διαφορετικό είναι να έχει μια αιρετή περιφέρεια τον προγραμματισμό, την διεκδίκηση, και την υλοποίηση των έργων την επόμενη 5ετία, πάντα σε συνεργασία με τους φορείς υλοποίησης, και διαφορετικό είναι το αποτέλεσμα με την εναλλαγή των κομμάτων στις κυβερνήσεις, των υπουργών, των γενικών γραμματέων».
Ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιάννης Μαχαιρίδης επανέλαβε ότι «αυτό που ζητάμε από την κυβέρνηση είναι η επόμενη προγραμματική περίοδος να περάσει εξ ολοκλήρου στην διαχείριση των περιφερειών. Η επόμενη προγραμματική περίοδος θα πρέπει να είναι καθαρά περιφερειακή, τα 13 Περιφερειακά Προγράμματα να είναι πολυτομεακά και πολυταμειακά, και την διαχείριση τους να έχουν οι ίδιες οι περιφέρειες. Οι 3 περιφέρειες (Κρήτης, Βορείου, Νοτίου Αιγαίου) είμαστε οι στυλοβάτες της εθνικής οικονομίας με τον τουρισμό και την γεωργία μας».
Ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Θανάσης Γιακαλής υπογράμμισε ότι «από τον Ιούνιο του 2011 όταν οι αιρετές περιφέρειες ανέλαβαν την διαχείριση του ΕΣΠΑ, τα προγράμματα «έτρεξαν» με μεγάλη ταχύτητα. Η κυβέρνηση θα πρέπει να εμπιστευθεί την Αυτοδιοίκηση, η αιρετή περιφέρεια είναι θεσμός που έχει πετύχει καθώς έχει λύσει και αντιμετωπίσει προβλήματα που δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα μας».
Επανέλαβε επίσης ότι την νέα προγραμματική περίοδο τα προγράμματα θα πρέπει να είναι πολυτομεακά και πολυταμειακά.
Στοιχεία υλοποίησης Επιχειρησιακού Προγράμματος Νήσων Αιγαίου 2007-2013
-Το ΕΠ Κρήτης και Νήσων Αιγαίου 2007-2013 με συνολικό προϋπολογισμό 1,14 δις €, κατά Περιφέρεια κατανέμονται ως εξής:
497,6 εκ. € στην Περιφέρεια Κρήτης
362,4 εκ. € στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και
280 εκ. € στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου
Έχει επιτευχθεί μέχρι τέλος Αυγούστου 2013, συνολικά και για τις 3 Περιφέρειες:
-Εντάξεις έργων προϋπολογισμού 1,9 δις €, δημιουργώντας συνολική υπερ δέσμευση της τάξης του 65,6%
-Νομικές Δεσμεύσεις προϋπολογισμού 1,2 δις €, καλύπτοντας το 1,05% των συνολικών δεσμεύσεων του Προγράμματος
-Πληρωμές ποσού 710 εκ. € ανεβάζοντας το ποσοστό απορρόφησης στο 62,3 % , ποσοστό σημαντικά μεγαλύτερο από το Μ.Ο. του συνόλου του ΕΣΠΑ, το οποίο την ίδια χρονική περίοδο έφθανε το 55%.
-Η πρόοδος του προγράμματος, από την προηγούμενη επιτροπή της Ρόδου, μέχρι 31 Αυγούστου 2013, δηλαδή τους τελευταίους 10 μήνες ,αφορά σε εντάξεις έργων 220 εκ ευρώ, υπογραφή συμβάσεων 200 εκ ευρώ και πληρωμές 210 εκ ευρώ(χρήμα που κατέληξε στην αγορά), που αύξησαν το ποσοστό απορρόφησης κατά 18 ποσοστιαίες μονάδες.
Απορροφήσεις ΕΣΠΑ στην Περιφέρεια Κρήτης
-Μέχρι σήμερα, στους άξονες προτεραιότητας που διαχειρίζεται η Περιφέρεια Κρήτης, εντάχθηκαν 495 έργα προϋπολογισμού 770 εκ €, δημιουργώντας συνολική υπερ δέσμευση της τάξης του 55%, απόλυτα δικαιολογημένη λαμβάνοντας υπόψη τις εκπτώσεις που έχουμε στην Κρήτη
-Υπογράφηκαν συμβάσεις προϋπολογισμού 455,5 εκ €, καλύπτοντας το 92% των συνολικών δεσμεύσεων του Προγράμματος
-Πραγματοποιήθηκαν πληρωμές ποσού 272 εκ. € ανεβάζοντας το ποσοστό απορρόφησης στο 54,5%.
Στην ομιλία του ο Περιφερειάρχης επεσήμανε, ότι, από την έναρξη διαχείρισης των Περιφερειακών Προγραμμάτων από την Περιφέρεια Κρήτης έχουν περάσει 26 μήνες ουσιαστικής δουλειάς και συνεχούς συνεργασίας και διαβούλευσης τόσο με τους φορείς της Κρήτης όσο και με τα αρμόδια υπουργεία προκειμένου «να μην χαθεί ούτε ένα ευρώ, να αξιοποιήσουμε τις συνέργειες με τα τομεακά προγράμματα του ΕΣΠΑ, με έμφαση στα προγράμματα ΕΠΠΕΡΑΑ, ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΙΜΟΤΗΤΑ και ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ, να κάνουμε πράξη βασικούς άξονες της αναπτυξιακής στρατηγικής της αιρετής περιφέρειας Κρήτης όσον αφορά:
- Στη διαχείριση των λυμάτων με κάλυψη όλων των οικισμών πάνω από 2.000 κατοίκους με δίκτυα και βιολογικούς ,αλλά και όλων των οικολογικά ευαίσθητων περιοχών (πχ παράκτιες τουριστικές περιοχές, περιοχές γύρω από φράγματα)
- Στη δημιουργία προϋποθέσεων ασφάλειας του οδικού δικτύου της Κρήτης
- Στη διαχείριση των απορριμμάτων της Κρήτης στο πλαίσιο του νέου οικολογικά και κοινωνικά αποδεκτού ΠΕΣΔΑ Κρήτης.
- Στην εξασφάλιση σύγχρονων σχολικών μονάδων υποχρεωτικής α/βαθμιας και β/βάθμιας εκπαίδευσης, και παιδικούς σταθμούς σε όλους τους Δήμους της Κρήτης που είχαν μέχρι και σήμερα διαπιστωμένο έλλειμμα στις υποδομές αυτές .
- Στην εξασφάλιση αναβαθμισμένων μονάδων όλων των βαθμίδων νοσοκομειακής περίθαλψης και δημόσιας υγείας
- Στην δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου αναβαθμισμένων ή και καινούριων αρχαιολογικών μουσείων, από τα Χανιά μέχρι τη Σητεία και τη Μεσσαρά, καθώς και ενός ολοκληρωμένου δικτύου σημαντικών μνημείων όλων των περιόδων που θα μπορούν να βελτιώσουν την ελκυστικότητα της περιφέρειας και να αναβαθμίσουν το τουριστικό προϊόν της» .
Ο Περιφερειάρχης Κρήτης υπογράμμισε επίσης ότι, όταν οι αιρετές περιφέρειες ανάλαβαν την ευθύνη των περιφερειακών προγραμμάτων πολλοί ισχυρίστηκαν ότι το έργο τους θα ήταν περιορισμένο γιατί η ενεργοποίηση του ΕΣΠΑ βρισκόταν ήδη σε προχωρημένο σημείο. Τελικά, η πραγματικότητα αποδείχθηκε διαφορετική καθώς: «Μέσα στους 26 μήνες που πέρασαν αφενός εντάξαμε 325 νέα έργα, το 65% των συνολικά ενταγμένων έργων του προγράμματος μας, και αφετέρου δίνουμε καθημερινά την μάχη της επιτάχυνσης των διαδικασιών υλοποίησης του προγράμματος σε επίπεδο περιφερειακό αλλά και κεντρικό. Για να πετύχουμε όμως τους στόχους μας στη νέα Προγραμματική Περίοδο, πρέπει να διαμορφώσουμε ένα ελκυστικό επενδυτικό περιβάλλον με την αντιμετώπιση θεσμικών εκκρεμοτήτων τη δημιουργία κατάλληλων υποδομών και την ανάδειξη της εικόνας της Περιφέρειας Κρήτης και των ευκαιριών που προσφέρει».
Τέλος με ιδιαίτερη έμφαση και οι τρείς Περιφερειάρχες ευχαρίστησαν δημόσια τους προϊσταμένους, τα στελέχη των Υπουργείων, των Ενδιάμεσων Διαχειριστικών Αρχών, των υπηρεσιών των Περιφερειών, για το έργο που πάραξαν, και ήταν καταλυτικό για την θετική πορεία υλοποίησης του ΕΣΠΑ.