Στην 14η Πανελλήνια Σύνοδο των ΦοΔΣΑ μίλησε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου, σύνοδο που συνδιοργάνωσαν στην Αλεξανδρούπολη, το Δίκτυο των ΦΟΔΣΑ και ο ΦοΔΣΑ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας – Θράκης και τελούσε υπό την αιγίδα της ΚΕΔΕ, με θέμα: «Ανάκτηση και Ανακύκλωση: Η Ελλάδα μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων».
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ σημείωσε ότι η ατζέντα της φετινής συνόδου είναι πολύ διαφορετική γιατί τα πράγματα αλλάζουν άρδην. «Κατά συνέπεια, είπε, θα πρέπει και εμείς να ανασυνταχθούμε σε σχέση με τη νέα παγκόσμια συγκυρία, η οποία μεταβάλλεται συνεχώς και έχει να κάνει κυρίως με τα ενεργειακά αλλά και με τα περιβαλλοντικά ζητήματα, την κυκλική οικονομία και την ουδετερότητα των πόλεών μας».
Ο κ. Παπαστεργίου συμπλήρωσε πως όπως στα ενεργειακά τα ζητήματα που τίθενται είναι η μείωση της κατανάλωσης, η παραγωγή ενέργειας με καθαρό τρόπο και η αποθήκευσή της, κατ΄ αντιστοιχία ανάλογο τρίπτυχο θα πρέπει να δούμε και για τα απορρίμματα. Ήτοι, μείωση της παραγωγής απορριμμάτων, εφαρμογή χωριστών ρευμάτων διαλογής στην πηγή και ενεργειακή αξιοποίησή τους.
Ωστόσο υποστήριξε πως «ενώ όλοι έχουμε ξεκάθαρο στο μυαλό μας τι πρέπει να γίνει, στην Ελλάδα η αλήθεια είναι πως κολλάμε» και υπογράμμισε πως αυτό που προέχει είναι «να τραβήξουμε μία γραμμή, να κάνουμε τον απολογισμό μας, να δούμε τι λάθη κάναμε και να φύγουμε μπροστά, με πρωταγωνιστές την Αυτοδιοίκηση Α’ βαθμού».
Αναφερόμενος στις μέχρι τώρα παθογένειες και λάθη στη διαχείριση των απορριμμάτων στη χώρα μας υπογράμμισε πως «συνταγματικά η διαχείριση των απορριμμάτων είναι αρμοδιότητα του Α’ βαθμού Αυτοδιοίκησης. Ωστόσο ο κατακερματισμός των αρμοδιοτήτων δεν βοήθησε στη διαχείριση. Τα τελευταία 15 χρόνια δεν υπήρχε αρχή, μέση και τέλος.
Επίσης το ότι αργήσαμε να έχουμε εθνικό σχεδιασμό, αλλά και αυτόν τον αλλάξαμε δύο φορές μέσα σε 6 χρόνια, δεν βοήθησε στο να υπάρχει μία ολοκληρωμένη διαχείριση. Το γεγονός και μόνο ότι σήμερα ξεκινάμε ή δημοπρατούμε μονάδες, οι οποίες ακόμη και από την στιγμή της υπογραφής είναι ήδη εκτός ευρωπαϊκών προδιαγραφών, δείχνει το μέγεθος του προβλήματος. Τουλάχιστον, θα πρέπει αδειοδοτικά αυτή η προσαρμογή, αυτή η μετάβαση να γίνει γρήγορα, γιατί στο παρελθόν οι χρόνοι που απαιτήθηκαν για την περιβαλλοντική αδειοδότηση ήταν πάρα πολύ μεγάλοι».
Επίσης η έλλειψη προσωπικού στους φορείς διαχείρισης και όλη αυτή η πανσπερμία, με συνδέσμους, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου κ.λπ., σημείωσε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, δεν βοήθησαν.
«Συνεπώς, συνέχισε πρέπει να αρχίσουμε να βλέπουμε τις παθογένειες που δημιουργήθηκαν και να φύγουμε μπροστά, αλλά με μεθοδολογία, με στόχευση, με ημερομηνίες. Πως θα κάνουμε διαλογή στην πηγή, όταν ακόμη και σήμερα τα πράσινα σημεία και το ΕΣΠΑ στο κομμάτι αυτό δεν έχει περπατήσει;
Όταν το κράτος επί 15 χρόνια αδυνατεί να θέσει τις βάσεις, όταν ο ΕΟΑΝ είναι «ευνουχισμένος», όταν τα συστήματα διαχείρισης ανακύκλωσης συσκευασιών πελαγοδρομούν, έχοντας εισφοροδιαφυγή σχεδόν 50%, οι Δήμοι φταίνε που δεν πιάνουμε τα ποσοστά ανακύκλωσης; Οι Δήμοι και οι πολίτες θα έρθουν να πληρώσουν το τέλος ταφής;
Καταλαβαίνω πως είναι αιρεσιμότητα για το Ταμείο Ανάκαμψης να επιβληθεί το τέλος ταφής. Ας το πληρώσουν αυτοί που φταίνε, δηλαδή το ίδιο κράτος. Δεν φταίνε σε καμία περίπτωση οι Δήμοι και οι πολίτες.
Παρόλα αυτά δεν βοηθάει να ανακυκλώνουμε την εσωστρέφειά. Από δω και πέρα πρέπει να δούμε όλοι τα λάθη μας, γιατί και η Αυτοδιοίκηση δεν είναι άμοιρη ευθυνών. Δεν πήραμε πολιτικές αποφάσεις κάποιοι εξ ημών όταν έπρεπε να τις πάρουμε, με αποτέλεσμα να μείνουν πίσω τα έργα.
Ως Αυτοδιοίκηση πρέπει να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων, να βοηθηθούμε προφανώς για την διαλογή στην πηγή, γιατί πρέπει να στήσουμε εκ νέου μηχανισμούς, αλλά να αναλάβουμε ευθύνες με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, προκειμένου να μπορέσουμε να ξεκολλήσουμε αυτό το ντροπιαστικό ποσοστό ανακύκλωσης για τη χώρα.
Το λέω και πάλι ότι δεν είναι μόνο ευθύνη των Δήμων. Είναι ευθύνη του συστήματος και μόνο αν συνεργαστούμε όλοι μαζί για να ξεκολλήσουμε, θα μπορέσουμε να δώσουμε λύσεις στο περιβάλλον, στους πολίτες μας, θα μπορέσουμε να οδεύσουμε σε ένα πιο πράσινο και κυκλικό μέλλον».