Η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, έχει επισημάνει εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα, την ύπαρξη τριών εξαιρετικά κρίσιμων προβλημάτων σχετικά με την υλοποίηση του ΕΣΠΑ:
1. Η Χώρα κινδυνεύει να απολέσει πόρους ύψους περίπου 1,2 δισ. € από του ΕΣΠΑ 2007-13, λόγω της μη χρηματοδότησης των έργων από το ΠΔΕ
2. Λόγω του παρατηρούμενου φαινομένου της διακοπής των εργασιών εκατοντάδων εκτελούμενων έργων του ΕΣΠΑ 2007-2013 από τους αναδόχους, λόγω μη χρηματοδότησης, είναι πολύ πιθανόν αυτά να καταστούν ημιτελή. Αν συμβεί αυτό, θα αναγκαστούμε να επιστρέψουμε στην Ε.Ε. τα χρήματα που αφορούν ήδη πραγματοποιηθείσες πληρωμές, που συνολικά εκτιμώνται σε 4,5 δις €.
3. ΤΟ ΕΣΠΑ 2014-20, (18 μήνες μετά την έγκρισή του και 9 μήνες μετά την έγκριση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων) δεν έχει ξεκινήσει και δεν έχει υποβληθεί ακόμα καμία δαπάνη στην Ε.Ε.. Αποτέλεσμα αυτού:
o είναι αδύνατο η Χώρα να ωφεληθεί από τις προβλέψεις για το «Αποθεματικό επίδοσης» (άρθρο 20 του Κανονισμού 1303/13), συνεπώς θα χαθούν προγραμματισμένοι πόροι ύψους 2 δις €.
o επιπροσθέτως λόγω των χαρακτηριστικών καθυστερήσεων, η Χώρα κινδυνεύει να υποστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το μέτρο της αναστολής μέρους ή του συνόλου των ενδιαμέσων πληρωμών, (άρθρο 22, του παραπάνω Κανονισμού)
Για την επίλυση των παραπάνω προβλημάτων ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης, τη Δευτέρα, 21 Σεπτεμβρίου, θα συναντηθεί με
τον πρόεδρο της Επιτροπής των Περιφερειών της Ευρώπης Markku Markkula, προκειμένου να του καταθέσει σχετικό αναλυτικό υπόμνημα για τα προβλήματα υλοποίησης του ΕΣΠΑ , καθώς και αίτημα παράτασής για ένα έτος του προγράμματος που αφορά το ΕΣΠΑ 2007-2013.
Το ίδιο υπόμνημα θα κατατεθεί και στο γραφείο της Επιτρόπου Περιφερειακής Πολιτικής Κορίνας Κρέτσου, ενώ θα επιδιωχθεί συνάντηση μαζί της προκειμένου να ενημερωθεί από τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ αναλυτικά για τα ζητήματα που έχουν προκύψει.
Παράλληλα ενημερώνουμε ότι αντίστοιχες προτάσεις έχει καταθέσει η ΚΕΔΕ προς όλες τις αρμόδιες Ελληνικές και Ευρωπαϊκές Αρχές.
Συγκεκριμένα η ΚΕΔΕ προτείνει:
Την επέκταση της περιόδου επιλεξιμότητας του ΕΣΠΑ 2007-13 κατά ένα (1) έτος, μέχρι την 31-1-2016, προκειμένου να επιλυθεί το ζήτημα της έλλειψης χρηματοδότησης από το ΠΔΕ και κυρίως να ολοκληρωθούν τα υλοποιούμενα έργα.
Την αξιοποίηση των Δήμων αλλά και φορέων της Α’βάθμιας Αυτοδιοίκησης, ως Δικαιούχων ή Ενδιάμεσων Φορέων Διαχείρισης, προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ωρίμανσης και υλοποίησης των έργων του νέου ΕΣΠΑ. Πιο συγκεκριμένα έχει προταθεί στο αρμόδιο Υπουργείο Οικονομίας σε σχέση με την υλοποίηση των λεγόμενων «κοινωνικών προγραμμάτων» ο ορισμός φορέα των Δήμων (ΠΕΤΑ ΑΕ) ως Ενδιάμεσου Φορέα Διαχείρισης για την υλοποίηση των κοινωνικών δράσεων. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται η δυνατότητα καλύτερου προσδιορισμού/κατεύθυνσης του περιεχομένου και της στοχοθεσίας των σχετικών δράσεων, προς όφελος και των τελικών αποδεκτών/ωφελουμένων.
Υφιστάμενη κατάσταση
Άμεσος κίνδυνος απωλειών – Επισφάλειες
ΠΟΣΑ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ
1,2 δις € Προβλεπόμενα αναπορρόφητα από ΕΣΠΑ 2007-13, λόγω υποχρηματοδότησης
4,5 δις € Έργα που θα καταστούν ημιτελή, εάν δεν δοθεί παράταση της περιόδου επιλεξιμότητας μέχρι τέλος 2016
2 δις € Προσδοκώμενοι πρόσθετοι πόροι από το αποθεματικό (άρθρο 20 του Κανονισμού 1303/13) του ΕΣΠΑ 2014-20
Καθυστερήσεις στην αξιοποίηση/απορρόφηση
ΠΟΣΑ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ
1 δις € Από την προκαταβολή του ΕΣΠΑ 2014-20
1 δις € Από την αύξηση της προκαταβολής κατά 7% για το ΕΣΠΑ 2014-20
0,5 δις € Από την αύξηση του ποσοστού συγχρηματοδότησης κατά 5% (από 95% σε 100%) για το ΕΣΠΑ 2007-13
0,5 δις € Από την άμεση απόδοση του 5% του ΕΣΠΑ 2007-13, που επρόκειτο να δοθεί το 2017
ΣΥΝΟΛΟ: 10,7 δις €
Σημειώνεται ότι οι υποχρεώσεις Ελλάδας για την τήρηση του κανόνα ν+2, έτος 2015 (έως 31-12-2015) είναι:
ενταγμένα έργα: 48%, περί τα 10 δις €
νομικές δεσμεύσεις (συμβάσεις): 18%, 3,6 δις €
πληρωμές (δαπάνες):5,5%, 1,1 δις €.
Το σύνολο των παραπάνω στοιχείων πρέπει να εμφανίζονται στο ΟΠΣ (Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα), προκειμένου να είναι αποδεκτά από την Ε,.Ε. Σήμερα ΟΠΣ για την προγραμματική περίοδο 2014-20 δεν υπάρχει και δεν λειτουργεί.