Την έναρξη του προγράμματος «Υποστήριξη Μικρών Νήσων» σηματοδότησε η ημερίδα που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στην Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ), στην οποία συμμετείχαν τα υπουργεία Εσωτερικών, Οικονομίας και Ανάπτυξης, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και Υποδομών και Μεταφορών, καθώς και η ΜΟΔ (Μονάδα Οργάνωσης της Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων).
Το πρόγραμμα αφορά τους νησιωτικούς δήμους που έχουν έως 3.000 κατοίκους, οι οποίοι με την τεχνική βοήθεια ΕΕΤΑΑ και ΜΟΔ θα μπορούν να συμμετάσχουν στο ΕΣΠΑ 2014-2020 για έργα υποδομής και αναπτυξιακού χαρακτήρα.
Συγκεκριμένα, στόχος του προγράμματος είναι η υποστήριξη των μικρών νησιωτικών δήμων, οι οποίοι αδυνατούν να ανταπεξέλθουν μόνοι τους σε ζητήματα, όπως η εκπόνηση των αναγκαίων μελετών, η ωρίμανση των έργων, η προετοιμασία φακέλου υποβολής προτάσεων, η υλοποίηση και η επίβλεψη των έργων, κυρίως λόγω ανεπαρκούς στελέχωσης και έλλειψης κατάλληλης τεχνικής υπηρεσίας.
Ο πρόεδρος του ΕΕΤΑΑ Δημήτρης Καλογερόπουλος, που άνοιξε τις εργασίες της ημερίδας, τόνισε, πως «μετά από συζητήσεις, το πρόγραμμα για τη στήριξη των μικρών νησιών θα υλοποιηθεί» και επεσήμανε ότι πλέον τα προβλήματα της τεχνικής βοήθειας ξεπερνώνται, καθώς η ΕΕΤΑΑ και οι ΜΟΔ θα έχουν τον ρόλο του τεχνικού συμβούλου, προκειμένου τα μικρά νησιά να μπορούν να τύχουν της επιθυμητής ανάπτυξης. Αναφερόμενος στη στήριξη των τεσσάρων υπουργείων, ο κ. Καλογερόπουλος είπε πως όλες οι δομές του κράτους μπορούν να βοηθήσουν μαζί σαν μία συνισταμένη, ώστε τα νησιά να έχουν την ανάπτυξη που τους πρέπει και σημείωσε πως η Τοπική Αυτοδιοίκηση χωρίς τον κρατικό μηχανισμό δεν μπορεί να λειτουργήσει.
«Πολύτιμη» χαρακτήρισε τη σημερινή εκδήλωση ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης, ο οποίος, αφού εξήρε τον ρόλο της ΕΕΤΑΑ κάνοντας λόγο για ένα «διαχρονικό εργαλείο» στον χώρο της Αυτοδιοίκησης, υποστήριξε ότι για να πετύχει το πρόγραμμα χρειάζονται συνέργειες. «Εχθρός μας είναι τα λόγια και οι εξαγγελίες. Πρέπει να ξεπεράσουμε υπαρκτά προβλήματα για τους νησιωτικούς δήμους, έτσι ώστε να διαδραματίσουν τον ρόλο που πρέπει» πρόσθεσε.
Ο υπουργός Εσωτερικών διευκρίνισε πως υπάρχει ανάγκη οι δήμοι να κατηγοριοποιηθούν, ώστε να δημιουργηθούν τα αντίστοιχα εργαλεία ενίσχυσης της δουλειάς τους και αυτό είναι μία συζήτηση που ήδη γίνεται, και με αφορμή την τελική συζήτηση για τον νέο Καλλικράτη. Αναφέρθηκε, επίσης, στην επιδότηση με 20 εκατ. ευρώ στους ορεινούς και νησιωτικούς δήμους, υπογραμμίζοντας ότι θα γίνει ανάλογα με τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του καθενός.
Για τη νησιωτικότητα, ο κ. Σκουρλέτης είπε πως αποτελεί ένα κομμάτι της ταυτότητας της Ελλάδας και αυτό είναι ένα πλεονέκτημα. «Θα πρέπει να ενεργοποιήσουμε όλες εκείνες τις πολιτικές για να την αναδείξουμε, να γίνουν πόλοι ανάπτυξης τα νησιά, να επανακατοικηθούν, να τα σεβαστούμε ώστε να υπάρχουν και τις επόμενες δεκαετίες. Να μην βλέπουμε μόνο το πρόσκαιρο όφελος, αλλά να αισθανόμαστε αυτήν την πολύ μεγάλη αλήθεια, ότι αυτά τα βρήκαμε από τους προηγούμενους και πρέπει να τα αφήσουμε για τους επόμενους, διαφυλάσσοντας αυτήν τη διαχρονική ταυτότητα», είπε χαρακτηριστικά.
Και όλα αυτά μπορούν να γίνουν μέσα από τον διάλογο, αφού, όπως τόνισε ο υπουργός, «ο διάλογος είναι στο DNA της Αυτοδιοίκησης. Η Αυτοδιοίκηση προσφέρεται για μία αυθεντική, ανοιχτή, δημιουργική συζήτηση, που μπορεί να οδηγήσει σε ευρύτατες συναινέσεις». «Πιστεύω ότι με καλές προθέσεις μπορούμε να ανοίξουμε μία νέα μεταρρυθμιστική περίοδο για την Αυτοδιοίκηση» κατέληξε ο κ. Σκουρλέτης.
Ο υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Νεκτάριος Σαντορινιός, ανέφερε πως η νησιωτικότητα είναι κάτι σημαντικό. «Τα νησιά μας είναι αυτά που δίνουν την ομορφιά στην Ελλάδα και ειδικά τα μικρά νησιά. Είμαστε η πλέον πολυνησιακή χώρα στην Ευρώπη και αυτό πρέπει να το διαφυλάξουμε. Για να γίνει, όμως, αυτό πρέπει να διαφυλάξουμε ότι οι κάτοικοι θα μπορέσουν την επόμενη μέρα να είναι εκεί, και με τέτοιες δράσεις αυτό προσπαθούμε να κάνουμε» σημείωσε.
Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΕΤΑΑ Θεόδωρος Γκοτσόπουλος, στην ομιλία του, παρουσίασε το σκεπτικό του προγράμματος, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσει και τόνισε ότι «οι δήμοι θα είναι κυρίαρχοι των επιλογών τους». «Ο μηχανισμός που δημιουργείται θα σας βοηθήσει να υλοποιήσετε τα έργα που εσείς θα επιλέξετε» είπε χαρακτηριστικά, αναφερόμενος στις δράσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα του προγράμματος που υλοποιεί η ΕΕΤΑΑ.
Ειδικότερα, όπως εξήγησε, ο μηχανισμός αυτός θα «τρέχει» όλο το έργο, που έχει επιλεχθεί από τον εκάστοτε δήμο, σε όλες τις φάσεις του, από την ένταξη στο ΕΣΠΑ μέχρι και την παράδοση του στο δήμο. Επιπλέον, πριν δρομολογηθεί κάποιο έργο, θα γίνεται η απαραίτητη καταγραφή αναγκών και ο αναπτυξιακός σχεδιασμός του κάθε νησιού.
Ο κ. Γκοτσόπουλος, αναφέρθηκε επίσης στις υπόλοιπες παράλληλες δράσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα, που δρομολογούνται αυτή τη στιγμή από την ΕΕΤΑΑ:
- Πρόγραμμα επιχορήγησης της εκπόνησης μελετών το οποίο απευθύνεται σε νησιωτικούς και ορεινούς ΟΤΑ, κάτω των 10.000 κατοίκων. Το Πρόγραμμα θα υλοποιηθεί με τη συνεργασία του ΤΠΔ.
- Δημιουργία ενός δικτύου τεχνικών συμβούλων στους ΟΤΑ, εκτός εκείνων της Αττικής, επιχορηγούμενο από το ΥΠ.ΑΝ, για την ενίσχυση της δυνατότητας των δήμων να προγραμματίσουν και να υλοποιήσουν έργα ΕΣΠΑ.
Ο δήμαρχος Αστυπάλαιας, Πανορμίτης Κονταράτος, μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, τόνισε πως το ζήτημα της τεχνικής υποστήριξης των μικρών νησιών είναι ένα πρόβλημα διαχρονικού χαρακτήρα. «Οι μικροί δήμοι, δυστυχώς, έχουν τεράστια αδυναμία στην υλοποίηση μελετών, την ωρίμανση φακέλων, προκειμένου να διεκδικήσουν χρηματοδοτήσεις από προγράμματα, αλλά και στην υλοποίηση μικρών, τοπικών παρεμβάσεων. Τώρα, μάλιστα, και με τον νέο νόμο ανάθεσης και υλοποίησης των έργων, ουσιαστικά αδρανοποιούμαστε παντελώς. Μέχρι τώρα στηριζόμαστε επικουρικά από τις τεχνικές υπηρεσίες της Περιφέρειας. Είμαστε σε απόγνωση και ελπίζουμε ότι μετά από τη σημερινή εκδήλωση θα βρεθούν λύσεις που θα μας ανακουφίσουν και θα υπάρξει ουσιαστικό αποτέλεσμα» επεσήμανε.
«Οι μικροί νησιωτικοί δήμοι βρίσκονται σε πλήρη αδυναμία να εκτελέσουν το έργο, το οποίο έχουν αναλάβει και έχουν υποσχεθεί στους δημότες τους. Δεν έχουμε στελέχωση και δυνατότητες δικής μας δομής για να μπορέσουμε να εξυπηρετήσουμε τις ανάγκες μας. Είναι κρίμα να έχουμε σχεδιάσει, να έχουμε προχωρήσει σε ώριμες μελέτες με μεγάλο κόπο και να μην έχουμε τον τρόπο να τις υλοποιήσουμε» δήλωσε στο ΑΜΠΕ στο ο δήμαρχος Κέας, Γιάννης Ευαγγέλου.
Επίσης ο δήμαρχος Νισύρου Χριστοφής Κορωναίος, εξήρε τη σπουδαία πρωτοβουλία που θα βοηθήσει τα νησιά, καθώς, όπως είπε, τα προβλήματα των νησιών είναι πολύ διαφορετικά από αυτά των άλλων δήμων.
Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της σημερινής εκδήλωσης, ο Γ.Γρ. ΕΣΠΑ και Δημοσίων Επενδύσεων του υπουργείου Οικονομίας Παναγιώτης Κορκολής, ανακοίνωσε ότι μέσα στις επόμενες ημέρες πρόκειται να εκδοθεί η τεχνική τεκμηρίωση, βάσει της οποίας οι νησιωτικοί και ορεινοί δήμοι θα μπορούν να μετέχουν, χωρίς τη μεσολάβηση των περιφερειών, στη διεκδίκηση κοινοτικών κονδυλίων ΕΣΠΑ με τεχνικούς συμβούλους την ΕΕΤΑΑ και την ΜΟΔ.
Από την πλευρά της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος μίλησε ο δήμαρχος Μήλου Γ. Δαμουλάκης, ο οποίος μετέφερε χαιρετισμό του προέδρου της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλη. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στα προβλήματα υποστελέχωσης των νησιωτικών δήμων, γεγονός που καθιστά απαγορευτικό στα μικρά νησιά να μπορούν να διεκδικήσουν κοινοτικά κονδύλια. Ωστόσο, εξέφρασε την επιθυμία του το πρόγραμμα να αποτελέσει ένα ρεύμα ανάπτυξης και να μπορούν οι μικροί δήμοι να βοηθηθούν μέσα από το ΕΣΠΑ.
Μετά τις τοποθετήσεις στην ημερίδα ακολούθησε διάλογος με τους δημάρχους νησιωτικών περιοχών, οι οποίοι ζήτησαν διευκρινήσεις για το πρόγραμμα και συζήτησαν λεπτομέρειες με στελέχη της ΕΕΤΑΑ και της ΜΟΔ.