Θύματα σωματικής ή και σεξουαλικής βίας, έχει πέσει το 25% των Ελληνίδων γυναικών, δηλαδή μία στις τέσσερις γυναίκες, από την ηλικία των 15 ετών και άνω, έναντι 33% στην Ε.Ε, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας για τη βία που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (FRA).
Το 19% των Ελληνίδων έχουν πέσει θύματα σωματικής ή/και σεξουαλικής βίας από τον σύντροφό τους -έναντι 22% που είναι ο μέσος όρος στην ΕΕ.
Τα υψηλότερα ποσοστά γυναικών που έχουν πέσει θύματα σωματικής ή και σεξουαλικής βίας καταγράφονται στη βόρεια Ευρώπη και στις Σκανδιναβικές χώρες (52% στη Δανία, 47% στη Φιλανδία, 46% στη Σουηδία, 45% στην Ολλανδία), ενώ στις Μεσογειακές χώρες καταγράφονται ποσοστά αρκετά κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (22% στην Ισπανία, στη Μάλτα και στην Κύπρο, 24% στην Πορτογαλία, 25% στην Ελλάδα και 27% στην Ιταλία).
Όπως τόνισαν οι συντάκτες της έρευνας, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάστηκαν σήμερα στις Βρυξέλλες κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, η διαφορά αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι, στη βόρεια Ευρώπη, οι γυναίκες έχουν πιο συχνά τη δυνατότητα να καταφύγουν σε κατάλληλες υπηρεσίες υποστήριξης και ενθαρρύνονται να καταγγείλουν τα περιστατικά βίας.
Η έρευνα αποκαλύπτει την έκταση της βίας κατά των γυναικών στο σπίτι, στη δουλειά, σε δημόσιους χώρους και στο διαδίκτυο. Το 43% των γυναικών έχουν βιώσει κάποια μορφή ψυχολογικής βίας από έναν τέως ή νυν σύντροφο, όπως π.χ. δημόσιο εξευτελισμό, απαγόρευση εξόδου από το σπίτι ή κλείδωμα στο σπίτι, εξαναγκασμό να δουν πορνογραφικό υλικό και απειλές χρήσης βίας.
Επιπλέον, το 18% των γυναικών στην ΕΕ, ή εννιά εκατομμύρια γυναίκες, έχουν πέσει θύματα επίμονης παρακολούθησης (stalking), ενώ το 21% των γυναικών που έχουν πέσει θύματα επίμονης παρακολούθησης ανέφεραν ότι διήρκεσε πάνω από δύο χρόνια. Επίσης, το 55% των γυναικών στην ΕΕ δηλώνουν ότι έχουν βιώσει κάποια μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης. Σημειώνεται ότι το 32% του συνόλου των θυμάτων σεξουαλικής παρενόχλησης ανέφεραν ότι αυτουργός ήταν προϊστάμενος, συνάδελφος ή πελάτης.
Στο διαδίκτυο, τα στοιχεία της έρευνας μαρτυρούν ότι το 11% των γυναικών έχουν δεχθεί ανάρμοστες προτάσεις σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης ή ανεπιθύμητα ηλεκτρονικά μηνύματα ή μηνύματα κινητού (SMS) σεξουαλικού περιεχομένου. Αυτή η μορφή ηλεκτρονικής παρενόχλησης, είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στις νεαρές γυναίκες (από 18 ως 29 ετών), καθώς θύματα έχουν πέσει το 20% εξ’ αυτών. Θύμα βιασμού έχει πέσει το 5% του συνόλου των γυναικών στην ΕΕ. Μία στις 10 γυναίκες, θύματα σεξουαλικής βίας από μη συντρόφους, ανέφεραν ότι στο πιο σοβαρό περιστατικό εμπλέκονταν περισσότεροι αυτουργοί.
Η ίδια δημοσκόπηση ερευνά περιπτώσεις βίας γυναικών στην παιδική ηλικία (κάτω των 15 ετών). Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το 23% των γυναικών στην Ελλάδα -έναντι 33% στην ΕΕ- είχαν εμπειρίες σωματικής ή ψυχολογικής βίας κατά την παιδική ηλικία από κάποιον ενήλικα. Το 5% των γυναικών στην Ελλάδα -έναντι 12% στην ΕΕ- είχαν εμπειρίες σεξουαλικής βίας κατά την παιδική ηλικία, οι μισές εκ των οποίων προέρχονταν από άνδρες που δεν γνώριζαν. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 67% των γυναικών δεν κατήγγειλε, στην αστυνομία ή άλλη οργάνωση, το πιο σοβαρό περιστατικό βίας από σύντροφο.
Στην έρευνα συμμετείχαν πάνω από 42.000 γυναίκες, ηλικίας από 18 έως 74 ετών. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη δημοσκοπική έρευνα που έχει διεξαχθεί μέχρι σήμερα παγκοσμίως, για τη βία κατά των γυναικών.
Η παρέμβαση της Γενικής Γραμματέως Ισότητας Β. Κόλλια
«Να έχουμε το σθένος να αναγνωρίσουμε όλοι τα οδυνηρά συμπεράσματα της πανευρωπαϊκής έρευνας για το φαινόμενο της βίας κατά των γυναικών και να αναλάβουμε δράσεις τολμώντας να αλλάξουμε ακόμη και κατεστημένες πολιτικές», είπε, από τις Βρυξέλλες, με αφορμή την παρουσίαση της πανευρωπαϊκής έρευνας, για την κάθε λογής βία που υφίστανται οι γυναίκες σε ιδιωτικό ή δημόσιο χώρο ανά την ευρωπαϊκή επικράτεια, η Γενική Γραμματέας Ισότητας Βάσω Κόλλια.
Παρουσιάζοντας παράλληλα τις δράσεις της Γενικής Γραμματείας Ισότητας αλλά και τις προτεραιότητες της Ελληνικής Προεδρίας για την αντιμετώπιση της μάστιγας της έμφυλης βίας, η κ. Κόλλια εισηγήθηκε την ανάγκη «επανεξέτασης της επάρκειας των σημερινών πολιτικών» στηλιτεύοντας ταυτοχρόνως την ελλιπή ανάδειξη του φαινομένου άσκησης βίας κατά των γυναικών. Μίας βίας, που όπως είπε η κ. Κόλλια, «δεν γνωρίζει κοινωνικούς, οικονομικούς, πολιτισμικούς ή άλλους περιορισμούς, που δεν σταματά στον ιδιωτικό χώρο, αλλά βρίσκει τα θύματά της μπροστά σε εκατομμύρια μάτια στον πραγματικό ή και στον ψηφιακό χώρο». Χωρίς να ωραιοποιεί καταστάσεις, η Γενική Γραμματέας Ισότητας παραδέχτηκε ότι «οι κοινωνίες μας, ακόμα και στην καρδιά του ανεπτυγμένου κόσμου, επιτρέπουν, αν όχι υποθάλπουν την έμφυλη βία», όπως τόνισε.
Καλώντας στην «επίτευξη ευρύτερων συνεργασιών», η Γενική Γραμματέας Ισότητας Βάσω Κόλλια τόνισε την ανάγκη «κινητοποίησης όλων των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο» γιατί όπως είπε: «όταν ανεχόμαστε την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών, αποδεχόμαστε μια κοινωνία με έλλειμμα δημοκρατίας. Και αυτό μας αφορά όλους!»
Στο ερώτημα τι κάνει σε ένα γενικότερο επίπεδο η Ελληνική Πολιτεία, και σε ένα ειδικότερο η Γενική Γραμματεία Ισότητας απέναντι σε αυτήν την απεχθή πραγματικότητα, η Βάσω Κόλλια έδωσε συγκεκριμένες απαντήσεις περιγράφοντας λεπτομερώς εξιδεικευμένες δράσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Πρωτοβουλίες σε εθνικό επίπεδο
Ανάπτυξη πανελλαδικού δικτύου 40 συμβουλευτικών κέντρων και 21 ξενώνων φιλοξενίας, σχεδόν στο σύνολό τους σε λειτουργία, παρέχοντας υπηρεσίες για την πρόληψη και αντιμετώπιση της γυναικείας κακοποίησης.
Διαρκής εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης με εκδηλώσεις και ειδικές δράσεις με κεντρικό σύνθημα «Δεν είσαι η μόνη, δεν είσαι μόνη».
Λειτουργία 24ωρης τηλεφωνικής γραμμής SOS επί 365 ημέρες τον χρόνο σε ελληνική και αγγλική γλώσσα για παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης σε γυναίκες-θύματα κάθε μορφής βίας. Τα πρώτα 2,5 χρόνια λειτουργίας της, η Γραμμή δέχθηκε πάνω από 12.000 κλήσεις.
Η Γενική Γραμματέας Ισότητας Βάσω Κόλλια αναφέρθηκε σε αναγκαίες παρεμβάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι οποίες θα πρέπει να περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
Αναγκαίες πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Κατάλληλη υποστήριξη και προστασία των θυμάτων σε όλη τη διαδικασία δίωξης των δραστών, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες των θυμάτων σε όλη την ποινική διαδικασία,
Παροχή ειδικών θεραπευτικών προγραμμάτων προς τους δράστες των περιστατικών,
Προσαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας και των μηχανισμών επιβολής του νόμου των κρατών-μελών ώστε να αντιμετωπίζουν με συντονισμένο τρόπο την έμφυλη βία, αλλά και συμβολή στην καταπολέμηση των νέων μορφών έμφυλης βίας, π.χ. τη διαδικτυακή βία και την ψηφιακή παρενόχληση, την επίμονη παρακολούθηση και τον εκφοβισμό,
Διασφάλιση πρόσβασης των θυμάτων βίας σε υπηρεσίες υγείας, στελεχωμένες με ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό,
Λήψη μέτρων πρόληψης μέσω καταπολέμησης αρνητικών στερεοτύπων που μπορούν να οδηγήσουν στην άσκηση έμφυλης βίας κατά γυναικών και κοριτσιών.