Προχωρά ο σχεδιασμός της Περιφέρειας Θεσσαλίας για τα Υποβρύχια Μουσεία στις Σποράδες και τον Παγασητικό, καθώς ο Περιφερειάρχης Κώστας Αγοραστός έδωσε την έγκριση για την ένταξη στο ΕΣΠΑ Θεσσαλίας, του έργου «Δημιουργία Επισκέψιμων Ενάλιων Αρχαιολογικών Χώρων (ΕΕΑΧ) στην Αλόννησο και στο Δυτικό Παγασητικό».
Έτσι, όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, όχι μόνο το κλασικό ναυάγιο της Περιστέρας στα ανοιχτά της Αλοννήσου, άλλα και άλλα τρία ναυάγια και ενάλιες αρχαιότητες στην περιοχή Νηών- Σούρπης και Αμαλιάπολης αναδεικνύονται σε συνεργασία της Περιφέρειας Θεσσαλίας με το Υπουργείο Πολιτισμού, συγκεντρώνοντας το ενδιαφέρον της διεθνούς αυτοδυτικής κοινότητας και χιλιάδων επισκεπτών.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου είναι 960.000 € με δικαιούχο και φορέα λειτουργίας το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και ειδικότερα την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων.
Όπως δήλωσε ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός « με το βραβευμένο από την Ευρώπη έργο των υποβρύχιων μουσείων, η Θεσσαλία πρωτοπορεί ακόμη μια φορά και δημιουργεί εξελίξεις σε πανελλαδικό και διεθνές επίπεδο. Με στρατηγικό σχεδιασμό προχωράμε στην υλοποίηση του πρώτου στην Ελλάδα έργου επισκεψιμότητας καταδυτικού κοινού σε αρχαία ναυάγια και ενάλιους αρχαιολογικούς χώρους στη χώρα μας και ένα από τα ελάχιστα του είδους σε όλη τη Μεσόγειο. Συνδέουμε τον έξυπνο τουρισμό με τον πολιτισμό και δημιουργούμε θέσεις εργασίας, αναβαθμίζοντας την εικόνα της Θεσσαλίας στο διεθνή τουριστικό χάρτη. Το έργο συμβάλλει στην προστασία ενός συνόλου μοναδικών ναυαγίων και αποτελεί έργο υποδομής για την ανάδειξη των ενάλιων αρχαιολογικών χώρων, το άνοιγμά τους και την προβολή του ενάλιου πλούτου στο ευρύ κοινό, καθώς και για την προσέλκυση και ανάπτυξη του καταδυτικού τουρισμού τόσο στην Αλόννησο όσο και στο Δυτικό Παγασητικό. Το σύνολο της λειτουργίας των Υποβρυχίων Μουσείων και η τεχνογνωσία που θα προκύψει θα αποτελέσουν πρότυπο για την ανάπτυξη αντίστοιχων δραστηριοτήτων σε όλη τη χώρα. Η δημιουργία των υποβρυχίων μουσείων ανοίγει νέες προοπτικές για τη Θεσσαλία, επεκτείνοντας την τουριστική περίοδο και τονώνοντας την τοπική, πραγματική οικονομία». Όπως σημειώνει ο κ. Αγοραστός «από άποψη μοναδικότητας, το ναυάγιο της Περιστέρας είναι ισάξιο του Παρθενώνα, καθώς είναι το αρχαιότερο ναυάγιο στο οποίο μπορεί κάποιος να καταδυθεί».
Αναλυτικά:
Στο έργο περιλαμβάνονται η εκτέλεση των αναγκαίων εργασιών και η δημιουργία των απαραίτητων υποδομών για τη λειτουργία τεσσάρων Επισκέψιμων Ενάλιων Αρχαιολογικών χώρων στις Βόρειες Σποράδες και τον Παγασητικό Κόλπο, που θα είναι ανοιχτά για επίσκεψη στους αυτοδύτες. Επιπλέον, χρηματοδοτείται η παραγωγή των εφαρμογών και του εποπτικού υλικού με τις οποίες θα τεκμηριωθεί και θα αναδειχθεί ο ενάλιος αρχαιολογικός πλούτος της περιοχής στα δύο Κέντρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης Κοινού στο Δήμο Αλοννήσου και στο Δήμο Αλμυρού. Οι προτάσεις για την δημιουργία των Κέντρων έχουν ήδη υποβληθεί για χρηματοδότηση στο ΠΕΠ Θεσσαλίας από τους Δήμους και βρίσκονται σε τελικό στάδιο αξιολόγησης για ένταξή τους.
Συγκεκριμένα το έργο αφορά στους παρακάτω ενάλιους αρχαιολογικούς χώρους:
α) ενάλιος αρχαιολογικός στην Περιστέρα Αλοννήσου (ναυάγιο κλασικών χρόνων),
β) ενάλιος αρχαιολογικός χώρος στο ακρωτήριο Τηλέγραφος Νηών Σούρπης (ναυάγιο υστερορωμαϊκών χρόνων)
γ) ενάλιος αρχαιολογικός χώρος στην Κίκυνθο Αμαλιάπολης (ναυάγιο βυζαντινών χρόνων)
δ) ενάλιος αρχαιολογικός χώρος στο ακρωτήριο Γλάρου Νηών / Σούρπης (ναυάγιο βυζαντινών χρόνων και άλλες ενάλιες αρχαιότητες – δύο μικροπεριοχές επίσκεψης).
Το έργο που θα υλοποιηθεί από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, περιλαμβάνει:
1. την εκπόνηση των απαραίτητων μελετών, τη διεξαγωγή των αναγκαίων ερευνών και την εκτέλεση όλων των απαιτούμενων εργασιών, όπως εργασίες τεκμηρίωσης των ενάλιων μνημείων (φωτογράφηση, αποτύπωση, βιντεοσκόπηση, μελέτη κ.λπ.), καθαρισμοί, σημάνσεις, πόντιση / εγκατάσταση ναυδέτων, δημιουργία υποβρύχιων διαδρομών πρόσβασης, εγκατάσταση συστήματος παρακολούθησης – εποπτείας ενάλιων αρχαιολογικών χώρων.
2. τη δημιουργία, σχεδιασμό και παραγωγή, υλικού και εφαρμογών εκπαιδευτικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα (οπτικοακουστικό υλικό, ψηφιακές διαδραστικές εφαρμογές, συμβατικά έντυπα εποπτικά μέσα, εκπαιδευτικό υλικό κ.λπ.), για την πολύπλευρη τεκμηρίωση των ενάλιων αρχαιοτήτων και τη διασφάλιση της νοηματικής προσβασιμότητας αυτών από το ευρύ κοινό, τόσο κατά τη διάρκεια της ενάλιας επίσκεψης όσο και στις χερσαίες εγκαταστάσεις αυτών ή αλλού (π.χ. σχολεία), καθώς και υλικού δημοσιότητας των επισκέψιμων ενάλιων αρχαιολογικών χώρων.
3. τη δοκιμαστική – πιλοτική λειτουργία των ΕΕΑΧ.