Ξεκίνησε χθες στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, η επεξεργασία του νομοσχεδίου του υπουργείου Περιβάλλοντος «Τροποποίηση ν. 2939/2001 για την εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων, προσαρμογή στην οδηγία 2015/720/ΕΕ, ρύθμιση θεμάτων του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης και άλλες διατάξεις».
Με το σχέδιο νόμου τροποποιείται το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο για την εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών και ρυθμίζονται θέματα του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης. Επίσης, καθορίζονται εκ νέου οι όροι και προϋποθέσεις για την εναλλακτική διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων συσκευασιών και εισάγεται πρόβλεψη για τη μείωση χρήσης της πλαστικής σακούλας. Το νομοσχέδιο ολοκληρώθηκε τριπλός εντατικός κύκλος διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς της Αυτοδιοίκησης, της Αγοράς και της επιστημονικής κοινότητας, καθώς και των οικολογικών και κοινωνικών οργανώσεων.
Θετικά εκφράστηκαν ως προς τους στόχους του νομοσχεδίου όλα τα κόμματα, παρά τις επιφυλάξεις τους, εκτός από το ΚΚΕ και την Χρυσή Αυγή, που δήλωσαν ότι καταψηφίζουν.
Ο αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος, χαρακτήρισε «μονόδρομο ως προοπτική την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων», τονίζοντας ότι «η οδός της ανακύκλωσης είναι πλέον κυρίαρχο μοντέλο, οικονομικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά και πολιτικά» και πρόσθεσε ότι «μέσα από τη συζήτηση πρέπει να καταλήξουμε σε ένα νομοσχέδιο που θα εκφράζει όλα τα κόμματα του δημοκρατικού χώρου».
Έμφαση έδωσε ο κ. Φάμελλος στο γεγονός ότι τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχουν ενταχθεί στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων, 20.000 από αυτούς που διαχειρίζονται τα απόβλητα, όταν όπως είπε, πριν αναλάβει η σημερινή κυβέρνηση, ήταν μόλις 2.000.
«Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο με κίνητρα και αντικίνητρα για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Θα πληρώνουμε με βάση όσα πετάμε. Όποιος πετάει λιγότερα, θα πληρώνει και λιγότερα», επεσήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος.
Ενίσχυση των ΟΤΑ με περίπου 10 εκατ. ευρώ
Ακόμα, ανέφερε ότι οι ΟΤΑ ενισχύονται και θεσμικά και χρηματοδοτικά με περίπου 10 εκ. ευρώ από το ειδικό πρόγραμμα επενδύσεων, ώστε να επικαιροποιήσουν τα σχέδιά τους για τη διαχείριση της ανακύκλωσης.
Πρόσθεσε, δε, ότι οι δήμοι θα έχουν την απόλυτη ευθύνη για την διαχείριση της ανακύκλωσης, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι «στόχος του νομοσχεδίου είναι ο κοινωνικός δημόσιος πόρος να μην έχει κανένα σκοτεινό σημείο και να είναι δίκαιος».
«Το νομοσχέδιο ζητά την ενηλικίωση των δήμων. Ό,τι αποφασίζει ο κάθε δήμος θα είναι το ευαγγέλιο. Όμως θα έχει την υποχρέωση να τα εφαρμόζει, και η Πολιτεία θα έχει την ευθύνη να ελέγχει», τόνισε.
Επιβολή τέλους για τη χρήση πλαστικής σακούλας
Αναφερόμενος στην επιβολή τέλους για τη χρήση πλαστικής σακούλας, ο κ. Φάμελλος σημείωσε ότι η Ελλάδα καθυστέρησε να εφαρμόσει το μέτρο και πρόσθεσε ότι στο κύκλο διαβούλευσης που έγινε, όλοι οι παραγωγικοί φορείς συμφώνησαν με το νομοσχέδιο.
«Ούτε ένα ευρώ από το τέλος στη πλαστική σακούλα δεν θα πηγαίνει στη Πολιτεία ή στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης. Όλα τα έσοδα από τα τέλη θα δίνονται στους δήμους για να πείθουν τους πολίτες να κάνουν ανακύκλωση», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Οι εισηγητές
Για αναγκαίο σχέδιο επιβίωσης έκανε λόγο ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Δημαράς, τονίζοντας ότι η Ελλάδα έμεινε πίσω σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρώπης.
Στόχος του νομοσχεδίου είναι η ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας. Να μην πετάμε τίποτα. Να υπάρξει συλλογική οργάνωση της κοινωνίας με βασικούς φορείς την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ανέφερε ο κ. Δημαράς και τόνισε πως στην Ελλάδα ανακυκλώνεται μόλις το 16%, όταν ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι στο 27%.
«Η Ελλάδα σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι πολύ χαμηλά στις επιδόσεις ανακύκλωσης. Για να πετύχουμε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, απαιτείται συντονισμός», επεσήμανε από τη ΝΔ ο εισηγητής της Χρήστος Μπουκώρος.
Παράλληλα, έκανε λόγο για περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις που έχει η ανακύκλωση, τονίζοντας ότι «οι στόχοι του νομοσχεδίου πρέπει να γίνουν πιο φιλόδοξοι για να καλύψουμε το χαμένο έδαφος.
«Οι γενικές του αρχές για την αύξηση των επιδόσεων ανακύκλωσης, δεν μπορεί να μας βρίσκει αντίθετους», ανέφερε ο κ. Μπουκώρος, συμφωνώντας παράλληλα στην αύξηση του ρόλου των ΟΤΑ, εκφράζοντας όμως και επιφυλάξεις για το αν μπορούν οι τελευταίοι να ανταποκριθούν οικονομικά και τεχνικά στο νέο τους ρόλο.
Ο ειδικός αγορητής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, Γιώργος Αρβανιτίδης, ζήτησε περαιτέρω διευκρινήσεις ως προς την αποδοτικότητα των κινήτρων για ανακύκλωση, και υποστήριξε ότι το νομοσχέδιο έχει σοβαρές ελλείψεις στο κομμάτι αυτό.
«Το πρόβλημα δεν λύνεται μόνο με πρόστιμα. Δεν αρκεί μόνο η νομοθέτηση, αλλά είναι θέμα κουλτούρας και τρόπου ζωής. Πιστεύετε ότι αν βάλουμε πρόστιμο σε ένα πολίτη που δεν διαχειρίζεται σωστά τα οικιακά απόβλητα θα βάλουμε τάξη. Είμαστε υπέρ κάθε προσπάθειας για ανακύκλωση, ωστόσο κρατάμε επιφυλάξεις μέχρι να ακούσουμε τους φορείς για να δούμε αν είναι προς τη σωστή κατεύθυνση», κατέληξε ο κ. Αρβανιτίδης.
Επιφυλάξεις επί της αρχής εξέφρασε ο ειδικός αγορητής της Χρυσής Αυγής, Ηλίας Παναγιώταρος, υποστηρίζοντας ότι το νομοσχέδιο δεν δίνει λύσεις σε χρόνια προβλήματα, ενώ έκανε λόγο για ανυπαρξία σχεδιασμού και «σκοτεινή διαδικασία» σε ό,τι αφορά τα κονδύλια που διακινούνται από την ανακύκλωση.
Κατά του νομοσχεδίου τάχθηκε από την πλευρά του και ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Μανώλης Συντυχάκης, υποστηρίζοντας ότι εξασφαλίζει μεγάλο κέρδος μόνο στο κεφάλαιο, στο οποίο εκχωρείται η περιβαλλοντική πολιτική.
«Είναι μεγάλο ψέμα ότι σε συνθήκες καπιταλιστικές θα υπάρξει περιβαλλοντικό και οικονομικό όφελος στο πολίτη», συμπλήρωσε ο βουλευτής του ΚΚΕ.
«Βασικό εργαλείο για την οργάνωση της ανακύκλωσης και αυτοδιαχείρισης των δημοτικών αποβλήτων με κίνητρα και αντικίνητρα», χαρακτήρισε το νομοσχέδιο ο ειδικός αγορητής των ΑΝΕΛ Γιώργος Λαζαρίδης.
Τις επιφυλάξεις του κόμματος του επί της αρχής, μέχρι να τοποθετηθούν και οι φορείς, εξέφρασε ο ειδικός αγορητής της Ένωσης Κεντρώων, Γιάννης Σαρίδης, ενώ τάχθηκε υπέρ της πλήρους απαγόρευσης της πλαστικής σακούλας.
«Είναι υπεραναγκαία η οργάνωση του τομέα ανακύκλωσης. Η επικαιροποίηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου είναι ένα σαφές βήμα προς τα εμπρός. Είμαστε θετικοί, επιφυλασσόμαστε επί της αρχής αφού ακούσουμε και τους φορείς», ανέφερε ο ειδικός αγορητής του Ποταμιού, Γιώργος Αμυράς.
«Αυτό το νομοσχέδιο έρχεται να ρυθμίσει με τον καλύτερο τρόπο την ανάγκη, τόσο της ελληνικής κοινωνίας, όσο και της οικονομίας, εντάσσοντας στη καθημερινότητα του Έλληνα την έννοια της κυκλικής οικονομίας», πρόσθεσε ο κ. Αμυράς.
Η συζήτηση του νομοσχεδίου στην Επιτροπή θα συνεχιστεί την ερχόμενη Πέμπτη το πρωί και έχουν κληθεί να εκφράσουν τις απόψεις τους 33 αρμόδιοι φορείς. (Πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Το νομοσχέδιο προβλέπει:
- Ρύθμιση και στήριξη της αγοράς και της περιβαλλοντικής συμπεριφοράς, με στόχο τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας, τη διαφάνεια και τον έλεγχο των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης και καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής. Ισοτιμία στην αγορά, χωρίς εκμετάλλευση προνομιακής θέσης, χωρίς μεσάζοντες, χωρίς χρήση των ΣΕΔ για εμπορικούς σκοπούς: Κανονισμός προμηθειών, χαμηλό αποθεματικό, χαμηλό διοικητικό κόστος, ασυμβίβαστο ΣΕΔ -μετόχου και στελέχους- με επεξεργασία και διαχείριση ανακυκλωσίμων και σ.α.
- Καθοριστικός ρόλος των δήμων στο έργο της ανακύκλωσης, με ευαγγέλιο τα τοπικά σχέδια και τους στόχους του κάθε ΟΤΑ. Με κίνητρα και αντικίνητρα και σύγχρονους κανονισμούς καθαριότητας και με καθορισμένο πλαίσιο συνεργασίας με την κοινωνική οικονομία. Μεταξύ των κινήτρων που καθιερώνονται είναι η σύνδεση της τιμολογιακής πολιτικής των ΦΟΔΣΑ με τις επιδόσεις των δήμων στην ανακύκλωση. Παράλληλα ενθαρρύνουμε την παροχή κινήτρων στους δημότες για μείωση αποβλήτων και ανακύκλωση.
- Αξιοποίηση όλων των πόρων στην πραγματική ανακύκλωση, στην πραγματική κοινωνία και οικονομία. Άλλωστε, ο πόρος της ανακύκλωσης είναι δημόσιος και κοινωνικός πόρος και πρέπει να αξιοποιείται ορθολογικά και με πλήρη διαφάνεια.
- Μείωση χρήσης πλαστικής σακούλας,που ήδη θεσπίστηκε με ΚΥΑ.
- Ενίσχυση του ελεγκτικού και επιχειρησιακού ρόλου του ΕΟΑΝ. Άμεση πρωτοβουλία από τον ΕΟΑΝ για την καταγραφή ποσοτήτων και σύνθεσης στερεών αποβλήτων.