Αντισυνταγματική και παράνομη έκρινε το Συμβούλιο Επικρατείας την εφεδρεία στο Δημόσιο που προβλέφθηκε με το πρώτο Μνημόνιο του 2011 (εφεδρεία), σε διάσκεψη της Ολομέλειας που έγινε την Τετάρτη κεκλεισμένων των θυρών. Η απόφαση, που θα δημοσιοποιηθεί εντός του επόμενου διμήνου, αναμένεται να αποτελέσει πρόκριμα για τη διαθεσιμότητα που προβλέπει το τρίτο Μνημόνιο, την ώρα που η Βρυξέλλες απαιτούν να γίνουν απολύσεις για να δοθεί η τρίτη δόση των 2,8 δις ευρώ του Μαρτίου. Την ίδια μέρα, ο εκπρόσωπος του Όλι Ρεν, Σάιμον Ο΄ Κόνορ, προσπαθούσε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, δηλώνοντας πως δεν θα γίνουν άμεσα απολύσεις και ότι η επανεκπαίδευση όσων τίθενται σε διαθεσιμότητα θα βοηθήσει στη μετάβασή του στον ιδιωτικό τομέα.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ, το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έκρινε ότι αντιβαίνει στο άρθρο 103 του Συντάγματος το μέτρο της προσυνταξιοδοτικής διαθεσιμότητας (εφεδρεία) για τους υπαλλήλους του αμιγούς δημόσιου τομέα και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, οι οποίοι απασχολούνται αποκλειστικά με σχέση εργασίας Δημοσίου δικαίου.
Το Δικαστήριο απέρριψε τις προσφυγές για το καθεστώς διαθεσιμότητας απασχολούμενων στο Δημόσιο με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, αφού ζητούσαν να ακυρωθεί σχετική υπουργική εγκύκλιος, κάτι που σύμφωνα με την νομολογία του ΣτΕ δεν μπορεί να γίνει, βάσει παλαιότερων αποφάσεων.
Η πρώτη εφεδρεία στο Δημόσιο είχε επιβληθεί με το Μνημόνιο Ι (Ν. 4024/2011), την υπουργική απόφαση ΔΙΔΑΔ/Φ.26.14/56/ ΟΙΚ.1872/8.11.2011 και τη σχετική εγκύκλιο.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας αποφάνθηκε ότι πριν την εφαρμογή του μέτρου της εφεδρείας δεν προηγήθηκε η κατάλληλη οργάνωση του δημόσιου τομέα, όπως απαιτούν οι συνταγματικές επιταγές. Συγκεκριμένα, δεν εξετάστηκε εάν πλήττεται ή όχι η οργανωτική δομή των δημόσιων υπηρεσιών, ούτε ερευνήθηκε αν δημιουργούνται προβλήματα στην οργάνωση των δημόσιων υπηρεσιών από την εφαρμογή του καθεστώτος της εφεδρείας.
Η απόφαση δεν αφορά τη δεύτερη εφεδρεία με το Μνημόνιο ΙΙ (Ν. 4038/2012).
Οι προσφυγές ΑΔΕΔΥ και άλλων συνδικαλιστικών οργανώσεων
Στο Συμβούλιο Επικρατείας προσέφυγαν η ΑΔΕΔΥ και άλλες συνδικαλιστικές οργανώσεις υποστηρίζοντας ότι ο Ν. 4024/2011 (ενιαίο μισθολόγιο, εργασιακή εφεδρεία, κ.λπ.) όπως και η επίμαχη υπουργική απόφαση αντιτίθενται σε πλέγμα διατάξεων του Συντάγματος, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας (ευρωπαϊκών οδηγιών).
Οι δημόσιοι υπάλληλοι υποστήριζαν ότι η προσυνταξιοδοτική διαθεσιμότητα (εφεδρεία) ουσιαστικά συνιστά παύση από τα καθήκοντά τους. Αυτό όμως παραβιάζει το άρθρο 103 του Συντάγματος, το οποίο προβλέπει ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν μπορούν να παυθούν χωρίς προηγούμενη απόφαση του υπηρεσιακού τους συμβουλίου.
Παράλληλα, η ΑΔΕΔΥ υποστήριζε ότι η εφεδρεία παραβιάζει και τα άρθρα 80, 73 και 74 του Συντάγματος, καθώς οι νόμοι που προβλέπουν και χορηγούν συντάξεις και αμοιβές «πρέπει επί ποινή ακυρότητας να είναι ειδικοί», δηλαδή «να εντάσσονται νομοτεχνικά εντός ενός πλαισίου που αποτελείται από συνταξιοδοτικές και μισθολογικές ρυθμίσεις». Αυτό, όμως, δεν συμβαίνει στο Ν. 4024/2011, ο οποίος πλέον των μισθολογικών και συνταξιοδοτικών θεμάτων ρυθμίζει και άλλα άσχετα ζητήματα, σημείωνε η ΑΔΕΔΥ.
H ΑΔΕΔΥ υποστήριζε, επίσης, ότι η εφεδρεία έρχεται σε σύγκρουση με τις συνταγματικές αρχές της ισότητας των πολιτών (άρθρο 4), της προστασίας της αξίας του ανθρώπου (άρθρο 2) και του δικαιώματος ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας (άρθρο 5), ενώ παράλληλα, προσκρούει στο χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς εισάγει δυσμενείς διακρίσεις σε βάρος των δημοσίων υπαλλήλων, με βάση μόνο κριτήρια ηλικιακά, προκαλώντας έτσι δυσμενή διάκριση λόγω ηλικίας, ενώ από την άλλη πλευρά παραβιάζεται το άρθρο 15 του Χάρτη που προστατεύει το δικαίωμα στην εργασία.