Την αντίδραση της ΚΕΔΕ προκάλεσαν πρόσφατες δηλώσεις της υφυπουργού Οικονομικών Κατερίνας Παπανάτσιου, η οποία προανήγγειλε την κατάθεση νομοσχεδίου για τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου για τον αιγιαλό και την ορθολογική διαχείριση και στοχευμένη αξιοποίηση της περιουσίας του Δημοσίου.
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης απέστειλε επιστολή διαμαρτυρίας προς την υφυπουργός Οικονομικών , «με αφορμή τον επιχειρούμενο, βάσει σχετικών δηλώσεων της, αποκλεισμό των Δήμων και των τοπικών κοινωνιών από την αξιοποίηση των παραλιών».
Παράλληλα ο κ. Πατούλης καταγγέλλει «το γεγονός ότι σχεδιάζεται αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για τον τρόπο αξιοποίησης των παραλιών, χωρίς να έχει προηγηθεί εκτενής και ουσιαστικός διάλογος με τον θεσμικό εκπρόσωπο της Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού, που είναι η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος».
Ειδικότερα, ο κ. Πατούλης στην επιστολή επικαλούμενος ομιλία της κας Παπανάτσιου στο αναπτυξιακό συνέδριο της Θεσσαλονίκης, εκφράζει την αγανάκτησή του για το γεγονός ότι το υπουργείο διαφαίνεται ότι προχωρά σε ένα σχέδιο νόμου, «που ουσιαστικά προβλέπει αφενός τον αποκλεισμό των Δήμων και των τοπικών κοινωνιών από την αξιοποίηση των παραλιών. Αφετέρου, δημιουργεί “παράθυρα”, στο όνομα της καταπολέμησης της ανομίας και της δήθεν αναπτυξιακής προσπάθειας, για την υπερ- εκμετάλλευση των παραλιών, ερήμην των τοπικών κοινωνιών».
6+1 ενστάσεις της ΚΕΔΕ στον κυβερνητικό σχεδιασμό
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ υπογραμμίζει χαρακτηριστικά πως «η αξιοποίηση των παραλιών μας και η προστασία τους τόσο από την υπερ-εκμετάλλευση, όσο και από τις αυθαίρετες και παράνομες χρήσεις, είναι ζήτημα που δεν αφορά μόνον το Κεντρικό Κράτος, αλλά και την Αυτοδιοίκηση» και συνοψίζει 6+1 ενστάσεις της ΚΕΔΕ στον κυβερνητικό σχεδιασμό στις εξής:
Πρώτον, θεωρούμε αντι-αναπτυξιακή τη λογική του “ξεπουλήματος” των παραλιών μας, προκειμένου να ξεπληρωθεί το δημόσιο χρέος. Η αξιοποίηση των παραλιών πρέπει να έχει αναπτυξιακό, κι όχι δημοσιονομικό πρόσημο. Τα έσοδα του Κράτους δεν θα αυξηθούν από το εφάπαξ τίμημα της παραχώρησης των παραλιών μας, αλλά από την αύξηση του εθνικού πλούτου που θα προκύψει από την εφαρμογή ενός σύγχρονου μοντέλου αξιοποίησης τους, τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης και εισοδημάτων, κλπ.
Δεύτερον, θεωρούμε πολιτικά απαράδεκτο να μην γίνεται ξεκάθαρο στις δημόσιες αναφορές σας ότι θα είναι ουσιώδης και καθοριστικός ο ρόλος των Δήμων στο θέμα αυτό. Δεν μπορώ να αντιληφθώ τι είδους ανάπτυξη μπορεί να υπάρξει, χωρίς την ενεργό συμμετοχή των Δήμων και των τοπικών κοινωνιών. Τι είδους αξιοποίηση είναι αυτή, ερήμην των πολιτών;
Τρίτον, είναι αντιδεοντολογικό να μην έχει ζητηθεί η γνώμη της ΚΕΔΕ σε ένα θέμα που και απόψεις έχουμε, τις οποίες έχουμε κατά το παρελθόν καταθέσει. Αλλά και συναρτάται άμεσα και καθοριστικά με την περιβαλλοντική και οικονομική διαχείριση του παράκτιου χώρου των Δήμων. Είναι η πρώτη φορά που η ΚΕΔΕ δεν καλείται έγκαιρα να συμμετάσχει στη διαμόρφωση προτάσεων και λύσεων για ένα ζήτημα μείζονος τοπικής σημασίας και αυτοδιοικητικού ενδιαφέροντος, όπως η διαχείριση του παραλιακού μετώπου των Δήμων, που άπτεται των δικαιωμάτων των πολιτών τους.
Τέταρτον, κρίνουμε ότι έχουμε σκόπιμα αποκλειστεί από τη διαδικασία της διαμόρφωσης του περιεχομένου του νέου θεσμικού πλαισίου, αφού προφανώς το περιεχόμενο αυτό έχει προ-αποφασιστεί αξιωματικά και κατά τρόπο απαξιωτικό απέναντι στο θεσμό της αυτοδιοίκησης. Και στοχεύει ξεκάθαρα στην περαιτέρω αποστέρηση πόρων από τους Δήμους και την ενίσχυση των ταμείων του Κεντρικού Κράτους. Πρόκειται για μια ακόμη βίαιη μεταφορά και υφαρπαγή πόρων των Δήμων, προς τα ταμεία του Κεντρικού Κράτους.
Πέμπτον, με αγανάκτηση πληροφορούμαστε ότι επίκειται η τροποποίηση, μεταξύ άλλων, και του άρθρου 13 του ν. 2971/2001 προς την κατεύθυνση της κατάργησης της μέχρι σήμερα παραχώρησης προς τους Δήμους του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας, με δυνατότητα περαιτέρω μεταβίβασης αυτού από τους Δήμους σε τρίτους. Είναι αυτονόητο ότι η εν λόγω ρύθμιση θα αποστερήσει από τους Δήμους το οικονομικό αντάλλαγμα από την εκ μέρους τους παραχώρηση του δικαιώματος απλής χρήσης σε τρίτους, επιφέροντας ένα ακόμα πλήγμα στην οικονομική τους αυτοδυναμία. Αλλά το κυριότερο είναι ότι θα τους αποκόψει από τη δυνατότητα τους να διαμορφώνουν μέσα από τη διαχείριση των παραλιών, το μοντέλο ανάπτυξης των τοπικών τους κοινωνιών, με γνώμονα το τοπικό συμφέρον και τις τοπικές ιδιαιτερότητες.
Έκτον, θεωρούμε απαράδεκτο για ζητήματα που αφορούν την τοπική ανάπτυξη και τη ζωή των πολιτών, να αποφασίζουν άλλοι εκτός από τις τοπικές κοινωνίες. Πρέπει να γίνει αντιληπτό επιτέλους από όσους ασκούν την οικονομική πολιτική της χώρας, ότι δεν μπορεί να υπάρξει εθνική ανάπτυξη, χωρίς τοπική ανάπτυξη.
Και τέλος, θεωρούμε πολιτικά άστοχο να προωθεί το Υπουργείο ένα νομοσχέδιο που αφορά τους Δήμους, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη από τις υπηρεσίες ότι εντός των ημερών θα κατατεθεί από το Υπουργείο Εσωτερικών το νέο σχέδιο νόμου, που θα αφορά τη μεταρρύθμιση στη λειτουργία του Κράτους και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η αποκέντρωση, η μεταφορά πόρων, αρμοδιοτήτων κι ευθυνών από το Κεντρικό Κράτος προς τους φορείς της Αυτοδιοίκησης, αποτελεί ζωτικό στοιχείο αυτής της μεταρρύθμισης. Δεν αντιλαμβάνομαι λοιπόν την βιασύνη για να νομοθετηθεί ένα ζήτημα που εντάσσεται στην ατζέντα της μεταρρύθμισης.
Στη συνέχεια της επιστολής ο κ. Πατούλης δηλώνει κατηγορηματικά ότι η ΚΕΔΕ και οι Δήμοι στο σύνολό τους, δεν πρόκειται να αποδεχθούν την νομοθέτηση ενός θεσμικού πλαισίου που θα τους αποκλείει από τη διαχείριση των παραλιών τους και προσθέτει πως «αποτελεί μείζονος σημασίας για την Τοπική Αυτοδιοίκηση η οριστική θεσμική διευθέτηση του ζητήματος της παραχώρησης του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας προς τους Δήμους, με περαιτέρω δυνατότητα μεταβίβασης σε τρίτους».
Δεν θα επιτρέψουμε την υφαρπαγή πόρων από τους Δήμους»-Προτάσεις της ΚΕΔΕ
Σε αυτό το πλαίσιο σημειώνει πως η ΚΕΔΕ έχει διαμορφώσει με επιστημονικά κριτήρια συγκεκριμένη πρόταση αναθεώρησης του σχετικού ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, με βασικούς άξονες τους εξής:
- Η αποκλειστική προς το Δήμο παραχώρηση του δικαιώματος απλής χρήσης ΓΙΑ ΟΛΕΣ τις παραλίες εντός της διοικητικής του επικράτειας.
- Άμεση επανεξέταση των κριτηρίων για τον προσδιορισμό του τιμήματος της παραχώρησης του δικαιώματος απλής χρήσης με σκοπό την επίτευξη του μέγιστου δυνατού οικονομικού οφέλους για το Δήμο και το δημόσιο ταμείο.
- Καθιέρωση και εφαρμογή από το Δήμο συστήματος ηλεκτρονικής δημοπρασίας, για τη μέγιστη δυνατή διαφάνεια στην διαδικασία παραχώρησης σε τρίτους και την επίτευξη του μέγιστου δυνατού τιμήματος από την παραχώρηση.
«H προωθούμενη λύση, όπως την πληροφορούμαστε, στοχεύει αποκλειστικά για μια ακόμα φορά στην υφαρπαγή πόρων από τους Δήμους, και ως τέτοια, δεν θα επιτρέψουμε να περάσει» τονίζει ο κ. Πατούλης και προσθέτει χαρακτηριστικά: «Καθιστούμε, λοιπόν, σαφές ότι, σε ό,τι αφορά τη σχεδιαζόμενη από το Υπουργείο σας νομοθετική πρόταση τροποποίησης του άρθρου 13 του ν. 2971/2001, η πολιτική επιλογή της ΚΑΤΑΡΓΗΣΗΣ της ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ του δικαιώματος απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας στους ΟΤΑ, με περαιτέρω δυνατότητα μεταβίβασης τους σε τρίτους, ΔΕΝ ΤΙΘΕΤΑΙ ΩΣ ΕΠΙΛΟΓΗ προς συζήτηση και επεξεργασία.
Σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να επιτρέψουμε την καταπάτηση των δικαιωμάτων των δημοτών μας, καθώς με τη σχεδιαζόμενη πολιτική σας παραβιάζεται κατά κόρον η αρχή της επικουρικότητας και της εγγύτητας, αρχές υπαγορευόμενες από το Σύνταγμα και το Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο.
Καταλήγοντας ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ εκφράζει την ελπίδα οι συγκεκριμένες πληροφορίες να μην ανταποκρίνονται στις πραγματικές προθέσεις του υπουργείου και τονίζει:
«Η Τοπική Αυτοδιοίκηση στο σύνολό της θα αντιταχθεί και θα ανατρέψει ένα σχεδιασμό που δεν θα λαμβάνει υπόψη τον κομβικό της ρόλο, στο ζήτημα της αξιοποίησης των παραλιών μας. Μαζί με τους πολίτες, θα διαφυλάξουμε το δικαίωμά μας να αποφασίζουμε εμείς, κι όχι άλλοι, για το μέλλον μας».