Η επαγγελματική ιδιότητα καθώς και η ενασχόληση με συγκεκριμένο αντικείμενο οδηγούν αρκετούς πολίτες που ενδιαφέρονται να είναι υποψήφιοι σε θεσμικό κώλυμα εκλογιμότητας και κατ’ επέκταση σε ασυμβίβαστο. Το θεσμικό πλαίσιο διακρίνει δύο βασικές κατηγορίες περιπτώσεων που έχουν κώλυμα των εργαζομένων σε συγκεκριμένο αντικείμενο που ενδιαφέρονται να εκλεγούν στο αξίωμα των δημοτικών αρχών καθώς και εκείνων που διεκδικούν οποιοδήποτε αξίωμα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι ενδιαφερόμενοι όφειλαν να έχουν παραιτηθεί από τις θέσεις τους από το 2012, ενώ σε άλλες οφείλουν να παραιτηθούν πριν καταθέσουν την υποψηφιότητα τους.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου Εσωτερικών τα βασικά κωλύματα καθώς και τα ασυμβίβαστα περιγράφονται αναλυτικά στο άρθρο 14 του ν.3852/2010. Μεταξύ άλλων δεν μπορούν να εκλεγούν στο αξίωμα των δημοτικών αρχών οι δικαστικοί υπάλληλοι, οι αξιωματικοί, οι θρησκευτικοί λειτουργοί, οι γενικοί γραμματείς και υπάλληλοι δήμων, ο συμπαραστάτης του δημότη, οι πρόεδροι διοικητικών συμβουλίων δημοτικών ΝΠΔΔ και οι υπάλληλοι Νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ή ιδρυμάτων των δήμων. Αντίστοιχο κώλυμα προβλέπεται και σε περιπτώσεις πολιτών που είναι διευθύνοντες σύμβουλοι και υπάλληλοι ΝΠΙΔ, πλην αστικών εταιρειών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα τα οποία έχουν συστήσει ή στα οποία συμμετέχουν οι δήμοι στους οποίους υποβάλλουν υποψηφιότητα. Το υπουργείο Εσωτερικών έχει προβεί στη δημοσιοποίηση του καταλόγου όλων των νομικών προσώπων και των ΔΕΚΟ.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου Εσωτερικών τα πρόσωπα των παραπάνω κατηγοριών, (με εξαίρεση τους θρησκευτικούς λειτουργούς), µπορούν να θέσουν υποψηφιότητα εφόσον παραιτηθούν από τη θέση τους µετά την κατάθεση της δήλωσης του συνδυασµού στο Πρωτοδικείο και πριν την ανακήρυξη των υποψηφίων, δηλαδή µέχρι τα μεσάνυχτα της 2ης Μαΐου 2014. Η παραίτηση επιδίδεται, αποκλειστικά, µε δικαστικό επιµελητή στον Πρόεδρο Πρωτοδικών, ο οποίος την υποβάλλει αµέσως στην αρχή που είναι αρµόδια να την αποδεχθεί. Επιπλέον οι δικαστικοί λειτουργοί και οι αξιωµατικοί των ενόπλων δυνάµεων και των σωµάτων ασφαλείας δεν πρέπει να έχουν υπηρετήσει στα διοικητικά όρια του δήµου, όπου θα θέσουν υποψηφιότητα εικοσιτέσσερις (24) µήνες πριν την ηµεροµηνία ανακήρυξης των υποψηφίων (δηλαδή, δεν πρέπει να έχουν υπηρετήσει µετά τις 2.5.2012).
Οι τακτικοί υπάλληλοι, µε σχέση εργασίας δηµοσίου δικαίου και ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, των δήµων, των νπδδ και ιδρυµάτων αυτών, υπάλληλοι νπιδ, πλην αστικών εταιρειών µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, τα οποία έχουν συστήσει ή στα οποία συµµετέχουν οι δήµοι, στους οποίους υποβάλλουν υποψηφιότητα, που παραιτούνται υποχρεωτικά από την υπηρεσία τους για να ανακηρυχθούν υποψήφιοι, εάν δεν εκλεγούν, επανέρχονται στην ενεργό υπηρεσία µετά την περάτωση της διαδικασίας ανακήρυξης των εκλεγοµένων και σε περίπτωση που εκλεγούν επανέρχονται µετά τη λήξη της θητείας τους.
Υπάλληλοι µε οποιαδήποτε σχέση εργασίας του ∆ηµοσίου, των περιφερειών, των νοµικών προσώπων δηµοσίου δικαίου, των κρατικών νοµικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, των δηµοσίων επιχειρήσεων και των επιχειρήσεων τη διοίκηση των οποίων ορίζει άµεσα ή έµµεσα το ∆ηµόσιο, µε διοικητική πράξη ή ως µέτοχος, στους δήµους στα διοικητικά όρια των οποίων άσκησαν καθήκοντα προϊσταµένου οργανικής µονάδας επιπέδου Γενικής ∆ιεύθυνσης ή ∆ιεύθυνσης, µέσα στο δεκαοκτάµηνο πριν από τη διενέργεια των δηµοτικών εκλογών. Στη ρύθµιση του προηγούµενου εδαφίου δεν υπάγονται οι διευθυντές σχολικών µονάδων πρωτοβάθµιας και δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης, καθώς και οι διευθυντές τµηµάτων, µονάδων, κλινικών και εργαστηρίων ιατρικής υπηρεσίας του Ε.Σ.Υ..
Ποιοι δεν μπορούν να εκλεγούν σε οποιοδήποτε αξίωμα της Τ.Α.
Στην εγκύκλιο του υπουργείου Εσωτερικών επισημαίνεται ότι δεν μπορούν να εκλεγούν σε οποιοδήποτε αξίωμα της Τ.Α., όσοι έχουν εκπέσει από το αιρετό αξίωµά τους, µετά από αµετάκλητη καταδίκη, ως αυτουργοί ή συµµέτοχοι, για κακούργηµα ή για τα αδικήµατα της παραχάραξης, της κιβδηλείας, της πλαστογραφίας, της ψευδής βεβαίωσης, της δωροδοκίας, της εκβίασης, της κλοπής, της υπεξαίρεσης, της απιστίας, της απάτης, της καταπίεσης, της αιµοµιξίας, της µαστροπείας, της σωµατεµπορίας, της παράνοµης διακίνησης αλλοδαπών και της παράβασης της νοµοθεσίας για την καταπολέµηση των ναρκωτικών και της λαθρεµπορίας, κατά τη δηµοτική περίοδο 1.1.2011-31.8.2014. Το ίδιο κώλυμα ισχύει αι για όσους συνδέονται µε το ∆ήµο όπου επιθυµούν να θέσουν υποψηφιότητα, ή τα νοµικά τους πρόσωπα δηµοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, εξαιρουµένων των Συνδέσµων, µε σύµβαση που αφορά α) προµήθεια β) εκτέλεση δηµοτικού έργου γ) παροχή υπηρεσιών δ) παραχώρηση δικαιώµατος εκµετάλλευσης δηµοτικού έργου ή δηµοτικής υπηρεσίας, ύψους 5.000 ευρώ και άνω συνολικά ετησίως. ∆ηλαδή όσοι έχουν συνάψει σύµβαση της οποίας οι όροι από πλευράς υποχρεώσεων και των δύο µερών δεν έχουν εκπληρωθεί κατά το χρόνο ανακήρυξης του υποψηφίου.
Αναλυτικά: