Μικροσωματίδια, όζον ή διοξείδιο του αζώτου: ένας διαδραστικός χάρτης επιτρέπει στο εξής να γνωρίζουμε ανά πάσα στιγμή την ποιότητα του αέρα σε όλη την Ευρώπη, όπου η ατμοσφαιρική μόλυνση προκαλεί κάθε χρόνο εκατοντάδες χιλιάδες πρόωρους θανάτους.
Αυτός ο «ευρωπαϊκός δείκτης ποιότητας του αέρα», που τέθηκε σήμερα σε λειτουργία στο διαδίκτυο από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (AEE) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συγκεντρώνει ανά ώρα τα δεδομένα από περισσότερους από 2.000 σταθμούς μετρήσεων στην Ευρώπη.
«Η μόλυνση του αέρα είναι ένας αθέατος δολοφόνος, ο δείκτης για την ποιότητα του αέρα είναι ως εκ τούτου απαραίτητος για να ενημερώνονται οι ευρωπαίοι πολίτες για την κατάσταση του αέρα τον οποίο αναπνέουν», αναφέρει σε μια ανακοίνωση ο ευρωπαίος Επίτροπος Περιβάλλοντος Καρμένου Βέλα.
Κουκκίδες διαφορετικού χρώματος σημαδεύουν τους σταθμούς πάνω στον χάρτη, από ανοικτό πράσινο μέχρι σκούρο κόκκινο, το οποίο δηλώνει ένα «πολύ άσχημο» επίπεδο για τουλάχιστον έναν από τους ακόλουθους ρύπους: το όζον, το διοξείδιο του αζώτου, το διοξείδιο του θείου, τα σωματίδια PM10 (διαμέτρου μικρότερης των 10 μικρόν) και τα σωματίδια PM2,5 (διαμέτρου μικρότερης των 2,5 μικρόν).
Με γκρίζο σημειώνονται πολλές χώρες μέλη του AEE όπως η Ιταλία, η Ελλάδα, η Ισλανδία ή η Τουρκία, που δεν διαβιβάζουν προς το παρόν δεδομένα στο σύστημα.
«Η ενημέρωση των πολιτών τους δίνει τα μέσα (…) προκειμένου να ζητήσουν από το πολιτικό σύστημα να συνεχίσει να βελτιώνει την ποιότητα του αέρα στις πόλεις μας», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Χανς Μπρινίνξ, διευθυντής του AEE, σημειώνοντας πως αυτός ο δείκτης μπορεί επίσης να ενδιαφέρει μια οικογένεια που σκέπτεται να μετακομίσει σε ένα άλλο μέρος της Ευρώπης.
Ο χάρτης παρουσιάζει ένα στιγμιότυπο της ποιότητας του αέρα σε μια συγκεκριμένη ώρα τις δύο τελευταίες ημέρες, αλλά με ένα κλικ μπορεί επίσης κανείς να έχει πρόσβαση σε ένα γραφικό που συνοψίζει την κατάσταση που επικρατούσε τις προηγούμενες 100 ημέρες. Μια σελίδα ανά χώρα δίνει επίσης ένα περίγραμμα της μέσης ετήσιας μόλυνσης και των πρόωρων θανάτων που προκαλεί.
Σύμφωνα με έκθεση του AEE που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο, η ποιότητα του αέρα βελτιώθηκε στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Όμως ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού, ιδιαίτερα στις πόλεις, παραμένει εκτεθειμένο σε μόλυνση που ξεπερνά τα ευρωπαϊκά πρότυπα και κατά μείζονα λόγο τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που είναι πιο αυστηρές.
«Ποσοστό μεγαλύτερο του 80% των πολιτών των ευρωπαϊκών πόλεων ζουν με μια ποιότητα του αέρα που δεν είναι στο ύψος των προτύπων του ΠΟΥ», υπογράμμισε ο Μπρινίνξ.
Καρδιακά νοσήματα, καρδιακές προσβολές, καρκίνος των πνευμόνων… Μόνο η μόλυνση με αιωρούμενα σωματίδια PM2,5 που ευσδύουν βαθιά μέσα στους πνεύμονες προκάλεσε το 2014 περισσότερους από 420.000 πρόωρους θανάτους σε 41 ευρωπαϊκές χώρες, σύμφωνα με την AEE.