Σε διαβούλευση το ν/σχ για το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης – Οι διατάξεις που αφορούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση

Σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση τέθηκε από χθες το σχέδιο νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων,  «Περί του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης».

Αντικείμενο του νομοσχεδίου είναι η θέσπιση των κανόνων που διέπουν την κατάρτιση, το συντονισμό, τη διαχείριση, τη χρηματοδότηση, τον έλεγχο και την εφαρμογή των αναπτυξιακών παρεμβάσεων του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ) και των επιμέρους προγραμμάτων του, που χρηματοδοτούνται από τους εθνικούς πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).

Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι την 24 Σεπτεμβρίου 2019, ημέρα Τρίτη και ώρα 17.00.

Αρκετές διατάξεις αφορούν τους δήμους και τις περιφέρειες.

Συγκεκριμένα τα άρθρα:

Άρθρο 08 – Τομεακά και Περιφερειακά Προγράμματα ΕΠΑ (ΤΠΑ και ΠΠΑ)

1. Μέσα σε τρεις (3) μήνες από την έκδοση της απόφασης της παρ. 5 του άρθρου 6, τα Υπουργεία και οι Περιφέρειες καταρτίζουν τα ΤΠΑ και ΠΠΑ αντίστοιχα, εξειδικεύοντας τους στόχους του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού προγραμματισμού στον τομέα ευθύνης τους, κατανέμοντας τους πόρους του ΕΠΑ, που τους αναλογούν, σε δράσεις και έργα με υψηλή προτεραιότητα και προβλέποντας μέτρα για την έγκαιρη και αποτελεσματική υλοποίησή τους εντός του πλαισίου του ΕΠΑ. Τα ΤΠΑ και ΠΠΑ τίθενται σε διαβούλευση από τους φορείς κατάρτισης με τη διαδικασία της παρ.3 του άρθρου 6.
2. Τα ΤΠΑ και ΠΠΑ περιλαμβάνουν κατ’ ελάχιστο:
   α) περιγραφή της υπάρχουσας κατάστασης και των σχετικών αναγκών,
   β) τους ειδικούς αναπτυξιακούς στόχους για τον τομέα πολιτικής ή την οικεία Περιφέρεια, με τους οποίους προβλέπεται να αντιμετωπισθούν εν όλω ή εν μέρει οι διαπιστωμένες ανάγκες, την αντιστοίχιση των αναπτυξιακών στόχων με προτεραιότητες και συγκεκριμένες προτεινόμενες κατηγορίες έργων ή και συγκεκριμένα έργα, καθώς και την τεκμηρίωση της εκτιμώμενης αναπτυξιακής επίδρασης και συμβολής τους στην επίτευξη των τιθέμενων στόχων.
   γ) τους δείκτες εκροών και τους δυνητικούς δικαιούχους,
   δ) τους αναλυτικούς χρηματοδοτικούς πίνακες,
   ε) τα γενικά κριτήρια επιλογής των προς ένταξη προτεινόμενων έργων,
   στ) την προτεινόμενη Υπηρεσία Διαχείρισης του προγράμματος,
   ζ) την τεκμηρίωση της συμβατότητας με τις προτεραιότητες του ΕΠΑ και της συνάφειας με άλλες πολιτικές.
3. Τα Προγράμματα διαρθρώνονται, εφόσον απαιτείται, σε Υποπρογράμματα, για τα οποία δύναται να ορίζεται διακριτή Υπηρεσία Διαχείρισης. Κάθε Πρόγραμμα ή Υποπρόγραμμα διαρθρώνεται σε άξονες προτεραιότητας οι οποίοι περιλαμβάνουν τις επιλεγμένες προτεραιότητες για τον τομέα πολιτικής ή την οικεία Περιφέρεια αντίστοιχα. Έργα και δράσεις που δεν είναι συμβατά με τα κριτήρια του άρθρου 10 δεν περιλαμβάνονται στα ΤΠΑ και ΠΠΑ.
4. Τα ΠΠΑ τελούν σε συνάφεια με τα αντίστοιχα Τετραετή Επιχειρησιακά Προγράμματα του άρθρου 268 του ν. 3852/2010 (Α΄87). Με την απόφαση της παρ. 5 του άρθρου 6 εξειδικεύεται η διαδικασία με την οποία ο αναπτυξιακός σχεδιασμός των οργανισμών της πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης λαμβάνεται υπόψη κατά την κατάρτιση των ΠΠΑ, καθώς και των ΤΠΑ, αναφορικά με τον προγραμματισμό δράσεων τοπικής σημασίας.
5. Μετά το πέρας της διαβούλευσης και την οριστικοποίησή τους, τα ΤΠΑ και ΠΠΑ υποβάλλονται στη Δι.Δι.Ε.Π., η οποία αξιολογεί τη συμβατότητά τους με το ΕΠΑ, με βάση τα προβλεπόμενα στο άρθρο 10 κριτήρια, και εισηγείται την έγκρισή τους από τον Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Τα ΤΠΑ και ΠΠΑ εγκρίνονται μέσα σε δύο (2) μήνες από την υποβολή τους. Με την απόφαση της παρ. 5 του άρθρου 6 μπορεί να προβλέπεται μεγαλύτερη προθεσμία έγκρισης των ΤΠΑ και ΠΠΑ, ιδίως στην περίπτωση που η Δι.Δι.Ε.Π. ζητά τη διόρθωση και επανυποβολή του προγράμματος από το φορέα κατάρτισης.
6. Τα εγκεκριμένα ΤΠΑ και ΠΠΑ αναρτώνται στις ιστοσελίδες του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και του φορέα κατάρτισης.
7. Με την απόφαση της παρ. 5 του άρθρου 6 μπορεί να ορίζεται η διαδικασία με την οποία η Βουλή των Ελλήνων και οι ανεξάρτητες αρχές μπορούν να συμμετέχουν στα προγράμματα κάθε προγραμματικής περιόδου.

Άρθρο 09 – Αρχές που διέπουν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ

• Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των ΤΠΑ και ΠΠΑ διέπονται από τις εξής αρχές προγραμματισμού:
  α) Ο συνολικός προϋπολογισμός κάθε ΤΠΑ και ΠΠΑ δεν μπορεί να υπερβαίνει τον προβλεπόμενο για αυτό στο ΕΠΑ. Ο φορέας κατάρτισης συμπεριλαμβάνει τον προϋπολογισμό όλων των έργων του που έχουν ήδη ενταχθεί σε συλλογικές αποφάσεις εθνικών πόρων του ΠΔΕ ή πρόκειται να ενταχθούν μέσα στην προβλεπόμενη προγραμματική περίοδο.
  β) Ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει κάθε έργο το οποίο υλοποιείται εν όλω ή εν μέρει κατά τη συγκεκριμένη προγραμματική περίοδο.
  γ) Με την απόφαση της παρ. Γ του άρθρου 12, μπορεί να προβλέπονται ειδικότερες ρυθμίσεις στο πλαίσιο των διαδικασιών υλοποίησης των προγραμμάτων, καθώς και ιδιαίτερες προϋποθέσεις ένταξης ειδικών κατηγοριών έργων, όπως τα έργα στρατηγικής σημασίας και τα έργα μεγάλου προϋπολογισμού. Προϋπόθεση για την ένταξη στο ΕΠΑ έργων υποδομής προϋπολογισμού μεγαλύτερου των είκοσι (20) εκατομμυρίων ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, αποτελεί η κατάρτιση μελέτης κόστους – οφέλους.
  δ) Το ΣΔΕ προβλέπει τη διαδικασία επιβολής κυρώσεων για τις περιπτώσεις διαπιστούμενης μη συμμόρφωσης με τους όρους και τις προϋποθέσεις χρηματοδότησης των έργων στο πλαίσιο του ΕΠΑ και του ΠΔΕ καθώς και με τους όρους των αποφάσεων ένταξης. Οι εν λόγω κυρώσεις μπορούν να σχετίζονται ιδίως, με τη μείωση των πόρων που κατανέμονται στο φορέα κατά τον σχεδιασμό της επόμενης προγραμματικής περιόδου, με την απένταξη έργων ή / και με την επιβολή δημοσιονομικών διορθώσεων και ανακτήσεων, κατά την έννοια του άρθρου 22 του ν 4314/2014 (Α’ 265).

Άρθρο 13 – Ειδικά Προγράμματα

1.Το ΕΠΑ μπορεί να χρηματοδοτεί Ειδικά Προγράμματα, τα οποία έχουν στόχο την άμεση και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση ειδικών προβλημάτων ή αναγκών ή αναπτυξιακών ευκαιριών που προκύπτουν σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο, στο χρηματοδοτικό σχήμα των οποίων μπορεί να συμμετέχουν χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, αναπτυξιακές τράπεζες, δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα ειδικού χρηματοδοτικού σκοπού, καθώς και επενδυτικά ταμεία.
2. Τα Ειδικά Προγράμματα της παρ. 1 καταρτίζονται από τη Δι.Δι.Ε.Π., η οποία ορίζεται αρμόδια και για τη διαχείρισή τους. Τα Ειδικά Προγράμματα περιλαμβάνουν συγκεκριμένο προϋπολογισμό, χρονοδιάγραμμα, στόχους, καθώς και σύστημα διαχείρισης και εγκρίνονται με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
3. Ειδικά Προγράμματα μπορεί επίσης να καταρτίζονται και να υποβάλλονται στη Δι.Δι.Ε.Π. του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων από Υπουργεία ή Περιφέρειες, για τα θέματα αρμοδιότητάς τους. Τα Ειδικά Προγράμματα αυτά κατά την υποβολή τους περιλαμβάνουν τα στοιχεία της παρ. 2, καθώς και την προτεινόμενη Υπηρεσία Διαχείρισης. Τα Ειδικά Προγράμματα των Υπουργείων εγκρίνονται, μετά από εισήγηση της Δι.Δι.Ε.Π., με κοινή απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού. Τα Ειδικά Προγράμματα των Περιφερειών εγκρίνονται, μετά από εισήγηση της Δι.Δι.Ε.Π., με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
4. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος, η κατάρτιση, έγκριση και διαχείριση νέων Ειδικών Προγραμμάτων διέπεται αποκλειστικά από τις παρ. 1, 2 και 3. Για την υλοποίηση και τροποποίηση Ειδικών Προγραμμάτων που έχουν εγκριθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος, εξακολουθούν να εφαρμόζονται το άρθρο 110 του ν. 4497/2017 (Α΄ 171), καθώς και τα άρθρα 69, 70 και 71 του ν. 4509/2017 (Α’ 201).

Άρθρο 20 – Επιτάχυνση της υλοποίησης των έργων ΠΔΕ

1. Κατά παρέκκλιση της παρ. 3 του άρθρου 77 του ν. 4270/2014 (Α΄143), καθώς και κάθε άλλης ειδικής διάταξης δεν απαιτείται σύμπραξη του Υπουργού Οικονομικών για την έκδοση κανονιστικών διοικητικών πράξεων που προκαλούν δαπάνη, η οποία βαρύνει το Εθνικό και το Συγχρηματοδοτούμενο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
2. Στο τέλος της παρ. 8 του άρθρου 6 του ν. 2527/1997 (Α`206), όπως αυτή συμπληρώθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 30 του ν. 4314/2014, προστίθεται εδάφιο ως εξής: «Επίσης εξαιρούνται οι συμβάσεις μίσθωσης έργου που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο προγραμμάτων του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ).»
3. Οι δαπάνες αρχαιολογικών ερευνών και εργασιών που προκαλούνται κατά την εκτέλεση έργων του ΕΠΑ που διέπονται από τις διατάξεις του ν. 3669/2008 (Α΄ 116) και του ν. 4412/2016 χρηματοδοτούνται από τον κύριο του έργου και αφορούν: α) την αρχαιολογική παρακολούθηση των εργασιών από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, β) τη διενέργεια σωστικών ανασκαφών, κατά την έννοια του άρθρου 37 του ν. 3028/2002 (A΄ 153), γ) τη λήψη προληπτικών μέτρων προστασίας των μνημείων έναντι κινδύνων κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του έργου ή και κατά τη φάση λειτουργίας του. Αν ο προϋπολογισμός των δαπανών αυτών υπερβαίνει το ποσοστό 5% επί του συνολικού προϋπολογισμού του έργου, ο προϋπολογισμός εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, που εκδίδεται ύστερα από αιτιολογημένη γνώμη των αρμόδιων κατά περίπτωση Κεντρικών Συμβουλίων του ίδιου Υπουργείου.
4. Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 4 της 33/2006 Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου (Α΄ 280), όπως η παρ. αυτή συμπληρώθηκε με το άρθρο 32 του ν. 4587/2018 (Α΄ 218), προστίθεται περίπτωση κι΄ ως εξής:
   «κι. Οι συμβάσεις μίσθωσης έργου που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο προγραμμάτων του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ), οι συμβάσεις εργασίας ή απασχόλησης του προσωπικού ιδιωτικού δικαίου που προσλαμβάνεται για ορισμένο χρόνο ή για ωριαία απασχόληση για την εκτέλεση έργων των ανωτέρω προγραμμάτων, καθώς και οι ανανεώσεις και οι παρατάσεις τους, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων που αφορούν την εκτέλεση αρχαιολογικών εργασιών επί μνημείων ή σωστικών ανασκαφών που υλοποιούνται με τη μέθοδο της αρχαιολογικής αυτεπιστασίας».
5. Η επιλογή έκτακτου προσωπικού για τις ανάγκες έργων του ΕΠΑ με οποιαδήποτε σχέση, όπως σύμβαση μίσθωσης έργου, σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου ή ωριαίας απασχόλησης, πραγματοποιείται με τήρηση των αρχών της ίσης μεταχείρισης, της μη διάκρισης, της ισότητας των φύλων και της διαφάνειας. Ειδικά για τη σύναψη συμβάσεων μίσθωσης έργου δημοσιεύεται πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για δέκα (10) τουλάχιστον ημέρες στην ιστοσελίδα του δικαιούχου ή του φορέα στον οποίο υπάγεται η Υπηρεσία Διαχείρισης του οικείου προγράμματος. Η πρόσκληση περιλαμβάνει τα επαγγελματικά προσόντα που υπαγορεύονται από τη φύση και το σκοπό του προς υλοποίηση έργου, καθώς και τη διαδικασία αξιολόγησης και επιλογής των ενδιαφερομένων.
6. Με απόφαση του οικείου διατάκτη δύναται να ορίζονται τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου της περίπτωσης 14 του άρθρου 3 του ν. 2362/1995 (Α ́ 247), όπως ισχύει, ως υπόλογοι διαχειριστές έργων εθνικού και συγχρηματοδοτούμενου σκέλους ΠΔΕ υπαγόμενα στις διατάξεις των άρθρων 54 επ. του ν. 2362/1995, όπως ισχύουν.
7. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Υποδομών και Μεταφορών δύναται να συστήνεται μητρώο εξειδικευμένων στελεχών προερχόμενων από τον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να υποστηρίζουν για συγκεκριμένο χρόνο την επίβλεψη έργων του ΕΠΑ. Με την απόφαση αυτή ορίζονται οι λεπτομέρειες για τη δημιουργία και τήρηση του μητρώου, όπως οι όροι και προϋποθέσεις ένταξης σε αυτό, η διαδικασία διάγνωσης των αναγκών των δικαιούχων, όπως ο τρόπος επιλογής των στελεχών από τους δικαιούχους, η κάλυψη του σχετικού κόστους, ο ρόλος τους στην επίβλεψη των έργων, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
8. Για αναθέσεις συμβάσεων προμηθειών αγαθών, παροχής υπηρεσιών και εκτέλεσης έργων στο πλαίσιο του ΕΠΑ, που υπόκεινται στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, όπως προβλέπεται κάθε φορά, δεν εφαρμόζεται το άρθρο 2 παρ. 2 περίπτωση γ’ υποπερίπτωση δδ’ του ν. 4013/2011 (Α’204), ως ισχύει, και δεν διενεργείται ο αντίστοιχος έλεγχος της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.