Η ανάπτυξη και κοινωνική πολιτική αποτελούν τις βασικές προτεραιότητες του πρωτοκόλλου συνεργασίας που υπεγράφη για τη Β’ φάση του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Καλλικράτης». Το πρωτόκολλο υπέγραψαν την Τετάρτη 7 Μαρτίου η αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Φώφη Γεννηματά και οι Πρόεδροι της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ Κώστας Ασκούνης και Γιάννης Σγουρός. Όπως δήλωσε η Φώφη Γεννηματά κατά τη διάρκεια της υπογραφής του πρωτοκόλλου, «ο Καλλικράτης αποτελεί μια ουσιαστική τομή για τη δημόσια διοίκηση και την αυτοδιοίκηση. Θέλουμε και μπορούμε να τη στηρίξουμε. Αυτή ακριβώς είναι η λογική του επιχειρησιακού προγράμματος, με το οποίο προχωρούμε μετά τη διαίρεση και την ανακατανομή αρμοδιοτήτων και στην εμβάθυνση των αλλαγών ανά δήμο και περιφέρεια». Επίσης συμπλήρωσε ότι «καμία μεγάλη πολιτική αλλαγή δεν μπορεί να έχει αποτέλεσμα, χωρίς την ουσιαστική συναίνεση και συνεργασία των φορέων που θα την υλοποιήσουν».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ και δήμαρχος Καλλιθέας Κώστας Ασκούνης, σημείωσε ότι το μεγάλο θέμα του Επιχειρησιακού Προγράμματος Καλλικράτης, είναι « πως οι πόροι θα αποβούν προς όφελος των πολιτών, μέσα από την αναδιοργάνωση των δήμων και την παροχή καλύτερων υπηρεσιών. Σε αυτό το πλαίσιο οι δήμοι όλης της χώρας θα δώσουν όλες τους τις δυνάμεις».
«Οι στόχοι που θέτουμε από κοινού με το υπουργείο Εσωτερικών είναι στόχοι που αν επιτευχθούν θα έχουμε καταφέρει ως Τοπική Αυτοδιοίκηση να παρέχουμε καλύτερες υπηρεσίες προς τον πολίτη» σημείωσε ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ και Περιφερειάρχης Αττικής Γιάννης Σγουρός. « Εμείς ως Περιφέρειες από την πλευρά μας θα κάνουμε ότι είναι δυνατόν για να υλοποιήσουμε τους στόχους της σημερινής συμφωνίας, όμως και το Υπουργείο θα πρέπει να ξέρει ότι αυτή η μεγάλη μεταρρύθμιση του Καλλικράτη χρειάζεται έμπρακτη στήριξη. Το έχω πει πολλές φορές μεταρρύθμιση χωρίς χρήματα δεν γίνεται».
Στόχος του πρωτοκόλλου είναι η επίσπευση υλοποίησης των έργων και η απορρόφηση των κονδυλίων. Μέσω της συνεργασίας αυτής το υπουργείο Εσωτερικών θα επιχειρήσει να εισάγει μια σειρά από τροποποιήσεις, για την επιλογή κοινής μεθοδολογίας υλοποίησης των έργων σε κάθε Δήμο και Περιφέρεια. Επίσης θα αναζητηθούν εργαλεία για την απλοποίηση της διαγωνιστικής διαδικασίας.
Προς την κατεύθυνση αυτή όπου είναι εφικτό, θα προκηρύσσονται έργα με τη διαδικασία των συμβάσεων «πλαίσιο», ενώ θα ελαχιστοποιηθούν στους δήμους και θα απαλειφθούν στις Περιφέρειες οι Πιλοτικές Φάσεις. Για παράδειγμα για την οργανωτική και λειτουργική αναδιάρθρωση ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε περίπου 340 διαγωνισμούς, Με τις νέες διαδικασίες που επιλέγονται οι διαγωνισμοί μειώνονται σε 25.
Το επιχειρησιακό πρόγραμμα υλοποίησης της δεύτερης φάσης του «Καλλικράτη» είναι της τάξης των 150 εκατομμυρίων ευρώ. Το πρόγραμμα αυτό, όπως επισημαίνεται από το υπουργείο Εσωτερικών, «στοχεύει στην μετεξέλιξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε ένα δυναμικό σύστημα με χαρακτηριστικά τη διαφάνεια, την ορθολογική διαχείριση των πόρων μέσα από την εφαρμογή σύγχρονων συστημάτων παρακολούθησης, την ενίσχυση του κοινωνικού της ρόλου, την παροχή χρήσιμων και απλών καθημερινών ψηφιακών υπηρεσιών και τη διαρκή ανάπτυξη και εκπαίδευση του ανθρωπινού δυναμικού».
Παρακάτω παρουσιάζονται οι βασικοί άξονες του Επιχειρησιακού Προγράμματος οι οποίοι αφορούν:
Την οργάνωση των δήμων
α) Σχεδιασμός και εφαρμογή Αναπτυξιακού Προγραμματισμού,
β) Βελτίωση οργανωτικής συγκρότησης- Ψηφιακή σύγκλιση,
γ) Αναβάθμιση υπηρεσιών κοινωνικής πολιτικής,
δ) Βελτίωση της διοικητικής εξυπηρέτησης του πολίτη και
ε) Βελτίωση των λειτουργιών Δια Βίου Μάθησης
Την οργάνωση των Περιφερειών:
α) Σχεδιασμός και εφαρμογή Αναπτυξιακού Προγραμματισμού,
β) Βελτίωση οργανωτικής συγκρότησης- Ψηφιακή σύγκλιση και
γ) Περιφερειακή ανάπτυξη- Έξυπνη Περιφέρεια- Καινοτομία- Ανάδειξη συγκριτικών πλεονεκτημάτων
Η πρώτη δράση του Επιχειρησιακού Προγράμματος Καλλικράτης, αφορά στην υποστήριξη των δήμων στο σχεδιασμό και στην εφαρμογή κοινωνικής πολιτικής. Στο πλαίσιο του προγράμματος προβλέπονται:
– Βελτίωση του θεσμικού πλαισίου και ανάπτυξη των οργανωτικών και λειτουργικών προϋποθέσεων συγκρότησης και ενίσχυσης της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Δήμου και των Νομικών Προσώπων του, με βάση και τις νέες αρμοδιότητες του, με νέα συστήματα και μεθόδους οργάνωσης. Μεθοδολογία συνεργασίας με τις εθελοντικές οργανώσεις.
– Υποστήριξη του σχεδιασμού και της εφαρμογής προγραμμάτων βοήθειας κοινωνικών κατηγοριών που απειλούνται με κοινωνικό αποκλεισμό.
– Σχεδιασμός δομών κοινωνικής φροντίδας. Συντονισμός, δικτύωση και δημιουργία (εκεί όπου δεν υπάρχουν) δομών τοπικών κοινωνικών παρεμβάσεων.
– Σχεδιασμός και ανασχεδιασμός διαδικασιών με βάση την εφαρμογή προτύπων και κανονισμών λειτουργίας, ανά κατηγορία παρεχόμενων υπηρεσιών (παιδικοί σταθμοί, ΚΔΑΠ, ΚΑΠΗ, Βοήθεια στο Σπίτι)
Η δεύτερη δράση σχετίζεται με την Περιφερειακή Ανάπτυξη
Στο πλαίσιο του προγράμματος προβλέπονται:
– Λειτουργίες που ενισχύουν τη θέση και την παρουσία της Περιφέρειας στον ευρωπαϊκό και διεθνή ανταγωνισμό, περιλαμβανόμενης της προώθησης της ελκυστικότητας της Περιφέρειας
– Υποδομές και λειτουργίες υποστήριξης της επιχειρηματικότητας, της επαγγελματικής κατάρτισης και της απασχόλησης,
– Ενδυνάμωση και προσαρμογή των δεξιοτήτων και της τεχνογνωσίας του ανθρώπινου δυναμικού (επιμόρφωση των αιρετών, εκπαίδευση στελεχών των ΟΤΑ σε θέματα σχεδιασμού και εφαρμογής πολιτικών περιφερειακής και τοπικής ανάπτυξης)
– Προτυποποίηση διαδικασιών αναπτυξιακού σχεδιασμού και προγραμματισμού (προσδιορισμός των αναγκαίων αλλαγών, βελτιώσεων και οργανωτικών ενεργειών που θα αναβαθμίσουν τη διοικητική και επιχειρησιακή ικανότητα των υπηρεσιών προγραμματισμού και ανάπτυξης των ΟΤΑ).
– Δικτύωση υπηρεσιών και μεταφορά τεχνογνωσίας (υποστήριξη ανθρώπινων δικτύων που προάγουν τη συνεργασία, τη διανομή και εξέλιξη της γνώσης του ανθρώπινου δυναμικού μέσω σύγχρονων εργαλείων και τεχνικών).
– Ανάπτυξη/Αναβάθμιση συστημάτων προγραμματισμού και διαχείρισης
Στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής εισαγωγής πληροφοριακών συστημάτων στην τοπική αυτοδιοίκηση, κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία της κατάλληλης πληροφοριακής υποδομής (συστημάτων, εργαλείων και εφαρμογών, βάσεων δεδομένων, κλπ.) που θα καλύψει τις επιχειρησιακές ανάγκες και των δυο βαθμίδων αυτοδιοίκησης σε ότι αφορά τον αναπτυξιακό σχεδιασμό και τον προγραμματισμό ως προς την παραγωγή, τη διαχείριση, την επεξεργασία και τη διάχυση πληροφορίας.
Ειδικότερα, κρίνεται σκόπιμο να αναπτυχθούν συστήματα που θα υποστηρίζουν:
– τη διαχρονική παρακολούθηση της εξέλιξης (προόδου, οπισθοδρόμησης ή στασιμότητας) της αναπτυξιακής κατάστασης της Περιφέρειας ή του Δήμου και των μεταξύ τους συγκλίσεων μέσα από τη διαχρονική σύγκριση μεγεθών και δεικτών.
– την επιλογή στρατηγικής, τη διερεύνηση εναλλακτικών μέσων παρέμβασης και τη στοχοθεσία στο πλαίσιο της κατάρτισης του σχεδίου ανάπτυξης
– την αποτίμηση των αποτελεσμάτων και των επιπτώσεων των επιχειρησιακών προγραμμάτων και των συγκεκριμένων αναπτυξιακών δράσεων
– τη διασύνδεση και διαλειτουργικότητα των αναπτυξιακών σχεδίων και παρεμβάσεων μεταξύ του τοπικού και του περιφερειακού επιπέδου
– το συντονισμό των επιμέρους τοπικών και περιφερειακών αναπτυξιακών προτεραιοτήτων με τον εθνικό σχεδιασμό.
Επιπλέον το υπουργείο Εσωτερικών επεκτείνει τη σύνθεση της Ομάδας Διοίκησης Έργου για την παρακολούθηση και το συντονισμό της εφαρμογής του Προγράμματος, προσθέτοντας δυο εκπροσώπους από την ΚΕΔΕ και δύο από την ΕΝΠΕ.