Τη δυνατότητα να αποσπώνται ή να μετατίθενται σε υπηρεσία που εδρεύει εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου ή της Περιφέρειας που έχουν εκλεγεί δίνει στους αιρετούς πρώτου και δεύτερου βαθμού ο ν.3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης».
Με διευκρινιστική εγκύκλιο που εξέδωσε το υπουργείο Εσωτερικών γίνονται γνωστές οι προϋποθέσεις και η διάρκεια που θα είναι αποσπασμένοι οι αιρετοί, οι οποίοι τυγχάνει να είναι και δημόσιοι υπάλληλοι. Στην εγκύκλιο διευκρινίζεται ότι από τη σχετική ρύθμιση εξαιρούνται, υπάλληλοι, οι οποίοι υπηρετούν σε παραμεθόριες περιοχές και υπέχουν δεκαετή υποχρέωση παραμονής στις αντίστοιχες υπηρεσίες. Αναλυτικά στην εγκύκλιο αναφέρονται τα παρακάτω:
Με τις διατάξεις των άρθρων 93 παρ.7 και 182 παρ.10 του ν.3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης», παρέχεται η δυνατότητα σε υπαλλήλους του Δημοσίου Τομέα λόγω της ιδιότητάς τους ως αιρετών, να αποσπώνται ή να μετατίθενται σε υπηρεσία που εδρεύει εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου ή της Περιφέρειας που έχουν εκλεγεί, προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη άσκηση των καθηκόντων τους, εφόσον δεν δικαιούνται την ειδική άδεια των άρθρων 93 παρ.1 και 182 παρ.1 του ν.3852/2010 από τους φορείς της οργανικής τους θέσης για το διάστημα της θητείας τους.
Αναλυτικότερα:
1. Α. Υπάλληλοι που έχουν εκλεγεί σε δήμους και τα συμβούλια τους (άρθρο 93, παρ.7 του ν.3852/2010)
Με τις διατάξεις της παρ.7 του άρθρου 93 προβλέπονται τα εξής: «Δημόσιοι υπάλληλοι και υπάλληλοι των φορέων του δημόσιου τομέα, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας και εάν υπηρετούν, εκλεγόμενοι δήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι, καθώς και πρόεδροι δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων ή εκπρόσωποι τοπικών κοινοτήτων, διαρκούσης της θητείας τους, δεν μετατίθενται ούτε αποσπώνται εκτός των διοικητικών ορίων του δήμου στον οποίο έχουν εκλεγεί. Οι υπάλληλοι αυτοί, εφόσον υπηρετούν στα διοικητικά όρια άλλου δήμου μετά από αίτηση τους μετατίθενται ή αποσπώνται εκεί όπου έχουν εκλεγεί. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει αντίστοιχη υπηρεσία ή θέση, μετατίθενται ή αποσπώνται στην πλησιέστερη υπηρεσία προς το δήμο όπου εξελέγησαν».
Β. Υπάλληλοι που έχουν εκλεγεί αιρετοί εκπρόσωποι Περιφερειών (άρθρο 182, παρ.10 του ν.3852/2010)
Με τις διατάξεις της παρ.10 του άρθρου 182 προβλέπονται τα εξής: «Δημόσιοι υπάλληλοι και υπάλληλοι των φορέων του δημόσιου τομέα με οποιαδήποτε σχέση εργασίας και εάν υπηρετούν, εκλεγόμενοι περιφερειακοί σύμβουλοι, διαρκούσης της θητείας τους, δεν μετατίθενται ούτε αποσπώνται εκτός της εκλογικής περιφέρειας στην οποία έχουν εκλεγεί. Οι υπάλληλοι αυτοί υπηρετούν στα διοικητικά όρια άλλης περιφέρειας. Μετά από αίτησή τους μετατίθενται ή αποσπώνται εκεί όπου έχουν εκλεγεί. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει αντίστοιχη υπηρεσία ή θέση, μετατίθενται ή αποσπώνται στην πλησιέστερη υπηρεσία προς την εκλογική περιφέρεια όπου εξελέγησαν».
Η απόσπαση των παραπάνω υπαλλήλων διενεργείται αποκλειστικά σύμφωνα με τις εν λόγω διατάξεις. Γι’ αυτό, δεν απαιτείται γνώμη υπηρεσιακών συμβουλίων, συμπλήρωση της διετούς δοκιμαστικής υπηρεσίας, κ.λπ.
Εξαιρούνται, σύμφωνα με την με αριθμό 271/2007 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η οποία έγινε αποδεκτή από τον Υφυπουργό Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, υπάλληλοι, οι οποίοι υπηρετούν σε παραμεθόριες περιοχές και υπέχουν δεκαετή υποχρέωση παραμονής στις αντίστοιχες υπηρεσίες.
2.Στην περίπτωση δημοσίων υπαλλήλων και υπαλλήλων φορέων του δημοσίου τομέα που υπηρετούν στα διοικητικά όρια άλλου Δήμου ή Περιφέρειας, μετά από αίτησή τους μετατίθενται σε περιφερειακή υπηρεσία του φορέα τους, όπου έχουν εκλεγεί.
Όταν δεν υπάρχει περιφερειακή υπηρεσία του φορέα τους, αποσπώνται σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες, ΝΠΔΔ, καθώς και σε ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού, με εξαίρεση το Δήμο, όπου έχουν εκλεγεί.
Αρμόδιο όργανο για την έκδοση της πράξης απόσπασης είναι οι καθ’ ύλην αρμόδιοι Υπουργοί, εφόσον πρόκειται για υπαλλήλους φορέων του δημοσίου τομέα.
Αν πρόκειται για υπάλληλο ΟΤΑ α΄ βαθμού που έχει ζητήσει να αποσπασθεί σε άλλον ΟΤΑ α΄ βαθμού, η απόφαση εκδίδεται από το αρμόδιο για το διορισμό όργανο του ΟΤΑ υποδοχής.
Αν πρόκειται για υπάλληλο ΟΤΑ β΄ βαθμού που έχει ζητήσει να αποσπασθεί σε ΟΤΑ β΄ βαθμού, η απόφαση εκδίδεται από τον Υπουργό Εσωτερικών, με ανάλογη εφαρμογή των ισχυουσών διατάξεων.
Αν πρόκειται για υπάλληλο ΟΤΑ α΄ βαθμού που έχει ζητήσει να αποσπασθεί σε ΟΤΑ β΄ βαθμού, και το αντίστροφο, η απόφαση εκδίδεται από τον Υπουργό Εσωτερικών, με ανάλογη εφαρμογή των ισχυουσών διατάξεων.
Η διάρκεια των εν λόγω αποσπάσεων, οι οποίες καθίστανται υποχρεωτικές τόσο για το φορέα προέλευσης όσο και για το φορέα υποδοχής, αφορά το χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι υπάλληλοι ασκούν τα καθήκοντά τους ως αιρετοί σε δήμους ή σε περιφέρειες. Με την ολοκλήρωση της θητείας τους, λήγει αυτοδίκαια η απόσπασή τους και υποχρεούνται να επιστρέψουν άμεσα στην οργανική τους θέση.
Η δαπάνη μισθοδοσίας των αποσπώμενων βαρύνει το φορέα προέλευσης.
Κατόπιν των ανωτέρω, οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις της Χώρας προς τις οποίες απευθύνεται η παρούσα να την κοινοποιήσουν στους ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού της χωρικής τους αρμοδιότητας, προκειμένου να λάβουν ενυπόγραφα γνώση όλοι οι υπάλληλοι.