Ο κατάλογος των ανθρώπων που αδυνατούν να ανταποκριθούν σε στοιχειώδεις ανάγκες, όπως είναι το καθημερινό φαγητό, και καταφεύγουν στις ουρές των συσσιτίων για να το εξασφαλίσουν διαρκώς μεγαλώνει.
Τα χαρακτηριστικά που ίσχυαν μέχρι πρότινος, όσον αφορά την ανθρωπογεωγραφία τους (μετανάστες, άστεγοι, χρήστες ουσιών, αλκοολικοί, πρώην φυλακισμένοι, άτομα με ψυχικά προβλήματα, θύματα trafficking –γυναίκες παιδιά– κ.λπ.) άλλαξαν, με την είσοδο ανέργων, χαμηλοσυνταξιούχων, μονογονεϊκών οικογενειών, ανθρώπων που έχασαν την επιχείρηση, το σπίτι τους, άπορων οικογενειών ή ανθρώπων των οποίων ο μικρός μισθός δεν επαρκεί για να συντηρήσουν στοιχειωδώς τα εξαρτημένα μέλη της οικογένειάς τους.
Ο ισχυρός καταλύτης της νέας κοινωνικής πραγματικότητας είναι οι νεόπτωχοι Ελληνες και οι Ελληνες στα όρια της φτώχειας. Καθημερινά καταγράφονται νέες περιπτώσεις ατόμων που καταφεύγουν για βοήθεια στους δήμους, στην Εκκλησία, στις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ή στα γεύματα που διοργανώνουν Κινήσεις Πολιτών. Ωστόσο, γενική διαπίστωση είναι ότι οι αφανείς πτωχοί είναι κατά πολύ περισσότεροι.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ενεργά παρούσα και στο ευαίσθητο αυτό κομμάτι, της στήριξης των ευπαθών κοινωνικών ομάδων αλλά και των μεταναστών.
Δήμοι σε πολλές περιοχές της χώρας, όπως για παράδειγμα Αθήνα, Λάρισα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα κ.α., αναγνωρίζοντας και καταγράφοντας τις ανάγκες και τα αιτήματα πολιτών, λειτουργούν δράσεις, με τη μορφή συσσιτίων, διάθεσης τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης από τις τράπεζες τροφίμων και άλλων ειδών που διαθέτουν, σε ημερήσια βάση ή σε τακτές ημερομηνίες αποστολής φαγητού στο σπίτι σε ανήμπορα μοναχικά άτομα. Επιπλέον στο διάστημα των τελευταίων μηνών και άλλοι δήμοι της χώρας, όπως για παράδειγμα ο Δήμος Ιωαννιτών, βλέποντας το κύμα των αναγκών να διογκώνεται και κοινωνικές ομάδες των περιοχών τους να ασφυκτιούν οικονομικά προετοιμάζονται για τη λειτουργία συσσιτίων.
Οι ανάγκες αναφορικά με τους αστέγους και τους φτωχούς είναι τεράστιες στο Δήμο Αθηναίων, όπου από το Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης του Δήμου σιτίζονται 3.500 άτομα την ημέρα. Παράλληλα, ο δήμος σχεδιάζει την αποκέντρωση των κοινωνικών υπηρεσιών, με στόχο την αποσυμφόρηση του κέντρου, ενώ για το άμεσο μέλλον σχεδιάζονται συσσίτια σε επτά δημοτικές κοινότητες με την αρωγή και της Εκκλησίας.
Το προφίλ των σιτιζομένων
Στην Αθήνα, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που προκύπτουν από έρευνα που έγινε για λογαριασμό της ΜΚΟ «Αποστολή της Εκκλησίας της Ελλάδας», η συμμετοχή στα συσσίτια αυξήθηκε τους τελευταίους μήνες κατά 40%, με τους Ελληνες να είναι συντριπτικά περισσότεροι από τους μετανάστες.
Καθημερινά μοιράζονται 10.000 μερίδες φαγητού σε 5.000 ανθρώπους, από τους οποίους 2.414 είναι άνδρες, 2.312 γυναίκες και 274 παιδιά.
Το 60% είναι Ελληνες και ακολουθούν μετανάστες από αφρικανικές χώρες (16,6%), χώρες της πρώην Ανατολικής Ευρώπης (13,8%) και ασιατικές χώρες (9,6%). Οι μισοί είναι ηλικίας μεγαλύτερης των 50 ετών (2.548 άτομα), ενώ αμέσως μετά είναι τα άτομα ηλικίας από 31 έως 50 ετών (1.574 άτομα).
Οι διαρκώς πολλαπλασιαζόμενες ανάγκες δημιούργησαν και άλλες δράσεις που περιλαμβάνουν μηνιαία αποστολή δεμάτων φαγητού που προορίζονται για ελληνικές οικογένειες που ζουν στα όρια της φτώχειας.
Αν και σ’ αυτές τις δράσεις πρωταγωνιστούν οικογένειες από το κέντρο της πρωτεύουσας, με ποσοστό 65,5%, έχουν ενταχθεί πλέον και οικογένειες από περιοχές όπως το Χαλάνδρι, η Αγία Παρασκευή, ο Χολαργός, το Νέο Ψυχικό, η Ηλιούπολη, το Γαλάτσι κ.λπ.
Σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα στα ημερήσια συσσίτια διανέμονται 250.000 μερίδες φαγητού.
Η συνεργασία Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Εκκλησίας, Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, Συλλόγων και Φορέων αμβλύνει το πρόβλημα σε χιλιάδες άτομα, όμως εκείνοι που μπαίνουν στον κύκλο της φτώχειας πολλαπλασιάζονται.