Μεταβατική ρύθμιση για τη χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ έως την ολοκλήρωση των νέων Τοπικών Πολεδομικών Σχεδίων στο τέλος του 2025, με ειδική μελέτη και ελέγχους από τους ελεγκτές δόμησης για τυχόν υπερβάσεις, αλλά και υλοποίηση των οικοδομικών αδειών με χρήση των κινήτρων, που έχουν εκδοθεί πριν από την 1η Μαΐου προβλέπει νομοθετική ρύθμιση (Τροπολογία) που κατατέθηκε από το ΥΠΕΝ τα μεσάνυχτα της Τετάρτης στη Βουλή, μετά τις παραπεμπτικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας και τις έντονες αντιδράσεις πολλών δήμων.
Η νομοθετική ρύθμιση «φρενάρει» την καταχρηστική εφαρμογή των κινήτρων που ΝΟΚ, καθώς βάζει πλαφόν στην αύξηση του συντελεστή δόμησης και συνδέει το τελικό ύψος του κτιρίου με τον συντελεστή δόμησης που ισχύει σε κάθε περιοχή.
Τι προβλέπει νομοθετική ρύθμιση του ΥΠΕΝ
Αναλυτική η ρύθμιση προβλέπει ότι:
Εισάγεται μεταβατική ρύθμιση η οποία θα ισχύει από την 1η Μαΐου και μέχρι την έγκριση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2025
- Σε περιοχές με συντελεστή δόμησης μικρότερο του 0,8 δεν εφαρμόζεται το άρθρο 10 του ΝΟΚ.
- Τα κίνητρα του ΝΟΚ θα εφαρμόζονται μόνο στις περιοχές του πεδίου εφαρμογής του με ισχύοντα συντελεστή δόμησης μεγαλύτερο του 0,8.
- Το συνολικό ύψος της προσαύξησης κατά την εφαρμογή των κινήτρων της παρ. 1 του άρθρου 10, δεν δύναται:
α) να υπερβαίνει συνολικά τα δυόμιση μέτρα (2,50 μ.) για συντελεστή δόμησης μεγαλύτερο του 0.8 έως και 1.6 και
β) να υπερβαίνει συνολικά τα τρία μέτρα (3,00 μ.) για συντελεστή δόμησης μεγαλύτερο του 1.6.
- Η εφαρμογή της νέας ρύθμισης θα συνδυαστεί με κατεπείγουσα μελέτη τεκμηρίωσης που συντάσσεται από το Πράσινο Ταμείο, για την αξιολόγηση της εφαρμογής των κινήτρων από το ΥΠΕΝ.
- Oι οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν προ της 1ης Μαΐου 2024 με χρήση κινήτρων εκτελούνται όπως εκδόθηκαν και αναθεωρούνται δυνάμει των ισχυουσών κατά την έκδοσή τους διατάξεων, όπως σημειώνεται «για λόγους προστασίας της εμπιστοσύνης των διοικουμένων και για να αποφευχθούν ιδιαίτερα επιβλαβείς επιπτώσεις».
- Επεκτείνεται το περιεχόμενο της εξουσιοδοτικής διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 18 του ΝΟΚ προκειμένου να συμπεριλάβει και στοιχεία αναφορικά με τους ελέγχους και τις κυρώσεις που σχετίζονται με την κατασκευή φυτεμένων επιφανειών στα δώματα, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η εν τοις πράγμασι κατασκευή και διατήρηση αυτών.
- Θεσμοθετείται επαναληπτικός έλεγχος για τις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών κτιρίων σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, βάσει του άρθρου 25 του ΝΟΚ, καθώς και δημιουργίας φυτεμένων επιφανειών ανά πενταετία από ελεγκτή δόμησης.
Ο στόχος της προτεινόμενης ρύθμισης
Το ΥΠΕΝ μετά τις παραπεμπτικές αποφάσεις του ΣτΕ και διαπιστώνοντας «αστοχία» στην εφαρμογή των κινήτρων του ΝΟΚ σημειώνει στην αιτιολογική έκθεση ότι «ο στόχος της προτεινόμενης ρύθμισης είναι διττός:
α) ο εξορθολογισμός της χρήσης των κινήτρων για την περιβαλλοντική αναβάθμιση του ΝΟΚ και η βελτίωση της ποιότητας ζωής σε πυκνοδομημένες και αστικές περιοχές έως την έγκριση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων προκειμένου να επιτευχθεί ασφάλεια δικαίου δια της ενσωμάτωσης της μέχρι σήμερα νομολογίας του Συμβουλίου της Επικράτειας, καθώς και
β) η ενίσχυση των ελέγχων περί ορθής εφαρμογής των πολεοδομικών διατάξεων, κυρίως αυτών που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής».
Αναλυτικά για την τεκμηρίωση της νομοθετικής ρύθμισης για το ΝΟΚ το ΥΠΕΝ σημειώνει ότι:
-«Κατόπιν των πρόσφατων παραπεμπτικών αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικράτειας στην Ολομέλεια αυτού σχετικά με τις διατάξεις κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ, ν. 4067/2012, Α’ 79, διόρθωση σφάλματος Α’ 99) για την περιβαλλοντική αναβάθμιση και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής σε πυκνοδομημένες και αστικές περιοχές έχει δημιουργηθεί κλίμα ανασφάλειας δικαίου στον τεχνικό κόσμο συμπεριλαμβανομένων, τόσο ιδιωτών μηχανικών, όσο και των υπαλλήλων των Υπηρεσιών Δόμησης σχετικά με το πώς να εφαρμόσουν τις διατάξεις του ΝΟΚ στις επικείμενες προς έκδοση οικοδομικές άδειες».
Ολόκληρη η νομοθετικη ρύθμιση του ΥΠΕΝ
Ολόκληρη η νομοθετική ρύθμιση, για το ΝΟΚ έχει ως εξής:
«ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ «ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΥΕΠΙΠΕΔΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ: Α) ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΔΑΤΩΝ, Β) ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ, Γ) ΤΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ, Δ) ΤΗΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ, Ε) ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ»
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 1
Εξορθολογισμός της χρήσης των κινήτρων για την περιβαλλοντική αναβάθμιση και βελτίωση της ποιότητας ζωής σε πυκνοδομημένες και αστικές περιοχές έως την έγκριση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων – Ενίσχυση των ελέγχων – Μεταβατική διάταξη – Προσθήκη παρ. 8 στο άρθρο 27, τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 18 Νέου Οικοδομικού Κανονισμού και παρ. 1 άρθρου 44 ν. 4495/2027
1.Στο άρθρο 27 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ, ν. 4067/2012, Α’ 79, διόρθωση σφάλματος Α’ 99) προστίθεται παρ. 8, ως εξής:
«8. α. Από την 1η Μαΐου 2024 και μέχρι την έγκριση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2025:
αα) Τα κίνητρα των περ. α) έως δ) της παρ. 1 του άρθρου 10 εφαρμόζονται μόνο στις περιοχές του πεδίου εφαρμογής του με ισχύοντα σ.δ. μεγαλύτερο του 0,8.
ββ) Το συνολικό ύψος της προσαύξησης κατά την εφαρμογή των κινήτρων της παρ. 1 του άρθρου 10, καθώς και της παρ. 8 του άρθρου 15 δεν δύναται:
ΐ) να υπερβαίνει συνολικά τα δυόμιση μέτρα (2,50 μ.) για σ.δ. μεγαλύτερο του 0.8 έως και 1.6 και ιι) τα τρία μέτρα (3,00 μ.) για σ.δ. μεγαλύτερο του 1.6. β. Εκδοθείσες οικοδομικές άδειες προ της 1η Μαΐου 2024 με χρήση των κινήτρων της περ. α) εκτελούνται όπως εκδόθηκαν και αναθεωρούνται δυνάμει των ισχυουσών κατά την έκδοσή τους διατάξεων.».
2.Στην παρ. 3 του άρθρου 18 του ΝΟΚ, περί εξειδίκευσης των προϋποθέσεων για τα φυτεμένα δώματα, προστίθενται οι λέξεις «ο τρόπος διενέργειας και η περιοδικότητα των ελέγχων τήρησης των όρων του παρόντος, το ύψος των προστίμων υπέρ του Πράσινου Ταμείου σε περίπτωση μη υλοποίησης της ως άνω τεχνικής έκθεσης, καθώς και κάθε άλλο συναφές ζήτημα», και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής:
«3. Το περιεχόμενο του φακέλου των δικαιολογητικών και οι επιμέρους προδιαγραφές σχεδίων και τεχνικής έκθεσης, που υποβάλλονται στην αρμόδια υπηρεσία για την κατασκευή Φυτεμένης Επιφάνειας, ο τρόπος διενέργειας και η περιοδικότητα των ελέγχων τήρησης των όρων του παρόντος, το ύψος των προστίμων υπέρ του Πράσινου Ταμείου σε περίπτωση μη υλοποίησης της ως άνω τεχνικής έκθεσης, καθώς και κάθε άλλο συναφές ζήτημα προσδιορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.».
3.Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 44 του ν. 4495/2017 (Α’ 167) αναφορικά με τα στάδια ελέγχου οικοδομικών αδειών, προστίθεται εδάφιο, και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Ο έλεγχος ορθής εφαρμογής είναι υποχρεωτικός για κάθε έργο που εκτελείται με οικοδομική άδεια ή άδεια δόμησης, με έναρξη εργασιών μετά την 1.3.2012. Οι έλεγχοι διενεργούνται από διαφορετικούς κάθε φορά Ελεγκτές Δόμησης με αυτοψία και έλεγχο της εφαρμογής των μελετών, σύμφωνα με τις οποίες εκδόθηκε η άδεια δόμησης ή η οικοδομική άδεια.
Για οικοδομικές άδειες κτιρίων σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, βάσει του άρθρου 25 του ν. 4067/2012, καθώς και δημιουργίας φυτεμένων επιφανειών του άρθρου 18 του ίδιου νόμου, πέραν των ελέγχων της παρούσας και μετά τη σύνδεση του κτιρίου με τα δίκτυα, διενεργείται επαναληπτικός έλεγχος ανά πέντε (5) έτη από διαφορετικούς κάθε φορά Ελεγκτές Δόμησης.».
4.Για την εκπόνηση «Μελέτης αξιολόγησης της εφαρμογής των κινήτρων για την περιβαλλοντική αναβάθμιση και βελτίωση της ποιότητας ζωής σε πυκνοδομημένες και αστικές περιοχές», επιτρέπεται η ανάθεση σύμβασης με τη διαδικασία του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 (Α’ 147), άπαξ, και μέχρι του ορίου της περ. β) του άρθρου 5 του ν. 4412/2016. Η εκπόνηση της μελέτης δύναται να χρηματοδοτείται από πόρους του Πράσινου Ταμείου, μέσω του προγράμματος δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζεται το ελάχιστο περιεχόμενο της μελέτης».