«Ο ρόλος των Δήμων στο ζήτημα της διαχείρισης της ενεργειακής κατανάλωσης και αποδοτικότητας είναι και νευραλγικός και πολυδιάστατος, αφού πέραν της άσκησης τοπικών πολιτικών και της υλοποίησης έργων για το περιβάλλον και τη βιώσιμη ενεργειακή διαχείριση, οι Δήμοι έχουν ταυτόχρονα το ρόλο του καταναλωτή, του διαμορφωτή της κοινής γνώμης αλλά και του προγραμματισμού της τοπικής ανάπτυξης. Ρόλοι και διαδικασίες που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με τη διαμόρφωση του μοντέλου ενεργειακής συμπεριφοράς όλων μας».
Αυτό επεσήμανε στον χαιρετισμό του στην ημερίδα των ΚΑΠΕ και ΠΕΔΑ με θέμα «Δήμος και Ενέργεια: Μία Εναλλακτική Προσέγγιση στην Οικονομική Κρίση», ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Κώστας Ασκούνης.
Όπως σημείωσε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ «παρά τα προβλήματα και τις δυσλειτουργίες και τη μείωση των τοπικών επενδύσεων που έχει επιφέρει και στους δήμους το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας μπορούμε με σιγουριά να πούμε ότι ο τομέας του περιβάλλοντος και της ενέργειας είναι ένας τομέας που οι δήμοι της χώρας έχουν να επιδείξουν σημαντικό έργο και πρωτοβουλίες».
Ειδικότερα αναφέρθηκε:
- Στο σχεδιασμό του προγράμματος ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ – Ι που σήμερα υλοποιείται με τη συμμετοχή περισσότερων των 100 δήμων. Το πρόγραμμα ήταν πρόταση της – ΚΕΔΕ και απαίτηση προς τη πολιτεία.
- Στο πρόγραμμα ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΙΙ, το οποίο, όπως υπογράμμισε ο κ. Ασκούνης, σημειώνει μεγάλη και πέρα από κάθε όριο καθυστέρηση στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.
- Στο πρόγραμμα «Πράσινες Αγροτικές και Νησιωτικές Κοινότητες – Νέο Πρότυπο Ανάπτυξης», που έχει καινοτόμο χαρακτήρα και αφορά κυρίως απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες περιοχές. Ο κ. Ασκούνης εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκεια της Αυτοδιοίκησης, γιατί ενώ έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία αξιολόγησης, πληροφορίες φέρνουν το υπουργείο να μην εντάσσει όλες τις θετικά αξιολογηθείσες προτάσεις των δήμων που συμμετείχαν στην αξιολόγηση, όταν μάλιστα ο συνολικός τους προϋπολογισμός υπολείπεται κατά πολύ του προϋπολογισμού της σχετικής πρόσκλησης. «Ζητάμε το αυτονόητο», τόνισε, «δηλαδή την προένταξη των πράξεων που υπέβαλλαν και αξιολογήθηκαν θετικά. Οποιαδήποτε άλλη διαδικασία είναι έξω και πέρα από τα προβλεπόμενα και εκφράσαμε εγγράφως στον Αναπληρωτή Υπουργό κ. Καλαφάτη την πλήρη αντίθεσή μας».
- Στη συμμετοχή 100 και πλέον σήμερα δήμων στο «ΣΥΜΦΩΝΟ ΤΩΝ ΔΗΜΑΡΧΩΝ» και την εκπόνηση Τοπικών Σχεδίων Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια (ΣΔΑΕ) ώστε να κάνουν πράξη τη βιώσιμη ενεργειακή διαχείριση σε τοπικό επίπεδο.
- Στην άμεση ανταπόκριση των δήμων της χώρας και τη διάθεση σημαντικών κατάλληλων εκτάσεων για το πρόγραμμα Helios. Όπως ενημέρωσε ο κ. Ασκούνης, «η ΚΕΔΕ μαζί με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και τη Τράπεζα Αττικής και με τη τεχνική υποστήριξη της ΠΕΤΑ δημιουργούν για πρώτη φορά ένα Ειδικό Ταμείο Χρηματοδότησης τοπικών επενδύσεων των δήμων όπου βασικό ρόλο θα έχουν και τα έργα εξοικονόμησης ενέργειας των δήμων, ιδιαίτερα για την αναβάθμιση του φωτισμού οδών, πλατειών και κοινόχρηστων χώρων».
- Στη θεσμοθέτηση και ένταξη στους νέους ΟΕΥ Γραφείων Περιβάλλοντος σε όλους σχεδόν τους δήμους της χώρας.
- Στο ειδικό πρόγραμμα Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις και ιδίως σε δώματα και στέγες κτιρίων μέχρι 10 KW, για το οποίο επανέφερε την πρόταση της Αυτοδιοίκησης για αύξηση ισχύος έως 30 KW τουλάχιστον, «ώστε να είναι ωφέλιμη η επένδυση για το δήμο – ειδικότερα για τις σχολικές εγκαταστάσεις», αφού κρίνεται άκρως απαραίτητη δεδομένων των προβλημάτων υποχρηματοδότησης που αντιμετωπίζουν οι δήμοι.
Ο κ. Ασκούνης χαρακτήρισε εθνική ανάγκη το θέμα του σχεδιασμού και υλοποίησης ενός προγράμματος εξοικονόμησης ενέργειας σε όλες τις υποδομές και λειτουργίες των δήμων (κτιριακές εγκαταστάσεις, διοικητήρια, οδοφωτισμό, αντλιοστάσια, μονάδες επεξεργασίας λυμάτων, κολυμβητήρια, κλειστά γυμναστήρια κτλ), σημειώνοντας ότι «η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί σήμερα εθνική ανάγκη με ιδιαίτερα θετικές περιβαλλοντικές, και οικονομικές επιπτώσεις». Η σημαντική μείωση στο λειτουργικό κόστος καθώς και η εξοικονόμηση σημαντικών πόρων μπορούν να μεταφερθούν και να καλύψουν τις ανάγκες τοπικών επενδύσεων των δήμων προς όφελος της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας.
«Αντιμετωπίζοντας το ζήτημα της ενεργειακής διαχείρισης όχι μόνο με περιβαλλοντικούς και οικονομικούς όρους αλλά κυρίως με κοινωνικούς θα είχε για μας ιδιαίτερο ενδιαφέρον να μπορέσουμε στις παρούσες εξαιρετικά δύσκολες οικονομικές συνθήκες για τις επιχειρήσεις, τους επαγγελματίες και τα νοικοκυριά να μετακυλήσουμε την εξοικονόμηση ενέργειας στις ανταποδοτικές μας υπηρεσίες μειώνοντας κατά το αντίστοιχο ποσοστό εξοικονόμησης τα τέλη που πληρώνουν οι Δημότες μας, για τις υπηρεσίες οδοφωτισμού» κατέληξε ο κ. Ασκούνης.
Γ. Κοτρωνιάς: Ανάγκη δημιουργίας μοντέλου ενεργειακής διαχείρισης με καθοριστικό ρόλο στους δήμους
Στις σημαντικές ρυθμίσεις και αλλαγές που απαιτούνται στην πολιτική ενέργειας αλλά και στην καθημερινή συμπεριφορά προκειμένου να επιτευχθεί ο στρατηγικός στόχος 20-20-20 αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Επιτροπής Αειφόρου Ανάπτυξης Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της ΚΕΔΕ, Γιώργος Κοτρωνιάς μιλώντας στην ημερίδα.
Ο κ. Κοτρωνιάς αναφέρθηκε στην ανάγκη δημιουργίας ενός μοντέλου- προγράμματος ενεργειακής διαχείρισης με ενεργό ρόλο των πολιτών και με καθοριστικό ρόλο της Αυτοδιοίκησης.
«Αποτελεί ένα στοίχημα για τους ΟΤΑ της χώρας μας να εφαρμόσουμε πολιτικές και δράσεις με στόχο την ενεργειακή αποδοτικότητα που πέραν της συμβολής μας στην εθνική στρατηγική και τις εθνικές δεσμεύσεις θα οδηγήσει και στην εξοικονόμηση σημαντικών οικονομικών πόρων που μπορούν από καταναλωτικές δαπάνες να μετατραπούν σε επενδυτικούς πόρους που τόσο έχει ανάγκη η Αυτοδιοίκηση σήμερα, σε περιβάλλον ύφεσης και επενδυτικής απραξίας».
Ο κ. Κοτρωνιάς επανέλαβε την ανάγκη σχεδιασμού και χρηματοδότησης ενός προγράμματος εφαρμογών μεθόδων και συστημάτων Εξοικονόμησης Ενέργειας σε όλες τις υποδομές και λειτουργίες των Δήμων.
«Πέραν όμως των δημόσιων και δημοτικών υποδομών οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν μαζί με το κράτος ένα ρυθμιστικό ρόλο σ’ ότι αφορά και τις ενεργειακές απαιτήσεις των ιδιωτικών κτιρίων. Πολεοδομικές και τοπικές ρυθμίσεις μπορούν να ενθαρρύνουν τη βιοκλιματική αρχιτεκτονική, τη χρήση ηλιακών θερμοσιφώνων, τη χρήση νέων μορφών ενέργειας στη κατοικία και τα επαγγελματικά κτίρια, την ενεργειακή τους αυτονομία μέσω φωτοβολταϊκών συστημάτων και τη θέσπιση ειδικών όρων δόμησης», υπογράμμισε ο κ. Κοτρωνιάς.
Ο ίδιος αναφέρθηκε στην ανάγκη να δοθεί η δυνατότητα θεσμικά και με ουσιαστικά κίνητρα στους ΟΤΑ να ενσωματώσουν στις δραστηριότητες τους και την τοπική παραγωγή ενέργειες συμβάλλοντας στην αξιοποίηση φυσικών πόρων, στη προώθηση των ΑΠΕ, στη τοπική απασχόληση και ανάπτυξη.
«Σαφώς δε λέμε ότι οι ΟΤΑ πρέπει να γίνουν επιχειρήσεις παραγωγής ενέργειας λέμε όμως ότι μπορούν και πρέπει να δραστηριοποιηθούν στο τομέα αυτό εκεί που οι συνθήκες επιβάλλουν, εκεί που υπάρχουν αξιοποιήσιμοι φυσικοί πόροι (π.χ. γεωθερμία), εκεί που υπάρχει τεχνογνωσία, εκεί που μπορεί ένα τέτοιο εγχείρημα να είναι βιώσιμο και να αποφέρει οφέλη για τους ΟΤΑ και τη τοπική κοινωνία. Στη κατεύθυνση αυτή μπορούν να προσελκύσουν κρατικούς και ιδιωτικούς πόρους συμμετέχοντας ενεργά και ισότιμα σε μικρές τοπικές ενεργειακές επενδύσεις . Αλλά και όπου οι ΟΤΑ δεν μπορούν να πάρουν τέτοιες πρωτοβουλίες αυτοτελώς ή συμπράττοντας με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς δεν μπορεί σε καμμία περίπτωση και στα πλαίσια ενός υγιούς δημοκρατικού προγραμματισμού να μην έχει η τοπική Αυτοδιοίκηση λόγο και ρόλο για τις σχεδιαζόμενες ενεργειακές επενδύσεις στη περιοχή της . Δεν μπορεί κανείς ν’ αγνοεί τις ανάγκες και την έκφραση των τοπικών κοινωνιών».