Με στόχος την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης στις περιφέρειες με την εξασφάλιση βιώσιμου, ανταγωνιστικού και ασφαλούς ενεργειακού εφοδιασμού η εσωτερική επιστημονική υπηρεσία της Επιτροπής, το Κοινό Κέντρο Ερευνών (ΚΚΕρ) προχώρησε στην κατάρτιση μιας πλατφόρμας έξυπνης εξειδίκευσης για την ενέργεια. Η συγκεκριμένη πλατφόρμα θα υποστηρίζει περιφέρειες και κράτη μέλη ως προς την αποτελεσματικότερη χρήση της χρηματοδότησης της πολιτικής συνοχής για την προώθηση της αειφόρου ενέργειας. Η πλατφόρμα θα βοηθά τις περιφέρειες να ανταλλάσσουν τις εμπειρίες και τις γνώσεις τους όσον αφορά επενδύσεις στον τομέα της αειφόρου ενέργειας και ιδίως την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών με μειωμένη χρήση άνθρακα.
Η πλατφόρμα θα συμβάλει άμεσα στη στρατηγική για την Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ένωση. Θα στοχεύσει επίσης στην καλύτερη ευθυγράμμιση των δραστηριοτήτων καινοτομίας στον τομέα της ενέργειας σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο με σκοπό τη δημιουργία ενός κοινού στρατηγικού θεματολογίου σχετικά με τις ενεργειακές προτεραιότητες.
Η αρμόδια για την περιφερειακή πολιτική ευρωπαία επίτροπος καCorina Creţu δήλωσε: «Για την περίοδο 2014-2020, περισσότερα από 38 δισεκατομμύρια ευρώ από τη χρηματοδότηση της πολιτικής συνοχής θα επενδυθούν στην επίτευξη της στρατηγικής για την Ενεργειακή Ένωση και στην ενίσχυση της μετάβασης προς μια οικονομία με μειωμένη χρήση άνθρακα σε όλους τους τομείς. Η επένδυση αυτή αντιπροσωπεύει ποσό υπερδιπλάσιο της χρηματοδότησης σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο. Η χρηματοδότηση της πολιτικής συνοχής προσφέρει πολλές ευκαιρίες, αλλά θέτει επίσης και σημαντικές προκλήσεις για τις περιφέρειες σε ό,τι αφορά την υλοποίηση ενεργειακών έργων που συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ. Για τον λόγο αυτό χαιρετίζω τη νέα πλατφόρμα για την ενέργεια που θα συγκεντρώσει κοινή τεχνογνωσία στον τομέα της αειφόρου ενέργειας και θα βοηθήσει τις περιφέρειες στην αποτελεσματική χρήση της διαθέσιμης χρηματοδότησης για επενδύσεις σε καινοτόμους λύσεις.»
Ιστορικό
Το έργο βασίζεται σε κοινή συνεργασία μεταξύ της ΓΔ Περιφερειακής και Πολεοδομικής Πολιτικής (REGIO), της ΓΔ Ενέργειας (ENER) και του Κοινού Κέντρου Ερευνών (ΚΚΕρ). Αξιοποιεί θετική εμπειρία από την υπάρχουσα πλατφόρμα έξυπνης εξειδίκευσης που επικεντρώθηκε σε στρατηγικές έρευνας και καινοτομίας (πλατφόρμα S3). Προς το παρόν 172 περιφέρειες ή χώρες, που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 80 % των περιφερειών της ΕΕ, συμμετέχουν στις δραστηριότητες της πλατφόρμας αυτής. Πάνω από τα δύο τρίτα των εν λόγω περιφερειών έχουν επιλέξει την ενέργεια ως τομέα έξυπνης εξειδίκευσης.
Η έξυπνη εξειδίκευση είναι μια καινοτόμος προσέγγιση που αναπτύχθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και της ευημερίας σε περιφερειακό επίπεδο. Ενθαρρύνει την αποτελεσματική και στοχοθετημένη χρήση των δημόσιων επενδύσεων στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας για τη δημιουργία ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων και την παροχή δυνατότητας εξειδίκευσης των περιφερειών στον τομέα των σχετικών τους πλεονεκτημάτων. Αποτελεί επίσης προαπαιτούμενο για να επωφεληθούν οι περιφέρειες από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία.
Η νέα πλατφόρμα για την ενέργεια θα παρέχει πληροφορίες, γνώσεις και εμπειρογνωμοσύνη σχετικά με τις επενδύσεις σε ενεργειακά έργα σύμφωνα με τις ανάγκες των υπευθύνων χάραξης πολιτικής, των αρχών και των ενδιαφερόμενων μερών για θέματα ενέργειας και έρευνας. Θα αναπτύξει επίσης τρόπους αντιστοίχισης κρατών μελών και περιφερειών με παρόμοια συμφέροντα με τις σχεδιαζόμενες επενδύσεις στον τομέα της ενεργειακής καινοτομίας.
Η ΕΕ σχεδιάζει να επενδύσει περίπου 38 δισεκατομμύρια ευρώ την περίοδο 2014-2020 στο πλαίσιο της πολιτικής της για τη συνοχή, συμπεριλαμβανομένων 2 δισ. ευρώ για επενδύσεις σε ευφυή δίκτυα. Ο στόχος είναι να διευκολυνθεί η στροφή προς μια οικονομία με μειωμένη χρήση άνθρακα με την υποστήριξη έργων στους τομείς της ενεργειακής απόδοσης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και στους τομείς της βιώσιμης αστικής κινητικότητας και της έρευνας και καινοτομίας.