Σε μια προσπάθεια διευκόλυνσης της πρόσβασης των πόλεων στα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, που θα διαδραματίσουν βασικό ρόλο στις δημόσιες επενδύσεις μετά το 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων παρουσίασαν την προηγούμενη εβδομάδα το URBIS.
Το URBIS είναι ένα νέο συμβουλευτικό κέντρο, που απευθύνεται αποκλειστικά σε όσους δήμους και περιφέρειες ενδιαφέρονται να εφαρμόσουν τους στόχους της αστικής ατζέντας (Urban Agenda) με τη χρήση χρηματοπιστωτικών εργαλείων.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο διευθυντή της EurActiv Ελλάδας, Νίκο Λαμπρόπουλο, κατά την παρουσίαση του συμβουλευτικού κόμβου URBIS στο Ρότερνταμ, η Επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής, Corina Cretu, εξήγησε ότι «είναι πολύ δύσκολο για τους δήμους και τις περιφέρειες να διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία ώστε να συνδυάζουν τα διαρθρωτικά ταμεία με άλλα ταμεία και εργαλεία, όπως το COSME ή το LIFE».
Υπογράμμισε ότι τα χρήματα δεν είναι το πάν. «Η διοικητική ικανότητα είναι πιο σημαντική από τα χρήματα, γιατί σε πολλές περιπτώσεις έχουμε πόρους που περιμένουν στις Βρυξέλλες, αλλά δεν λαμβάνουμε αιτήματα για έργα υψηλής ποιότητας», είπε χαρακτηριστικά η κ. Cretu, συνεχίζοντας πως πιστεύει ότι το URBIS, το νεοσυσταθέν συμβουλευτικό κέντρο για τους δήμους και τις περιφέρειες, μπορεί να στηρίξει αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές με την παροχή συμβουλών σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα συγκεντρωθούν οι πόροι.
Να πάρουμε μαθήματα από τη χρήση των πόρων του Marshal Plan
Σύμφωνα με την Επίτροπο, είναι πολύ σημαντικό να συνδυάσουμε δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους, διότι το δημόσιο χρήμα δεν θα είναι ποτέ αρκετό για τις ανάγκες που έχουν οι πόλεις.
Η κ. Cretu αναφέρθηκε στο σχέδιο Μarshall, λέγοντας ότι η Αυστρία και η Γερμανία εξακολουθούν να ανακυκλώνουν τα κεφάλαια από το Marshall Plan μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Δύσκολη η ενεργοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης για την Αττική
Σχετικά με τις πλημμύρες στην Αττική, η κ. Κρέτσου, εμφανίστηκε έτοιμη να προχωρήσει σε τροποποιήσεις των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, για να αντιμετωπιστούν οι τεράστιες καταστροφές. Η κ. Κρέτσου, τόνισε ότι η ενεργοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ, είναι αρκετά δύσκολη, καθώς με βάση τον κανονισμό θα πρέπει να πιστοποιηθούν καταστροφές περίπου 1.2 δις ευρώ, (2% του ΑΕΠ της Περιφέρειας).
Θέλω να εγκαινιάσω το μετρό της Θεσσαλονίκης
Η κα Κρέτσου έκλεισε τη συνέντευξή της λέγοντας ότι στόχος της είναι να εγκαινιάσει το Μετρό της Θεσσαλονίκης. Αφού έγιναν τα Τέμπη, είπε χαρακτηριστικά, μπορεί να γίνει και αυτό. Πρέπει η Ελλάδα να επισπεύσει την υλοποίηση των έργων, τόνισε.
Η συνέντευξη
H αστική διάσταση είναι αρκετά ισχυρή στην Πολιτική Συνοχής; Δηλαδή, οι πόλεις συμμετέχουν εξίσου στη διαδικασία λήψης αποφάσεων;
Η αστική ατζέντα είναι κάτι που ζητήθηκε από τις πόλεις και πλέον είναι σε ισχύ. Μέχρι στιγμής, 22 κράτη μέλη συμμετέχουν με 26 πόλεις. Εντοπίσαμε 12 στόχους, οι οποίοι είναι πολύ καλά οργανωμένοι. Ωστόσο, δεν είναι κάτι που επιβάλλεται από πάνω. Οι πόλεις ξέρουν καλύτερα τι λειτουργεί γι ?αυτές. Θέλουμε πραγματικά να λειτουργούμε σε ισότιμη βάση, και ως Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να διευκολύνουμε την κατάσταση με βάση τη διάθεση των πόλεων. Είναι αίτημα των πόλεων να τις βοηθήσουμε και να τις καθοδηγήσουμε, είτε μικρές είτε μεσαίες ή μεγαλύτερες, για το πώς να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις.
Κατανοούμε την πολυπλοκότητα της ευρωπαϊκής πολιτικής. Γνωρίζουμε ότι είναι πολύ δύσκολο για τους δήμους και τις περιφέρειες να έχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία, συνδυάζοντας τα διαρθρωτικά ταμεία με στρατηγικές χρηματοδοτήσεις όπως το COSME ή το LIFE. Είμαστε εδώ, για να βοηθήσουμε, να κάνουν αυτές τις συνέργειες και να υλοποιήσουν τα έργα που έχουν πραγματική προστιθέμενη αξία στη ζωή των πολιτών.
Φυσικά αυτό είναι μια πρόκληση. Η πολιτική συνοχής βρίσκεται εδώ για να καλύψει το χάσμα μεταξύ των λιγότερο ανεπτυγμένων και των πιο ανεπτυγμένων περιφερειών. Και όχι μόνο μεταξύ των χωρών. Και ανάμεσα στις περιφέρειες υπάρχουν ανισότητες. Έτσι, παρέχουμε στις πόλεις και τις περιφέρειες τεχνική βοήθεια για τη βελτίωση της διοικητικής τους ικανότητας. Πάντα λέω ότι τα χρήματα δεν είναι το πάν. Η διοικητική ικανότητα είναι πιο σημαντική από τα χρήματα, γιατί σε πολλές περιπτώσεις έχουμε χρήματα που περιμένουν στις Βρυξέλλες, αλλά δεν λαμβάνουμε αιτήματα για έργα υψηλής ποιότητας.
Το URBIS, ο νέος συμβουλευτικός κόμβος που παρουσιάστηκε σήμερα, μπορεί να είναι μια λύση;
Το URBIS λειτουργεί πιλοτικά. Θα το αξιολογήσουμε μετά από ένα χρόνο και θα δούμε πώς λειτούργησε. Το URBIS επεξεργάζεται το αιτήματα για διάφορα είδη έργων. Οι πόλεις αποφασίζουν εάν χρειάζονται καθοδήγηση ή συμβουλές για το πώς θα αντλήσουν πόρους και εμείς θα τις στηρίξουμε. Πρόκειται για ένα κοινό έργο που εκπόνησε η ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και είμαστε στη διάθεση των πόλεων, εάν ζητήσουν βοήθεια από αυτό. Έχει ξεκινήσει, λειτουργεί ήδη και όλες οι πόλεις από την Αθήνα έως το Ρότερνταμ μπορούν πλέον να υποβάλουν αίτηση και να ζητήσουν υποστήριξη.
Βλέπετε κάποια μετατόπιση, σε περιπτώσεις όπου τα έργα αστικής ανάπτυξης μετακινούνται από την Πολιτική Συνοχής κυρίως προς νέα Χρηματοπιστωτικά Εργαλεία;
Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να συνδυάσουμε τα κονδύλια, επειδή ο δημόσιος τομέας, το δημόσιο χρήμα δεν θα είναι ποτέ αρκετό για τις ανάγκες που έχουν οι πόλεις. Έχουμε τα κονδύλιά μας που καλύπτουν 100 δισεκατομμύρια επενδύσεις σε όλη την Ευρώπη και τις πόλεις. Αυτό πρέπει να συνδυαστεί με τα χρηματοπιστωτικά εργαλεία. Συμπληρώνουν το ένα το άλλο, δεν επικαλύπτονται και δεν ανταγωνίζονται μεταξύ τους. Απλώς, μεγιστοποιούμε τον αντίκτυπό τους με τα χρηματοπιστωτικά εργαλεία. Έχουμε χώρες όπου, από ένα ευρώ, δημιουργούμε πέντε ευρώ [επενδύσεων] στο τέλος της ημέρας. Η ίδια η περιφερειακή πολιτική θα παράσχει μέχρι το 2023, 3-4 ευρώ για κάθε ευρώ που θα επενδυθεί από το 2014 έως το 2020. Μπορούμε να έχουμε το μοντέλο του Marshall Plan. Η Αυστρία και η Γερμανία εξακολουθούν να χρησιμοποιούν χρήματα από το Marshall Plan που έλαβαν πριν από 70 περίπου χρόνια. Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να το έχουμε αυτό υπόψη.
Ποια είναι η δράση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υποστήριξη της Αττικής μετά τις καταστροφικές πλημμύρες;
Ξέρετε πολύ καλά ότι είμαστε πάντα πολύ κοντά στην Ελλάδα, ήμουν στο Κοινοβούλιο, για να αλλάξω τον κανονισμό υπέρ των πολιτών της χώρας.
Το Ταμείο Αλληλεγγύης μπορεί να κινητοποιηθεί μετά από αίτημα του κράτους μέλους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν μπορεί να το πράξει με δική της πρωτοβουλία. Σύμφωνα με τον κανονισμό, η Ελλάδα πρέπει να εκτιμήσει την κατάσταση, είμαστε σε επαφή με όλες τις αρχές, μίλησα τηλεφωνικά με όλους τους υπουργούς, μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και κατέστησα πολύ σαφές ότι η Ελλάδα πρέπει να υποβάλει αίτηση μέσα σε 12 εβδομάδες από την εμφάνιση της καταστροφής, παρέχοντας αποδείξεις για τις ζημίες. Δυστυχώς, η Αττική είναι μια από τις πλουσιότερες, αν όχι η πλουσιότερη, περιφέρεεια στην Ελλάδα και το κατώτατο όριο [για να ενεργοποιηθεί το Ταμείο Αλληλεγγύης] είναι λίγο υψηλότερο, οι ζημίες θα πρέπει να είναι πάνω από 1,2 δισεκατομμύρια, κάτι που είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί.
Οι ελληνικές αρχές έχουν πλήρη επίγνωση των συνθηκών και των διαδικασιών ενεργοποίησης του ταμείου αλληλεγγύης, αλλά κατέστησα σαφές ότι είμαι πολύ πρόθυμη να αλλάξω τα Επιχειρησιακά Προγράμματα, αν χρειαστεί για τις ελληνικές αρχές σε περίπτωση που θέλουν να ανακατευθύνουν κάποια χρήματα, επειδή υπάρχουν 75 εκατομμύρια για την Αττική, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και την κλιματική αλλαγή.
Η Ελλάδα έχει υποβάλλει αίτηση για το Ταμείο Αλληλεγγύης επτά φορές και έχουμε ήδη καταβάλλει σχεδόν 150 εκατομμύρια ευρώ, προσφάτως για τη Λέσβο, τη Χίο και το σεισμό στην Κω και επισκέφτηκα όλα αυτά τα νησιά το περασμένο καλοκαίρι. Είμαστε παρόντες κάθε φορά που η Ελλάδα χρειάζεται βοήθεια.
Η Ελλάδα πρέπει να επισπεύσει την υλοποίηση των έργων [του ΕΣΠΑ]. Το όνειρό μου είναι να εγκαινιάσω τουλάχιστον ένα μέρος του μετρό της Θεσσαλονίκης. Αφού έγιναν τα Τέμπη μπορεί να γίνει και αυτό.
(πηγή EurActiv)