Την έντονη αντίδραση της ΚΕΔΕ προκάλεσε η έκδοση νέου του νέου Π.Δ. 31/18 το οποία μεταξύ των άλλων αφορά στην υποχρεωτική πρόσληψη ναυαγοσωστών σε οργανωμένες ή μη παραλίες, καθώς προβλέπει σημαντική οικονομική επιβάρυνση των δήμων με την εφαρμογή του.
Συγκεκριμένα, το νέο Προεδρικό Διάταγμα 31/2018 «Σχολές ναυαγοσωστικής εκπαίδευσης, χορήγηση άδειας ναυαγοσώστη, υποχρεωτική πρόσληψη ναυαγοσώστη σε οργανωμένες ή μη παραλίες» μετακυλύει στους δήμους το σημαντικό οικονομικό κόστος της ναυαγοσωστικής ασφάλειας.
Οι δήμοι θα είναι υποχρεωμένοι να καλύψουν επιπλέον δαπάνες όχι μόνο για τις παραλίες που διαχειρίζονται οι ίδιοι αλλά και αυτές που παραχωρούνται σε τρίτους από τις Περιφερειακές Διευθύνσεις και τα Αυτοτελή Γραφεία Δημόσιας Περιουσίας.
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης με επιστολή του προς τον υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Π. Κουρουμπλή ζητά την τροποποίηση των επίμαχων διατάξεων.
Όπως υπογραμμίζει «είναι μια ακόμη πολιτική πράξη κόντρα στην κοινή λογική, που αναδεικνύει τον αυταρχικό χαρακτήρα του συγκεντρωτικού σχεδιασμού με τον οποίο λειτουργεί το Κεντρικό Κράτος, αγνοώντας επιδεικτικά τις απόψεις της Αυτοδιοίκησης, του θεσμού που βρίσκεται εγγύτερα στον πολίτη και στις καθημερινές του ανάγκες του.
Θεωρούμε αδιανόητο το Κεντρικό Κράτος να μεταβιβάζει στους Δήμους νέες ευθύνες και αρμοδιότητες, χωρίς να προβλέπει και την αντίστοιχη μεταβίβαση των απαραίτητων πόρων. Αυτό δεν συμβαίνει σε καμία άλλη χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πιστεύουμε ότι η συγκεκριμένη εξέλιξη αποτελεί μέρος ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού, που στόχο έχει αφενός να αφαιρέσει από τους Δήμους το αυτονόητο δικαίωμά τους να έχουν αυτοί τον πρώτο λόγο στην αξιοποίηση των παραλιών που βρίσκονται στα όρια τους.
Αφετέρου, να τους «φορτώσει» με νέα οικονομικά βάρη, για να μην μπορούν να ανταποκρίνονται στις στοιχειώδεις ευθύνες και υποχρεώσεις τους, ώστε μακροπρόθεσμα να αυξηθεί η εξάρτηση τους από το Κεντρικό Κράτος.
Ο σχεδιασμός αυτός αποδεικνύεται άλλωστε και στις πρόσφατες δηλώσεις και ομιλίες της υφυπουργού Οικονομικών Α. Παπανάτσιου , η οποία ουσιαστικά προανήγγειλε τον αποκλεισμό των Δήμων και των τοπικών κοινωνιών από το δικαίωμα να έχουν τον πρώτο λόγο στην αξιοποίηση των παραλιών τους. Ενώ αντίθετα προβλέπει ότι η αξιοποίηση θα γίνεται αποκλειστικά και μόνον με δημοσιονομικά κι όχι αναπτυξιακά κριτήρια, με στόχο να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του προϋπολογισμού».
Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ προσθέτει ότι «ως συνέχεια αυτής της αντιαναπτυξιακής αντίληψης, έρχεται και το επίμαχο Π/Δ 31/2018, με το οποίο η Κυβέρνηση μετακυλύει στους Δήμους το σημαντικό οικονομικό κόστος της ναυαγοσωστικής ασφάλειας.
Από τη μια ο σχεδιασμός της κυβέρνησης, μας αποκλείει από τη διαχείριση των παραλιών και από τα έσοδα που μπορεί να μας αποφέρει η εκμετάλλευσή τους και από την άλλη, μας «φορτώνεται» ο λογαριασμός ναυαγοσωστικής ασφάλειας ακόμα και για εκείνες τις παραλίες που δεν μας έχουν παραχωρηθεί».
«Πρόκειται για έναν παραλογισμό τον οποίο ως Τοπική Αυτοδιοίκηση Πρώτου Βαθμού δε θα δεχθούμε. Δε θα επιτρέψουμε άλλος να έχει την ευθύνη εκμετάλλευσης και άλλος την ευθύνη κάλυψης του κόστους ασφάλειας. Δε θα επιτρέψουμε το ναυάγιο των οικονομικών των δήμων. Τέτοιου είδους ενέργειες επιβεβαιώσουν με τον πλέον φανερό τρόπο ότι η Κυβέρνηση δεν προχωρεί σε μια ουσιαστική μεταρρύθμιση στην Αυτοδιοίκηση, αλλά σε μια συντεταγμένη απορρύθμιση. Σε μια συστηματική αφαίρεση πόρων και προσθήκη υψηλού κόστους αρμοδιοτήτων κι υπηρεσιών».
Επίσης, με το νέο διάταγμα προβλέπεται η πρόσληψη από το Δήμο περισσότερων ναυαγοσωστών από εκείνων που αρχικά προβλεπόταν. Όπως ορίζει το νέο Π. Δ/γμα κάθε ναυαγοσώστης ελέγχει έκταση ακτής σε ακτίνα 200 μ. εκατέρωθεν του βάθρου και εφόσον ο υπόχρεος Δήμος πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον τρεις (3) ναυαγοσώστες και υποχρεούται να προσλαμβάνει και έναν (1) συντονιστή- επόπτη ναυαγοσωστών.
Ρητά επίσης διευκρινίζεται ότι καθόσον αφορά το μηχανοκίνητο ταχύπλοο σκάφος θα πρέπει να οδηγεί χειριστής που θα είναι νέο πρόσωπο, πέραν των ναυαγοσωστών, και το οποίο επίσης θα προσλαμβάνει ο Δήμος.
Με δεδομένη την ύπαρξη πολλών παραλιών ιδίως σε νησιωτικούς Δήμους, από την εφαρμογή του άρθρ.7 του νέου προεδρικού διατάγματος 31/2018 θα προκύψει μεγάλη δαπάνη που θα αφορά προμήθεια ή εκμίσθωση ταχύπλοων σκαφών, πρόσληψη χειριστών, πρόσληψη ναυαγοσωστών και μάλιστα περισσότερων, αφού αφενός μεν μικραίνει η απόσταση από 300 στα 200 μέτρα που θα επιτηρείται από τους ναυαγοσώστες, αλλά ταυτόχρονα αλλάζει και ο ορισμός της πολυσύχναστης παραλίας για την οποία ο Δήμος υπέχει την υποχρέωση ναυαγοσωστικής κάλυψης (300 λουόμενοι/Km ακτογραμμής αντί των 500 λουόμενων/km που ίσχυε).
Επιπλέον, στην περίπτωση υλοποίησης της παρ. 3 του αρθρ. 7, δηλαδή της ανάθεσης σε σχολές ναυαγοσωστών της τήρησης όλων των υποχρεώσεων που αναφέρονται στις περ. α, β, γ, δ και ε της παρ. 1 του άρθρ. 7 και πάλι η ανάθεση με διαγωνιστική διαδικασία θα επιβαρύνει τους Δήμους σε μεγάλο βαθμό που θα αδυνατούν να καλύψουν το αντίστοιχο κόστος.
Τι ζητά η ΚΕΔΕ
Ο πρόεδρος Γ. Πατούλης αφού στοιχειοθετεί ότι στην ουσία, απονέμεται μία πρόσθετη αρμοδιότητα στους Δήμους για την ναυαγοσωστική κάλυψη όλων των ακτών, καταλήγει ότι δεν εκχωρούνται και οι αντίστοιχοι οικονομικοί πόροι όπως επιβάλλεται και από το Σύνταγμα.
«Κάθε μεταβίβαση αρμοδιοτήτων από κεντρικά ή περιφερειακά όργανα του Κράτους προς την τοπική αυτοδιοίκηση συνεπάγεται και τη μεταφορά των αντίστοιχων πόρων.
Μετά από τα παραπάνω προκύπτει:
- η αναγκαιότητα τροποποίησης του συγκεκριμένου άρθρου 7 προς την κατεύθυνσης της ρητής πρόβλεψης του ειδικού τρόπου και του ύψους της χρηματοδότησης των Δήμων για την επιπρόσθετη αρμοδιότητα που αναλαμβάνουν, αυτή της ναυαγοσωστικής κάλυψης των ακτών της διοικητικής τους επικράτειας.
- κρίνεται σκόπιμη η κατάργηση της παρ. 2 του άρθρου 7 του επίμαχου Π.Δ/γματος που ορίζει την υποχρέωση ναυαγοσωστικής κάλυψης παραλιών που παραχωρούνται από τις Περ. Δ/νσεις ( Π.Δ.Δ.Π) και Αυτοτελή Γραφεία Δημόσιας Περιουσίας, προκειμένου οι Δήμοι να υπέχουν την ευθύνη της νέας αυτής αρμοδιότητας αποκλειστικά και μόνο για τις παραλίες που παραχωρούν ή εκμισθώνουν και για καμία άλλη εκτός δικαιοδοσίας τους.