Στις δυσλειτουργίες που διαπιστώθηκαν στα πέντε χρόνια λειτουργίας του Καλλικράτη αναφέρθηκε ο Γ. Καραγιάννης. «Μέσα στο διάστημα των πέντε ετών λειτουργίας των «Καλλικρατικών» Δήμων διαπιστώθηκαν πολλές δυσλειτουργίες, τόνισε ο κ. Καραγιάννης. Προέκυψε ανάγκη βελτίωσης του θεσμικού πλαισίου που αφορούσε στην οργάνωση και λειτουργία και στα οικονομικά των Δήμων και των Ν.Π. αυτών. Η δέσμευση του υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης για διάλογο μας βρίσκει σύμφωνους και κατά την άποψή μου θα πρέπει να προηγηθεί της συζήτησης στην επαναλειτουργούσα υποεπιτροπή της Βουλής.
Τονίζεται ότι σήμερα, και μετά τις εξαγγελίες του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης για την τροποποίηση του «Καλλικράτη» κρίνεται πλέον επιβεβλημένο και αναγκαίο να επαναοριοθετηθούν οι σχέσεις Κεντρικής Εξουσίας και Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Περιφερειών – Δήμων, σύμφωνα πάντα με τις αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας στους πολίτες.
Είναι ανάγκη να αποσαφηνισθούν οι αρμοδιότητες μεταξύ των επιπέδων Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
Κάθε επίπεδο Διοίκησης – Αυτοδιοίκησης πρέπει να γνωρίζει ακριβώς τις αρμοδιότητες που καλείται να ασκήσει».
«Η Τ.Α., τόνισε ο κ. Καραγιάννης, δεν αρνείται να αναλάβει τις αρμοδιότητες αλλά αρμοδιότητες χωρίς πόρους και προσωπικό, όπως επιτάσσει το Σύνταγμα, μόνο προβλήματα δημιουργούν.
Πέρα από τις αρμοδιότητες είναι απαραίτητο να επικαιροποιηθούν οι διατάξεις που αφορούν στον αναπτυξιακό προγραμματισμό και επομένως και στο ρόλο των Δήμων στο σχεδιασμό και την εφαρμογή των Αναπτυξιακών Προγραμμάτων».
Καταστατική θέση αιρετών
«Από το Ν.3852/2010 «Καλλικράτης» μέχρι σήμερα, έχουν επέλθει απανωτές αλλαγές, με αποτέλεσμα και εμείς οι ίδιοι να μην γνωρίζουμε τί ακριβώς ισχύει για τον αιρετό δημόσιο υπάλληλο, για τον αιρετό ιδιωτικό υπάλληλο, για τον αιρετό ελεύθερο επαγγελματία για τον οποίο έχει αρθεί το επαγγελματικό ασυμβίβαστο αλλά υπάρχουν ασφαλιστικές εκκρεμότητες, και για την μερική άρση άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος», σημείωσε ο κ. Καραγιάννης.
«Απαιτείται άμεσα λοιπόν η κωδικοποίηση και οριστική επίλυση των θεμάτων καταστατικής θέσης των αιρετών, ώστε να ρυθμιστούν με σαφήνεια τα θέματα που αφορούν στο μισθολογικό καθεστώς τους, στις ειδικές άδειες για την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, στα ασφαλιστικά θέματα, στα συνταξιοδοτικά και στα θέματα χορηγίας που λόγω της πληθώρας των διατάξεων σε διάσπαρτους νόμους, των τροποποιήσεων και συμπληρώσεων μετά τον «Καλλικράτη» υπάρχει ένα ασαφές θεσμικό πλαίσιο που δημιουργεί πλήρη δυσλειτουργία.
Ιδιαίτερα πρέπει να επανεξετασθεί το ζήτημα της αργίας είτε ως πειθαρχική ποινή, κατά το άρθρο 233 του Ν.3852/2010 του «Καλλικράτη», είτε ως διοικητικό μέτρο κατά το άρθρο 236 του ίδιου νόμου.
Επίσης καθόσον αφορά στους αιρετούς που έχουν την υπαλληλική ιδιότητα η τυχόν επιβολή της ποινής της αργίας ως αιρετών να μην έχει επιπτώσεις στην υπαλληλική τους ιδιότητα.
Μερική κατάργηση του επαγγελματικού ασυμβίβαστου της δικηγορικής ιδιότητας των Δημάρχων έτσι ώστε να επιτρέπεται η προαιρετική άσκηση του επαγγέλματός τους ενώπιον των δευτεροβάθμιων δικαστηρίων, του Αρείου Πάγου και των Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων, καθώς και να επιτρέπεται η άσκηση συμβουλευτικής δικηγορίας.
Επανεξέταση του καθεστώτος του Ν.1608/1950 «περί αυξήσεων των ποινών για αδικήματα κατά του Δημοσίου ή ΝΠΔΔ». Με τον παμπάλαιο και αναχρονιστικό αυτόν νόμο προβλέπεται επιβολή αυστηρών ποινών για αδικήματα που διαπράττονται κατά του Δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ. υφίσταται ανάγκη επικαιροποίησης των διατάξεων του νόμου αυτού προκειμένου να υπάρξει η αναγκαία αναλογικότητα.
Να επανεξετασθεί και το θέμα της ιδιάζουσας δωσιδικίας, δοθέντος ότι το άρθρο 235 του Ν.3852/2010 προέβλεπε ιδιάζουσα δωσιδικία για τους Δημάρχους, οι οποίοι για τα πλημμελήματα δικάζονταν βάσει του άρθρου 111 ΚΠΔ από Δικαστήριο Εφετών. Αυτή η διαδικασία πλέον έχει καταργηθεί (Ν.3904/2010)».
Εκλογικές δαπάνες και κυρώσεις
Αναφορικά με τις εκλογικές δαπάνες ο κ. Καραγιάννης υπογράμμισε ότι πρέπει να υπάρξει μεταξύ των άλλων:
– Επανεξέταση των διατάξεων περί ανεξαρτητοποίησης Δημοτικών Συμβούλων.
– Η επαναφορά της αποζημίωσης των αιρετών για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις και η χορήγηση ειδικής άδειας στους Προέδρους των Δημοτικών Συμβουλίων σε Δήμους κάτω των 100.000 κατοίκων.
– Η κατάργηση της Επιτροπής Διαβούλευσης ή η αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της.
– Η συγχώνευση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής και της Οικονομικής Επιτροπής.
– Η κατάργηση του Συνηγόρου του Δημότη ή αλλιώς η προαιρετική θέσπιση του με τυπικά κριτήρια θέσης και απόλυτη μη εκλογιμότητα.
– Η επαναφορά του αριθμού των αντιδημάρχων, όπως αρχικά όριζε ο «Καλλικράτης» και η κατάργηση του όρου «άμισθος» αντιδήμαρχος.
Τέλος είναι ανάγκη να δούμε από μηδενική βάση τις διατάξεις του «Καλλικράτη» που αναφέρονται στον έλεγχο νομιμότητας, πώς ασκείται ο έλεγχος αυτός που τελικά καταλήγει σε έλεγχο σκοπιμότητας, στα όργανα που έχουν επιφορτισθεί με τον έλεγχο, στη λειτουργία τους κ.λ.π.
Επίσης, είναι ανάγκη η εκπόνηση του ενιαίου Κώδικα Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης με την επαναοριοθέτηση των σχέσεων Κεντρικής και Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Περιφερειών – Δήμων, σύμφωνα πάντα με τις αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας στους πολίτες με κατεύθυνση την πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση.
Θέματα προσωπικού των Ο.Τ.Α.
Για θέματα προσωπικού ο Γ. Καραγιάννης μεταξύ των άλλων πρότεινε:
Την κωδικοποίηση (σε ενιαίο Κώδικα) όλων των διατάξεων που αφορούν στα θέματα του πάσης φύσεως προσωπικού που υπηρετεί στους Δήμους και στα Νομικά Πρόσωπα αυτών,
Η πολιτεία να δεχθεί επιτέλους τις προτάσεις μας για:
– Αύξηση της μοριοδότησης της εντοπιότητας
– Κατάργηση της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) στις κάθε είδους προσλήψεις στους ΟΤΑ (όχι μόνο στις ανταποδοτικού χαρακτήρα υπηρεσίες αλλά και σε άλλες νευραλγικού χαρακτήρα υπηρεσίες)
– Την απλούστευση των διαδικασιών που απαιτούνται για την ολοκλήρωση αποσπάσεων και μετατάξεων προσωπικού στους ΟΤΑ
– Την καλύτερη διαχείριση νομοθετικά των διατάξεων για την κινητικότητα
Ελεγκτικοί Μηχανισμοί
Αναφορικά με τους ελεγκτικούς μηχανισμούς ο κ. Καραγιάννης, τόνισε ότι για να βοηθηθεί η Τ.Α. στην παραπέρα λειτουργία της και να μην αποτελεί πηγή γενικευμένης διαπόμπευσής της, όπως σήμερα, ζητάμε τα τελικά πορίσματα, σε κάθε περίπτωση, να είναι διατυπωμένα προς την κατεύθυνση αυτή.
«Η γνώμη μας είναι ότι θα πρέπει, για την επίτευξη του στόχου της αποτελεσματικής λειτουργίας των ΟΤΑ, που είναι και το ποθούμενο αποτέλεσμα, να περιοριστούν οι Ελεγκτικοί Μηχανισμοί, σε έναν Ενιαίο Φορέα που θα αποτελεί Ανεξάρτητη Αρχή απαλλαγμένη από κρατικές παρεμβάσεις, η οποία θα έχει επαρκή επιστημονική στελέχωση με εμπειρία και η οποία θα διεξάγει αξιόπιστους ελέγχους, που θα πρέπει να περατώνονται σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Ειδικότερα θα πρέπει να προβλεφτεί καθιέρωση Ανεξάρτητης Δημόσιας Αρχής για την άσκηση της διοικητικής εποπτείας των ΟΤΑ και την ενοποίηση των κάθε φύσης ελέγχων. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην οργάνωση ενιαίας ειδικής διαδικασίας προληπτικού και κατασταλτικού ελέγχου των ΟΤΑ, στην οποία χρήσιμη θα ήταν η προηγούμενη σύμφωνη γνώμη συμβουλευτικής επιτροπής όπου θα εκπροσωπούνται υποχρεωτικά και κατά περίπτωση οι δύο βαθμοί της αυτοδιοίκησης.
Οι Ελεγκτικές Αρχές που έχουν θεσμοθετηθεί για να ασκούν τον έλεγχο στη νομιμότητα και τη διαφάνεια των πράξεων των ΟΤΑ, ξεπερνούν τις 11, ενώ έχουν αλληλεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες, σύγχυση αρμοδιοτήτων, όμοια στοχοθεσία και απίστευτη γραφειοκρατική διαδικασία. Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ότι, αντί να εισφέρουν θετικό αποτέλεσμα, στην πράξη αποτελούν τροχοπέδη στη διαχείριση των οξυμένων προβλημάτων και στην αποτελεσματικότητα της διοικητικής δράσης. Η Κ.Ε.Δ.Ε. δηλώνει ανοιχτή στους ελέγχους, αλλά όχι στην εκ των προτέρων καχυποψία σε βάρος των αιρετών.