Την πεποίθηση πως βασική προϋπόθεση για την οικονομική και κοινωνική ανάταξη της χώρας είναι η μεταβίβαση ουσιαστικών αρμοδιοτήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, διατύπωσε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ.Πατούλης κατά την έναρξη των εργασιών της δράσης Αξιολόγηση από Ομότιμους που γίνεται στην Αθήνα στο πλαίσιο του Προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης, μετά από πρωτοβουλία του υπουργείου Εσωτερικών και υλοποίησε το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης της ΚΕΔΕ, συμμετέχοντας ως εταίρος.
Πρόκειται για ένα Πρόγραμμα τεχνικής υποστήριξης των κρατών-μελών της ΕΕ για την προώθηση μεταρρυθμίσεων στον τομέα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στο οποίο έχουν κληθεί εμπειρογνώμονες από διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες για να συνδράμουν με τις πολύτιμες γνώσεις τους.
Κατά την έναρξη των εργασιών τοποθετήθηκαν επίσης επί των μεταρρυθμίσεων που πρέπει να γίνουν στην Αυτοδιοίκηση ο Γενικός Διευθυντής του γραφείου του υπουργού Εσωτερικών Δ. Παπασταμόπουλος και ο υπεύθυνος του τομέα Διοίκησης του Συμβουλίου της Ευρώπης A. Zardi.
Στην ομιλία του ο κ. Πατούλης υπογράμμισε την ανάγκη να γίνουν βαθιές τομές σε θεσμικό επίπεδο, ώστε να δημιουργηθεί ένα νέο μοντέλο ισότιμης διοίκησης από την κεντρική εξουσία απέναντι στους Δήμους και πρόσθεσε πως η Ελλάδα χρειάζεται επειγόντως ένα ολοκληρωμένο σχέδιο εθνικής ανασυγκρότησης, το οποίο θα πρέπει να περιλαμβάνει και την αλλαγή του μοντέλου οργάνωσης του κράτους μας.
Η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος με αίσθημα ευθύνης και μέσα από δημόσιο διάλογο, ανέφερε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, προχώρησε στην κατάρτιση συγκεκριμένων προτάσεων για την αναγκαία μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, οι οποίες θα τεθούν προς ψήφιση στο συνέδριο της ΚΕΔΕ, οι εργασίες του οποίου ξεκινούν την Πέμπτη 1η Δεκεμβρίου και θα ολοκληρωθούν το Σάββατο.
Ειδικότερα σημείωσε πως με τη συνδρομή και συνεργασία των εμπειρογνoμώνων της Ευρώπης και στη βάση των αρχών του Χάρτη της Τοπικής Δημοκρατίας του Συμβουλίου της Ευρώπης, η Ελλάδα μπορεί να ενσωματώσει τις καλύτερες ευρωπαϊκές πρακτικές.
Αναφερόμενος στα προβλήματα που ταλανίζουν τον χώρο της Αυτοδιοίκησης τόνισε πως σήμερα οι τοπικές κοινωνίες και οι περιφερειακές αρχές δίχως ουσιαστικούς πόρους πιέζονται να διαχειριστούν μια σειρά από προβλήματα που προέκυψαν κυρίως από την κρίση, επισημαίνοντας πως «η Τοπική Αυτοδιοίκηση βρίσκεται ουσιαστικά με δεμένα τα χέρια αφού η αυτοτέλεια μπορεί να είναι Συνταγματικά κατοχυρωμένη στην πράξη, όμως δεν ισχύει».
Παράλληλα πρόσθεσε, πως εκτός όμως από την υποχρηματοδότηση που είναι ιδιαιτέρως σημαντική, η κεντρική εξουσία έχει θεσμοθετήσει με τέτοιο τρόπο τον Καλλικράτη, ώστε οι Δήμοι να μην μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις για μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα, όπως είναι ο χωροταξικός σχεδιασμός,η προστασία του περιβάλλοντος, η διαχείριση των απορριμμάτων και η πρωτοβάθμια υγεία.
Σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να δρομολογηθούν σημείωσε ότι δεν πρέπει να είναι γεωγραφικές αλλά δομικές και να καθιστούν τους Δήμους κοινωνικά και οικονομικά αυτοτελείς, με παράλληλη θεσμοθέτηση ενός νέου και ξεκάθαρο μοντέλο διοίκησης από την κεντρική εξουσία.
Ειδικότερα συνόψισε τους κύριους άξονες των αλλαγών που προτείνει η ΚΕΔΕ για ένα νέο μοντέλο Διοίκησης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με βάση τα όσα ισχύουν στις Ευρωπαϊκές χώρες στους εξής:
- Aποκέντρωση αρμοδιοτήτων από την Κεντρική και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση προς τις Περιφέρειες και τους Δήμους
- Διεύρυνση της δυνατότητας χρηματοδότησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης απ όλα τα εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα.
- Άμεση αποκατάσταση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων και όσων έχουν παρακρατηθεί από το 2009.
- Βελτίωση της διακυβέρνησης, η οργάνωση και ο λειτουργικός εκσυγχρονισμός των 13 Περιφερειών και των 325 Δήμων.
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του τόνισε χαρακτηριστικά: “Η χώρα μας έχει ανάγκη από ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που στα ζητήματα δημόσιας πολιτικής, θα δίνει προτεραιότητα στο τοπικό επίπεδο με βάση την αρχή της εγγύτητας και της επικουρικότητας. Δύο έννοιες πολύ βασικές για την Αυτοδιοίκηση. Δύο έννοιες στις οποίες στηρίζεται σήμερα η λειτουργία της Αυτοδιοίκησης σε όλη την ανεπτυγμένη Ευρώπη”.