Την ανάγκη διαμόρφωσης ενός σταθερού θεσμικού και χρηματοδοτικού πλαισίου με ξεκάθαρες αρμοδιότητες για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και με λιγότερη γραφειοκρατία, για τη γρήγορη ωρίμανση και υλοποίηση των έργων και δράσεων διαχείρισης των απορριμμάτων, υπογράμμισε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης.
Κατά την τοποθέτηση του στη 12η Πανελλήνια Σύνοδο των ΦοΔΣΑ που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, ο κ. Πατούλης τόνισε πως η Αυτοδιοίκηση επιμένει στην ανάγκη μεταρρυθμίσεων και αποκέντρωσης του συγκεντρωτικού κράτους, με στόχο την επιτάχυνση των έργων που απαιτούνται για την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών.
«Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που απορρίπτουμε το νομοσχέδιο Κλεισθένης του υπ. Εσωτερικών και όχι η απλή αναλογική. Δεν προωθείται καμία αλλαγή στο μοντέλο διοίκησης του κράτους αντιθέτως ενισχύει τον υδροκεφαλισμό των εξουσιών, γεγονός που βάζει φρένο σε κάθε αναπτυξιακή προσπάθεια» σημείωσε.
Σχολιάζοντας τη σημαντική και ιδιαίτερα κοστοβόρα καθυστέρηση της χώρας μας στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων τόνισε: «Είμαστε τουλάχιστον μία φάση πίσω. Αρκεί να σημειωθεί ότι η Ελλάδα οδηγεί για ταφή το 81% των σκουπιδιών της, ενώ η Εσθονία σήμερα λιγότερο από 15%. Όταν άλλες Ευρωπαϊκές χώρες σχεδίαζαν τη διαλογή στη πηγή εμείς είχαμε ένα κάδο συλλογής και όταν έφτιαχναν ΧΥΤΥ, εμείς καταγράφαμε τις ανεξέλεγκτες χωματερές και προσπαθούσαμε να χωροθετήσουμε χωρίς κοινωνικές αντιδράσεις τους ξεπερασμένους ΧΥΤΑ. Η επιτάχυνση, η σύγκλιση και η εναρμόνισή μας με τις προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες είναι σήμερα όσο ποτέ αναγκαία».
«Δεν πρέπει να αφήσουμε την Αθήνα να γίνει Νάπολη»
Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ τόνισε πως κανείς δεν μπορεί να είναι αισιόδοξος με τους τόνους απορριμμάτων που έχουν συσσωρευθεί στους δρόμους του λεκανοπεδίου αλλά και όταν, όπως ανέφερε, «χθες στην Ηλεία, σήμερα στο Αίγιο και στη Κέρκυρα δοκιμάστηκαν, η δημόσια υγεία, τα όρια των περιβαλλοντικών κινδύνων, οι αντοχές της ίδιας της κοινωνίας. Και χωρίς να υπάρχει ένα σχέδιο μεταβατικής διαχείρισης είδαμε εικόνες που προσβάλλουν το πολιτισμό μας, τραυματίζουν το τουρισμό μας και τη διεθνή εικόνα της χώρας και όχι μόνο».
«Κάντε μια βόλτα σήμερα στην Αθήνα, την πρωτεύουσα της Ελλάδας, για να δείτε τη κατάσταση που επικρατεί με τους όγκους σκουπιδιών να την έχουν πνίξει. Χωρίς να έχει μέχρι σήμερα δρομολογηθεί κανένα ουσιαστικό έργο διαχείρισης των στερεών αποβλήτων ενισχύεται ο κίνδυνος για κάθε μέρα απραξίας που περνά να βιώσουμε συνθήκες που θα μοιάζουν ή θα ξεπερνούν ακόμα και εκείνες που είδαμε στη Νάπολι» ανέφερε και υπογράμμισε πως η Αυτοδιοίκηση έχει θέσει κατ΄ επανάληψη συγκεκριμένα ερωτήματα για το περιφερειακό σχεδιασμό στην Αττική και την εφαρμογή των λύσεων μιας έστω ανεκτής διαχείρισης. Μεταξύ των σχετικών ερωτημάτων είναι τα εξής:
Ερώτημα 1ο Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα κατασκευής των μεγάλων έργων υποδομής που πρέπει να δημιουργηθούν στο Λεκανοπέδιο αλλά και ποια είναι αυτά σε κάθε τομέα. Αν έχουν εξασφαλιστεί οι αδειοδοτήσεις για να υλοποιηθεί ο σχεδιασμός αυτός, με δεδομένο ότι για κάποιες περιοχές που φαίνεται να έχουν επιλεγεί, όπως π.χ. ο Ελαιώνας, υπάρχει ρητή απαγόρευση λόγω των χρήσεων γης που προβλέπονται στις περιοχές αυτές.
Ερώτημα 2ο Τι θα γίνει επιτέλους με τo XYTA της Φυλής, ανοίγει και κλείνει, καταρρέει και κανείς δεν μπορεί να μας εγγυηθεί αν σήμερα ανοίξει, ότι δεν θα ξαναζήσουμε πάλι τα ίδια σε λίγες ημέρες και τέλος πάντων αν λειτουργεί σύμφωνα με τους περιβαλλοντικούς όρους που προβλέπει η νομοθεσία;
Ερώτημα 3ο Υπάρχει σχέδιο έκτακτης ανάγκης και εναλλακτικής προσωρινής διαχείρισης αν επαναληφθούν αντίστοιχα φαινόμενα στο ΧΥΤΑ της Φυλής;
Ερώτημα 4ο Από πού θα χρηματοδοτηθούν τα έργα που πρέπει να κατασκευαστούν με βάση το νέο ΠΕΣΔΑ της Αττικής; Είναι διασφαλισμένα όλα τα κονδύλια που απαιτούνται; Αν τα έργα θα γίνουν μόνον με χρήματα από τα ευρωπαϊκά ταμεία ή αν θα υπάρξουν και ΣΔΙΤ ή μόχλευση πόρων από άλλες χρηματοδοτικές πηγές.
Ερώτημα 5ο Τι θα γίνει με τα σκουπίδια όταν θα κλείσει η Φυλή; Θα τα πηγαίνουμε σε ανενεργά λατομεία, όπως αναφέρεται στον ΠΕΣΔΑ; Η θα τα στέλνουμε στο εξωτερικό, όπως έχει διαρρεύσει στον Τύπο δηλώνοντας την αδυναμία να τα διαχειριστούμε; Πως είναι δυνατόν να φτιάχνουμε έναν ΠΕΣΔΑ χωρίς να μπορούμε πρώτα να διασφαλίσουμε τη δημιουργία και τη χρηματοδότηση των πράσινων σημείων που προβλέπονται σε αυτόν ;
Ερώτημα 6ο: Θα χρηματοδοτήσει η Περιφέρεια την αγορά γης για τη δημιουργία πράσινων σημείων, όπως είχε ήδη δεσμευτεί, γιατί διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για το ζήτημα αυτό.
«Είναι κοντά η ώρα μηδέν για τη Φυλή. Δεν θα ανεχθούμε πολιτικά παιχνίδια στην πλάτη των πολιτών»
Στην ομιλία του ο κ. Πατούλης εστίασε στην ανάγκη να οργανωθεί η ανακύκλωση, η επανάχρηση, η κυκλική οικονομία με άμεσα μέτρα και πολιτικές ώστε να εκτρέψουμε από τη ταφή ένα σημαντικό ποσοστό. «Σε αντίθετη περίπτωση η ΩΡΑ ΜΗΔΕΝ για τη Φυλή ίσως να είναι τόσο κοντά που κανείς δεν θα ήθελε να πιστεύει» ανέφερε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε:
« Ο ΧΥΤΑ της Φυλής αποτελεί, μία υγειονομική βόμβα για την Αττική, έχει κορεστεί, είναι ορατός ο κίνδυνος να ζήσει ως κυκλικά επαναλαμβανόμενο φαινόμενο το Λεκανοπέδιο τον εφιάλτη των σκουπιδιών στους δρόμους με τις απρόβλεπτες επιπτώσεις στο περιβάλλον, τη δημόσια υγεία, την εικόνα της χώρας την οικονομία και τη κοινωνική ζωή».
Ο κ. Πατούλης τόνισε την ανάγκη εκπόνησης ενός σχεδίου έκτακτης ανάγκης που θα προβλέπει τη συνεργασία Υπουργείων, Δήμων και Περιφέρειας και fast track διαδικασίες αδειοδότησης για τις νέες υποδομές, για τις χωροθετήσεις, τις χρήσεις γης και τα Προεδρικά Διατάγματα που απαιτούνται για να λειτουργήσουν, οι υποδομές αλλά και με ταυτόχρονη δέσμευση για τη χρηματοδοτική τους κάλυψη.
«Δεν υπάρχει το παραμικρό περιθώριο εφησυχασμού. Εμείς όμως δεν παίζουμε με το χρόνο. Πολιτικά παιχνίδια στην πλάτη των πολιτών της Αττικής δεν θα ανεχθούμε» επισήμανε.
Στην ομιλία του ο κ. Πατούλης αναφέρθηκε και στα απογοητευτικά ποσοστά ανακύκλωσης στην Αττική αφού σύμφωνα με στοιχεία του ΕΔΣΝΑ έχουμε μείωση ταφής στο σύνολο της Αττικής μόνο 3%.
«Έτσι θα προσεγγίσουμε τους στόχους, όταν σε λίγο θα μιλάμε για τους αναθεωρημένους και δυσθεώρητους για τα δικά μας δεδομένα; Η μόνη μέριμνά τους ήταν η αύξηση των τελών του ΕΔΣΝΑ προς τους Δήμους της Αττικής κατά 11,2%! Το λύσατε το πρόβλημα κύριοι, εύγε, επιβαρύνοντας τους δημότες μας σε μια δύσκολη εποχή με πρόσθετα οικονομικά βάρη, και προσφέροντας τους ως άμεση ανταπόδοση λόφους από σκουπίδια έξω από τα μαγαζιά τους , τις επιχειρήσεις τους , τη πόρτα του σπιτιού τους» τόνισε.
Πρέπει επιτέλους να εφαρμοστεί η αρχή «ο Ρυπαίνων πληρώνει»
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο κ. Πατούλης αναφέρθηκε στο ρόλο της Αυτοδιοίκησης, επισημαίνοντας πως «αγωνίζεται καθημερινά για να σώσει όσο μπορεί την κατάσταση και να κάνει πράξη την επίτευξη των στόχων στο μερίδιο που τις αναλογεί. Κι αυτό όχι μόνο γιατί υπηρετούμε τον εθνικό στόχο αλλά και γιατί έχουμε να δώσουμε λόγο στο κάθε πολίτη που μας κρίνει και μας αξιολογεί».
Ωστόσο εστίασε στην ανάγκη να δρομολογηθούν εξειδικευμένες πολιτικές για τη διαχείριση απορριμμάτων σε απομακρυσμένους Δήμους, σε αντίθεση με τους δήμους των αστικών κέντρων (80% του πληθυσμού) της χώρας όπου, όπως ανέφερε, ένα μόνο μέρος της Διαλογής στη Πηγή μπορεί εύκολα να γίνει σε επίπεδο δήμου.
«Πιστεύουμε ότι οι Δήμοι και οι τοπικές κοινωνίες, θα πρέπει οργανωμένα και συντεταγμένα να εισπράττουν τα οικονομικά οφέλη που προκύπτουν μέσω της ανακύκλωσης της διαχείρισης των απορριμμάτων τους, με απώτερο σκοπό τη μείωση του κόστους διαχείρισης» σημείωσε και πρόσθεσε: «Πρέπει επιτέλους η δίκαιη αρχή “Ο ΡΥΠΑΙΝΩΝ ΠΛΗΡΩΝΕΙ” να μπει στη κουλτούρα μας, να ενσωματωθεί στη πρακτική μας ως αυτοδιοίκηση, να υιοθετηθεί απ’ όλους τους φορείς διαχείρισης, να υποστηριχθεί από το κάθε πολίτη»..
Απαραίτητη ωστόσο προϋπόθεση για την υλοποίηση αυτών των πολιτικών είναι, όπως επισήμανε, να έχουμε ένα σταθερό, λειτουργικό βιώσιμο θεσμικό πλαίσιο για τους ΦΟΔΣΑ.
«Το περιβόητο νομοσχέδιο για τους ΦΟΔΣΑ κόβεται και ράβεται τρία και πλέον χρόνια κυκλοφορώντας σε διάφορες εκδόσεις. Τελευταία εμφανίστηκε ως τμήμα του σχεδίου νόμου για το Κλεισθένη για να εμφανιστεί ένα ογκωδέστερο νομοσχέδιο.
Το έχουμε πει και πάλι, αυτό δεν έχει βάση συζήτησης και δεν υπάρχει και λόγος ενσωμάτωσής του στο ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ.
Πρότασή μας είναι να αποτελέσει ένα αυτοτελές νομοσχέδιο στη βάση της ολοκληρωμένης πρότασης που έχουμε ήδη καταθέσει εδώ και καιρό στο Υπουργείο Εσωτερικών. Πρόταση που είχε τη μορφή προσχεδίου νόμου και που προέκυψε από μια εκτεταμένη διαδικασία διαλόγου με τους φορείς της αυτοδιοίκησης, τα ΣΕΔ, την επιστημονική κοινότητα. Μόνο αυτό συζητάμε και αυτή είναι η λύση», τόνισε.
Χαιρετισμούς στην Πανελλήνια Σύνοδο του ΦοΔΣΑ απεύθυναν επίσης ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας Λ. Κυρίζογλου, ο Αντιπεριφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Κ. Γιουτίκας και ο Διευθυντής του Γραφείου του υπ. Εσωτερικών Δ. Παπασταμόπουλος.