Δεν υπάρχει θέμα δέσμευσης πόρων, που χρηματοδοτούν τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του τρέχοντος ΕΣΠΑ και κατ’ επέκταση τα έργα των δήμων, σύμφωνα με έγγραφο – απάντηση του γενικού γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Αλέξη Χαρίτση, σε σχετική ερώτηση που κατέθεσε ο βουλευτής Δράμας του Ποταμιού, Κυριάκος Χαρακίδης.
Σε ότι αφορά τη χρηματοδότηση των έργων, σημειώνεται ότι «στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της Εθνικής Αρχής Συντονισμού, τα αιτήματα χρηματοδότησης που υποβάλλονται από τους αρμόδιους φορείς διαχείρισης εξετάζονται άμεσα, εγκρίνονται και προωθούνται προς την Τράπεζα της Ελλάδος, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες που διέπουν το Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου του ΕΣΠΑ και τις Εγκυκλίους της Διεύθυνσης Δημοσίων Επενδύσεων σχετικά με τη χρηματοδότηση των συγχρηματοδοτούμενων έργων. Η Εθνική Αρχή Συντονισμού καθ’ όλη τη διάρκεια της Προγραμματικής Περιόδου, αλλά ιδιαίτερα κατά τα τελευταία κρίσιμα έτη βρίσκεται σε συνεχή συνεργασία με τις αρμόδιες Διαχειριστικές Αρχές, τους λοιπούς Φορείς διαχείρισης και τους Φορείς υλοποίησης των έργων, προκειμένου να εξασφαλιστεί η επιτυχής ολοκλήρωση των Ε.Π. του ΕΣΠΑ και να αποτραπεί η οποιαδήποτε απώλεια Κοινοτικών πόρων ή επιβάρυνση των Εθνικών πόρων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων».
Όπως αναφέρεται στην απάντηση του κ. Χαρακίδη με στοιχεία του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος από τις 2 Ιουνίου 2015, η συνολική απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων στο σύνολο του ΕΣΠΑ ανέρχεται στο 90,08%, ενώ μέχρι τέλος τους έτους, οπότε και λήγει η περίοδος επιλεξιμότητας δαπανών της Προγραμματικής Περιόδου 2007 – 2013, αναμένεται το ποσοστό αυτό να ξεπεράσει το 100%.
«Ειδικότερα, ως προς την υλοποίηση έργων στην Αυτοδιοίκηση, στο πλαίσιο της τρέχουσας περιόδου 2007 – 2013, και σε όρους συγχρηματοδοτούμενης δημόσιας δαπάνης, οι συνολικές δεσμεύσεις πόρων ανέρχονται σε 5.378 εκ. €, οι νομικές δεσμεύσεις σε 3.674 εκ. € και οι πληρωμές σε 2.456 εκ. €», αναφέρεται στο έγγραφο.
Αναφορικά με την ολοκλήρωση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων επισημαίνεται πως, «βασική επιδίωξη είναι η τακτοποίηση των Ε.Π. με τις νέες κατάλληλες διαχειριστικές ενέργειες (απένταξη, δυνητική μεταφορά πράξεων σε Ε.Π. της νέας περιόδου 2014 – 2020, τμηματοποίηση έργων μεταξύ των δύο περιόδων), καθώς και κυρίως τη λήψη μέτρων για την επιτάχυνση της ολοκλήρωσης των έργων της περιόδου 2007 -2013».
Να σημειωθεί ότι η ερώτηση του Κ. Χαρακίδη, έρχεται σε συνέχεια της επιστολής που είχε αποστείλει ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Γιώργος Πατούλης, προς τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον υπουργό Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού Γιώργο Σταθάκη, με «επείγον αίτημα» να δοθεί εντολή αποδέσμευσης των πόρων, που χρηματοδοτούν τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του τρέχοντος ΕΣΠΑ και κατ’ επέκταση των έργων των Δήμων.
Εάν στην παρούσα φάση αυτό είναι αδύνατο, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ είχε προτείνει να ζητηθεί άμεσα από την Ε.Ε., παράταση της ολοκλήρωσης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, προκειμένου να αποφευχθεί η αθέτηση των συμβατικών υποχρεώσεων των Δήμων προς τους αναδόχους, αλλά και το να ζητήσει η Ε.Ε. από το Ελληνικό Δημόσιο την επιστροφή των ήδη καταβληθέντων ποσών.
Αναφερόμενος δε στα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί εξαιτίας της δέσμευσης των πόρων, ο κ. Πατούλης τόνιζε ότι, «έχει σταματήσει η εκτέλεση των έργων των Δήμων και γενικότερα των έργων όλων των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων. Συγκεκριμένα, ενώ γίνεται η πιστοποίηση των εκτελεσθεισών εργασιών των έργων, οι αρμόδιες Διαχειριστικές Αρχές δεν δίνουν την εντολή πληρωμής αυτών ή δεν υλοποιούνται από την Τράπεζα της Ελλάδος οι εκδοθείσες εντολές, με αποτέλεσμα οι ανάδοχοι των έργων να αδυνατούν να συνεχίσουν την υλοποίηση των έργων. Λόγω της αδυναμίας αυτής τα συλλογικά όργανα των εργοληπτικών εταιρειών αποφάσισαν ότι τα μέλη τους θα διακόπτουν την εκτέλεση των έργων και ήδη ανακοινώνονται διακοπές εκτελούμενων έργων σε πολλούς Δήμους».
Περιγράφοντας δε τις συνέπειες ο κ. Πατούλης υπογράμμιζε:
«Η κατάσταση αυτή όχι μόνο δημιουργεί τον κίνδυνο κατάπτωσης των ρητρών λόγω της αθέτησης των συμβατικών υποχρεώσεων των Δήμων προς τους αναδόχους, τις οποίες θα χρειαστεί τελικά να καλύψει το Ελληνικό Δημόσιο, αλλά και η περαιτέρω καθυστέρηση εκτέλεσης των έργων θα οδηγήσει στην μη ολοκλήρωσή τους μέχρι τις 31.12.2015 που λήγει η χρονική διάρκεια εφαρμογής του ΕΣΠΑ 2007–2013, με συνέπεια όχι μόνο να μην αποπληρωθούν από Κοινοτικούς πόρους τα έργα, αλλά να ζητήσει η Ε.Ε. από το Ελληνικό Δημόσιο την επιστροφή των ήδη καταβληθέντων ποσών».