“Ο Δεκάλογος Σωτηρίας των Δασών μας – Η Τοπική Αυτοδιοίκηση στο Επίκεντρο της Πολιτικής Προστασίας”, ήταν το θέμα του 1ου Forum του Συνδέσμου Προστασίας και Ανάπτυξης Υμηττού (ΣΠΑΥ), που διοργανώθηκε το απόγευμα της Τρίτης 16 Νοεμβρίου, στο πλαίσιο αναζήτησης της φόρμουλας και των εργαλείων, που θα αναδείξουν την αυτοδιοίκηση ως πραγματικό κύτταρο της Πολιτικής Προστασίας για τη διαφύλαξη του δασικού πλούτου της πατρίδας μας.
Στις ενέργειες των αρμόδιων υπουργείων και στη συνεργασία τους με την τοπική αυτοδιοίκηση για την προστασία των δασών αναφέρθηκαν μεταξύ άλλων τα κυβερνητικά στελέχη που παρευρέθηκαν στο φόρουμ ενώ, ο πρόεδρος του ΣΠΑΥ και δήμαρχος Ελληνικού-Αργυρούπολης Γιάννης Κωνσταντάτος , παρουσίασε τον δεκάλογο των προτάσεων του συνδέσμου.
Οι δέκα προτάσεις επισκοπούνται ως εξής:
- Εθελοντισμός: Οργάνωση και ενίσχυση μέσω της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
- Αλλαγή νομοθετικού περιεχομένου διαχείρισης των δασών με πρόβλεψη για τις αρμοδιότητες της αυτοδιοίκησης και εισαγωγή νέων τεχνολογιών στη μάχη της πρόληψης.
- Χρηματοδότηση: Θεσμοθέτηση ανεξάρτητου κωδικού Πολιτικής Προστασίας στον προϋπολογισμό των δήμων και συμμετοχή των Συνδέσμων στα χρηματοδοτικά προγράμματα.
- Οργάνωση πρόληψης τοπικής αυτοδιοίκησης με αποφασιστική αρμοδιότητα.
- Κέντρα Διαχείρισης Κρίσεων στους 332 δήμους της χώρας.
- Ίδρυση Δασικής Αστυνομίας για επόπτευση δασών.
- Εθνικό Μητρώο Μελισσοκομίας από την πρώτη κυψέλη και έλεγχος της βόσκησης.
- Εθνικό Μητρώο ώριμων δασικών μελετών.
- Νέοι μέθοδοι αποκατάστασης δασών – Ευρωπαϊκή Τράπεζα Καλών Πρακτικών.
- Δημιουργία Συνδέσμων δήμων σε όλους τους ορεινούς όγκους.
Η αξία της διαδημοτικής συνεργασίας και η παρακαταθήκη που άφησαν οι δασικές πυρκαγιές του καλοκαιριού βρέθηκαν μεταξύ άλλων στο επίκεντρο της ομιλίας του υπουργού Εσωτερικών, Μάκη Βορίδη. Ο κ. Βορίδης αναφέρθηκε στο νομοσχέδιο για τον εθελοντισμό που βρίσκεται σε διαβούλευση ώστε να ενισχυθούν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. «Σχετικά με τον εθελοντισμό χρειάζεται ένα πλαίσιο όπου ο εθελοντής να ξέρει τα δικαιώματά του, να ρυθμίσουμε μια σειρά από θέματα που αφορούν την ασφάλισή του, την καταγραφή του», τόνισε ο κ. Βορίδης.
Ο κ. Βορίδης απαρίθμησε τρία ζητήματα που έμειναν ως παρακαταθήκη αυτό το «δύσκολο καλοκαίρι» και όπως είπε:
1) Ιδρύθηκε ένα υπουργείο (Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας) που μπορεί να αποτελέσει κεντρικό, συντονιστικό, επιτελικό πυρήνα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και την αποτελεσματική λειτουργία της πολιτικής προστασίας. «Προκύπτει μια πολιτική δομή που δίνει την πολιτική προτεραιότητα, την πολιτική στόχευση της κυβέρνησης», επισήμανε ο κ. Βορίδης.
2) Οικοδομήθηκε ισχυρός μηχανισμός στήριξης της κοινωνίας, πολύ ισχυρός μηχανισμός καταβολής αποζημιώσεων και επανορθώσεων των ζημιών.
3) Προέκυψε πολύ στενή σχέση ανάμεσα στην πολιτεία και την τοπική αυτοδιοίκηση.
«Από όλη αυτή τη δοκιμασία βγαίνουν τα εξής συμπεράσματα: Μεγαλύτερη εγρήγορση, καλύτερη οργανωτική δομή. Πιστεύουμε πολλά και περιμένουμε πολλά από το καινούριο υπουργείο, από τον αποτελεσματικότερο συντονισμό ανάμεσα στις υπηρεσίες. Μένει ως κληρονομιά ένας πολύ ισχυρός, μοναδικός πρωτοφανής για τα ελληνικά δεδομένα αποζημιωτικός μηχανισμός που είναι δίπλα στον πολίτη και βοηθάει τους πολίτες που έχουν πληγεί να επουλώσουν τις πληγές τους. Πρέπει να ενισχύσουμε τον μηχανισμό, με τον οποίο θα προστατεύουμε τα δάση μας, το περιβάλλον μας, τις περιουσίες μας αλλά και τις ανθρώπινες ζωές», σημείωσε.
Από την πλευρά του ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας στην ομιλία του, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στα θεσμικά και χρηματοδοτικά εργαλεία που αναπτύσσει το υπουργείο Εσωτερικών, προκειμένου να συνδράμει την αυτοδιοίκηση στον κρίσιμο ρόλο της για την ενίσχυση του σύγχρονου πλαισίου της Πολιτικής Προστασίας και ανέπτυξε το πλέγμα των πρωτοβουλιών που έχει λάβει προς αυτή την κατεύθυνση το υπουργείο Εσωτερικών. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στον ρόλο των εθελοντών που ενισχύεται μέσα από το νέο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εσωτερικών – το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση – για τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών και την εθελοντική απασχόληση. «Βάζουμε ένα καινούριο πλαίσιο, πιο διαφανές, πιο λειτουργικό και είμαι σίγουρος ότι όλοι θα το αγκαλιάσουμε», σημείωσε ο κ. Πέτσας.
«Εθελοντισμός και στήριξη ώστε να ενισχύσουμε την αλλαγή κουλτούρας που θέλουμε, χρηματοδότηση για να βγάζουμε τα χρήματα στο τραπέζι και πάνω απ’ όλα μια βούληση πολιτική η οποία λέει ότι το δάσος είναι κάτι που έχουμε στην καρδιά μας», τόνισε ο κ. Πέτσας.
Ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης μίλησε για την εγκαθίδρυση μιας σχολής Εθελοντών Πολιτικής Προστασίας που οι εθελοντές θα αποκτούν εξειδίκευση, ενώ τόνισε ότι είναι ανάγκη για μία συστηματική οργάνωση του εθελοντισμού. «Θα γίνουμε πιο πρακτικοί και πιο αποτελεσματικοί, αυτό θα κάνουμε μέσα απ’ αυτή τη σχολή δίνοντας ακόμη και πιστοποιητικά και όλα όσα συζητήσατε. Πρέπει να γίνει, θα πρέπει να βρούμε τα κονδύλια είτε εθνικά είτε ευρωπαϊκά για να δώσουμε στους εθελοντές όσα χρειάζονται. Δεν είναι μόνο συμπλήρωμα των σωμάτων ασφαλείας και της πυροσβεστικής, είναι η ίδια η ψυχή της κοινωνίας που εκδηλώνεται την ώρα της κρίσης», επισήμανε ο κ. Στυλιανίδης.
«Υπόθεση ενότητας» χαρακτήρισε την υπόθεση του Υμηττού ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος. Από την πλευρά του ανέφερε ότι ο Υμηττός πρέπει να ενταχθεί σε ένα σχέδιο και σε ένα όραμα που θα αφορά ολόκληρη την Αττική και γιατί όχι ‘όλη την Ελλάδα. «Το στοίχημα και το όραμά μας είναι αυτό το φυσικό, περιβαλλοντικό, ιστορικό, θρησκευτικό απόθεμα να γίνει καθημερινή ζωή για εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Είναι ένα ζωντανό βουνό, το νήμα που συνδέει την αρχαιότητα, με το Βυζάντιο, την Επανάσταση με τον 20ο αιώνα, την κατοχή, χίλιες δυο καταστάσεις οι οποίες είναι τμήμα της ιστορίας μας. Τεράστια υποχρέωση να προστατεύσουμε αυτό το βουνό κρατώντας το ζωντανό», σημείωσε ο κ. Θεοδωρικάκος. Ακόμη αναφερόμενος στους εθελοντές είπε: «1500 άνθρωποι μάχιμοι και μαχητές ‘έχουν σώσει αυτό το βουνό και τους οφείλαμε να στηρίξουμε αυτή την προσπάθεια να τους δώσουμε ό,τι καλύτερο για να μπορούν να κάνουν αυτή τη δουλειά υπό τις καλύτερες συνθήκες. Πολιτεία, εθελοντισμός, εθελοντικό κίνημα και τοπική αυτοδιοίκηση είμαστε από την ίδια πλευρά του λόφου, είμαστε ενωμένοι έχουμε σχέσεις αλληλεγγύης και μας συνδέει ένα κοινό όραμα και ένα κοινό σχέδιο για τη ζωή μας στην Αττική, για τη ζωή μας στον Υμηττό και στις πόλεις που έχουμε γύρω από τον Υμηττό», επισήμανε ενώ προσέθεσε ότι έχουν διατεθεί 150 αστυνομικοί σε όλους τους δήμους που συνδέονται και ενώνονται στον ΣΠΑΥ. Τέλος ζήτησε να δημιουργηθεί μία κοινή ομάδα εργασίας από τα υπουργεία Προστασίας του Πολίτη, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και Εσωτερικών σε συνεργασία με τον ΣΠΑΥ η οποία θα παρακολουθεί και θα τσεκάρει ένα προς ένα τα προς εκτέλεση έργα και θέματα και να προετοιμαστε για την επόμενη σεζόν.
Σημαντικό και ουσιαστικό χαρακτήρισε το ρόλο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο αρμόδιος υφυπουργός, Γιώργος Στύλιος. Από την πλευρά του επισήμανε ότι ήδη συζητούν και διαπραγματεύονται την επόμενη ΚΑΠ, όπου έχουν φροντίσει να περιλαμβάνει μέσα αντίστοιχα προγράμματα που θα υποστηρίξουν και την πρόληψη και την αποκατάσταση. «Θέλουμε το βάρος να γυρίσει στην πρόληψη. Η φιλοσοφία στην επόμενη ΚΑΠ έχει αλλάξει έχουμε κάνει στροφή σε δράσεις περιβαλλοντικές, με λιγότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, λιγότερο αποτύπωμα άνθρακα στο περιβάλλον αλλά και με χρήσεις ωφέλιμες για το περιβάλλον. Ερχόμαστε να συναντήσουμε και να συνδεθούμε με τη λεγόμενη Πράσινη Συμφωνία 2020-2030 και να ταυτιστούμε συντονιστούμε με την Πράσινη Συμφωνία ώστε όλες μας οι δράσεις να είναι συντονισμένες με αυτήν», σημείωσε, μεταξύ άλλων.
Στις διαχειριστικές μελέτες για τη φροντίδα των δασών που ξεκινάει το ΥΠΕΝ σε 38 δασικά οικοσυστήματα αναφέρθηκε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Γιώργος Αμυράς, τονίζοντας ότι θέλουν ένα δάσος καθαρό από καύσιμη ύλη συσσωρευμένη βιομάζα, καθαρό δηλαδή στον τάπητά του, αλλά και ένα δάσος που να είναι προστατευμένο από ανθρωπογενείς προσβολές, καθώς και «κερδοφόρο» για τον εαυτό του, να βασίζεται σε μία αειφορική διαδικασία που θα θρέφει, θα δίνει εισόδημα στους ντόπιους που το περιποιούνται, το καθαρίζουν, το υλοτομούν.
«Μαζί με το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας έχουμε βάλει στο πρόγραμμά μας την άνοιξη να μπαίνουμε να καθαρίζουμε για να προστατεύσουμε τα κρίσιμα των κρισίμων δασών. Και κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών μπαίνουμε και στα υπόλοιπα 38», σημείωσε ο κ. Αμυράς.
Ακόμη επισήμανε ότι στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Αναδασώσεων έχουν πάρει από το Ταμείο Ανάκαμψης 200 εκατομμύρια ευρώ για να φυτέψουν δέντρα. «Οι πυρκαγιές του Αυγούστου μας υποχρέωσαν να τροποποιήσουμε αυτό το Εθνικό Σχέδιο Αναδασώσεων και να το προσανατολίσουμε σε ένα ποσοστό του στις περιοχές που κάηκαν. Μέσω αυτού θα πρασινίσουμε όπου δεν μπορεί η φύση τις περιοχές αυτές και εκεί που το δάσος συναντά τον οικισμό ή ο οικισμός το δάσος, εκεί θα φτιάξουμε τις μεικτές ζώνες, τις πράσινες ζώνες με δέντρα που μπορούν να αντέξουν στη φωτιά ή να την επιβραδύνουν έτσι ώστε να προστατεύσουμε τους οικισμούς. Αυτό θα γίνει και στον Υμηττό. Είναι ενταγμένος στο Εθνικό Σχέδιο Αναδασώσεων», σημείωσε ενώ προσέθεσε ότι εγκρίθηκε η μελέτη για μία αναδάσωση στον Υμηττό και για μία πιλοτική αναδάσωση σε άλλες περιοχές. Η αναδάσωση στον Υμηττό αφορά σε περιοχές που είχαν καεί το 2015, στη Βάρη, στην Ηλιούπολη και στην Αργυρούπολη. Επιπλέον ανέφερε ότι ξεκινούν οι πιλοτικές αναδασώσεις στην Πάρνηθα, στη Ροδόπη, στη Δυτική Μακεδονία και σε κάποιες άλλες περιοχές, όπου θα φυτευτούν γύρω στα 100.000 δέντρα και θα παρακολουθούν με δορυφορικά μέσα και τεχνολογία αιχμής την εξέλιξη του καθενός φυταρίου.
Ακόμη, ο κ. Αμυράς είπε ότι αναδιατάσσουν τις δασικές υπηρεσίες και τις προσελκύουν στην ψηφιακή εποχή, καθώς οργανώνουν και ετοιμάζουν το λεγόμενο e-dasos, «μια πλατφόρμα μόνο για τις δασικές υπηρεσίες ώστε να μιλάνε όλες την ίδια γλώσσα και να έχουν όλοι τους ίδιους κανόνες».
Παράλληλα ο κ. Αμυράς γνωστοποίησε ότι έχουν ζητήσει την πρόσληψη 300 μονίμων δασικών υπαλλήλων, ενώ ανακοίνωσε ότι πρόκειται να εγκαινιαστεί ένα κέντρο περιβαλλοντικής αφύπνισης στο δήμο Καισαριανής.
Από την πλευρά του ο τομεάρχης Εσωτερικών της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Κώστας Ζαχαριάδης, αναφέρθηκε στην καθυστέρηση του νομοσχεδίου για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση που θα ορίζει ποιος κάνει τι και γιατί, ενώ τόνισε ότι για να υπάρξει αποτελεσματική πρόληψη, προστασία και μακροπρόθεσμη στρατηγική χρειάζονται πόροι. «Η κυβέρνηση πρέπει να ακούσει τη φωνή της ΚΕΔΕ και να ανασχεδιάσει το Ταμείο Ανάκαμψης ιδίως στο σκέλος της πράσινης ανάκαμψης, ώστε να εμπλέκει πράσινα στοιχεία στην πολιτική του πρώτου και δεύτερου βαθμού στην αυτοδιοίκηση. Αλλιώς θα σημαίνει ότι δεν θα έχουμε καταλάβει τίποτα ως χώρα από την ευρωπαϊκή πρακτική της αυτοδιοίκησης. Θα σημαίνει ότι δεν έχουμε καταλάβει τίποτα ως χώρα απ’ αυτά που συζητήθηκαν στην COP26 στη Γλασκώβη για την προστασία των δασών», σημείωσε ενώ επισήμανε ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία θα πρέπει να είναι «έξω» από την προστασία των δασών.
«Έξω η ιδιωτική πρωτοβουλία από την προστασία των δασών, μέσα η αυτοδιοίκηση, στον πρώτο βαθμό, στο δεύτερο, μέσα το κράτος, μέσα οι ενεργοί πολίτες. Λίγες τούφες πρασίνου έχουν μείνει στην Αττική, μην τις διακινδυνεύσουμε κι αυτές», κατέληξε.
Τέλος ο γραμματέας του ΚΙΝΑΛ, Μανώλης Χριστοδουλάκης ανέφερε τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά που θα πρέπει να διαθέτει η Πολιτική Προστασία: 1) Γνώση και εμπειρία από προηγούμενες εμπειρίες καταστροφών σε κάθε περιοχή που θα πρέπει να αποθηκεύεται και να χρησιμοποιείται στον σχεδιασμό της πολιτικής. 2) Καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των πόρων 3) Συμμετοχικός χαρακτήρας με ένα ρυθμιστικό πλαίσιο με διαδικασίες και παροχή κινήτρων και στους πολίτες και σε εθελοντικές ομάδες προκειμένου να ενταχθούν στο σύστημα της Πολιτικής Προστασίας. 4) Ο τρόπος αντίληψης του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας Πρέπει να είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα δημόσιας πολιτικής και όχι ένα σύνολο και άθροισμα δράσεων αποσπασματικών.
«Η κυβέρνηση επέλεξε έναν πολύ πιο συγκεντρωτικό χαρακτήρα λήψης αποφάσεων και εστίασε κυρίως μοναδικά στον τρόπο κατάσβεσης των πυρκαγιών και αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο κρατικός μηχανισμός να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του καλοκαιριού», τόνισε ο κ. Χριστοδουλάκης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ