Περίπου το ένα τέταρτο (23%) των πολιτών της Ε.Ε., θεωρούν ότι η εκπαίδευση ή η κατάρτισή τους δεν τους παρείχε τις απαιτούμενες δεξιότητες, ώστε να βρουν μια θέση εργασίας, η οποία να ανταποκρίνεται στα επαγγελματικά τους προσόντα, σύμφωνα με μια νέα έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, σχετικά με τον «ευρωπαϊκό χώρο δεξιοτήτων και επαγγελματικών προσόντων»
Ενώ περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες (56%) πιστεύουν ότι τα επαγγελματικά τους προσόντα θα αναγνωρίζονταν σε άλλα κράτη μέλη, το 6 % προσπάθησε να εργαστεί ή να σπουδάσει σε άλλο κράτος μέλος, αλλά δεν τα κατάφερε, είτε επειδή δεν αναγνωρίζονταν τα εν λόγω προσόντα του από τους δυνητικούς εργοδότες ή τα εκπαιδευτικά ιδρύματα είτε επειδή οι ερωτηθέντες δεν είχαν επαρκείς πληροφορίες για την αναγνώριση των προσόντων τους στο εξωτερικό.
Οι διαπιστώσεις της έρευνας επιβεβαιώνονται από τα αποτελέσματα ξεχωριστής διαδικτυακής διαβούλευσης της Επιτροπής, με τίτλο «Για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού χώρου δεξιοτήτων και επαγγελματικών προσόντων», η οποία απευθύνεται σε ειδικούς του τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.
Η διαβούλευση αυτή συγκέντρωσε τις απόψεις σχετικά με τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ενδιαφερόμενοι όταν επιχειρούν να αναγνωρίσουν τις δεξιότητες και τα επαγγελματικά τους προσόντα σε όλη την Ευρώπη και διαπίστωσε ότι υπάρχει ευρεία υποστήριξη για την ανάληψη δράσης με σκοπό την απλούστευση των ευρωπαϊκών εργαλείων για την αναγνώριση των δεξιοτήτων και των επαγγελματικών προσόντων, προκειμένου να γίνουν πιο συνεκτικά και ευκολότερα στη χρήση τους, και να ανταποκρίνονται περισσότερο στις ανάγκες των μαθητών, των φοιτητών, των εργαζομένων και των εργοδοτών. Οι ερωτηθέντες ζητούν επίσης η εκπαίδευση και η κατάρτιση να εστιάζονται περισσότερο στις γνώσεις που έχουν αποκτηθεί παρά στον αριθμό των ωρών διδασκαλίας.
Με την πάροδο του χρόνου, εφαρμόστηκαν διάφορες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες προκειμένου να προωθηθεί η αναγνώριση των δεξιοτήτων και των επαγγελματικών προσόντων, όπως το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων, τα συστήματα χορήγησης και συσσώρευσης ακαδημαϊκών μονάδων για κύκλους μαθημάτων, η διασφάλιση της ποιότητας και η τεκμηρίωση των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων.
Ωστόσο, παραμένουν σημαντικές δυσκολίες: οι πρωτοβουλίες εφαρμόζονται με αργούς ρυθμούς· εξακολουθούν να υπάρχουν υπερβολικά πολλά εμπόδια όσον αφορά την κινητικότητα φοιτητών και εργαζομένων· και οι τρέχουσες πρωτοβουλίες δεν είναι επαρκώς προσαρμοσμένες στις εξελίξεις στον χώρο της ψηφιακής μάθησης και στη «διεθνοποίηση» (κινητικότητα φοιτητών μεταξύ χωρών εντός και εκτός ΕΕ, απονομή κοινών πτυχίων από πανεπιστήμια διαφορετικών χωρών).
Άλλες διαπιστώσεις της έρευνας του Ευρωβαρόμετρου:
Οι σημαντικότερες πτυχές της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, σύμφωνα με τους πολίτες της ΕΕ, αφορούν ιδίως την ικανότητα των εκπαιδευτικών να κινήσουν το ενδιαφέρον των φοιτητών και να τους κάνουν να δραστηριοποιηθούν. Το σημείο αυτό φαίνεται ότι απαιτεί τις περισσότερες βελτιώσεις (51%). Άλλοι τομείς που επιδέχονται βελτίωση είναι τα μαθησιακά περιβάλλοντα, ώστε να τονώσουν τη δημιουργικότητα και το ενδιαφέρον (41%), και η πρακτική επαγγελματική πείρα σε εταιρεία ή οργάνωση (37%).
Η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών της Ένωσης (95%) θεωρεί ότι οι δεξιότητες μπορούν να αποκτώνται εκτός της επίσημης εκπαίδευσης, ιδίως οι δεξιότητες ξένων γλωσσών και δεξιότητες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διάφορες θέσεις εργασίας.
Μόνο το 9% δηλώνει ότι γνωρίζει σε ποιο επίπεδο του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων αντιστοιχούν τα προσόντα του, και μόνο το 21% έχει ακουστά το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων.
Γενικά, η ευαισθητοποίηση του κοινού είναι περιορισμένη όσον αφορά το φάσμα των μέσων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την τεκμηρίωση των δεξιοτήτων και των επαγγελματικών προσόντων. Το μέσο που αναφέρεται συχνότερα είναι το βιογραφικό σημείωμα (CV) Europass (15%).
Συνολικά, το 44% των πολιτών της ΕΕ αναφέρουν ότι έχουν αναζητήσει κάποιου είδους πληροφορίες σχετικά με την εκπαίδευση, την κατάρτιση ή τον επαγγελματικό προσανατολισμό. Μόλις λίγοι περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες (56%) δηλώνουν ότι βρήκαν τουλάχιστον εύκολα τις πληροφορίες που χρειάζονταν.
Τα αποτελέσματα και οι συνέπειες της διαβούλευσης και της έρευνας του Ευρωβαρόμετρου θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν στη διάσκεψη σχετικά με τον ευρωπαϊκό χώρο δεξιοτήτων και επαγγελματικών προσόντων, που λαμβάνει χώρα σήμερα στις Βρυξέλλες.
Η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου διεξήχθη και στα 28 κράτη μέλη μεταξύ 26 Απριλίου και 11 Μαΐου· 28 000 άτομα από διαφορετικές κοινωνικές και δημογραφικές ομάδες συμμετείχαν σε προσωπική συνέντευξη.
Η ηλεκτρονική διαβούλευση που πραγματοποίησε η Επιτροπή και η οποία κάλυψε το διάστημα 17 Δεκεμβρίου 2013 έως 15 Απριλίου 2014 έλαβε παρατηρήσεις από ειδικούς του τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης από 36 χώρες (όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ συν τη Νορβηγία, την Ελβετία, την Τουρκία, τη Σερβία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Κοσσυφοπέδιο, το Μαυροβούνιο και την Αυστραλία).