Με αφορμή τα πρόσφατα περιστατικά βίας κατά ζώων συντροφιάς, η αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Όλγα Σμυρλή, με εγκύκλιό της προς τους εισαγγελείς όλης της χώρας, παρήγγειλε σε περιπτώσεις που σημειωθούν ανάλογα περιστατικά κακοποίησης και σκληρής συμπεριφοράς σε βάρος των ζώων να τηρείται η αυτόφωρη διαδικασία, αλλά και να ακολουθεί η αυστηρή τήρηση της νομοθεσίας.
Στην εγκύκλιό της, η κ. Σμυρλή, υπογραμμίζει την ανάγκη άμεσης εποπτείας για την τήρηση του νόμου σε κάθε περίπτωση κακοποίησης, σκληρής συμπεριφοράς, απαξιωτικής αντιμετώπισης των ζώων και παράλληλα ζητεί να κινείται η άμεσα αυτόφωρη διαδικασία. Παράλληλα, ζητεί από τους συναδέλφους της να κινητοποιούν τις αστυνομικές Αρχές για την τήρηση του νόμου και τη σύλληψη των δραστών σε περιπτώσεις κακοποίησης ζώων.
Ειδικότερα, η εγκύκλιος αναφέρει:
«Με την ευκαιρία της ανάληψης των καθηκόντων μου, ως αρμόδιας για την εποπτεία και τον συντονισμό του έργου των υπεύθυνων εισαγγελέων, σε θέματα προστασίας περιβάλλοντος, προστασίας δημοσίων κτημάτων, ασφαλείας και υγιεινής των εργαζομένων και προστασίας ζώων, αλλά και με αφορμή του ότι σημειώνονται, κατά καιρούς και πρόσφατα, πράξεις κακοποίησης και βασανισμού ζώων, σας υπενθυμίζω την τήρηση προηγούμενων σχετικών εγκυκλίων μας με αριθμ. 8/2013, 4/2014 και 2/2020 και σας επισημαίνω τα ακόλουθα:
Να επιμελείσθε για την τήρηση των διατάξεων του Ν. 4039/2012, όπως ισχύει, δίνοντας σχετικές παραγγελίες στα κατά τόπους Αστυνομικά Τμήματα να εντείνουν τις ενέργειές τους και την προσοχή τους, για τη διαπίστωση συμπεριφορών εκ μέρους των πολιτών που εμπίπτουν στις διατάξεις του ως άνω νόμου, να επιλαμβάνονται άμεσα και να ενεργούν επειγόντως, όταν περιέρχονται σε αυτούς αναφορές, μηνύσεις, πληροφορίες, αναρτήσεις στο διαδίκτυο, καταγγελίες, κ.λπ., για παραβάσεις των διατάξεων του ως άνω νόμου και ιδιαιτέρως για περιπτώσεις βασανισμού και κακοποίησης ζώων και για περιπτώσεις μη τήρησης των υποχρεώσεων των ιδιοκτητών δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς, που ορίζονται στο άρθρο 5 του ως άνω νόμου, και ειδικά που αφορούν τη μη τήρηση των κανόνων ευζωίας του ζώου, όπως περιγράφονται στην περίπτωση β’ του άρθρου 1 του ως άνω νόμου.
Επίσης, να παραγγείλετε στα κατά τόπους Αστυνομικά Τμήματα να σας ενημερώνουν για τις διαπιστώσεις και τις ενέργειές τους και να ζητούν σε περίπτωση ανάγκης τη συνδρομή σας.
Οι εισαγγελείς Πρωτοδικών θα πρέπει να ακολουθούν την αυτόφωρη διαδικασία (άρθρ.417 επ. Κ.Π.Δ.), εφόσον συντρέχουν οι όροι, όταν διαπιστώνονται παραβάσεις, που προβλέπονται στο άρθρο 16 του ως άνω νόμου, ειδικά περιπτώσεις βασανισμού, κακοποίησης, κακής και βάναυσης μεταχείρισης οποιουδήποτε είδους ζώου, καθώς και οποιαδήποτε πράξη βίας κατ’ αυτού, ιδίως δηλητηρίαση, κρέμασμα, πνιγμός, κάψιμο, σύνθλιψη και ακρωτηριασμός.
Να επιστήσετε την προσοχή στις αρμόδιες υπηρεσίες των δήμων της περιφέρειάς σας για την τήρηση των υποχρεώσεών τους, για την περισυλλογή και διαχείριση αδέσποτων ζώων συντροφιάς, όπως αυτές ειδικότερα ορίζονται στο άρθρο 9 του ως άνω νόμου.
Επίσης, να θέτετε σε εφαρμογή τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις των παραγράφων 1, 2 του άρθρου 19 του ως άνω νόμου, σχετικά με την αρμοδιότητά σας, εφ’ όσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις, δηλαδή κατόπιν εντολής σας, να αφαιρείται προσωρινά ή οριστικά το ζώο συντροφιάς ή ζώο άλλης κατηγορίας από την κατοχή του παραβάτη των διατάξεων του άρθρου 5 παράγραφ. 1 περιπτώσεις α’, β’ και γ’ και του άρθρου 16 του ίδιου νόμου και το ζώο να παραδίνεται στο καταφύγιο αδέσποτων ζώων του αρμόδιου δήμου ή σε ενδιαφερόμενη φιλοζωική εταιρεία ή σωματείο. Αν, δε, η μεταχείριση του ζώου είναι ιδιαίτερα σκληρή και βάναυση και προκάλεσε ιδιαίτερο πόνο ή φόβο στο ζώο, την οριστική αφαίρεση και με διάταξή σας, να απαγορεύετε την απόκτηση άλλου ζώου από τον παραβάτη. Εφόσον, δε, κρίνετε σκόπιμο, όταν επιλαμβάνεσθε δημοσιεύματος ή καταγγελίας, με επιτόπια αυτοψία να διαπιστώνετε τις συνθήκες που επικρατούν σε οποιοδήποτε καταφύγιο αδέσποτων ζώων συντροφιάς ή εκτροφείο και αν αυτές δεν είναι σύμφωνες με τα οριζόμενα στο άρθρο 9 του ως άνω νόμου και στις ειδικές διατάξεις, που διέπουν τη λειτουργία τους, με προσωρινή διάταξή σας να καθορίζετε τα μέτρα που πρέπει να λάβει ο ιδιοκτήτης του καταφυγίου ή εκτροφείου και το χρονικό διάστημα εντός του οποίου πρέπει να συμμορφωθεί.
Επισημαίνεται, δε, η σημασία και η σοβαρότητα των ως άνω θεμάτων που αφορούν στην προστασία των ζώων και η ιδιαίτερη επιμέλεια των αρμοδίων αρχών, για την αποτροπή περιπτώσεων κακοποίησης και βασανισμού ζώων, δεδομένου ότι συνδέεται η εκδήλωση αυτών των φαινομένων άμεσα και με τη γενικότερη εκδήλωση εγκληματικότητας, αφού η σχέση κακοποίησης ζώων ειδικά με την παιδική κακοποίηση και όχι μόνο είναι γνωστή και τεκμηριωμένη, από αρκετά χρόνια. Ειδικά στις ΗΠΑ τα εγκλήματα κατά των ζώων διερευνούνται με μεγάλη προσοχή και χρησιμοποιούνται ως εργαλείο ανίχνευσης κακοποίησης παιδιών και άλλων ευάλωτων ατόμων. Εξάλλου, τα σχετικά θέματα αναφέρθηκαν σε επιστημονική εκδήλωση με θέμα “Κύκλος βίας – Παιδική κακοποίηση”, που οργάνωσε η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου από κοινού με την Πανελλήνια Φιλοζωική Ομοσπονδία στις 26 – 28 Σεπτεμβρίου 2017, στην οποία μεταξύ άλλων συμμετείχαν ανώτατοι εισαγγελικοί λειτουργοί και αξιωματικοί της Αστυνομίας Πολιτειών των ΗΠΑ.
Τέλος, να μας ενημερώνετε για παραβάσεις του ως άνω νόμου κατά τα παραπάνω αναφερόμενα και ιδιαίτερα για πράξεις κακοποίησης και βασανισμού ζώων στην περιφέρεια αρμοδιότητάς σας και για τις ενέργειές σας».