Την άμεση πρόσβαση στους πόρους του επόμενου πολυετούς προϋπολογισμού της ΕΕ, ώστε να βοηθήσουν να επιτευχθεί ο στόχος της «ουδετερότητας» σε ό,τι αφορά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μέχρι το 2050 ζητούν πολλές μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις από τις Βρυξέλλες.
Σε επιστολή τους προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, οι δήμαρχοι 15 μεγάλων πόλεων σημειώνουν ότι θα μπορούσαν να δράσουν γρηγορότερα από τις εθνικές κυβερνήσεις και ότι δεν περιορίζονται τόσο από τις πιέσεις που ασκεί η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων.
«Ο αγώνας κατά της κλιματικής αλλαγής θα κερδηθεί ή θα χαθεί στις πόλεις» αναφέρουν οι δήμαρχοι της Μπρατισλάβας, της Βουδαπέστης, της Πράγας, της Βαρσοβίας, του Βερολίνου, της Βιέννης, της Χάγης, της Αθήνας, της Ρίγας, του Βίλνιους, του Ταλίν, της Φραγκφούρτης, του Κόσιτσε, του Μιλάνου και του Στρασβούργου.
Περίπου τα τρία τέταρτα των Ευρωπαίων πολιτών ζουν σε αστικές περιοχές, οι οποίες λαμβάνουν χρήματα από την ΕΕ κυρίως μέσω των ταμείων συνοχής, με τις εθνικές κυβερνήσεις να λειτουργούν ως μεσολαβητές. «Προτρέπουμε τους ευρωπαϊκούς θεσμούς να αναγνωρίσουν τον καθοριστικό ρόλο των πόλεων και των αστικών περιοχών στην εφαρμογή των στρατηγικών στόχων της πράσινης πολιτικής και να κατανείμουν ευρωπαϊκούς πόρους, άμεσα προσβάσιμους και ειδικά προσαρμοσμένους για τις πόλεις για να διασφαλίσουν αυτό το αποτέλεσμα», αναφέρεται στην επιστολή των δημάρχων.
Οι πιέσεις από τον ενεργειακό τομέα που βασίζεται στον άνθρακα και τους ανθρακωρύχους είναι ισχυρές σε χώρες της κεντρικής Ευρώπης, όπως η Πολωνία και η Γερμανία. Όμως ορισμένοι δήμαρχοι, οι οποίοι προέρχονται από αντιπολιτευόμενα κόμματα στις χώρες τους (όπως στη Βαρσοβία, τη Βουδαπέστη ή την Πράγα) αντιμετωπίζουν και πολιτικά προβλήματα συνεργασίας με τις εθνικές κυβερνήσεις.
Μέχρι το 2050 η ΕΕ στοχεύει να μην εκπέμπει περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα απ’ όσο απορροφά, ώστε να καταστεί «ουδέτερη» και να βοηθήσει να αντιμετωπιστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρόκειται να συζητήσουν τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό (2021-27) στην έκτακτη σύνοδο κορυφής της 20ής Φεβρουαρίου. Ενδέχεται όμως οι διαπραγματεύσεις για τις μυριάδες λεπτομέρειές του να συνεχιστούν και μετά.
Με βάση το τρέχον σχέδιο, η ΕΕ θέλει να δώσει περίπου 250 δισεκατομμύρια ευρώ για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, κυρίως μέσω του περιορισμού της εκπομπής CO2 στη βιομηχανία, τη γεωργία, τις μεταφορές και τον ενεργειακό τομέα.
«Οι προσπάθειές μας μπορούν να επιτύχουν μόνο αν η ΕΕ θέσει σε εφαρμογή ρυθμιστικούς και οικονομικούς μηχανισμούς που θα παρέχουν τα απαραίτητα μέσα για να δράσουν οι τοπικές αρχές», τονίζουν οι δήμαρχοι στην επιστολή τους.