Εδώ και 17 χρόνια, από το 2001, η 20η Ιουνίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων ύστερα από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Κάθε χρόνο τέτοια μέρα, φορείς κι οργανώσεις πραγματοποιούν εκδηλώσεις κι εκστρατείες και στέλνουν το δικό τους μήνυμα αλληλεγγύης για τους πρόσφυγες.
Με αφορμή τη σημερινή ημέρα και έπειτα από τα πρόσφατα γεγονότα στην κεντρική Μεσόγειο με το διασωστικό πλοίο Aquarius, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα «απευθύνουν νέα έκκληση στην Ευρώπη να βάλει τους ανθρώπους σε απόλυτη προτεραιότητα και να μην παίζει πολιτικά παιχνίδια όταν διακυβεύονται οι ζωές των πιο ευάλωτων προσφύγων».
Όπως αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους «η απόφαση των ιταλικών αρχών να κλείσουν τα λιμάνια τους στο Aquarius, το σκάφος έρευνας και διάσωσης που μετέφερε 630 διασωθέντες, έδειξε πώς είναι να θυσιάζεται η αξιοπρέπεια των ανθρώπων που κινδυνεύουν στη θάλασσα στον βωμό του πολιτικού κέρδους. Αυτό είναι απαράδεκτο. Δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ευάλωτοι άνθρωποι που πολλοί από αυτούς έχουν υποστεί κακοποίηση στη Λιβύη ως μοχλός πίεσης προς τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για αλλαγή του συστήματος ασύλου». Ακόμη οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα επισημαίνουν: « Αυτές οι ευρωπαϊκές πολιτικές θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές των ευάλωτων ανθρώπων και στα ελληνικά νησιά, όπου βρίσκονται εγκλωβισμένοι χιλιάδες μετανάστες. Η υπερσυγκέντρωση στα ελληνικά νησιά δημιουργεί σοβαρά θέματα υγείας και ασφάλειας για τους μετανάστες που αναζητούν προστασία από τον πόλεμο και τη βία. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν δει από κοντά ότι η υπερσυγκέντρωση και η έλλειψη ασφάλειας στον καταυλισμό προσφύγων της Μόριας θέτει σε κίνδυνο τα πιο ευάλωτα άτομα, κυρίως γυναίκες και παιδιά. Αυτή τη στιγμή σχεδόν 8.000 άνθρωποι ζουν σε έναν καταυλισμό που έχει σχεδιαστεί για 3.000 και η κατάσταση χειροτερεύει κάθε μέρα». Καταλήγοντας ο γενικός διευθυντής του ελληνικού τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Ηλίας Παυλόπουλος υπογραμμίζει: «Στην Ελλάδα, την κεντρική Μεσόγειο και σε όλο τον κόσμο απειλούνται ανθρώπινες ζωές. Δεν μπορούμε να μένουμε αδρανείς μπροστά σε μια ανθρωπιστική κρίση. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να πάρουν μέτρα επειγόντως για να προσφέρουν ασφαλείς και νόμιμους διαύλους για τους ανθρώπους που αναζητούν άσυλο, να βελτιώσουν τις πολιτικές ασύλου ώστε να μη δημιουργούν θύματα και να επανεκκινήσουν τα προγράμματα έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα καλούμε την Ευρώπη να βάλει τις ζωές των ανθρώπων πάνω από τις πολιτικές».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, Νικόλαος Οικονομόπουλος σημειώνει: «Κάθε χρόνο στις 20 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, τιμούμε τους ανθρώπους εκείνους που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και την πατρίδα τους, λόγω πολέμων, διώξεων ή φυσικών καταστροφών. Στη χώρα μας ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, διαχρονικός αρωγός και συμπαραστάτης στο έργο των ελληνικών αρχών, ανταποκρίθηκε άμεσα και έγκαιρα στις αυξημένες ανθρωπιστικές ανάγκες και προκλήσεις που δημιούργησαν οι πρωτοφανείς προσφυγικές ροές, αναπτύσσοντας έναν αποτελεσματικό μηχανισμό προστασίας και αλληλεγγύης. Καθώς ο ρόλος της κοινωνίας και καθενός πολίτη ξεχωριστά καθίσταται πιο σημαντικός από ποτέ για την υποστήριξη των προσφύγων και τη διασφάλιση της ομαλής τους ένταξης στο καινούργιο περιβάλλον, ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός συμπράττει για την οικοδόμηση μιας αμοιβαίας εμπιστοσύνης και κατανόησης, αγκαλιάζοντας τους πρόσφυγες, καλύπτοντας βασικές τους ανάγκες και προστατεύοντας τα δικαιώματα και την αξιοπρέπειά τους. Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Προσφύγων στηρίζει και προωθεί άλλωστε πανανθρώπινες αξίες και αρχές του Διεθνούς Κινήματος Ερυθρού Σταυρού και Ερυθράς Ημισελήνου, όπως είναι ο ανθρωπισμός, η αλληλεγγύη, η παγκοσμιότητα και η ανεκτικότητα».
Πληθώρα εκδηλώσεων και εκστρατειών οργανώνουν φορείς, οργανισμοί κι ανθρωπιστικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται γύρω από το προσφυγικό.
Η έκθεση, με τίτλο «Aντιμετωπίζοντας την προκατάληψη», θα φιλοξενηθεί την ημέρα αυτή στον προ του Περιστυλίου χώρο του Μεγάρου της Βουλής, με τη συνδιοργάνωση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, της πρεσβείας της Ελβετίας στην Ελλάδα και του ιδρύματος Fluxum/Flux Laboratory. Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν στις 12 το μεσημέρι από τη αντιπρόεδρο της Βουλής, Τασία Χριστοδουλοπούλου, την υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού,Λυδία Κονιόρδου και τον Επιτετραμμένο a.i. της Ελβετίας, Mike Ammann.
‘’Το Χαμόγελο του Παιδιού’’ πραγματοποιεί στο πλαίσιο της ημέρας στις 12 μμ στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, το φόρουμ «Υποστηρίζοντας τις ζωές των προσφύγων: Από την Κρίση στην Ενσωμάτωση» με ομιλητές μεταξύ άλλων τον υφυπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννη Μπαλάφα, τον αντιπρόσωπο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, Φιλίπ Λε Κλερκ καθώς και τον ειδικό απεσταλμένο του γενικού διευθυντή του ΔΟΜ στην Ελλάδα, Δανιήλ Εσδρά. Ακόμη στις 7μμ θα προβληθεί σε πανελλαδική πρεμιέρα μια ταινία-ντοκουμέντο που εστιάζει στα παιδιά πρόσφυγες. Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ για την ανθρώπινη διάσταση της μεγαλύτερης προσφυγικής κρίσης στην Ευρώπη από την εποχή του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά την προβολή θα ακολουθήσει συζήτηση, παρουσία της σκηνοθέτριας και καλλιτέχνιδας Lynda Thalie.
« Η τέχνη μας ενώνει». Αυτό είναι το κεντρικό σύνθημα μιας σειράς εκδηλώσεων που διοργανώνουν το Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων καθώς κι αρκετές προσφυγικές κοινότητες με την υποστήριξη και τη συμμετοχή 9 ανθρωπιστικών οργανώσεων, σήμερα στις 7:30 μμ στην Τεχνόπολη. Καλλιτεχνικά εργαστήρια, εικαστικές εκθέσεις, προβολές, μουσικά δρώμενα, αθλητικές επιδείξεις, φαγητό και χορός, με την ενεργή συμμετοχή των προσφυγικών κοινοτήτων, αναδεικνύουν την ομορφιά της διαφορετικότητας και τη δύναμη του πολιτισμού ως μέσου για την ένταξη και την ενδυνάμωση. Θα διατίθεται επίσης ενημερωτικό υλικό από τους συμμετέχοντες φορείς και θα υπάρχει η δυνατότητα συμμετοχής στις εκστρατείες #WithRefugees και We are a welcoming Europe.
Τέλος, το Σεράφειο του δήμου Αθηναίων, από τις 6μμ, ανοίγει τις πύλες του στο κοινό, με στόχο να ακούσει τις προσωπικές αφηγήσεις των προσφύγων. Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να επιλέξει μία ιστορία μέσα από μια σειρά τίτλων και να την ακούσει με τη βοήθεια διερμηνέα. Η εκδήλωση, στο πλαίσιο της διοργάνωσης Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου εντάσσεται στο πλαίσιο της θεματικής ενότητας «Η μεγάλη γιορτή της ανάγνωσης» και στις δράσεις του Προγράμματος Στέγασης και Υπηρεσιών για Αιτούντες Άσυλο, του ΕΑΤΑ του Δήμου Αθηναίων, με τη συνεργασία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και με τη χρηματοδότηση της Πολιτικής Προστασίας & Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.