Η ενίσχυση της συνεργασίας της ΕΕ με τρίτα κράτη στους τομείς της ασφάλειας και της μετανάστευσης βρέθηκαν στο επίκεντρο της Υπουργικής Διάσκεψης που διοργάνωσε στη Βιέννη η αυστριακή προεδρία, στην οποία συμμετέχουν ο Ευρωπαίος επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας Δημήτρης Αβραμόπουλος, υπουργοί Εσωτερικών των κρατών-μελών της ΕΕ, υπουργοί από τρίτα κράτη της Αφρικής και των Δυτικών Βαλκανίων, καθώς και εκπρόσωποι ευρωπαϊκών και άλλων διεθνών οργανισμών.
Ειδικότερα, οι συζητήσεις με τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων επικεντρώθηκαν στη συνεργασία σε ό,τι αφορά το άσυλο, τη μετανάστευση, την προστασία των συνόρων, την αστυνομική συνεργασία, την ανταλλαγή πληροφοριών και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ενώ αντικείμενο των συζητήσεων με τις αφρικανικές χώρες ήταν η ασφάλεια και η μετανάστευση, σύμφωνα με ανακοίνωση του επιτρόπου Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας Δημήτρη Αβραμόπουλου.
«Θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε τις πολιτικές αυτές προτεραιότητες που βρίσκονται στην κορυφή της ευρωπαϊκής και της παγκόσμιας ατζέντας. Η Ευρώπη και η Αφρική αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις, οι οποίες θα πρέπει να μετατραπούν σε κοινές ευκαιρίες. Κάποιοι θεωρούν ότι αυτό αφορά μόνο στη μετανάστευση. Η μετανάστευση είναι όντως ένα σημαντικό στοιχείο, αλλά δεν είναι το μοναδικό. Η ασφάλεια αποτελεί και αυτή καθοριστικό παράγοντα, όπως και το εμπόριο, οι επενδύσεις, η επιχειρηματική δραστηριότητα» δήλωσε ο κ. Αβραμόπουλος σε συνέντευξη Τύπου που παρέθεσε με τον υπουργό Εσωτερικών της Αυστρίας Χέρμπερτ Κικλ.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Αβραμόπουλος έστειλε το μήνυμα ότι «οφείλουμε να εργασθούμε από κοινού για τη διασφάλιση ενός μέλλοντος ευημερίας και σταθερότητας, και στις δυο πλευρές της Μεσογείου»
Επικαλούμενος τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ κατά την ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης το 2018, ανέφερε πως η Αφρική είναι η δίδυμη ήπειρος της Ευρώπης και αποσαφήνισε: «Και με αυτό δεν εννοούμε ότι αποτελεί τον “μικρό αδελφό”. Αντίθετα, εννοούμε ότι είμαστε ισότιμοι εταίροι. Ευκαιρίες όπως η σημερινή, αφορούν στη σφυρηλάτηση ισότιμων και ισχυρών εταιρικών σχέσεων, καθώς και σε αμοιβαίες δεσμεύσεις για το μέλλον σε ζητήματα που είναι σημαντικά για τους πολίτες εξίσου της Ευρώπης και της Αφρικής».
Για τον λόγο αυτόν ακριβώς, εξήγησε, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τη δημιουργία μια νέας «Ευρω-Αφρικανικής Συμμαχίας», για την εμβάθυνση των οικονομικών σχέσεων και την ενίσχυση των επενδύσεων και της δημιουργίας θέσεων εργασίας. Σε αυτό το πλαίσιο, επισήμανε πως η συνεργασία της Ευρώπης με την Αφρική δεν αφορά μόνο στη μετανάστευση ή την ασφάλεια, ωστόσο αποτελούν δυο σημαντικά στοιχεία της κοινής μας ατζέντας που απαιτούν άμεση προσοχή και δράση.
Σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση, ο κ. Αβραμόπουλος τόνισε την ανάγκη να ενταθούν οι κοινές προσπάθειές για τον περιορισμό των παράτυπων μεταναστευτικών ροών, αλλά και να ενισχυθούν οι νόμιμες οδοί με έναν συνεκτικό τρόπο. «Η επιτυχία αυτού του εγχειρήματος είναι προς το συμφέρον τόσο των ευρωπαϊκών όσο και των αφρικανικών κρατών και απαιτεί συνεργασία. Η σημερινή διάσκεψη ήταν χρήσιμη για την ανταλλαγή απόψεων σε όλα αυτά τα ζητήματα, αλλά και για τα βήματα που θα γίνουν στο μέλλον» σημείωσε.
Για το ζήτημα της αντιμετώπισης των βαθύτερων αιτιών, ιεράρχησε ως πολύ σημαντική την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχει το Καταπιστευματικό Ταμείο για την Αφρική. Ως προς την καταπολέμηση των εγκληματικών δικτύων διακινητών και εμπορίας ανθρώπων, καθώς και την αντιμετώπιση των παράτυπων μεταναστευτικών ροών, τόνισε πως η ΕΕ έχει εντείνει τη συνεργασία της με σημαντικές χώρες της Αφρικής. «Αυτό σημαίνει ότι παρέχουμε, από τη μια πλευρά, τη στήριξή μας για την ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών συστημάτων διαχείρισης των συνόρων και επιχειρήσεων κατά των διακινητών. Ωστόσο, αυτό σημαίνει επίσης, ότι πρέπει να είμαστε και οι δυο πλευρές συνεπείς ως προς τις επιστροφές και τις επανεισδοχές. Όσοι δεν έχουν δικαίωμα διαμονής και δεν χρήζουν διεθνούς προστασίας θα πρέπει να επιστρέφουν στις χώρες προέλευσης ή διέλευσης» προσέθεσε.
Συνεχίζοντας στο ίδιο πνεύμα, είπε πως «όλοι θέλουμε να εργαστούμε για τον περιορισμό των επικίνδυνων μεταναστευτικών διαδρομών και για να μη χάνονται ζωές, είτε στη θάλασσα είτε στη ξηρά, αλλά και για να διασφαλισθεί ο σεβασμός των δικαιωμάτων των μεταναστών και της αρχής της μη επαναπροώθησης». Στην κατεύθυνση αυτή, έκανε γνωστό πως μαζί με τους εταίρους της ΕΕ, την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ και τον Διεθνή Οργανισμό για τη Μετανάστευση, εξετάζονται τρόποι για το πώς μπορούν να επιτευχθούν πιο αποτελεσματικά αυτοί οι στόχοι.
Σε αυτό το σημείο επισήμανε πως «όταν λέμε ότι πρέπει να περιορισθεί η παράτυπη μετανάστευση, πρέπει ταυτόχρονα να είμαστε ανοικτοί στην ενίσχυση των νόμιμων οδών μετανάστευσης» και συμπλήρωσε πως τα κράτη-μέλη έχουν ήδη επανεγκαταστήσει περισσότερα από 13.200 άτομα φέτος από τα συνολικά 50.000 που έχουν δεσμευθεί. Σημείωσε επίσης πως καθώς κάποιες χώρες της Αφρικής αποτελούν προτεραιότητα, έχει ζητήσει ο ίδιος να επικεντρωθούν σε αυτά ανταποκρινόμενοι στις δεσμεύσεις τους. «Συνεργαζόμαστε με τα κράτη-μέλη για την εφαρμογή πιλοτικών προγραμμάτων για τη μετανάστευση εργασίας σε επιλεγμένα τρίτα κράτη της Αφρικής. Και είμαστε έτοιμοι να παρέχουμε οικονομική στήριξη προς τα κράτη-μέλη που δραστηριοποιούνται σε αυτά τα προγράμματα. Την ίδια στιγμή, θέλουμε να βελτιώσουμε το ευρωπαϊκό σύστημα προσέλκυσης εργαζομένων υψηλών δεξιοτήτων μέσω της φιλόδοξης αναθεώρησης της Ευρωπαϊκής Μπλε Κάρτας. Παράλληλα, η συνεργασία με την Αφρική είναι απαραίτητη για το έργο μας σε ό,τι αφορά τη σφυρηλάτηση πραγματικών και επιχειρησιακών εταιρικών σχέσεων ασφάλειας, οι οποίες θα συμβάλλουν στη μεγαλύτερη ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή» ανέφερε ακόμα.
Ο Ευρωπαίος επίτροπος χαρακτήρισε τη συνεργασία αυτή σημαντική για την καταπολέμηση των δικτύων οργανωμένου εγκλήματος, που ενισχύουν κάθε είδους παράνομο εμπόριο, όχι μόνο μεταναστών, αλλά και ναρκωτικών και όπλων.
Κασταληκτικά ο κ. Αβραμόπουλος προέταξε πως καλλιεργώντας τον διάλογο στους τομείς της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της ασφάλειας με τις χώρες της Βόρειας Αφρικής, και δημιουργώντας επιχειρησιακές συνεργασίες μεταξύ των αρχών τους για την επιβολή του νόμου, της CEPOL και της EUROPOL, στοχεύουμε στην ενίσχυση της συλλογικής ικανότητας μας να αντιμετωπίσουμε όλες αυτές τις απειλές για την ασφάλεια.
Στο περιθώριο της Διάσκεψης ο Ευρωπαίος επίτροπος είχε κατ’ ιδίαν συναντήσεις με τον καγκελάριο της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς, τον αντιπρόεδρο της ιταλικής κυβέρνησης και υπουργό Εσωτερικών Ματέο Σαλβίνι, καθώς και με τον υπουργό Εσωτερικών της Τυνησίας Hichem Fourati.