Το κρίσιμο ζήτημα της εφαρμογής των διατάξεων περί υψών στον Δήμο Αθηναίων, τέθηκε προς συζήτηση στην 17η τακτική συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου της πόλης, λαμβάνοντας υπόψη, όπως τονίζεται στη σχετική ανακοίνωση, ότι είναι εξαιρετικά επείγον ο Δήμος να τηρήσει τη νομιμότητα για να υπάρξει ασφάλεια δικαίου για τους πολίτες και τους επιχειρηματίες της πόλης.
Ο δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, υπογράμμισε: «Το δίλημμα είναι αν θα συνεχίσουμε να ζούμε σε μία πόλη τσιμέντου ή θα αλλάξουμε ρότα και θα δημιουργήσουμε μία πόλη που θα αναπνεύσει. Η πόλη δεν αντέχει άλλο τσιμέντο και δεν αντέχει νέα μεγαθήρια. Είναι ένα κοινωνικό συμβόλαιο αυτό που σήμερα υπογράφεται. Και νομίζω ότι είναι μία ιστορική στιγμή για την παράταξη μας, για τη δημοτική αρχή, αλλά και για την ΚΕΔΕ, διότι ήταν ομόφωνο το ψήφισμα της να προχωρήσουμε αντιδρώντας στα νέα μεγαθήρια, τους «πράσινους» ουρανοξύστες, οι οποίοι στην πραγματικότητα όπως επισημαίνει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρησιμοποιούνται για «green washing». Εμείς σήμερα στεκόμαστε στο ύψος των περιστάσεων».
Το δημοτικό συμβούλιο ενέκρινε κατά πλειοψηφία απόφαση σύμφωνα με την οποία:
- Στον Δήμο Αθηναίων, και μέχρι την έκδοση του ΠΔ/τος έγκρισης του ΤΠΣ, εφαρμόζεται αποκλειστικά το β.δ. της 30.8/9-9.1955, όπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα, ως προς τα μέγιστα επιτρεπόμενα ύψη οικοδομών όπως έχει κρίνει η απόφαση 705/2020 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας και το Διοικητικό Εφετείο η συμμόρφωση προς την οποία είναι υποχρεωτική κατά τα άρθρα 95 παρ. 5 και 24 παρ.2 του Συντάγματος. και 1 του ν.3068/02, όπως επισημαίνεται στην γνωμοδότηση του καθηγητή Νίκου Αλιβιζάτου και κας Ελεούσας Κιουσοπούλου. Εξαιρούνται οι περιοχές που διέπονται από Ειδικά νεότερα Π. Δ/τα.
- Καλούνται τα στελέχη της υπηρεσίας δόμησης να μην εκδίδουν βεβαιώσεις όρων δόμησης ή προεγκρίσεις δόμησης με ύψη ανώτερα των προβλεπομένων στο ανωτέρω β.δ. της 30.8/9.9.1955 όπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα, ή των ειδικών νεότερων Π.Δ./των και εν γένει να απέχουν από την έκδοση οικοδομικών αδειών που εγκρίνουν την ανέγερση κτιρίων καθ’ υπέρβαση του επιτρεπόμενου κατά τα ανωτέρω ύψους, δεδομένου ότι υπέχουν ευθύνη για τη μη συμμόρφωση με τη νομολογία όπως κρίθηκε με την υπ’ αριθμό 705/2020 Απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ .
- Καλούνται οι ιδιοκτήτες ακινήτων να μη ζητούν την έκδοση οικοδομικών άδειων, με ύψη κατά ΝΟΚ, και να προβούν σε αναθεώρηση αυτών σύμφωνα με το β.δ. της 30.8/9-9.1955 όπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα, ακόμα και αν έχουν λάβει από την ΥΔΟΜ βεβαίωση όρων δόμησης με ύψη κατά ΝΟΚ, προς αποφυγή τετελεσμένων γεγονότων, που θα είναι βλαπτικά.
- Εν όψει της στενής συνάφειας του κριθέντος με την ΣτΕ 705/2020 ζητήματος με τα bonus που προβλέπει ο ΝΟΚ καθώς επίσης και του γεγονότος ότι η νομιμότητα των τελευταίων τελεί υπό την κρίση της Ολομέλειας του ΣτΕ μετά την ΣτΕ 293/2024, προς αποφυγήν δημιουργίας τετελεσμένων καταστάσεων, είναι σκόπιμο, να μην γίνεται χρήση των ειδικών διατάξεων bonus (κίνητρα αύξησης της δόμησης) εντός της περιφέρειας του Δ. Αθηναίων έως ότου δημοσιευτεί η απόφαση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, εκτός αν η εφαρμογή τους προβλεφθεί με ΠΔ ειδικού ή τοπικού πολεοδομικού σχεδίου.
«Δεν είναι μόνο θεσμικό ή ζήτημα νομικής τάξεως, είναι και ζήτημα πολεοδομικό. Συνδέεται με τις ανάγκες της Αθήνας σήμερα, συνδέεται με το γεγονός ότι είμαστε σε μία κρίσιμη φάση καθώς ξανασυζητάμε τις χρήσεις γης και τους όρους δόμησης μέσα από το τοπικό πολεοδομικό σχέδιο για τη θέσπιση του οποίου θα υπάρξει ευρεία διαβούλευση. Αυτό που καλούμαστε να κάνουμε στην πραγματικότητα είναι να υπερασπιστούμε την εφαρμογή της νομιμότητας στην Αθήνα», σημείωσε στην παρέμβασή της η αντιδήμαρχος Αστικής Αναζωογόνησης και Ανθεκτικότητας του Δήμου Αθηναίων, Μάρω Ευαγγελίδου.
O Νίκος Αλιβιζάτος, ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ, στην τοποθέτησή του στο Δημοτικό Συμβούλιο, τόνισε: «Είναι θέμα αρχής. Ο γενικός οικοδομικός κανονισμός, υποκαθιστά τα ειδικά πολεοδομικά διατάγματα; Αυτό είναι το κρίσιμο θέμα που έχετε μπροστά σας. Υπάρχει όμως και το θέμα ουσίας. Στόχος είναι να μη δημιουργηθούν τετελεσμένα γεγονότα. Η απόφαση του ΣτΕ για το ξενοδοχείο της Coco-mat κοντά στην Ακρόπολη, όπως ξέρετε, έχει βγει εδώ και 4 χρόνια και ακόμη να εκτελεστεί. Δηλαδή, το τετελεσμένο γεγονός το έχουμε μπροστά μας. Δεν εκτελούνται αυτές οι αποφάσεις. Για σκεφτείτε λοιπόν, να εφαρμοστεί ο ΝΟΚ τα επόμενα δύο ή τρία χρόνια μέχρι να βγει το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο, θα έχει- φοβάμαι- γίνει μία καταστροφή, ανεπίτρεπτη».
Όπως υπενθυμίζει στην ανακοίνωσή του ο Δήμος Αθηναίων, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του καθηγητή Νίκου Αλιβιζάτου και της κας Ελεούσας Κιουσοπούλου το συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι: «ο Δήμος Αθηναίων και ειδικά η Διεύθυνση Δόμησης δεν δεσμεύονται από την παρατιθέμενη στο ιστορικό απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος. Αντιθέτως, δεσμεύονται και μάλιστα ευθέως, κατά τα άρθρα 95§5 του Συντάγματος και 1 του ν. 3068/2001 από το δεδικασμένο της απόφασης 705/2020 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Οφείλουν, ως εκ τούτου, να απέχουν από την έκδοση οικοδομικών αδειών που εγκρίνουν την ανέγερση κτιρίων καθ’ υπέρβαση του επιτρεπόμενου από το β.δ. της 30.8.1955 ύψους».