Δεν υπάρχουν καλά νέα για την Αυτοδιοίκηση στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 2022, που έχει κατατεθεί στη Βουλή. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών ΟΤΑ Γ. Μουράτογλου, στη χθεσινή συνεδρίαση του ΔΣ της ΚΕΔΕ, παρότι υπάρχει αύξηση του «καλαθιού» των ΚΑΠ, η αύξηση αυτή δεν μεταφέρεται αναλογικά και στην επιχορήγηση των Δήμων. Η προβλεπόμενη αύξηση σε σχέση με φέτος της τακτικής επιχορήγησης των Δήμων για το 2022 είναι μόλις 22 εκ. ευρώ, ενώ αν εφαρμοζόταν οι προβλέψεις της ισχύουσας νομοθεσίας (ν.3852/2010) τότε αυτή θα έπρεπε να ανέλθει στα 550 εκ. ευρώ.
Επίσης στο προσχέδιο δεν αποτυπώνονται δαπάνες των Δήμων για την πανδημία, δεν υπάρχει πρόβλεψη για απόδοση παρακρατηθέντων πόρων ενώ ελάχιστες είναι οι αποδόσεις στους δήμους από το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ, ενώ δεν υπάρχει αναφορά για συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης στο Ταμείο Ανάκαμψης. Αντιθέτως για το 2022 προβλέπεται για τους δήμους πλεόνασμα ύψους 146 εκ. ευρώ.
Σε ότι αφορά στην πανδημία στο Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού 2022 αναφέρεται: « Οι σχετιζόμενες με την πανδημία δαπάνες (των ΟΤΑ) ερμηνεύουν το αυξημένο ύψος, (των εξόδων)» Παρόλα αυτά δεν προβλέπεται κάλυψη των εκτάκτων δαπανών των Δήμων, λόγω covid-19, όπως σε φορείς της Κεντρικής Κυβέρνησης.
Για τα παρακρατηθέντα το Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού 2022 δεν υπάρχει αναφορά για τη σταδιακή απόδοση των παρακρατηθέντων, παρά την ευνοϊκή οικονομική συγκυρία.
Σε ότι αφορά ΠΔΕ να σημειωθεί ότι το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ αναμένεται το 2022, να ανέλθει σε 1.200 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι το 2021 το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ ξεκίνησε με 750 εκατ. ευρώ , στο συμπληρωματικό προϋπολογισμό του Απριλίου αυξήθηκε στα 1.000 εκατ. ευρώ και με τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό του Σεπτεμβρίου 2021 διαμορφώθηκε στο 1.350 εκατ. ευρώ . Ο τρόπος συμμετοχής όμως της πρωτοβάθμιας ΤΑ, στην υλοποίηση του ΠΔΕ, παραμένει αδιευκρίνιστος. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Σύνταγμα, δεν υπάρχουν ιεραρχικές σχέσεις μεταξύ των δύο βαθμίδων Αυτοδιοίκησης της χώρας. Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το 44% των Δημοσίων Επενδύσεων στην Ευρώπη πραγματοποιούνται από την ΤΑ.
Στο προσχέδιο δεν υπάρχει συγκεκριμένη αναφορά για συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης στην κατανομή των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Αυτό που προβλέπει είναι το εξής: «Η δαπάνη για την υλοποίηση δράσεων που χρηματοδοτούνται από το σκέλος των επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προϋπολογίζεται για το 2022 σε 3.199 εκατ. ευρώ». Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2022-2025 στο Υπουργείο Εσωτερικών το 2022, αναλογούν 16,5 εκατ. ευρώ .
Για μία ακόμη φορά καλείται η Τοπική Αυτοδιοίκηση να δημιουργήσει πλεονάσματα, τα οποία για το 2022, αναμένεται να φθάσουν τα 149 εκατ. ευρώ. Αφού οι επιχορηγήσεις θα παραμείνουν σχεδόν σταθερές, το πλεόνασμα που προβλέπεται, οφείλεται σε αύξηση των φορολογικών εσόδων της ΤΑ, κατά 188 εκατ. ευρώ.
Αναφερόμενος στο θέμα του προϋπολογισμού ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δ. Παπαστεργίου υπογράμμισε ότι δεν μπορεί μόνο η Αυτοδιοίκηση να πληρώνει το μάρμαρο της κρίσης παρατεταμένα για μια δεκαετία.
«Η Αυτοδιοίκηση έχει φτάσει στα όριά της, δεν μπορούμε να πάμε παρακάτω. Δυστυχώς είναι όλα αυτά τα έκτακτα που πλέον δεν είναι τόσο έκτακτα και «σκάνε» σε μας, όπως καθαρίστριες σχολείων, αύξηση στις τιμές ρεύματος κλπ. Τα οικονομικά της Αυτοδιοίκησης αποτελούν ένα από κεντρικά θέματα που θα απασχολήσουν το συνέδριό μας και είμαι σίγουρος ότι θα θέσουμε με σαφήνεια τις προτεραιότητες και τα αιτήματά μας για την επόμενη μέρα».
Προτάσεις της ΚΕΔΕ
- Εφαρμογή του Ν. 3852/2010.
- Συμμετοχή των Δήμων, σύμφωνα με την προσφορά και τις δυνατότητες τους, στη μεγέθυνση του ΑΕΠ. Δεν είναι δυνατόν να πιστεύει το Υπουργείο Εσωτερικών ότι θα πραγματοποιήσει αλλαγή του τρόπου κατανομής των ΚΑΠ, με 22 εκατ. ευρώ.
- Άμεση έναρξη των διαπραγματεύσεων για τη νέα γενιά των παρακρατηθέντων.
- Διακριτή συμμετοχή της πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης στο ΠΔΕ. Ως πρώτο βήμα σύγκλισης με το Ευρωπαϊκό κεκτημένο, προτείνεται η συμμετοχή αυτή να ανέλθει στο 30%.
- Κάλυψη του συνόλου (αύξηση εξόδων, μείωση εσόδων) των εκτάκτων δαπανών των Δήμων, που προκλήθηκαν από την αντιμετώπιση της πανδημίας.
- Αποφυγή πλεονασμάτων.
- Διαυγής και συγκεκριμένος ρόλος των Δήμων στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με βάση τις προτάσεις της ΚΕΔΕ.