«Η απλή αναλογική βάζει τέλος στο δημαρχοκεντρικό μοντέλο και τον μονοπαραταξιακό έλεγχο των επιτροπών. Τελειώνει το καλπονοθευτικό σύστημα στο οποίο ο συνδυασμός του δημάρχου/περιφερειάρχη εξασφάλιζε το 60% των εδρών του συμβουλίου ανεξαρτήτως του ποσοστού που έπαιρνε στον 1ο γύρο», τόνισε ο υπουργός Εσωτερικών, Αλέξης Χαρίτσης, μιλώντας σήμερα στην ημερίδα που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Επιμόρφωσης του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, σε συνεργασία με το υπουργείο Εσωτερικών και την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης με θέμα: Πρόγραμμα «Κλεισθένης Ι» – Μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Ο κ. Χαρίτσης σημείωσε ότι με τον «Κλεισθένη» υλοποιείται για πρώτη φορά στη χώρα μας μια τόσο μεγάλη προσπάθεια ενδοδημοτικής αποκέντρωσης με εμβάθυνση της δημοκρατίας και άνοιγμα της Αυτοδιοίκησης στην κοινωνία.
«Δίνεται η δυνατότητα ουσιαστικής παρέμβασης στα αυτοδιοικητικά πράγματα σε πολίτες, κινήσεις και πρωτοβουλίες που μέχρι τώρα ήταν εκτός των “τειχών”», ανέφερε ο υπουργός, συμπληρώνοντας ότι:
-Νέοι θεσμοί όπως τα δημοτικά/περιφερειακά δημοψηφίσματα και η ισχυροποίηση των επιτροπών διαβούλευσης και των λαϊκών συνελεύσεων ενισχύουν τη συμμετοχή των πολιτών στα αυτοδιοικητικά πράγματα.
-Εγκαταλείπεται η ισοπεδωτική οικονομική μεταχείριση των ΟΤΑ στη βάση αποκλειστικά και μόνο του πληθυσμιακού κριτηρίου και θεσπίζονται νέα κριτήρια για την κατανομή των ΚΑΠ, όπως το ποσοστό ανεργίας, το τοπικό ΑΕΠ, η χωρική έκταση, το επίπεδο των τοπικών υποδομών, το μήκος των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης, ο νησιωτικός ή ορεινός χαρακτήρας, το μήκος του δημοτικού και αγροτικού δικτύου, η δυνατότητα άντλησης τοπικών πόρων κ.α.
Βελτιώσεις του Κλεισθένη
Ο κ. Χαρίτσης τόνισε ότι ο Κλεισθένης είναι νόμος του Κράτους, πρόσθεσε ότι «η συζήτηση ωστόσο, με τους φορείς της Αυτοδιοίκησης, για τη βελτίωσή του, όπου υπάρχει περιθώριο, δεν έχει τελειώσει και έτσι μετά από διάλογο και συνεργασία με τους φορείς της Αυτοδιοίκησης προχωράμε σε δύο βελτιώσεις του νόμου:
- Η πρώτη αφορά την αλλαγή του τρόπου εκλογής του προέδρου των κοινοτήτων η οποία θα γίνεται πλέον ανάμεσα στους δύο πρώτους σε ψήφους, υποψηφίους, των δύο πρώτων συνδυασμών.
- Η δεύτερη αφορά την αύξηση του ορίου των υποψηφίων για την κατάρτιση των ψηφοδελτίων. Με τη βελτιωτική ρύθμιση που θα φέρουμε στη Βουλή, ο αριθμός των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσος με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας με δυνατότητα προσαύξησης έως και 50%».
Ταυτόχρονα, είπε, βρίσκεται σε εξέλιξη μια συστηματική προσπάθεια για την ενίσχυση των ΟΤΑ σε όλα τα επίπεδα με στοχευμένους σε πραγματικές ανάγκες πόρους, με χιλιάδες νέες στοχευμένες προσλήψεις, με την άρση της εργασιακής ομηρίας χιλιάδων εργαζομένων, με άρση αδικιών σε βάρος των εργαζομένων– βελτίωση συνθηκών εργασίας.
Βασικά σημεία της ομιλίας του υπουργού Εσωτερικών:
-Mε τον «Κλεισθένη» υλοποιείται για πρώτη φορά στη χώρα μας μια τόσο μεγάλη προσπάθεια ενδοδημοτικής αποκέντρωσης με εμβάθυνση της δημοκρατίας και άνοιγμα της Αυτοδιοίκησης στην κοινωνία.
-Δίνεται η δυνατότητα ουσιαστικής παρέμβασης στα αυτοδιοικητικά πράγματα σε πολίτες, κινήσεις και πρωτοβουλίες που μέχρι τώρα ήταν εκτός των «τειχών».
-Η απλή αναλογική βάζει τέλος στο δημαρχοκεντρικό μοντέλο και τον μονοπαραταξιακό έλεγχο των επιτροπών. Τελειώνει το καλπονοθευτικό σύστημα στο οποίο ο συνδυασμός του δημάρχου/περιφερειάρχη εξασφάλιζε το 60% των εδρών του συμβουλίου ανεξαρτήτως του ποσοστού που έπαιρνε στον 1ο γύρο.
-Νέοι θεσμοί όπως τα δημοτικά/περιφερειακά δημοψηφίσματα και η ισχυροποίηση των επιτροπών διαβούλευσης και των λαϊκών συνελεύσεων ενισχύουν τη συμμετοχή των πολιτών στα αυτοδιοικητικά πράγματα.
-Εγκαταλείπεται η ισοπεδωτική οικονομική μεταχείριση των ΟΤΑ στη βάση αποκλειστικά και μόνο του πληθυσμιακού κριτηρίου και θεσπίζονται νέα κριτήρια για την κατανομή των ΚΑΠ, όπως το ποσοστό ανεργίας, το τοπικό ΑΕΠ, η χωρική έκταση, το επίπεδο των τοπικών υποδομών, το μήκος των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης, ο νησιωτικός ή ορεινός χαρακτήρας, το μήκος του δημοτικού και αγροτικού δικτύου, η δυνατότητα άντλησης τοπικών πόρων κ.α.
Βελτιώσεις του Κλεισθένη
-Ο Κλεισθένης είναι νόμος του Κράτους. Η συζήτηση ωστόσο, με τους φορείς της Αυτοδιοίκησης, για τη βελτίωσή του, όπου υπάρχει περιθώριο, δεν έχει τελειώσει και έτσι μετά από διάλογο και συνεργασία με τους φορείς της Αυτοδιοίκησης προχωράμε σε δύο βελτιώσεις του νόμου:
- Η πρώτη αφορά την αλλαγή του τρόπου εκλογής του προέδρου των κοινοτήτων η οποία θα γίνεται πλέον ανάμεσα στους δύο πρώτους σε ψήφους, υποψηφίους, των δύο πρώτων συνδυασμών.
- Η δεύτερη αφορά την αύξηση του ορίου των υποψηφίων για την κατάρτιση των ψηφοδελτίων. Με τη βελτιωτική ρύθμιση που θα φέρουμε στη Βουλή, ο αριθμός των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσος με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας με δυνατότητα προσαύξησης έως και 50%.
-Ταυτόχρονα βρίσκεται σε εξέλιξη μια συστηματική προσπάθεια για την ενίσχυση των ΟΤΑ σε όλα τα επίπεδα:
Η Αυτοδιοίκηση δεν έχει ξαναδεί τόσους πολλούς, στοχευμένους σε πραγματικές ανάγκες πόρους
-Αυξήσαμε τη κρατική χρηματοδότηση (ΚΑΠ) για πρώτη φορά ύστερα από χρόνια περικοπών.
-Αξιοποιήσαμε το ξεχασμένο από τις προηγούμενες κυβερνήσεις ΠΔΕ. Από τα προγράμματα για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών και της λειψυδρίας δόθηκαν στους ΟΤΑ περισσότερα από 124 εκατ. ευρώ την περίοδο 2015-2018. Θυμίζω ότι αντίστοιχο ποσό για την περίοδο 2012-2014 ήταν λιγότερα από 8 εκατ. ευρώ.
-Πληρώθηκαν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των ΟΤΑ με το πρόγραμμα ΑΚΣΙΑ. ( 134 εκατ. ευρώ την περίοδο 2015-2018).
-Επιπλέον, 41 εκατ. ευρώ δόθηκαν για την ενίσχυση ορεινών και νησιωτικών δήμων.
-Και 95 εκατ. ευρώ διατίθενται τώρα για την αναβάθμιση των παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών και την εναρμόνιση τους με τις προδιαγραφές που ορίζει το νέο προεδρικό διάταγμα.
-Με νέα χρηματοδοτικά εργαλεία για την υλοποίηση κρίσιμων υποδομών στις τοπικές κοινωνίες που θα έπρεπε να έχουν υλοποιηθεί εδώ και δεκαετίες. Περισσότερα από 1,8 δισ. ευρώ από τον Φιλόδημο στους ΟΤΑ μόνο για το 2018 για έργα στην ύδρευση & αποχέτευση, τις κτιριακές υποδομές και την αγροτική οδοποιία. Τόσους πολλούς και στοχευμένους σε πραγματικές ανάγκες, πόρους δεν έχει ξαναδεί η Αυτοδιοίκηση.
Χιλιάδες νέες στοχευμένες προσλήψεις – Τέλος στην εργασιακή ομηρία χιλιάδων εργαζομένων
-Προχωρήσαμε στη μεγάλη προκήρυξη 3Κ – για 8.166 νέες προσλήψεις μόνιμου και σταθερού προσωπικού στις ανταποδοτικές υπηρεσίες των δήμων (καθαριότητα – ΔΕΥΑ) με βάση τις ανάγκες που οι ίδιοι προσδιόρισαν. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο διαγωνισμό για την πρόσληψη νέου προσωπικού, από καταβολής ελληνικού κράτους.
-Άλλες 758 προσλήψεις έχουν σταλεί για επεξεργασία στο ΑΣΕΠ – για ανταποδοτικού χαρακτήρα υπηρεσίες ως «ουρά» του διαγωνισμού 3Κ μετά από συγκεκριμένα αιτήματα που καταθέτουν οι ίδιοι οι Δήμοι.
-Στο ενδιάμεσο και για να μη διαταραχθεί η ομαλή λειτουργία των δήμων, δώσαμε παράταση στις συμβάσεις των ήδη εργαζόμενων, μέχρι να βγουν οι οριστικοί πίνακες των επιτυχόντων.
-«Βοήθεια στο Σπίτι». Τις προηγούμενες μέρες φέραμε στη βουλή ρύθμιση για την προκήρυξη 3200 θέσεων μόνιμου προσωπικού στο Βοήθεια στο Σπίτι. Ήδη προβλέπεται το κονδύλι στον προϋπολογισμό του 2019. Ένα πολύ σημαντικό κοινωνικό πρόγραμμα που αγκαλιάστηκε από τον κόσμο και τις τοπικές κοινωνίες, γίνεται μόνιμος θεσμός του κοινωνικού κράτους, διασφαλίζεται η σταθερή χρηματοδότησή του από τον κρατικό π/υ και λήγει επιτέλους το απαράδεκτο καθεστώς εργασιακής ομηρίας για χιλιάδες εργαζόμενους.
-Ακολουθούν 118 θέσεις επιστημονικού και τεχνικού προσωπικού σε μικρούς ορεινούς και νησιωτικούς Δήμους, που αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες ελλείψεις, σε βαθμό που κάποιοι από αυτούς δυσκολεύονται να φτιάξουν ακόμη και προϋπολογισμό.
-Και 165 νέες θέσεις στα ΚΕΠ, με ταυτόχρονη ηλεκτρονική αναβάθμιση των υπηρεσιών που προσφέρουν στους πολίτες.
-Συμφωνήσαμε με το Υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης ένα νέο τριετές πρόγραμμα 1500 προσλήψεων στους ΟΤΑ, ξεκινώντας από τις αρχές 2019. Προτεραιότητα είναι η κάλυψη των αναγκών σε επιστημονικό προσωπικό. Να στελεχωθούν αποτελεσματικά οι οικονομικές και τεχνικές υπηρεσίες των ΟΤΑ.
Άρση αδικιών σε βάρος των εργαζομένων– βελτίωση συνθηκών εργασίας
-Προχωρήσαμε, μετά από χρόνια, στη σύναψη συλλογικών συμβάσεων εργασίας με όλες τις ομοσπονδίες εργαζομένων και στους δύο βαθμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης, τόσο για τους μόνιμους εργαζόμενους όσο και για το προσωπικό ιδιωτικού δικαίου.
-Συνεργαζόμαστε στενά με τα συναρμόδια υπουργεία για τη βελτίωση των συνθηκών και του πλαισίου εργασίας των σχολικών καθαριστριών.
-Εδώ και δύο χρόνια το ΥΠΕΣ έχει προχωρήσει σε σειρά νομοθετικών ρυθμίσεων για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία όλων των εργαζομένων στην ΤΑ.
-Το ΥΠΕΣ έχει συγκροτήσει ήδη εδώ και καιρό ομάδα εργασίας για τη ριζική αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και για τους όρους απονομής των Μέσων Ατομικής Προστασίας (ΜΑΠ). Η μελέτη όλων των ζητημάτων έχει προχωρήσει σε βάθος και στις αρχές του νέου έτους θα κατατεθεί το σχετικό νομοσχέδιο.