Το φετινό συνέδριό της ΚΕΔΕ βρίσκει την Τοπική Αυτοδιοίκηση αντιμέτωπη με μια μεγάλη πρόκληση: την αλλαγή του Καλλικράτη και την προώθηση μιας ουσιαστικής μεταρρύθμισης στη λειτουργία του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης. Με βάση αυτή την πρόκληση, ποιος είναι κατά τη γνώμη σας ο οδικός χάρτης που πρέπει να χαράξει το συνέδριο και εν γένει η Αυτοδιοίκηση;
Χωρίς αμφιβολία το βασικό στοιχείο της μεταρρύθμισης θα πρέπει να βασίζεται στην απεξάρτηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από την Κεντρική Διοίκηση με αυτοτέλεια διαχείρισης ,θεσμική εξασφάλιση πόρων και μείωση των ελεγκτικών οργάνων, τα οποία σκοπό έχουν αυτή τη στιγμή να επιβάλλουν και να εξουσιάζουν με την δική της πολιτική, την κεντρική διοίκηση των ΟΤΑ. Ένα και μοναδικό ελεγκτικό όργανο μεταξύ κράτους και ΟΤΑ είναι επαρκές -παρόμοια με αυτά που χρησιμοποιούν τα προηγμένα κράτη της Δυτικής Ευρώπης.
Κομβικό σημείο για το μέλλον και το νέο ρόλο που πρέπει να έχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, αποτελεί η δρομολογούμενη αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που τη διέπει. Ποιες αλλαγές θεωρείτε καθοριστικές, ούτως ώστε να μπορούν οι δήμοι να αποφασίζουν για το μέλλον των τοπικών τους κοινωνιών, την τοπική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή, για βιώσιμες και έξυπνες πόλεις, για τη διασφάλιση της διαφάνειας, για τη μεταρρύθμιση του κράτους και της ίδιας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης;
Εκπροσωπώντας μικρό νησί με κάτω από 3.100 κατοίκους (οι οποίοι σε μέσο όρο εξαμήνου υπερβαίνουν τους 5.000- άρα αυξημένες υποχρεώσεις χωρίς ανάλογα ανταποδοτικά -), θεωρώ ότι το μείζον θέμα είναι η θεσμοθέτηση μίας Κεντρικής Νησιωτικής Πολιτικής πάνω στην οποία “θα χτιστούν” οι επιμέρους Πολιτικές, με τις οποίες οι ΟΤΑ και οι Δημότες των μικρών νησιών θα αποκτήσουν ισοτιμία με την υπόλοιπη Ελλάδα. Ιδιαίτερα τα μέτρα που μας επέβαλλαν με τις διαδικασίες του 4412/16, καθιστούν κάθε δυνατότητα Έργων Υποδομής και Ανάπτυξης ανέφικτα. Η υποχρεωτική εξάρτηση των μικρών αυτών νησιώτικών Δήμων με άλλους οργανισμούς που διαθέτουν επάρκεια, έχει καταστεί μηδαμινή, λόγω της ιδιομορφίας της νησιωτικότητας και των δυσκολιών επικοινωνίας και της υποστελέχωσης.
Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι μία από τις αλλαγές του Καλλικράτη, αφορά στην εφαρμογή της απλής αναλογικής από τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019. Αντιθέτως η θέση της ΚΕΔΕ είναι ότι πρώτα πρέπει να μεταρρυθμιστεί το κράτος και μετά να γίνει οποιαδήποτε συζήτηση για αλλαγή εκλογικού συστήματος. Ποια είναι η δική σας θέση;
Αναφέρομαι και πάλι στην ιδιαιτερότητα των μικρών νησιών που εκπροσωπώ, εκφράζοντας την έντονη ανησυχία μου ότι οποιεσδήποτε αλλαγές οι οποίες θα δημιουργήσουν αντικίνητρα προς τους ενδιαφερόμενους να ασχοληθούν με τα κοινά, θα νεκρώσουν τα όργανα των μικρών Δήμων. Η απλή αναλογική,σίγουρα είναι ανεπίκαιρη αλλαγή, αλλά στην δική μας περίπτωση και λαμβάνοντας υπόψη τον περιορισμό επιλογών έχει πλέον καταστεί δύσκολη η δημιουργία
ακόμα και δύο συνδυασμών, στοιχείο απαραίτητο για τις Δημοκρατικές διαδικασίες.
Ένα από τα βασικά αιτήματα που προβάλει η Αυτοδιοίκηση σήμερα είναι να της δοθεί η δυνατότητα να συμβάλει ουσιαστικά στην αναπτυξιακή ανασυγκρότηση της χώρας, την επιστροφή της κοινωνίας στην κανονικότητα, και τον επαναπατρισμό των νέων που «έδιωξε» η κρίση. Με ποιον τρόπο και ποια εργαλεία θεωρείτε ότι μπορούν να στηριχθούν οι αναπτυξιακές δυνατότητες των δήμων σήμερα;
Σε μικρού μεγέθους Δήμους, η δομή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρέπει να καλύπτει όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων ενός νησιού σε ότι αφορά τις βασικές παρεχόμενες υπηρεσίες, τα αναπτυξιακά εργαλεία που δεν υπάρχουν διαθέσιμα στον ιδιωτικό τομέα ή σε άλλους φορείς. Συνεπώς η οικονομική επάρκεια και η επαρκής στελέχωση με εξειδικευμένο προσωπικό, για να δυνηθεί ο Δήμος να καλύψει όλες τις υποχρεώσεις για ενημέρωση και υποστήριξη των εκπαιδευτικών, αναπτυξιακών και άλλων αναγκών των κατοίκων του.
Είναι γεγονός ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην οκταετία της κρίσης υπέστη πρωτοφανείς περικοπές των εσόδων της, ενώ και ο κρατικός προϋπολογισμός του 2018 προβλέπει περαιτέρω μειώσεις . Ποιες θεωρείτε ότι πρέπει να είναι οι άμεσες οικονομικές διεκδικήσεις των δήμων;
Οι μειώσεις εσόδων από τον Κρατικό Προϋπολογισμό με τις αντικειμενικές δυσκολίες εύρεσης χρηματοδοτήσεων και πόρων από εργαλεία, όπως π.χ. ΕΣΠΑ μας οδηγούν σε μαρασμό. Παράδειγμα το πρόγραμμα του Πράσινου Ταμείου για παιδικές χαρές και άλλες υποδομές που προκηρύχτηκε με επιλέξιμους τους Δήμους άνω των 10.000 κατοίκων, όπως επίσης το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για αξιοποίηση αχρησιμοποίητων Δημοτικών Κτιρίων μεγέθους 500τ.μ. και άνω, απόδειξη της απαξίωσης των μικρών Δήμων, αφού δεν λαμβάνονται υπόψη οι μικρές κλίμακες των μικρών νησιών.