Του Ράλλη Γκέκα Δρ. Οικονομικών ΤΑ
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ξεκινήσει μία έντονη συζήτηση για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ), μετά το 2020. Η συζήτηση βρίσκεται στο στάδιο της διαβούλευσης και μάλιστα θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη – μέλη, έχουν κληθεί να συμμετάσχουν στη διαβούλευση και να καταθέσουν τις προτάσεις τους. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Δήμων και Περιφερειών (CEMR) έχει ξεκινήσει, εδώ και λίγες εβδομάδες, ένα διεθνή διάλογο για τις θέσεις της Ευρωπαϊκής Αυτοδιοίκησης, σε σχέση με το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2020-2026.
Η Ελληνική πρωτοβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση βγαίνει ενισχυμένη, από το πρόσφατο τακτικό συνέδριο της, με θέσεις επιστημονικά θεμελιωμένες. Όπως προκύπτει και από το παρακάτω κείμενο, οι θέσεις της Ελληνικής Τοπικής Αυτοδιοίκησης εντάσσονται οργανικά στο διεκδικητικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Είναι απορίας άξιον ότι, ενώ σε όλη την Ευρώπη συζητούνται αυτά τα σημαντικά θέματα, στη χώρα μας δεν έχει υπάρξει η σχετική διαβούλευση της κυβέρνησης με την Αυτοδιοίκηση, παρά το ότι οι προθεσμίες υποβολής προτάσεων, στην ΕΕ, από τα κράτη μέλη, είναι δεδομένες.
Παρακάτω καταβάλλεται μία προσπάθεια συνοπτικής παρουσίασης των προτάσεων – θέσεων, σχετικά με το ΠΔΠ 2020-2026, που έχει αποστείλει για διαβούλευση το CEMR[1] στα μέλη του, αλλά και κάποιες προσωπικές απόψεις, που προέκυψαν και από τη συζήτηση που διεξήχθη στο Συνέδριο της ΚΕΔΕ, σχετικά με το σχεδιασμό της νέας προγραμματικής περιόδου.
Οι θέσεις του CEMR
Σε έγγραφο εργασίας, οι δύο κύριες διεκδικήσεις για τον επόμενο προϋπολογισμό της ΕΕ, που αφορούν στην Ευρωπαϊκή ΤΑ, σύμφωνα με το CEMR είναι:
- Ένας προϋπολογισμός, επικεντρωμένος σε πολιτικές με ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, που μπορούν να προσαρμοστούν σε ένα εξελισσόμενο πλαίσιο.
2. Προσαρμοσμένος προϋπολογισμός της ΕΕ, με στόχο τη διευκόλυνση της πρόσβασής του από τους δήμους και τις περιφέρειες.
Σύμφωνα με το CEMR, ένας προϋπολογισμός της ΕΕ που είναι κατάλληλος, τόσο σε βραχυπρόθεσμη όσο και σε μακροπρόθεσμη προοπτική, απαιτεί μια στοχοθετημένη προσέγγιση και τολμηρές αποφάσεις μόνο μέσω:
- Εστίασης στις σχετικές πολιτικές,
- Σεβασμού των βασικών αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και διευκόλυνση
μιας αποτελεσματικής εφαρμογής σε τοπικό επίπεδο.
Οι θέσεις του CEMR στη διαβούλευση για τα νέο ΠΔΠ διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:
- Βασικές προτεραιότητες για τις τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ.
- Γενικές αρχές, που διαπερνούν το σύνολο της στρατηγικής και των πολιτικών και που πρέπει να εφαρμόζονται οριζόντια κατά την εκπόνηση του μελλοντικού ΠΔΠ
- Τρόπος εφαρμογής του προϋπολογισμού αυτού της ΕΕ.
- Βασικές προτεραιότητες για τις τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ
- Έξυπνη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη
Διεκδίκηση ενός φιλόδοξου προϋπολογισμού για την πολιτική συνοχής, μέσω των διαρθρωτικών ταμείων, για την επίτευξη των στόχων που ορίζονται στις Συνθήκες, όσον αφορά στην οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή.
Υποστήριξη της ενίσχυσης της εδαφικής διάστασης
Ενίσχυση της πεποίθησης ότι τα προγράμματα ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας είναι χρήσιμα για την ανάπτυξη κοινών στρατηγικών και λύσεων.
Η πολιτική συνοχής δεν πρέπει να αποτελεί μέσο για την υλοποίηση όλων των προτεραιοτήτων της ΕΕ. Κύριος στόχος της πρέπει να είναι η οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή. Παράλληλα, η ανάγκη για ευελιξία είναι καθοριστική για την προσαρμογή στρατηγικών, πολιτικών και προγραμμάτων σε συγκεκριμένα τοπικά και εδαφικά πλαίσια.
Οι αρχές του Ευρωπαϊκού Πυλώνα των Κοινωνικών Δικαιωμάτων πρέπει να υποστηριχθούν κατάλληλα με χρηματοδοτικούς πόρους της ΕΕ.
Χρειάζονται πρόσθετες επενδύσεις για την προώθηση της ανάπτυξης του ευρωπαϊκού ανθρώπινου κεφαλαίου. Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο είναι το κλειδί για τη διαμόρφωση και την ενθάρρυνση των τοπικών και περιφερειακών πολιτικών, με στόχο την υποστήριξη της απόκτησης δεξιοτήτων τόσο του εργατικού δυναμικού των διοικήσεων των τοπικών και περιφερειακών αρχών, όσο και των εργαζομένων στις τοπικές οικονομίες.
Η ψηφιοποίηση αναδεικνύεται στον πιο σημαντικό τομέα πολιτικής της εποχής μας. Ως εκ τούτου, το CEMR προτείνει τη διατήρηση της δυνατότητας χρηματοδότησης της ΕΕ, μέσω των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ESIF), όπως επίσης και του προγράμματος Connecting Europe Facility (CEF), τα οποία είναι προσαρμοσμένα στις τοπικές και περιφερειακές αρχές
- Βιώσιμη ανάπτυξη
Το ΠΔΠ 2020-2026 πρέπει να σχεδιαστεί ως κινητήρια δύναμη για τη βιώσιμη ανάπτυξη, με μεγαλύτερη και σαφέστερη εστίαση στη χρηματοδότηση της μετάβασης προς μια πράσινη οικονομία. Η εφαρμογή πολιτικών κυκλικής οικονομίας σε τοπικό επίπεδο – οι οποίες έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής – πρέπει να υποστηριχθεί σαφώς από χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ, τα οποία θα ενθαρρύνουν τη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων φορέων για την επίτευξη περισσότερων αποτελεσμάτων.
Κλίμα και ενέργεια: η παγκόσμια πρόκληση, που αφορά στη κλιματική αλλαγή έχει άμεσο αντίκτυπο στους δήμους και τις περιφέρειες. Οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν ήδη απτά και συγκεκριμένα αποτελέσματα σε πρωτοβουλίες, όπως το Σύμφωνο των Δημάρχων. Ωστόσο, συχνά δεν υπάρχει η κατάλληλη χρηματοδότηση για την υιοθέτηση μέτρων. Οι τοπικές κυβερνήσεις θα πρέπει να συμμετέχουν στην εκπόνηση εθνικών σχεδίων για το κλίμα και την ενέργεια και ως εκ τούτου, θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στους απαιτούμενους πόρους για την υλοποίηση συγκεκριμένων ενεργειών, ανάλογα με τις αρμοδιότητές τους. Η ενεργειακή απόδοση, ιδιαίτερα η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, είναι ένας τομέας όπου η ΤΑ χρειάζεται επειγόντως στήριξη.
- Παγκόσμια Ευρώπη
Η ΕΕ έχει ήδη αναγνωρίσει την προστιθέμενη αξία της δράσης των τοπικών και περιφερειακών αρχών, σε διεθνές επίπεδο, ενώ παράλληλα έχει αποδειχθεί ότι τα χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ λειτουργούν ως μοχλός για τη χρηματοδότηση σχεδίων συνεργασίας σε τοπικό επίπεδο. Συνεπώς, είναι σημαντικό να συνεχιστεί η στήριξη της εξωτερικής δράσης των τοπικών κυβερνήσεων, με την αξιοποίηση ειδικών προγραμμάτων, προσαρμοσμένων στη φύση των τοπικών και περιφερειακών κυβερνήσεων. Πέραν του επιπέδου της δημοσιονομικής δέσμευσης, θα πρέπει, στα μελλοντικά προγράμματα εξωτερικής χρηματοδότησης που αφορούν στην αναπτυξιακή συνεργασία, να λαμβάνεται καλύτερα υπόψη η πραγματικότητα και οι περιορισμοί των δήμων και των περιφερειών, ιδίως οι διοικητικές και νομικές ιδιαιτερότητές τους, προκειμένου να ενισχυθεί η συμμετοχή τους.
Τέλος, ως δημόσιος φορέας που βρίσκεται πιο κοντά στους πολίτες, οι τοπικές κυβερνήσεις διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση σχετικά με την παγκόσμια βιώσιμη ανάπτυξη και τη σημασία των αναπτυξιακών πολιτικών. Καλείται η ΕΕ να αυξήσει τη στήριξή της στις τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις στην Ευρώπη, όσο και εκτός Ευρώπης
- Ένταξη και ιθαγένεια
Ο μελλοντικός προϋπολογισμός της ΕΕ πρέπει παράλληλα να λαμβάνει υπόψη την ανάγκη της Ευρώπης να εφαρμόσει μια ολοκληρωμένη μεταναστευτική πολιτική, η οποία με τη σειρά της θα αναγνωρίζει και θα υποστηρίζει πλήρως τον αυξανόμενο ρόλο που διαδραματίζουν οι ευρωπαϊκές τοπικές κυβερνήσεις στην υποδοχή και την ένταξη των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων. Για το λόγο αυτό, είναι αναγκαία η αύξηση των διαθέσιμων πόρων για τη στήριξη των δραστηριοτήτων ένταξης. Η χρηματοδότηση πρέπει να διατεθεί απευθείας στις τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις, για να μπορέσουν να εκπληρώσουν τις προβλεπόμενες από το νόμο αρμοδιότητές τους. Επιπλέον, είναι σημαντικό να μειωθούν τα ρυθμιστικά και πρακτικά εμπόδια για τις τοπικές κυβερνήσεις, ώστε να έχουν πρόσβαση στη διαθέσιμη χρηματοδότηση.
Η Ευρώπη για τους Πολίτες είναι ένα μοναδικό πρόγραμμα, που προωθεί το στόχο της προσέγγισης της ΕΕ με τους πολίτες της. Είναι σημαντικό να αυξηθεί ο διαθέσιμος προϋπολογισμός, ώστε να συνάδει με το ενδιαφέρον των τοπικών κυβερνήσεων, για τη βελτίωση και ενίσχυση της αίσθησης της Ευρωπαϊκής ταυτότητας και να τονωθεί η ενεργός συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ.
- Γενικές αρχές που διαπερνούν το σύνολο της στρατηγικής και των πολιτικών και που πρέπει να εφαρμόζονται οριζόντια, κατά την εκπόνηση του μελλοντικού ΠΔΠ
Σύμφωνα με το CEMR, ο μελλοντικός προϋπολογισμός της ΕΕ οφείλει να υποστηρίζεται από τις ακόλουθες οριζόντιες αρχές, οι οποίες θα πρέπει να εφαρμόζονται σε όλες τις κατηγορίες χρηματοδότησης και σε όλα τα προγράμματα.
- Ένας διαφανής προϋπολογισμός πλησιέστερος στις ανάγκες των πολιτών.
Ένα αναμορφωμένο ΠΔΠ παρέχει στην ΕΕ μια εξαιρετική ευκαιρία αποσαφήνισης του τρόπου με τον οποίον χρηματοδοτεί τις ενέργειές της. Το επόμενο ΠΔΠ πρέπει να καταστήσει τον προϋπολογισμό της ΕΕ πιο απλό και κατανοητό στους πολίτες της. Αυτό θα συμβάλει στην αποκατάσταση της πίστης των πολιτών στο ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Το CEMR καλεί την ΕΕ να υιοθετήσει μια νέα προσέγγιση κατά την προετοιμασία ενός αναθεωρημένου προϋπολογισμού, ο οποίος θα πρέπει να είναι προσανατολισμένος προς το μέλλον και με επίκεντρο τον άνθρωπο. Για να διασφαλιστεί ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται όσο το δυνατόν πλησιέστερα στον πολίτη, οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις που σχετίζονται με τον προϋπολογισμό της ΕΕ, τα προγράμματα και τις πολιτικές που προκύπτουν, πρέπει να καθορίζονται σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας και των αρμοδιοτήτων σε κάθε επίπεδο.
- Ένας προϋπολογισμός που ανταποκρίνεται στο φύλο
Η ισότητα γυναικών και ανδρών αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα και βασική αξία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία αντικατοπτρίζεται στις Συνθήκες και στην ευρωπαϊκή νομοθεσία.
- Γεωγραφική προσέγγιση
Η δημογραφική αλλαγή αποτελεί ολοένα και μεγαλύτερη πρόκληση πολιτικής στην Ευρώπη. Ορισμένες περιοχές χάνουν πληθυσμό, ενώ άλλες καθίστανται περισσότερο πυκνοκατοικημένες. Λόγω αυτού του φαινομένου, προκύπτουν πολλές προκλήσεις για τις τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις, που σχετίζονται με την ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών τους, τη στέγαση, τις μεταφορές, την ποιότητα του αέρα, την ολοκλήρωση, τις δεξιότητες, την ασφάλεια, την έλλειψη δυνατοτήτων επενδύσεων, τη διαχείριση των αποβλήτων κλπ. Τα τελευταία χρόνια ο «αστικός χώρος» ορθώς έχει προτεραιότητα.
- Εκτίμηση των επιπτώσεων σε χωρικό επίπεδο
Το CEMR εκτιμά ότι η συζήτηση για έναν νέο προϋπολογισμό της ΕΕ προσφέρει μια ευκαιρία για να ληφθεί καλύτερα υπόψη η χωρική διάσταση στην προετοιμασία των πολιτικών και των προγραμμάτων. Αυτό θα οδηγούσε την ΕΕ να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην αυτονομία των τοπικών και περιφερειακών κυβερνήσεων και των ευθυνών για την εκτέλεση των καθηκόντων τους, καθώς και της ποικιλομορφίας των εδαφών τους. Θα πρέπει να διεξάγονται συστηματικά εκτιμήσεις επιπτώσεων σε χωρικό επίπεδο για την καλύτερη κατανόηση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών της ΕΕ και των επιπτώσεων τους στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
- Πώς μπορεί να εφαρμοστεί αυτός ο προϋπολογισμός της ΕΕ;
- Διακυβέρνηση στο πλαίσιο εταιρικής σχέσης
Το επόμενο ΠΔΠ ενδέχεται να έχει σημαντικές συνέπειες για τις τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις, σε αρκετούς τομείς. Για να καταστεί πιο αποτελεσματικός και διαφανής, ο προϋπολογισμός της ΕΕ θα πρέπει να βασίζεται σε μια πολυεπίπεδη – διαβαθμιδική συνεργασία μεταξύ των τοπικών, περιφερειακών και κεντρικών κυβερνήσεων και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ. Οι τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις χρειάζεται να θεωρούνται ισότιμοι «παίκτες» στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση. Συμβάλλουν στην εφαρμογή των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην επικράτειά τους, ιδίως σε τομείς τόσο σημαντικούς όσο η συνοχή, η κοινωνική ένταξη, η καινοτομία, το περιβάλλον, το κλίμα. Όπως ζήτησε ο Πρόεδρος της Επιτροπής κ. Juncker, στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης, είναι καθοριστικής σημασίας να προσδιοριστούν τρόποι για τη μεγαλύτερη συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών κυβερνήσεων στη χάραξη και την υλοποίηση της πολιτικής της ΕΕ.
Πρέπει να εφαρμοστεί μια ενισχυμένη εταιρική σχέση μεταξύ των διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης, προκειμένου να εξασφαλιστεί η κατάλληλη εκτέλεση του προϋπολογισμού. Η εφαρμογή της αρχής της εταιρικής σχέσης κατά την οικοδόμηση και την επιλογή των οικονομικών προτεραιοτήτων της ΕΕ, για την περίοδο μετά το 2020, θα πρέπει να διαπερνά οριζόντια το σύνολο των πολιτικών και των προγραμμάτων που θα προκύψουν από τη διαβούλευση.
- Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση
Η χάραξη μιας στρατηγικής για την αντιμετώπιση των διαφόρων αναγκών μιας περιοχής, απαιτεί την ευθυγράμμιση των διαφορετικών πολιτικών για την επίτευξη πολλαπλών στόχων και τη δυνατότητα συνδυασμού διαφορετικών ομάδων χρηματοδότησης. Μία ολοκληρωμένη συνεπώς προσέγγιση, για πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς πόρους της ΕΕ, βελτιώνει τις πιθανότητες των πόλεων και των δήμων να συνδυάζουν τα διαφορετικά χρηματοδοτικά προγράμματα πιο εύκολα και να διαχειριστούν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Το CEMR ζητά, από ένα αναμορφωμένο ΠΔΠ, να καθιστά δυνατή μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση της αξιοποίησης των κονδυλίων της ΕΕ.
3.3 Απλοποίηση
Οι μικρότεροι δήμοι, πόλεις και περιφέρειες αντιμετωπίζουν συχνά δυσκολίες πρόσβασης σε κοινοτικά κονδύλια και προγράμματα. Πολλές φορές αγνοούν τις ευκαιρίες που προσφέρει η ΕΕ. Ένας από τους λόγους που εξηγεί το γεγονός αυτό είναι η πολυπλοκότητα των κανόνων και η αναντιστοιχία μεταξύ των τοπικών αναγκών και του τρόπου λειτουργίας των χρηματοδοτικών προγραμμάτων της ΕΕ. Ο άλλος λόγος είναι οι μυριάδες των προγραμμάτων και πρωτοβουλιών της ΕΕ, που επηρεάζουν τις τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις.
Για να αυξηθεί η διαφάνειά του, ο προϋπολογισμός της ΕΕ πρέπει να έχει απλούστερους κανόνες και να εκσυγχρονίζει τα προγράμματα, ώστε να καταστούν πιο κατανοητά και πιο προσιτά για τις τοπικές και περιφερειακές κυβερνήσεις και τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.
- Ανάπτυξη ικανοτήτων
Η έλλειψη δυναμικότητας έχει επίσης εντοπιστεί ως εμπόδιο στην ομαλή αξιοποίηση των κονδυλίων και των προγραμμάτων της ΕΕ σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Ομοίως, η παρακολούθηση των αποτελεσμάτων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, για σκοπούς χάραξης πολιτικής, δεν είναι πάντα εύκολη, καθώς τα δεδομένα λείπουν σε πολλούς τομείς και δεν διαχωρίζονται για παράδειγμα, ανάλογα με την ηλικία ή το φύλο, σε τοπικό επίπεδο.
Πρέπει να υπάρξουν ειδικά υπό-προγράμματα για την παροχή τεχνικής βοήθειας, στο πλαίσιο κάθε κονδυλίου του προϋπολογισμού, προκειμένου να αυξηθεί η τεχνική εμπειρογνωμοσύνη των τοπικών και περιφερειακών κυβερνήσεων, όχι μόνο για τη χρησιμοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων, αλλά και για την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων σε αναδυόμενους τομείς πολιτικής.
Είναι προφανές ότι τα θέματα που θίγει το CEMR, σε σχέση με το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, αφορούν και την Ελληνική Τοπική Αυτοδιοίκηση. Από το στρατηγικό αίτημα για αποκέντρωση, έως την υποστήριξη των μικρών ορεινών και νησιωτικών δήμων αποτέλεσαν άλλωστε αντικείμενο του πρόσφατου τακτικού συνεδρίου της ΚΕΔΕ στα Ιωάννινα.
Το ΠΔΠ και η νέα προγραμματική περίοδος
Ένα σημαντικό ζήτημα, που θίχτηκε επίσης στο τελευταίο τακτικό συνέδριο της ΚΕΔΕ, είναι τι θα γίνει με τη νέα προγραμματική περίοδο 2020-2026. Είναι γεγονός ότι η νέα προγραμματική περίοδος αποτελεί απότοκο του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου. Είναι γεγονός επίσης ότι η εμπειρία μας από το σχεδιασμό και την εφαρμογή των ΕΣΠΑ δεν είναι η καλύτερη. Δυστυχώς, έχουμε την πολυτέλεια να κρίνουμε εκ του αποτελέσματος. Τα μέχρι σήμερα πενιχρά αποτελέσματα, μας οδηγούν και στον εσφαλμένο σχεδιασμό, ο οποίος δεν έλαβε υπόψη του τις ιδιαιτερότητες, αλλά και τις ευκαιρίες της ΤΑ.
Μέσω της αποτίμησης των υφιστάμενων προβλημάτων, που σχετίζονται με τον αναπτυξιακό σχεδιασμό και την αξιοποίηση των πόρων των Διαρθρωτικών Ταμείων, αναδεικνύεται η αναγκαιότητα μιας νέα διαχειριστικής προσέγγισης.
Στην Ελλάδα, ο προγραμματισμός και η διαχείριση της πολιτικής συνοχής περιορίζεται σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Τα ελληνικά Επιχειρησιακά Προγράμματα είναι αποκλειστικά τομεακά και περιφερειακά. Οι ελληνικοί δήμοι διεκδικούν πόρους από τα Διαρθρωτικά Ταμεία, όπως όλοι οι άλλοι ωφελούμενοι. Στην πράξη, οι ελληνικές τοπικές αρχές δεν είναι ισότιμοι εταίροι στο σχεδιασμό, διαχείριση και υλοποίηση του ΕΣΠΑ.
Η ένταξη στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο ενός εθνικού πολύ-ταμειακού προγράμματος, για την προώθηση της εδαφικής συνοχής και της ολοκληρωμένης αστικής ανάπτυξης, θα οδηγούσε στην υλοποίηση των σχετικών διατάξεων της Συνθήκης για την ΕΕ (π.χ. εδαφική συνοχή, αρχή της επικουρικότητας). Ο στόχος της εδαφικής συνοχής είναι ισότιμος με τους άλλους δύο (οικονομική και κοινωνική συνοχή) και συνεπώς είναι εύλογο και δίκαιο να προωθηθεί με τουλάχιστον ένα αυτόνομο επιχειρησιακό πρόγραμμα.
Η πάγια θέση της ΚΕΔΕ για τη δημιουργία ενός ξεχωριστού Επιχειρησιακού Προγράμματος για την εδαφική συνοχή θα συνέβαλε στην αύξηση της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας των δράσεων και των παρεμβάσεων των προγραμμάτων τοπικής ανάπτυξης.
Συμπέρασμα
Η σπουδαιότητα, για τη χώρα μας και την Αυτοδιοίκηση, του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου νομίζω ότι δεν αμφισβητείται. Για το λόγο αυτό κάνει πολύ μεγάλη εντύπωση που η κεντρική κυβέρνηση δεν έχει ξεκινήσει στο εσωτερικό της χώρας μία ανάλογη διαβούλευση με αυτή που γίνεται στις Βρυξέλλες και στα υπόλοιπα κράτη- μέλη. Δεν γνωρίζω, σε πολιτικό επίπεδο, ποια είναι η θέση της χώρας μας σε αυτή τη διεθνή διαβούλευση. Για να αποφύγουμε τις καταγγελίες ότι τα Ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα δημιουργούνται με βάση τις ανάγκες των Βόρειο-Ευρωπαίων θα πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να συμμετέχουμε ενεργά στη σχετική συζήτηση για το σχεδιασμό του ΠΔΠ. Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα κάνουν μία πρώτη συζήτηση για το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο στις 23 Φεβρουαρίου 2018. Σε αυτή τη συζήτηση η Ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να συμμετάσχει έτοιμη, εξοπλισμένη και με τις θέσεις της Ελληνικής ΤΑ που πρόσφατα, στο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΕ στα Ιωάννινα, αναβάθμισαν την δημοκρατική τους νομιμοποίηση.
[1] 2017. Council of European Municipalities and Regions. MFF post 2020: an EU budget tailored to and accessible for municipalities and regions in a changing world.