«Ήρθε η ώρα να αναλάβουμε ως πρωτοβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση έναν ουσιαστικό αναπτυξιακό ρόλο και να βοηθήσουμε τη χώρα μας να επανεκκινήσει την οικονομία.Οι Δήμοι αποτελούν το μοχλό», τόνισε ο Α΄ Αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ- Δήμαρχος Πύλου Νέστορος, Δημήτρης Καφαντάρης, μιλώντας στο τακτικό συνέδριο της ΚΕΔΕ . Οι δήμοι μπορούν να αναλάβουν τις ευθύνες για την ανασυγκρότηση κοινωνίας και πόλεων , είπε και πρόσθεσε «αυτόν ακριβώς τον ρόλο ζητούμε να αναγνωρίσει πολιτικά, θεσμικά και χρηματοδοτικά η Πολιτεία, και να μετασχηματίσουμε την δομή του κράτους, ώστε να προσφέρουμε στους πολίτες μας υψηλού επιπέδου υπηρεσίες που αρμόζουν ισότιμα με το Ευρωπαϊκό κεκτημένο».
Ο Α΄Αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, τόνισε ότι η αλλαγή στη δομή του κράτους πρέπει να στοχεύει σε ένα διαφορετικό διοικητικό και οργανωτικό μοντέλο, βασισμένο σε δύο ισότιμους άξονες -Κεντρική και την Αποκεντρωμένη Δημόσια Διοίκηση και Τοπική Αυτοδιοίκηση Α΄ και Β΄ βαθμού- που να έχει την κύρια ευθύνη προώθησης της Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του Δημοκρατικού Προγραμματισμού.
Για τη διασφάλιση του αναπτυξιακού ρόλου τους ,χαρακτηρίσε αναγκαία την κατοχύρωση των αρμοδιοτήτων τους στην προώθηση της τοπικής ανάπτυξης, του προγραμματισμού της χρηματοδότηση και του ρόλου της ΤΑ στην προσέλκυση και προώθηση παραγωγικών επενδύσεων.
Χρειάζεται η επανα-οριοθέτηση-είπε- των αρμοδιοτήτων μεταξύ των επιπέδων της Διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης, με βάση τις αρχές εταιρικής σχέσης, επικουρικότητας και εγγύτητας, και με κατεύθυνση την Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση και τον Δημοκρατικό Προγραμματισμό.
Τόνισε ως αναγκαία προϋπόθεση για την ενίσχυση του αναπτυξιακού ρόλου των Δήμων την οργάνωση και το λειτουργικό εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών τους, τη διασφάλιση της οικονομικής αυτοτέλειας και τη διεύρυνση των χρηματοδοτικών πόρων τους.
«Έχουμε προτείνει ως ΚΕΔΕ την επικαιροποίηση των διατάξεων του Ν. 1622/1986 που αφορούν τον «δημοκρατικό προγραμματισμό», ώστε το τοπικό αναπτυξιακό πρόγραμμα, το οποίο πρέπει να εκπονείται στο πλαίσιο του μεσοχρόνιου αναπτυξιακού προγραμματισμού σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του Δημοτικού Επιχειρησιακού Προγράμματος.
Ο κ. Καφαντάρης χαρακτήρισε αναγκαία, τη σύνδεση του αναπτυξιακού προγραμματισμού, με το χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό και τη βελτίωωση του κανονιστικού πλαισίου για την εκπόνηση και εφαρμογή των πενταετών και των ετήσιων Επιχειρησιακών Προγραμμάτων των Δήμων.
Για το λόγο αυτό ,είπε, θα έπρεπε εξ΄αρχής να διασφαλιστούν διακριτές κατηγορίες δράσης με δικαιούχους τους Δήμους σε όλα τα Τομεακά και τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2014–2020, συνολικού προϋπολογισμού 2 δισ. ευρώ, ώστε να δημιουργηθεί ουσιαστικά ένα «οριζόντιο» Αναπτυξιακό Πρόγραμμα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Πρόγραμμα που θα μπορεί επίσης να χρηματοδοτηθεί, με επιχορήγηση από το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, με απόδοση των «παρακρατηθέντων» προηγούμενων ετών, με δανειοδότηση από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και ΕΤΕπ, από τον περιορισμό των πλεονασμάτων και την ουσιαστική ισοσκέλιση του ενοποιημένου προϋπολογισμού της ΤΑ.
Ως διοίκηση της ΚΕΔΕ, το πρόγραμμα αυτό το έχουμε προτείνει και μπορεί να αποτελέσει έναν “ΘΗΣΕΑ ΙΙ” για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.Ο σχεδιασμός και η υλοποίησή του πρέπει να γίνουν άμεσα χωρίς γραφειοκρατικές διαδικασίες και χρονοτριβές.
Επιπλέον χρηματοδοτικές περιπτώσεις μπορεί να αποτελούν όπως είπε το Πράσινο Ταμείο, οι Κοινοτικές Πρωτοβουλίες, και η δυνατότητα έκδοσης Δημοτικών Αναπτυξιακών Ομολόγων.
Οι Δήμοι βρίσκονται στο περιθώριο από το σχεδιασμό και τον εν γένει προσδιορισμό των διαδικασιών εφαρμογής του ΕΣΠΑ 2014-20, παρά το γεγονός ότι η ΚΕΔΕ έχει πολλές φορές αναφέρει ότι ηεπιβάλλεται η άμεση και ουσιαστική εμπλοκή και αξιοποίησή τους.
Οι ΠΕΑΣ, που θεσμοθετήθηκαν με πρόταση της ΚΕΔΕ επί της ουσίας παραμένουν ανενεργές.
Υπάρχει , τόνισε, σοβαρότατος κίνδυνος απώλειας κοινοτικών πόρων, ύψους πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ για την επόμενη χρονιά, εξαιτίας της καθυστέρησης στην ενεργοποίηση προσκλήσεων με τελικούς δικαιούχους τους Δήμους,αξιολόγηση πράξεων, του ελλείμματος χρηματοδότησηςκαι κάλυψης των αναπτυξιακών προτεραιοτήτων κ.λπ
«Παράλληλα η πορεία εφαρμογής των 13 ΠΕΠ κάθε άλλο παρά ενθαρρυντική είναι, με χαρακτηριστικό στοιχείο 5 ΠΕΠ να παρουσιάζουν μονοψήφιο ποσοστό απορρόφησης» πρόσθεσε.
Οι παραπάνω υστερήσεις στην εφαρμογή του μόνου χρηματο-οικονομικού εργαλείου που υπάρχει για την επανεκκίνηση της οικονομίας, επαναφέρουν με τον πλέον έντονο τρόπο, το πάγιο αίτημα της ΚΕΔΕ για τον επαναπροσδιορισμό των διαδικασιών σχεδιασμού/υλοποίησης του ΕΣΠΑ και διασφάλισης ποσού 2 δις ευρώ για τις ανάγκες της Πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης.
Η ΚΕΔΕ προτείνει για την εφαρμογή των παραπάνω, τη σύσταση/ορισμό φορέα της Α’ Βάθμιας Αυτοδιοίκησης, που θα αναλάβει το ρόλο/θα ασκεί καθήκοντα Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης για το σχεδιασμό/εφαρμογή όλων των έργων των ΟΤΑ Α’ Βαθμού.
Τέλος αναφέρθηκε στο σημαντικό ρόλο της ΤΑ στην προσέλκυση και υποστήριξη νέων παραγωγικών επενδύσεων μέσω υλοποίησης στρατηγικών που μπορεί να αναδείξουν τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα.