Η λειτουργικότερη εκτέλεση των δημοτικών προϋπολογισμών καθώς και η αναπτυξιακή προοπτική των δήμων στο πλαίσιο της εθνικής ανασυγκρότησης ήταν τα δύο βασικά ζητήματα που έθεσε η ΚΕΔΕ κατά τη χθεσινή συνάντηση με τον υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης Δ. Παπαδημητρίου.
Ειδικότερα στη χθεσινή συνάντηση εργασίας στην οποία συμμετείχαν ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης, ο αντιπρόεδρος Γ. Καραγιάννης, ο γενικός γραμματέας Γ. Μουράτογλου, οι επικεφαλής των παρατάξεων και μέλη του ΔΣ της Ένωσης Απ. Κοιμήσης, Γ. Ιωακειμίδης, Δ. Μπίρμπας, Ε. Παντελάκη, τα μέλη του ΔΣ της ΚΕΔΕ Τ. Κανταράς, Δ. Τσιαντής και ο πρόεδρος της Οικονομικής Επιτροπής της ΚΕΔΕ Α. Καστρινός, τέθηκε το θέμα της χωριστής εγγραφής των πιστώσεων σε αντίστοιχους κωδικούς των προϋπολογισμών των δήμων, ανά δημοτική ενότητα.
Αναφερόμενος στο θέμα ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης τόνισε ότι «το ισχύον καθεστώς δημιουργεί ένα ασφυκτικό περιβάλλον για τους δήμους, οι οποίοι δεν μπορούν να λειτουργήσουν με αποτελεσματικότητα υπέρ των πολιτών» και πρόσθεσε πως η αδυναμία εκτέλεσης έργων και παροχής ωφέλιμων υπηρεσιών θα έχει σοβαρές συνέπειες στη χώρα. Επιπρόσθετα επισήμανε προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου πως θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες των δήμων αλλά και το γεγονός ότι είναι ήδη αποψιλωμένοι από διοικητικό προσωπικό, που είναι απαραίτητο για την ορθή και αποτελεσματική λειτουργία τους».
Παράλληλα μετέφερε στον υπουργό την αγωνία των δήμων, κυρίως των μικρών ορεινών και νησιωτικών, επισημαίνοντας τον κίνδυνο, αφενός να τιναχθούν οι προϋπολογισμοί τους στον αέρα και αφετέρου να αδυνατούν να προχωρήσουν στην ανάθεση υπηρεσιών και έργων τα οποία προορίζονται για την κάλυψη στοιχειωδών αναγκών των πολιτών.
Για την αντιμετώπιση της δυσλειτουργίας στην εκτέλεση του προϋπολογισμού και των έργων στις δημοτικές ενότητες η ΚΕΔΕ κατέθεσε στον υπουργό πρόταση νομοθετικής ρύθμισης, η οποία προβλέπει να παραμείνει σε ισχύ η νομοθετική ρύθμιση του Νόμου 4071/12, με την οποία αναγνωρίσθηκε και θεσμοθετήθηκε η αναγκαιότητα για την εγγραφή όμοιων ή ομοειδών δαπανών των δήμων σε ξεχωριστές πιστώσεις, ανά δημοτική ενότητα.
Ο κ. Παπαδημητρίου δεσμεύτηκε για τη συγκρότηση επιτροπής με εκπροσώπους των συναρμόδιων υπουργείων αλλά και τη συμμετοχή της ΚΕΔΕ προκειμένου να αναζητηθούν από κοινού λύσεις για το πρόβλημα που έχει προκύψει.
Προτάσεις της ΚΕΔΕ για την προώθηση της τοπικής ανάπτυξης
Το δεύτερο θέμα που απασχόλησε τη συνάντηση ήταν η οικονομική κατάσταση των δήμων αλλά και οι προτεραιότητες για την αναπτυξιακή προοπτική και τη συμβολή τους στην εθνική ανασυγκρότηση.
Εκ μέρους της ΚΕΔΕ τονίστηκε ότι από το 2009 μέχρι το 2016 οι κρατικές επιχορηγήσεις προς τους δήμους (ΚΑΠ) μειώθηκαν κατά 60%, το 2017 ολοκληρώθηκε η απόδοση των παρακρατηθέντων πόρων στην Αυτοδιοίκηση παρελθόντων ετών, ενώ δεν έχει ξεκινήσει η απόδοση της νέας γενιάς παρακρατηθέντων περιόδου 2010-2016, με αποτέλεσμα να στερηθούν οι δήμοι πόρους 214 εκ. ευρώ, ενώ στο σχέδιο του προϋπολογισμού έτους 2018 προβλέπεται μείωση 129 εκ. ευρώ, με βάση το ΜΠΔΣ.
Με δεδομένο δε ότι η χρηματοδότηση των τοπικών τεχνικών προγραμμάτων από το ΠΔΕ (ΣΑΤΑ) έχει περιοριστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό, από 1.107 εκ. ευρώ το 2009 «προσγειώθηκε» στα 180 εκ. ευρώ το 2017, έχει επέλθει επενδυτική «ανομβρία» σε όλους τους δήμους, ενώ υπάρχει άμεσος κίνδυνος απαξίωσης υφιστάμενων αναπτυξιακών, κοινωνικών και πολεοδομικών υποδομών.
Εκτός των παραπάνω σημαντικοί πόροι των δήμων έχουν μεταφερθεί τα τελευταία χρόνια στην κεντρική κυβέρνηση, όπως τέλη χρήσης βοσκότοπων, φόρος ζύθου, πετρελαιοειδή, τέλη παραχωρησιούχων δημοσίου, κ.λπ., ενώ δεν τους αποδίδονται, παρά τις αντίθετες αποφάσεις του ΣτΕ, τα έσοδα που τους αναλογούν από το «Πράσινο Ταμείο», με τα οποία έπρεπε να χρηματοδοτούνται έργα αποκατάστασης του περιβαλλοντικού ισοζυγίου.
Με βάση το δεσμενές για τους δήμους σημερινό οικονομικό περιβάλλον, η ΚΕΔΕ υπογράμμισε ότι είναι εξαιρετικά επείγουσα η ανάγκη να αξιοποιηθούν στο μάξιμουμ οι υπάρχουσες δυνατότητες και χρηματοδοτικές πηγές για την προώθηση της τοπικής ανάπτυξης.
Μεταξύ των άλλων η ΚΕΔΕ κατέθεσε τις εξής προτάσεις- θέσεις της Αυτοδιοίκησης:
- Την κατά προτεραιότητα ενεργοποίηση των μέτρων και δράσεων του ΕΣΠΑ που αφορούν στους δήμους
- Το σχεδιασμό και την εφαρμογή Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το πρόγραμμα αυτό θα χρηματοδοτηθεί από τις χρηματοροές της νέας γενιάς παρακρατηθέντων, το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ, το Πράσινο Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων
- Τη μετεξέλιξη του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων σε Δημοτική Τράπεζα
- Τη συμμετοχή των δήμων στα έσοδα του Πράσινου Ταμείου αναλογικά με την προέλευση των πόρων του
- Την έναρξη απόδοσης της νέας γενιάς των παρακρατηθέντων περιόδου 2010-2016.
- Την αποκατάσταση των ΚΑΠ και καμία περαιτέρω μείωση των πόρων που αποδίδονται στους δήμους, μέσω του κρατικού προϋπολογισμού
Στο πλαίσιο δε της προωθούμενης μεταρρύθμισης στη λειτουργία του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης με βασικό άξονα την αποκέντρωση, να υιοθετηθεί ένας νέος αναπτυξιακός ρόλος των δήμων, που θα προωθεί την ενεργή συμμετοχή τους στην αναπτυξιακή διαδικασία και την φορολογική αποκέντρωση. Ως πρώτο βήμα η ΚΕΔΕ προτείνει ο Φόρος Ακίνητης Περιουσίας να αποτελέσει τοπικό φόρο, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε δήμου.