Την έναρξη του προγράμματος αυτεπιστασίας, στο οποίο εκτιμάται ότι θα απασχοληθούν συνολικά 120.000 άνεργοι ανακοίνωσαν τη Τετάρτη 25 Ιανουαρίου σε κοινή συνέντευξη Τύπου ο Υπουργός Εσωτερικών Τάσος Γιαννίτσης και ο Υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης. Όπως επισήμαναν, το πρόγραμμα αναμένεται να δώσει ώθηση στα δημοτικά έργα, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην ενίσχυση της τοπικής απασχόλησης, σε μια περίοδο που η ανεργία πλήττει σημαντικά την ελληνική περιφέρεια. Ο Τάσος Γιαννίτσης χαρακτήρισε ως ιδιαίτερα σημαντικό το πρόγραμμα καθώς «δεν αφορά απλώς στην τόνωση της απασχόλησης, αλλά στην τόνωση της απασχόλησης σ’ επίπεδο Δήμων. Δηλαδή στην κάθε γωνιά της Ελλάδας». Ο υπουργός Εργασίας υπογράμμισε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα στη χώρα μας είναι η ανεργία και πρέπει να εξαντλήσουμε όλα τα μέσα, έτσι ώστε να βάλουμε ανάχωμα στην αύξηση της». Ο υφυπουργός Εσωτερικών Π. Κουκουλόπουλος βασικός εμπνευστής του προγράμματος, επισήμανε ότι αυτό ευνοεί και πριμοδοτεί νέους μέχρι 29 ετών και μακροχρόνια άνεργους που πλησιάζουν στη σύνταξη. Η διάρκεια της ανεργίας θα αποτελεί βασικό συντελεστή βαρύτητας. Σύμφωνα με αυτό το δεδομένο, ο υφυπουργός τόνισε ότι «δύσκολα ένας άνεργος ακόμη και στο μικρότερο Δήμο, θα μπορέσει να ξαναδουλέψει την επόμενη χρονιά 135 μεροκάματα».
Οι λεπτομέρειες για τα ποσοστά πριμοδότησης, την κλιμάκωση και τις κατηγορίες των ανέργων προσδιορίζονται στην Κοινή Υπουργική Απόφαση όπου εμπεριέχεται ειδικό άρθρο. Μεταξύ άλλων σημαίνοντα ρόλο παίζει ο χρόνος ανεργίας, η ηλικία, η οικογενειακή κατάσταση και η ειδικότητα.
Η πρώτη προκήρυξη θα αφορά κυρίως ανέργους από το χώρο των οικοδομικών επαγγελμάτων. Πρόκειται για τον κλάδο που εμφανίζει υψηλά ποσοστά ανεργίας. Μέσα σε μια τετραετία οι οικοδόμοι από 160.000 περίπου μειώθηκαν στις 62.000. Στόχος του προγράμματος αυτεπιστασίας είναι να μπορέσουν να απασχοληθούν 35.000 τεχνίτες οι οποίοι θα εργάζονται κάθε χρόνο μέχρι 5 μήνες, δηλαδή 135 ημερομίσθια. Η διαδικασία υποβολής αιτήσεων από τους ενδιαφερόμενους θα διενεργείται ηλεκτρονικά, ενώ θα προηγείται δημόσια πρόσκληση μέσω των έντυπων και ηλεκτρονικών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Ο πίνακας που θα εκδίδεται θα είναι ετήσιος και κυλιόμενος. Κάθε χρόνο από Οκτώβριο έως Δεκέμβριο θα γίνεται πρόσκληση και στη συνέχεια θα καταρτίζεται ετήσιος πίνακας για τις ανάγκες έργων με αυτεπιστασία, με χρηματοδότηση και χωρίς χρηματοδότηση.
Σε πρώτη φάση στην προκήρυξη που θα εκδοθεί τις επόμενες ημέρες θα υπάρχουν συνολικά 8 ειδικότητες οι οποίες θα καλυφθούν. Συγκεκριμένα θα είναι: εργάτες γενικών καθηκόντων, ηλεκτρολόγοι, Οδηγοί, Οικοδόμοι, Ελαιοχρωματιστές, Σιδεράδες, Υδραυλικοί και Διαχειριστές μηχανημάτων. Το κόστος θα είναι 50-50 από την αυτοδιοίκηση και τον ΟΕΑΔ. Μέσω του ΕΣΠΑ θα διατεθεί ένα ποσό της τάξης των 200 εκατ. Ευρώ, ενώ συνολικά στη τριετία εφαρμογής του προγράμματος θα «επενδυθούν» 1,5 δισ. ευρώ. Η περαιτέρω θεσμική κατοχύρωση του προγράμματος αυτεπιστασίας, σε συνδυασμό με την οικονομική κατοχύρωση έχουν προβλεφθεί με σχετικές ρυθμίσεις στο επικείμενο Πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών και την ένταξή του στο Πρόγραμμα Αυτοδιοίκηση – Κοινωνική Συνοχή – Ισόρροπη Ανάπτυξη (ΑΚΣΙΑ).
Δραματική εικόνα των ανέργων
Στο 16% η επίσημη ανεργία το Δεκέμβριο του 2011
Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοινώθηκαν στη κοινή συνέντευξη τύπου των υπουργείων Εργασίας και Εσωτερικών το Δεκέμβριο του 2011 περίπου 730.000 άνεργοι αναζήτησαν εργασία μέσω ΟΑΕΔ. Από αυτούς οι 275.000 περίπου ήταν επιδοτούμενοι. Από τη στατιστική ανάλυση προκύπτει ότι το ποσοστό ανεργίας έφτασε στο 16% το Δεκέμβριο.