Την άμεση παρέμβαση του κράτους ζητούν φορείς και περιβαλλοντικές οργανώσεις μετά από αλλεπάλληλα περιστατικά δηλητηρίασης ζώων και πουλιών που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, μερικά από τα οποία είναι μοναδικά για την επιβίωση του είδους τους.
Συγκεκριμένα, έκκληση για την ανάληψη επείγουσας δράσης κατά της δηλητηρίασης της άγριας ζωής απηύθυναν με επιστολή τους προς τους αρμόδιους υφυπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, οι περιβαλλοντικές Οργανώσεις ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, Καλλιστώ, WWF Ελλάς, ο Σύλλογος Περίθαλψης ΑΝΙΜΑ και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης (ΜΦΙΚ) – Πανεπιστήμιο Κρήτης, μέλη της Ομάδας Εργασίας Ενάντια στα Δηλητήρια.
Ανεξέλεγκτη η παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων
Η παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων παραμένει ανεξέλεγκτη στη χώρα μας, οδηγώντας σε εξαφάνιση σπάνια είδη πανίδας. Χαρακτηριστικά, σε διάστημα μικρότερο των δύο μηνών συνέβησαν δύο σοβαρότατα περιστατικά δηλητηρίασης με θύματα είδη προστατευόμενα και απειλούμενα με εξαφάνιση στη χώρα μας.
Το πρώτο περιστατικό έλαβε χώρα τέλη Ιανουαρίου 2021 στο Όρος Λαϊλιάς στις Σέρρες, όπου εντοπίστηκαν δηλητηριασμένοι δυο Χρυσαετοί και δύο Λύκοι. Με αφορμή αυτό το περιστατικό, η Ομάδα Εργασίας κάλεσε με επιστολή της τους αρμόδιους Υφυπουργούς να αναλάβουν δράση ενάντια στη δηλητηρίαση τόσο σε κεντρικό επίπεδο, με την υιοθέτηση Εθνικής Στρατηγικής Ενάντια στη Δηλητηρίαση της Άγριας Ζωής, όσο και σε τοπικό, με την τροποποίηση σε ΚΥΑ, από κοινού με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, της απόφασης του ΥΠΕΝ για τα Τοπικά Σχέδια Δράσης καταπολέμησης της παράνομης δηλητηρίασης, ώστε να έχει ενεργό ρόλο και η Κτηνιατρική Υπηρεσία. Λίγες μέρες μετά, στην καρδιά του Εθνικού Πάρκου του Δάσους Δαδιάς – Λευκίμης – Σουφλίου, βρέθηκαν δηλητηριασμένοι δύο μαυρόγυπες, ένας στικταετός και μια αγριόγατα.
Σημειώνεται ότι ο ένας Χρυσαετός και ο ένας Μαυρόγυπας έφεραν δορυφορικούς πομπούς, γεγονός που επέτρεψε τον άμεσο εντοπισμό των δηλητηριασμένων ζώων, ενώ σε άλλη περίπτωση πιθανότατα τα περιστατικά δεν θα γίνονταν ποτέ γνωστά –όπως συμβαίνει με την πλειοψηφία των δηλητηριάσεων άγριων ζώων στην ελληνική ύπαιθρο. Στο περιστατικό της Δαδιάς, όπως και σε άλλα παρόμοια περιστατικά, καθοριστικό ρόλο έπαιξαν και οι Ομάδες Ανίχνευσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων με τους ειδικά εκπαιδευμένους σκύλους. Οι Ομάδες αυτές είναι αποδεδειγμένα αποτελεσματικές για τον έγκαιρο εντοπισμό δηλητηριασμένων ζώων και δολωμάτων, καθώς και χρήσιμων ευρημάτων για την εξιχνίαση των περιστατικών από τις διωκτικές αρχές. Η προανακριτική διαδικασία για τα δύο περιστατικά βρίσκεται σε εξέλιξη.
Βαρύτατο πλήγμα για τη μοναδική αναπαραγόμενη αποικία του Μαυρόγυπα στα Βαλκάνια
Ο Χρυσαετός και ο Μαυρόγυπας είναι απειλούμενα είδη, που κατατάσσονται στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας ως «Κινδυνεύοντα». Μάλιστα, ως προς τον Μαυρόγυπα, επειδή δηλητηριάστηκαν ενήλικα πουλιά, τα 30-35 ζευγάρια που προσπαθούν να διαιωνίσουν τη μοναδική αναπαραγόμενη αποικία του είδους στα Βαλκάνια δέχθηκαν βαρύτατο πλήγμα. Οι Χρυσαετοί ήταν νεαρά άτομα που σύντομα θα δημιουργούσαν αναπαραγωγικά ζευγάρια, κρίσιμης σημασίας για τον ολοένα μειούμενο αναπαραγωγικό πληθυσμό του εμβληματικού αυτού αετού, αναπληρώνοντας αντίστοιχες απώλειες.
Μακρά η λίστα με τα δηλητηριασμένα θύματα
Τα δηλητηριασμένα αυτά ζώα έρχονται να προστεθούν σε μια μακρά λίστα με θύματα τουλάχιστον 100 Όρνια, 12 Μαυρόγυπες, 7 Ασπροπάρηδες και 10 Χρυσαετούς, αλλά και άλλα προστατευόμενα είδη όπως 9 λύκους και 10 αρκούδες, μόνο κατά τα τελευταία 10 χρόνια. Η παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων έχει οδηγήσει σε τοπική εξαφάνιση τους μεγάλους αετούς και τους γύπες σε διάφορες περιοχές της χώρας μας, με τον Ασπροπάρη, τον μόνο γύπα που μεταναστεύει και άρα πιο εκτεθειμένο σε δολώματα, να βρίσκεται στο χείλος της εξαφάνισης με μόλις 4 ζευγάρια να απομένουν στη χώρα και όλα να απαντούν στη Θράκη.
Με αφορμή την επιστολή προς τους υφυπουργούς ΠΕΝ και ΠΑΑΤ, η Συντονίστρια της Ομάδας Εργασίας Ενάντια στα Δηλητήρια Κωνσταντίνα Ντεμίρη από την Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία δήλωσε: «Τα απανωτά περιστατικά δηλητηρίασης απειλούμενων ειδών, και μάλιστα εντός προστατευόμενων περιοχών, επιβάλουν την άμεση επιτέλους ενεργοποίηση της Πολιτείας για τον περιορισμό της νοσηρής αυτής πρακτικής. Σπάνια είδη, όπως ο γύπας Ασπροπάρης, κινδυνεύουν με εξαφάνιση και, με τη μετανάστευσή του να είναι προ των πυλών, μας προκαλεί τρόμο και έντονη ανησυχία για την επιβίωση του είδους στη χώρα μας το γεγονός ότι ακόμα και στον πυρήνα του Εθνικού Πάρκου του Δάσους Δαδιάς – Λευκίμης – Σουφλίου συντελούνται τέτοιες εγκληματικές ενέργειες!».