Το φετινό συνέδριό της ΚΕΔΕ βρίσκει την Τοπική Αυτοδιοίκηση αντιμέτωπη με μια μεγάλη πρόκληση: την αλλαγή του Καλλικράτη και την προώθηση μιας ουσιαστικής μεταρρύθμισης στη λειτουργία του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης. Με βάση αυτή την πρόκληση, ποιος είναι κατά τη γνώμη σας ο οδικός χάρτης που πρέπει να χαράξει το συνέδριο και εν γένει η Αυτοδιοίκηση;
Ήδη έχει γίνει πολλή δουλειά, πραγματοποιήθηκαν δύο χρήσιμα συνέδρια , κατά τη διεξαγωγή των οποίων αναπτύχθηκε πολύς διάλογος , άρα υπάρχει αντικειμενική και πλήρης γνώση των προβλημάτων, εν γένει. Οπότε, απαιτούνται προτάσεις συγκεκριμένων λύσεων στα ήδη ανοικτά ζητήματα (γνωστά όπως είπα) και όχι σε επί μέρους θέματα (θεματάκια) , τα οποία βαφτίζονται ‘μεταρρύθμιση’.
Κομβικό σημείο για το μέλλον και το νέο ρόλο που πρέπει να έχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, αποτελεί η δρομολογούμενη αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που τη διέπει. Ποιες αλλαγές θεωρείτε καθοριστικές, ούτως ώστε να μπορούν οι δήμοι να αποφασίζουν για το μέλλον των τοπικών τους κοινωνιών, την τοπική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή, για βιώσιμες και έξυπνες πόλεις, για τη διασφάλιση της διαφάνειας, για τη μεταρρύθμιση του κράτους και της ίδιας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης;
Όλες οι μεταρρυθμίσεις υποστηρίχθηκαν. Ο Καλλικράτης, όχι. Καταφανείς οι ελλείψεις σε προσωπικό, εξοπλισμό, πόρους. Στη θέση τους, κρίση, περικοπές σε ποσοστό 80% μετά το 2016 που τελείωσαν και τα παρακρατηθέντα.
Βασικότερη αλλαγή είναι η θέσπιση των κατηγοριών των Δήμων και ίσως φαίνεται υπερβολικό ή λάθος το αίτημα να υπάρχουν Δήμοι 2-3 ταχυτήτων. Στην πράξη όμως, οι Δήμοι λειτουργούν με 20 ταχύτητες και οι διαφορές τους έγκειται στα μέσα, στις δυνατότητες, στην προσβασιμότητα και πολλά ακόμα. Είναι αστρονομική η απόσταση, σε ζωτικούς τομείς και εμφανής η ανομοιογένεια μεταξύ Δήμων όπως οι Δήμοι Αθηναίων – Λαμιέων και Δήμων όπως οι Δήμοι Γαύδου, Κάσου, Δωρίδος.
Απέχουμε «μέρα με νύχτα» στις υποχρεώσεις μας απέναντι στους δημότες, αλλά είμαστε το ίδιο έναντι του νόμου και αυτό είναι απολύτως ΑΔΙΚΟ.
Επί της ουσίας, υπάρχουν Δήμοι διαφορετικών δυνατοτήτων και αναγκών και αυτό πρέπει να αναγνωριστεί και να υπάρχει ανάλογη δίκαιη αντιμετώπιση.
Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι μία από τις αλλαγές του Καλλικράτη, αφορά στην εφαρμογή της απλής αναλογικής από τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019. Αντιθέτως η θέση της ΚΕΔΕ είναι ότι πρώτα πρέπει να μεταρρυθμιστεί το κράτος και μετά να γίνει οποιαδήποτε συζήτηση για αλλαγή εκλογικού συστήματος. Ποια είναι η δική σας θέση;
Θεωρώ ότι δεν είναι το μείζον θέμα της Αυτοδιοίκησης, άρα κακώς ανάγεται σε τέτοιο και έτσι αντιμετωπίζεται από την Κυβέρνηση.
Ούτε θα σώσει, ούτε θα καταστρέψει την Αυτοδιοίκηση.
Επίσης, θεωρώ ότι με την καθιέρωση της απλής αναλογικής δεν θα καταστραφεί η Αυτοδιοίκηση και ίσως και εμείς δεν θα έπρεπε να το αντιμετωπίζουμε τόσο φοβικά.
Όπως και να ‘χει, με το ισχύον σύστημα ο δημοκρατικός προγραμματισμός λειτουργεί άψογα, το τεχνικό πρόγραμμα προτείνεται από τα Τοπικά Συμβούλια και ψηφίζεται αυτούσιο, ενώ σε μεγάλο ποσοστό οι αποφάσεις του μεγαλύτερου, συντριπτικά, αριθμού των Δήμων, είναι ομόφωνες. Δηλαδή η συνεννόηση, η συνεργασία και οι ευρείες πλειοψηφίες εξασφαλίζονται και με το υπάρχον σύστημα.
Ένα από τα βασικά αιτήματα που προβάλει η Αυτοδιοίκηση σήμερα είναι να της δοθεί η δυνατότητα να συμβάλει ουσιαστικά στην αναπτυξιακή ανασυγκρότηση της χώρας, την επιστροφή της κοινωνίας στην κανονικότητα, και τον επαναπατρισμό των νέων που «έδιωξε» η κρίση. Με ποιον τρόπο και ποια εργαλεία θεωρείτε ότι μπορούν να στηριχθούν οι αναπτυξιακές δυνατότητες των δήμων σήμερα;
ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Λέξη κακοποιημένη, πολυχρησιμοποιημένη, πολλές φορές ταγμένη, έχει καταντήσει σχεδόν κενή περιεχομένου. Δεν σας κρύβω ότι επιφυλάσσομαι και να την αναφέρω.
Χρειαζόμαστε μικρά βήματα, σχεδιασμένα, αποδοτικά και ρεαλιστικά. Λύσεις υπάρχουν.
Είναι απαραίτητη η συνεχής διαπραγμάτευση, οι αξιολογήσεις, η επιχειρηματολογία. Επιβεβλημένη, η στοχευμένη και επίμονη προσπάθεια για να πεισθούν οι εταίροι, οι θεσμοί, σε εφαρμόσιμα μέτρα προοπτικής ανάπτυξης.
Δεν μπορούμε να πείσουμε τους εταίρους, τους θεσμούς ότι η οριζόντια αναστολή προσλήψεων, φαινομενικά δίκαιη, δεν οδηγεί πουθενά; Φυσικά και μπορούμε, με το υπαρκτό επιχείρημα πως αν δινόταν η δυνατότητα σε ένα Δήμο, αίροντας αυτό το μέτρο, να προσλάβει 3-5 μηχανικούς-οικονομολόγους κλπ. , αφενός θα εξασφάλιζε την παραμονή επιστημόνων, υψηλής εξειδίκευσης και προσόντων, στη Χώρα, αφετέρου, θα απορροφούσε, από το ΕΣΠΑ (μοναδική και σημαντική πηγή εσόδων μέσα στην κρίση) διπλάσια και τριπλάσια ποσά, με προφανή ωφέλεια για το Δήμο , τις τοπικές επιχειρήσεις και την τοπική κοινωνία, από την υλοποίηση υποδομών και τις δεκάδες ή και εκατοντάδες θέσεις εργασίας.
Ένα μικρό, αναλογικά, κόστος μισθοδοσίας , της τάξης των 100.000 – 130.000 ευρώ /έτος , θα απορροφούσε εκατομμύρια ευρώ χρηματοδότησης ΕΣΠΑ , για έργα πνοής στον τόπο και τους δημότες.
Χρήματα από το ΕΣΠΑ, που ειδικά τώρα, την περίοδο της κρίσης, έχει τόσο ανάγκη η Εθνική μας Οικονομία και δυστυχώς, πολλές φορές, δεν απορροφώνται.
Είναι γεγονός ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην οκταετία της κρίσης υπέστη πρωτοφανείς περικοπές των εσόδων της, ενώ και ο κρατικός προϋπολογισμός του 2018 προβλέπει περαιτέρω μειώσεις . Ποιες θεωρείτε ότι πρέπει να είναι οι άμεσες οικονομικές διεκδικήσεις των δήμων;
Νέα γενιά παρακρατηθέντων – αντικειμενική, αναμφισβήτητη κοστολόγηση και με απόλυτη τεκμηρίωση.
Μείωση γραφειοκρατίας και τεχνική βοήθεια (κυρίως για τους μικρότερους και ‘δυσκολότερους’ Δήμους) για επιτάχυνση διαδικασιών, ώστε με διαφάνεια, με ανοιχτές διαδικασίες αλλά και ταχύτητα και αποτελεσματικότητα να υλοποιούνται οι δράσεις.
Αξιοποίηση εργαλείων μέσω Ειδικών Ταμείων και Χρηματοδοτικών Φορέων (πράσινο ταμείο, Τ.Π.Δ κλπ).
Αντισταθμιστικοί πόροι για περιοχές που πλήττονται από διάφορες παρεμβάσεις, επενδύσεις κλπ., που θα αποδίδονται απευθείας στην Αυτοδιοίκηση.