Τρία σημαντικά έργα, συνολικού προϋπολογισμού 7.565.712,71 ευρώ, εντάχθηκαν στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Πελοποννήσου 2014 – 2020, με σχετικές αποφάσεις του περιφερειάρχη Παναγιώτη Νίκα.
Συγκεκριμένα, το ένα έργο αφορά την αντιδιαβρωτική προστασία της παραλίας στη Δημοτική Ενότητα Αίπειας του Δήμου Μεσσήνης και ο προϋπολογισμός του είναι 3.500.000 ευρώ.
Τα άλλα δύο έργα έχουν να κάνουν με την στερέωση των κάστρων, της Κυπαρισσίας στη Μεσσηνία και της Μονεμβασιάς στη Λακωνία, προϋπολογισμού 1.565.712,71 ευρώ το πρώτο και 2.500.000 ευρώ το δεύτερο.
Αναλυτικά, για το κάθε έργο προβλέπονται τα εξής:
ΑΝΤΙΔΙΑΒΡΩΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Τα έργα αντιδιαβρωτικής προστασίας της παραλίας στη Δημοτική Ενότητα Αίπειας του Δήμου Μεσσήνης, στη Μεσσηνία, έχουν προϋπολογισμό 3.500.000 ευρώ.
Ειδικότερα η εν λόγω πράξη αφορά έργα για την προστασία της παράκτιας ζώνης που βρίσκεται στα δυτικά παράλια του Μεσσηνιακού κόλπου, έμπροσθεν του οικισμού Αγιος Ανδρέας του τέως Δήμου Αίπειας, από την διάβρωση που προκαλείται από την έντονη κυματική δράση.
Πιο συγκεκριμένα, τα έργα αφορούν την παράκτια ζώνη μήκους περίπου 2 km, που οριοθετείται στα νότια από την εκβολή του ποταμού Αίπη και στα βόρεια από την εκβολή του ρέματος Ακόνια και περιλαμβάνουν:
1. Την κατασκευή ενός Προβόλου (Π1) στο βόρειο τμήμα της περιοχής όπου αποτελείται από τα τμήματα, (αβ) το οποίο αποτελεί το ακρομώλιο και έχει μήκος 16,85 m, (βγ) το οποίο αποτελεί τον κορμό και έχει μήκος 91.15 m και (γδε) το οποίο αποτελεί τμήμα συναρμογής με την ακτή και έχει μήκος 55,80 m.
2. Την κατασκευή τριών ύφαλων κυματοθραυστών ΥΚ1, ΥΚ2 και ΥΚ3, όπου ο κάθε ένας έχει μήκος 90 m και ο άξονάς του σχηματίζει γωνία 23° αριστερόστροφα με το βορρά.
3. Την κατασκευή ενός Προβόλου (Π2) στο νότιο τμήμα της περιοχής, στη ρίζα του υπήνεμου μώλου ταυ λιμενίσκου όπου αποτελείται από τα τμήματα: (αβ) το οποίο αποτελεί το ακρομώλιο και έχει μήκος 17 m και το τμήμα (βγ) το οποίο αποτελεί τον κορμό, έχει μήκος 50,60 m. Ο προσανατολισμός του άξονα του σχηματίζει γωνία 120° δεξιόστροφα ως προς τον βορρά.
4. Την ενίσχυση του υφιστάμενου υφάλου στο νότιο τμήμα σε μήκος 90 m. Ο άξονας του σχηματίζει γωνία περίπου 21° αριστερόστροφα με το βορρά. Η διατομή του στα πρώτα 28 m περίπου διαμορφώνεται ως διατομή ακρομωλίου και στα υπόλοιπα 62 m συμπληρώνονται φυσικοί ογκόλιθοι.
Ενδεικτικό χρονικό διάστημα υλοποίησης της πράξης: Ιούλιος 2020 – Απρίλιος 2022
ΚΑΣΤΡΟ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑΣ
Το δεύτερο έργο αφορά την στερέωση των βραχωδών πρανών και της θεμελίωσης των τειχών του Κάστρου Κυπαρισσίας, στη Μεσσηνία.
Στο συνολικού προϋπολογισμού 1.565.712,71 ευρώ έργο, η πράξη αφορά την στερέωση των βραχωδών πρανών και της θεμελίωσης των περιμετρικών τειχών του Κάστρου Κυπαρισσίας, που είναι κηρυγμένο ως αρχαίο μνημείο από το1981.
Το ερειπωμένο κάστρο της Κυπαρισσίας είναι χτισμένο στην κορυφή απόκρημνου βραχώδους λόφου και καταλαμβάνει έκταση κατά προσέγγιση 66 στρεμμάτων. Τα τείχη του περιβόλου σώζονται σε μικρό ύψος, ενώ κυρίως στη βόρεια και την ανατολική πλευρά υπάρχουν τμήματα που δεν διατηρούνται. Η τοιχοποιία τόσο των τειχών όσο και των κτισμάτων στο εσωτερικό έχει κατασκευαστεί σε διάφορες χρονικές φάσεις, με διαδοχικές ανακατασκευές και επεμβάσεις από τους κατά καιρούς κυρίαρχους Βυζαντινούς, Φράγκους, Ενετούς και Τούρκους.
Οι φθορές στα περιμετρικά τείχη του κάστρου οφείλονται στη συνδυασμένη δράση πολλών παραγόντων.
Χαρακτηριστικές φθορές είναι: ανάπτυξη βλάστησης και έλλειψη συνδετικού κονιάματος, αποκολλήσεις βραχωδών τεμαχίων, υποσκαφές θεμελίων, ρηγματώσεις, κατάρρευση ανωδομής.
Οι εργασίες που θα πραγματοποιηθούν είναι συνοπτικά οι εξής: Καθαρισμός του πρανούς και αποψίλωση του ριζικού συστήματος βλάστησης από τη βραχόμαζα και τα θεμέλια των λιθοδομών. Καθαίρεση των αποκολλημένων τεμαχίων βράχου σε ζώνη 2 – 3 m κατάντι της έδρασης των λιθοδομών και καθαίρεση των επισφαλών λίθων των θεμελίων σε ύψος έως 1.20 m. Σφράγιση των ρωγμών της βραχόμαζας με τσιμεντένεμα. Πλήρωση των κοιλοτήτων της βραχόμαζας και των θεμελίων με νέα λιθοδομή. Βαθύ αρμολόγημα των λιθοδομών θεμελίωσης σε ύψος έως 1.20 m. Εισπίεση ενέματος στις λιθοδομές θεμελίωσης των τειχών. Τοποθέτηση ανοξείδωτων αγκυρίων βράχου για τη συγκράτηση επισφαλών τεμαχίων, είτε απευθείας στο βράχο είτε σε δοκό έδρασης. Τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου με κείμενα (και σε γραφή Braille) και φωτογραφικό υλικό. Κιόσκι πληροφοριών με ψηφιακή εφαρμογή που θα έχει δυνατότητα εκφώνησης. Εκτύπωση ενημερωτικών φυλλαδίων (και σε γραφή Braille).
Ενδεικτικό χρονικό διάστημα υλοποίησης της πράξης: Ιούνιος 2020 – Ιούνιος 2022
ΚΑΣΤΡΟ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ
Το τρίτο έργο αφορά μέτρα σταθεροποίησης βραχωδών πρανών κάστρου Μονεμβασιάς, συνολικού προϋπολογισμού 2.500.000 ευρώ
Οι εργασίες που περιλαμβάνονται αφορούν:
1. Καθαιρέσεις επικρεμάμενων βραχωδών τεμαχών συνολικού όγκου 1.500 κυβικών μέτρων: Για τα τεμάχη που είναι μικρότερα από 1 κ.μ., τα οποία είναι αποκομμένα πάνω στο πρανές, θα γίνει η καθαίρεση άμεσα με μόνη εξαίρεση την περίπτωση που υποσκάπτουν τμήμα των υπερκειμένων τειχών της Ανω Πόλης, οπότε τότε δεν θα πραγματοποιηθεί καμία απόσπαση. Τα τεμάχη μεγάλων διαστάσεων, μεγαλύτερα από 5 κ.μ. δεν είναι δυνατό να καθαιρεθούν, κυρίως για λόγους ασφαλείας, και θα σταθεροποιηθούν με συστηματική αγκύρωση.
2. Κατασκευές Λιθοδομών: Σε συνέχεια των εργασιών καθαίρεσης των βράχων μπορεί να γίνει, τοπικά και όπου κρίνεται αποτελεσματικό, κατασκευή λιθόκτιστων τοιχίων για την στήριξη μεγάλων τεμαχών. Η λιθοδομή θα κτιστεί με πέτρες από το πρανές και κονίαμα παρόμοιου χρώματος με αυτό του βράχους.
3. Αγκυρώσεις μεμονωμένων τεμαχών: Για τη σταθεροποίηση μεγάλων τεμαχών και για την εξασφάλιση της ευστάθειας τους θα γίνει χρήση παθητικών αγκυρίων καθώς στην περίπτωση που υπάρχει κάποια αστοχία αυτών, οι βραχοπαγίδες θα αδυνατήσουν να τα συγκρατήσουν. Για τα τεμάχη των οποίων ο όγκος δεν ξεπερνά τα 5 έως 10 κ.μ. θα χρησιμοποιηθεί σημειακή αγκύρωση ενώ για τα τεμάχη των οποίων ο όγκος υπερβαίνει τα 10 κ.μ. θα χρησιμοποιηθεί συστηματική αyκύρωσή τους σε κατάλληλο κάναβο. Συγκεκριμένα θα αγκυρωθούν 55 τεμάχια συνολικού εκτιμώμενου όγκου 1947,5 κ.μ. και απαιτηθούν 190 αγκύρια.
4.Τοποθέτηση μεταλλικού πλέγματος: Θα τοποθετηθεί μεταλλικό πλέγμα πάνω στο πρανές το οποίο θα είναι κατάλληλα στερεωμένο με συστηματική αγκύρωση σε κάναβο στις ακόλουθες περιπτώσεις: α) σε θέσεις όπου η βραχόμαζα είναι έντονα κερματισμένη και χαλαρωμένη, β) σε θέσεις που δεν είναι δυνατό να γίνουν συστηματικές καθαιρέσεις τεμαχών λόγω πιθανής υποσκαφής υπερκείμενων τεμαχών, γ) σε θέσεις στο ανώτερο τμήμα του πρανούς (στέψη) όπου δεν είναι δυνατό να γίνουν καθαιρέσεις τεμαχών λόγω πιθανής υποσκαφής των τειχών της Ανω Πόλης, δ) σε θέσεις όπου εμφανίζονται λιθοκολώνες στη βάση του πρανούς ύψους αρκετών μέτρων, ε) σε Θέσεις όπου εμφανίζονται επικρεμάμενοι βράχοι πάνω από κατοικίες στη βάση του πρανούς. Συνολικά το πλέγμα θα τοποθετηθεί σε οκτώ θέσεις συνολικής επιφάνειας 2.100 τ.μ. με μέσο υψόμετρο τοποθέτησης 80 – 100 μέτρα.
5. Κατασκευή και Τοποθέτηση Βραχοπαγίδων: Θα τοποθετηθούν βραχοπαγίδες (μεταλλικοί φράκτες) τόσο στον πόδα του πρανούς όσο και επάνω στο πρανές σε 9 σημεία.
6.Σταθεροποιητικά έργα: Η εκτέλεση των εργασιών στο χαμηλό τμήμα του πρανούς, μπορεί να γίνει με την κατασκευή ικριωμάτων κατά μήκος του πρανούς και σε ύψος που κατά θέσεις μπορεί να φτάνει τα 15 μέτρα. Για την πρόσβαση σε υψηλά σημεία του πρανούς όπου θα τοποθετηθούν τα μεταλλικά πλέγματα και οι βραχοπαγίδες, η μεταφορά των υλικών στη βάση και στη στέψη του πρανούς θα γίνεται με τη χρήση ελικοπτέρου.
7. Ενόργανη παρακολούθηση: Για την παρακολούθηση του ρυθμού μετακίνησης μεγάλων τεμαχών του πρανούς καθώς και επιλεγμένων βραχωδών τεμαχών που θα καθοριστούν κατά τις εργασίες στερέωσης, θα γίνει τοποθέτηση οργάνων παρακολούθησης.
Ενδεικτικό χρονικό διάστημα υλοποίησης της πράξης: Ιούνιος 2020 – Απρίλιος 2022.