Του Κωστή Μοχιανάκη, προϊστάμενου Πληροφορικής και πικοινωνιών του Δήμου Ηρακλείου*
Οι σύγχρονες πόλεις αντιμετωπίζουν παγκόσμια πολυάριθμες προκλήσεις, μεταξύ των οποίων η κυκλοφορία και οι μεταφορές, η ατμοσφαιρική και περιβαλλοντική ρύπανση, η δημόσια ασφάλεια και προστασία, η ενέργεια, το νερό και τα απόβλητα, η ψηφιοποίηση και ηλεκτρονική διακυβέρνηση, η υγεία και κοινωνική φροντίδα.
Οι λύσεις των Έξυπνων Πόλεων που στηρίζονται στα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα με τις δυνατότητες αξιόπιστης και ασφαλούς συνδεσιμότητας, παρέχουν μία πολύτιμη και αξιόπιστη απάντηση σε αυτές τις προκλήσεις, υποστηρίζοντας τις τοπικές αρχές και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Το παράδειγμα του Ηρακλείου Κρήτης
Σήμερα το Ηράκλειο αναγνωρίζεται ως μια από τις 27 ισχυρότερες ψηφιακά πόλεις στην Ευρώπη και συμμετέχει στην Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία Intelligent Cities Challenge στo πλαίσιο της κατεύθυνσης του ψηφιακού μετασχηματισμού των Ευρωπαϊκών πόλεων.
Σχεδιάζοντας μια μακροχρόνια στρατηγική με ψηφιακό προσανατολισμό, χτίζουμε ένα δυνατό οικοσύστημα, με ένα συνεκτικό οδικό χάρτη έργων και προσεκτικά σχεδιασμένο marketing.
Επίκεντρο της στρατηγικής μας από το 2016 και 2017 είναι το σχέδιο «Ηράκλειο, έξυπνη πόλη» και το πρόγραμμα «Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης» που σύνθημά τους έχουν το «Ηράκλειο πόλη έξυπνη, ανθεκτική, πόλη των 5+1 πολιτισμών».
Πρόκειται για διαχρονικά σαφής δέσμευση των Δημοτικών αρχών (από το 2009) που συνοδεύεται από την απόφαση της συνεργασίας όλων των φορέων της πόλης στην Επιτροπή «Ηράκλειο, έξυπνη πόλη» που πρωτοσυστήθηκε το 2011, αλλά και άλλες επιτροπές διαβούλευσης που έχει συστήσει ο Δήμος μας. Εκτός όμως της θεσμικής συμμετοχής, ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή των πολιτών σε ομάδες εθελοντικών δράσεων και αυτό είναι ένα νέο στοιχείο που συμβάλλει στον αστικό μετασχηματισμό της πόλης.
Τι έχει κάνει, λοιπόν, το Ηράκλειο;
Ας ξεκινήσουμε από τις υποδομές. Διαθέτει ένα ευρύ Μητροπολιτικό Δίκτυο Οπτικών ινών που συνδέει όλες τις Δημόσιες υπηρεσίες της πόλης και τα σχολεία, δίνοντας τη δυνατότητα χρήσης ψηφιακών υπηρεσιών και την ψηφιακή επικοινωνία πολίτη Δημοσίου. Διαθέτει το μεγαλύτερο Δημοτικό ασύρματο δίκτυο στην Ελλάδα καλύπτοντας τις κεντρικές πλατείες της πόλης, πλατείες σε γειτονιές, χωριά και εσωτερικούς Δημοτικούς χώρους. Έχει αναπτύξει, επίσης, ένα ισχυρό ιδιόκτητο Datacenter για την εξυπηρέτηση των υπηρεσιών του.
Στον τομέα των ψηφιακών υπηρεσιών προς τους πολίτες, παρέχει 35 υπηρεσίες τέταρτου επιπέδου, δηλαδή ξεκινούν και ολοκληρώνονται αποκλειστικά με ψηφιακό τρόπο. Άλλες 130 υπηρεσίες δευτέρου επιπέδου πληροφορούν τους πολίτες για την διεκπεραίωση των υποθέσεων τους. Ο πολίτης, επίσης, μπορεί να πληροφορηθεί τις οικονομικές υποχρεώσεις του προς τον Δήμο και να πληρώσει ηλεκτρονικά. Προσωποποιημένες υπηρεσίες, όπως newsletters και ψηφιακή θυρίδα πολίτη. Τις ίδιες υπηρεσίες μπορεί να πάρει και μέσω της εφαρμογής για κινητές συσκευές «Δημότης Ηρακλείου».
Παράλληλα, τρέχουν πολλές ηλεκτρονικές υπηρεσίες ανοιχτής διακυβέρνησης. Όπως για παράδειγμα, απευθείας μετάδοση των συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου, διαδικτυακό ευρετήριο αποφάσεων Δημοτικών οργάνων, ημερήσια ανανέωση πληροφοριών για την εξέλιξη της πορείας του προϋπολογισμού και του τεχνικού προγράμματος, ηλεκτρονικές διαβουλεύσεις, προκηρύξεις θέσεων εργασίας, διαγωνισμών προμηθειών κ.α..
Στον τομέα του Πολιτισμού και του Τουρισμού η ψηφιοποίηση έχει προχωρήσει με ταχύ βηματισμό. Ο επισκέπτης του τουριστικού info point του Δήμου μπορεί να γνωρίσει με τη χρήση διαδραστικών ηλεκτρονικών συστημάτων τα σημαντικότερα πολιτιστικά μνημεία της πόλης μας, να εξερευνήσει τη γραφή του δίσκου της Φαιστού, να φωτογραφηθεί εικονικά σε πολλά από τα ωραιότερα σημεία της Κρήτης και να στείλει μέσω e-mail τη φωτογραφία του σε φίλους. Μπορεί, ακόμα, μέσω διαδραστικής οθόνης να περιηγηθεί στο Ηράκλειο της Ενετικής περιόδου μαθαίνοντας πως ήταν η πόλη της εποχής.
Ο τουρίστας μπορεί να δανεισθεί από το info point ένα tablet, να περπατήσει στο κέντρο της πόλης και να στρέψει τη συσκευή προς οποιαδήποτε κατεύθυνση «βλέποντας» με εικονικό τρόπο πως ήταν εκείνο το σημείο της πόλης κατά την Ενετοκρατία. Το ίδιο μπορεί να επιτύχει με την χρήση της εφαρμογής για κινητές συσκευές Περιήγηση στην Ενετική Κάντια. Να περιπλανηθεί στην πόλη με τη χρήση του ηλεκτρονικού οδηγού για κινητές συσκευές ενώ, παράλληλα, να διαβάζει στο site της πόλης για την ιστορία και τον πολιτισμό του Ηρακλείου.
Μπορεί να περιηγηθεί μέσω της διαδικτυακής πύλης προβολής των πολιτιστικών μνημείων, των αξιοθέατων καθώς και του συνόλου των δεδομένων της ενδοχώρας του Δήμου Ηρακλείου που χαρακτηρίζουν το οικιστικό, το φυσικό τοπίο καθώς και το τουριστικό προϊόν του στην ιστοσελίδα Ενδοχώρα του Ηρακλείου. Να γνωρίσει το σύνολο των γλυπτών που υπάρχουν τοποθετημένα στο αστικό περιβάλλον μέσω της Ηλεκτρονικής γλυπτοθήκης. Να πληροφορηθεί για τις ποικίλες δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στο Δήμο Ηρακλείου (πολιτιστικές εκδηλώσεις, ομιλίες, εκθέσεις κτλ.), τα εφημερεύοντα νοσοκομεία ή φαρμακεία, τις θέσεις παρκαρίσματος για ΑΜΕΑ είτε μέσω της ιστοσελίδας www.herakleion.gr είτε μέσω της εφαρμογής για κινητές συσκευές Δημότης Ηρακλείου.
Να ξεναγηθεί στην ηλεκτρονική πινακοθήκη και να απολαύσει τους εικαστικούς θησαυρούς που διαθέτει η πόλη. Να διαβάσει τοπικές εφημερίδες από το τέλος του 19ου αιώνα μέχρι περίπου το 1950, να δει αρχειακό υλικό από τα πλούσια ιστορικά αρχεία της πόλης, να αναζητήσει βιβλία της Βικελαίας βιβλιοθήκης για δανεισμό ή ανάγνωση ενώ η επίσκεψη δια ζώσης στην βιβλιοθήκη δίνει πλούσιες ψηφιακές εμπειρίες.
Τέλος, στην ηλεκτρονική πύλη για την προβολή της ταυτότητας «Ηράκλειο, έξυπνη πόλη» έχουν υλοποιηθεί εφαρμογές διαδικτύου των πραγμάτων (IoT) για συλλογή, αποθήκευση και οπτικοποίηση δεδομένων από το αστικό περιβάλλον εμπλουτισμένες με δεδομένα δημογραφικά, οικονομικά, πολεοδομικά κ.α.. αξιοποιώντας τα δίκτυα της κινητής τηλεφωνίας και LoraWan. Αποδίδει επίσης μέσω ΑPI πληθώρα δεδομένων σε κάθε ενδιαφερόμενο για δημιουργία εφαρμογών από τρίτους, συμβάλλοντας στην τοπική επιχειρηματικότητα.
Η έλευση του 5G με τις απίστευτες ταχύτητες μετάδοσης δεδομένων σίγουρα θα απογειώσει την εμπειρία των χρηστών με τις εφαρμογές κάνοντας πιο ορατά τα αποτελέσματα του ψηφιακού μετασχηματισμού στην καθημερινή ζωή των πολιτών, στην τοπική οικονομία και στην κοινωνική ζωή της πόλης.
Αυτός ο σχεδιασμός, η συμμετοχική διαδικασία, ο οδικός χάρτης έργων αλλά και το branding της πόλης ώστε να έχει ισχυρό city positioning με την πάροδο του χρόνου και σε συνδυασμό με τις υψηλές επενδύσεις που κάνουν οι πάροχοι κινητών επικοινωνιών σε υποδομές, θα ενισχύεται και θα έχει επιτυχέστερα αποτελέσματα για την ίδια τη δημόσια διοίκηση, τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τους επισκέπτες.
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο www.ethnos.gr.