Συνεχίζονται σήμερα για δεύτερη ημέρα οι εργασίες του ετήσιου τακτικού συνεδρίου της ΚΕΔΕ. Κατά την πρωινή συνεδρίαση παρουσιάστηκαν εισηγήσεις που αφορούν στην κοινωνική πολιτική στους δήμους, με εισηγητή τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλη, τα οικονομικά των ΟΤΑ με εισηγητή τον Γ. Καστρινό , πρόεδρο της Επιτροπής Οικονομικών της ΚΕΔΕ, θεσμικά θέματα της Αυτοδιοίκησης, με εισηγητές τον Μ. Καρπέτα, πρόεδρο της Επιτροπής Θεσμών, και Γ. Καραγιάννη, β΄ αντιπρόεδρο της ΚΕΔΕ, θέματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης με εισηγητή τον Γ. Τσιάμη και τον επιτελικό δήμο, με εισηγητή τον Γ. Μουράτογλου, γενικό γραμματέα ΚΕΔΕ.
Γιώργος Πατούλης : Κορυφαία προτεραιότητα μας τα ζητήματα κοινωνικής πολιτικής
Τα κοινωνικά θέματα και γενικότερα τα ζητήματα κοινωνικής πολιτικής αποτελούν κορυφαία προτεραιότητα για τη νέα Διοίκηση, επεσήμανε ο πρόεδρος της Κ.Ε.Δ.Ε., Γιώργος Πατούλης, στην ομιλία του με θέμα «Κοινωνική Πολιτική στους Δήμους» την Πέμπτη 8 Μαΐου, δεύτερη ημέρα των εργασιών του τακτικού συνεδρίου της Ένωσης.
«Την τελευταία πενταετία οι Δήμοι είναι αυτοί που έχουν κληθεί να σηκώσουν το κύριο βάρος των της στήριξης εκατοντάδων χιλιάδων συμπολιτών μας, που έχουν πέσει θύματα της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης που δοκιμάζει την Πατρίδα μας» είπε και συμπλήρωσε:
«Είναι αυτοί που έχουν κληθεί να αναπληρώσουν το Κράτος, το οποίο υπό το βάρος των δημοσιονομικών περικοπών αποσύρεται σταδιακά από τη διαχείριση των κοινωνικών προβλημάτων. Όμως εκεί που το Κράτος δηλώνει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο απόν, οι Δήμοι δίνουν καθημερινά ισχυρή παρουσία , στηρίζοντας στην πράξη τη δύσκολη καθημερινότητα χιλιάδων συνανθρώπων μας».
Όπως σημείωσε ο πρόεδρος της Κ.Ε.Δ.Ε, τα τελευταία χρόνια μέσα από τη λειτουργία περισσότερων από 4.500 κοινωνικών δομών, χωρίς ουσιαστική συνδρομή από την Πολιτεία, οι Δήμοι προσέφεραν σημαντικές κοινωνικές υπηρεσίες στις τοπικές κοινωνίες.
«Αυτό το σημαντικό κοινωνικό έργο που επιτελούμε δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Αναδείξαμε το ανθρώπινο πρόσωπο της Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού. Αναδείξαμε ξανά , σε δύσκολες περιστάσεις, την αλληλεγγύη και την ανθρωπιά, σε υπέρτατες αξίες .
Κι οφείλει η Κεντρική Εξουσία έμπρακτα και να το αναγνωρίσει, αλλά και να το ενισχύσει».
Οι Δήμοι έχουν αποκτήσει γνώση, σωστή χαρτογράφηση προβλημάτων και αναγκών, μέσα από τις υπηρεσίες των δήμων, το έμπειρο προσωπικό, τις εκατοντάδες πιστοποιημένες κοινωνικές δομές τη σχέση εμπιστοσύνης που έχουμε δημιουργήσει μέσα από τη συνεργασία μας με το εθελοντικό κίνημα και τις ανθρωπιστικές οργανώσεις.
Η Αυτοδιοίκηση Α’ Βαθμού προβάλλει μια σειρά από διεκδικήσεις όπως είπε ο πρόεδρος της Κ.Ε.Δ.Ε και μέσα από το συνέδριο θα προχωρήσει στην κατάρτιση ενός νέου πλαισίου, που θα αποτελέσει μέρος του νέου στρατηγικού της σχεδίου για τον τομέα της κοινωνικής πολιτικής.
Διεκδικεί να συμμετάσχει πρωταγωνιστικά και ενεργά στη διαχείριση και υλοποίηση των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων καταπολέμησης της φτώχειας και του Κοινωνικού Αποκλεισμού αλλά και άλλων συναφών Κοινωνικών προγραμμάτων και δράσεων του νέου ΕΣΠΑ (2014-2020) .
Ιδιαίτερα για το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Επισιτιστική και Βασική Υλική Συνδρομή για το Ταμείο Ευρωπαϊκή βοήθειας για τους Απόρους» 2014-2020., διεκδικούμε:
- οι ΟΤΑ Α Βαθμού να έχουν το πρώτο ρόλο ως «Επικεφαλής εταίροι», διότι πληρούν μια σειρά από κριτήρια όπως της «εγγύτητας», της «συμπληρωματικότητας», της «ιδιαιτερότητας» και της «αποκέντρωσης», των παρεχομένων κοινωνικών υπηρεσιών, καλύπτοντας με το δίκτυο των χιλιάδων Κοινωνικών Δομών που διαθέτουν, το σύνολο του πληθυσμού της χώρας.
- Την οριζόντια κατανομή του προϋπολογισμού του προγράμματος βάσει των επίσημων δεικτών ανεργίας, του ποσοστού της φτώχειας, αλλά και των γεωγραφικών ιδιαιτεροτήτων των Ο.Τ.Α. α. βαθμού.
- Την επέκταση της εφαρμογής του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος σε όλους τους Δήμους της χώρας, ύστερα από την επιτυχημένη πιλοτική εφαρμογή του σε 13 Δήμους της χώρας.
Όσον αφορά τα ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΧΗΣ στο ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΣΠΑ 2014-2020, διεκδικούμε:
- · Διασφάλιση της συγχρηματοδότησης από Ευρωπαϊκούς ή και από Εθνικούς πόρους, όλων των κοινωνικών δομών-προγραμμάτων της Αυτοδιοίκησης Α’ βαθμού με την παράλληλη διασφάλιση συνέχισης λειτουργίας του υφισταμένου προσωπικού στη νέα προγραμματική περίοδο αλλά και την συνέχισης τους μέχρι την ένταξη τους στο νέο ΕΣΠΑ.( Πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι», Βρεφονηπιακοί σταθμοί, ΚΔΑΠ, ΚΔΑΠ-ΜΕΑ, ΚΗΦΗ, Κέντρα Στήριξης Ρομά & Ευπαθών ομάδων κ.α.)
- Την αξιοποίηση κονδυλίων από αναξιοποίητους πόρους του ΕΣΠΑ 2007-2013, από Τομεακά η Επιχειρησιακά Προγράμματα και η διάθεση των πόρων σε προγράμματα Κοινωνικής πολιτικής και δράσεων της Αυτοδιοίκησης.
- Την αξιοποίηση των πόρων του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020 από τους Ο.Τ.Α. α’ βαθμού, μέσα από το θεματικό στόχο 9 αλλά και από άλλα Επιχειρησιακά προγράμματα για την περαιτέρω ανάπτυξη κοινωνικών δράσεων και παροχής υπηρεσιών κοινωνικής αλληλεγγύης στους πολίτες με έμφαση στις ευπαθείς ομάδες λόγω και της παρούσας συγκυρίας (π.χ. Άστεγοι, ΑμεΑ, Άνεργοι κ.α.).
- Η Επιτροπή Υγείας και η Επιτροπή Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της ΚΕΔΕ διερευνά τη δυνατότητα χρηματοδότησης μέσα από το νέο ΕΣΠΑ της πρότασης των ΑΜΕΑ για τη προσβασιμότητα μέσω ασύρματων δικτύων αισθητήρων στις ράμπες.
- Απαραίτητη κρίνεται η συμμετοχή εκπροσώπων της Κ.Ε.Δ.Ε. και των Π.Ε.Δ. στις Επιτροπές Παρακολούθησης των Ε.Π. του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Ιδιαίτερα με την Δράση «ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ» (Παιδικοί, Βρεφονηπιακοί σταθμοί, ΚΔΑΠ- ΚΔΑΠ/ΜΕΑ), διεκδικούμε :
- Την αύξηση του ετήσιου προϋπολογισμού του προγράμματος σε 250.000.000.€ για τη σχολική χρονιά 2015-2016, αλλά και για όλη την προγραμματική περίοδο του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020, για να διασφαλισθεί η συνέχιση λειτουργίας των υφισταμένων δομών και να δοθεί η δυνατότητα ένταξης νέων δομών βάσει και των ομόφωνων αποφάσεων του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ.
- την έγκαιρη προκήρυξη του προγράμματος για τη σχολική χρονιά 2015-2016
Όσον αφορά το πρόγραμμα της Κοινωφελούς εργασίας, ζητάμε από την Κυβέρνηση :
- την αύξηση του χρονικού διαστήματος υλοποίησης του προγράμματος σε 10 ή 12 μήνες, αφού υλοποιείται ως Ευρωπαϊκό συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα.
- να δοθεί η δυνατότητα στους Δήμους να προσλαμβάνουν το προσωπικό διαδοχικά εντός του χρονικού πλαισίου υλοποίησης του προγράμματος.
όσον αφορά τον τομέα της Υγείας και συγκεκριμένα την ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ & ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ της ΥΓΕΙΑΣ. οι διεκδικήσεις μας περιλαμβάνουν
- τη θεσμοθετημένη λειτουργία Δημοτικών Ιατρείων και Φαρμακείων με την πιστοποίηση δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Η παροχή ποιοτικών πιστοποιημένων υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας από την αυτοδιοίκηση, έχει πολλαπλά θετικά αποτελέσματα καθότι συμβάλλει στην αποσυμφόρηση των νοσοκομείων, στην πρόληψη και στη μείωση του κόστους των υπηρεσιών υγείας.
- την ουσιαστική αποκέντρωση των υπηρεσιών υγείας μέσα από τη δημιουργία Μονάδων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας σε τοπικό επίπεδο, αναδεικνύοντας ότι η αποκέντρωση αυτή είναι προς συμφέρον τόσο της δημόσιας υγείας όσο και της προσπάθειας εξοικονόμησης των πόρων του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
- τη διασφάλιση της συνέχισης λειτουργίας των 72 Κέντρων Πρόληψης της Εξάρτησης και προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής υγείας και την ομαλή ροή της χρηματοδότησης τους, στο πλαίσιο υλοποίησης της προγραμματικής σύμβασης 2014-2020 μεταξύ των Υπ. Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Υπουργείου Υγείας, Κ.Ε.Δ.Ε., ΟΚΑΝΑ, ΕΕΤΑΑ Α.Ε.
Απαραίτητες προϋποθέσεις για την υλοποίηση των ανωτέρω είναι:
- Η συγκρότηση Διεύθυνσης κοινωνικής υπηρεσίας ή Διεύθυνσης κοινωνικής πολιτικής και υγείας σε κάθε ΟΤΑ με την αναγκαία και απαραίτητη στελέχωση εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού.
- Τη δρομολόγηση των αναγκαίων θεσμικών μεταρρυθμίσεων ιδιαίτερα μετά την εφαρμογή του Ν. 3852/2010, που θα ενισχύσουν τον αποκεντρωμένο ρόλο των ΟΤΑ, στην παροχή Κοινωνικών Υπηρεσιών στους πολίτες και στην ανάπτυξη της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
- Την ενίσχυση σε προσωπικό αλλά και σε πόρους κρίνεται επιτακτική για την ομαλή λειτουργία των μεταφερόμενων αρμοδιοτήτων.
Η Κ.Ε.Δ.Ε., όπως τόνισε ο πρόεδρος της, έχει ζητήσει επιπλέον την προώθηση μιας σειράς άμεσων νομοθετικών ρυθμίσεων, επί θεμάτων κοινωνικής πολιτικής.
Ανέφερε χαρακτηριστικά:
- Κατάργηση της έγκρισης ΠΥΣ στις προσλήψεις προσωπικού στους ΟΤΑ στις Κοινωνικές Υπηρεσίες
- Μετατροπή συμβάσεων ορισμένου χρόνου των ΑΜΕΑ σε αορίστου χρόνου, στα Νομικά πρόσωπα των Ο.Τ.Α. όπου οι ανωτέρω υπηρετούν.
- Τη θεσμοθέτηση της αρμοδιότητας στους Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού να αναλαμβάνουν δράσεις και πρωτοβουλίες στο τομέα της πρόληψης και ενημέρωσης κοινού για τα ζητήματα της υγείας.
- Τη θεσμοθετημένη λειτουργία Δημοτικών Ιατρείων και Φαρμακείων με την πιστοποίηση δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
- Τη δημιουργία θεσμικού πλαισίου σχετικά με την αδειοδότηση των δημοτικών παιδικών σταθμών.
Αλέξιος Καστρινός πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών: Δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη χωρίς αποκέντρωση
“Η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται στις σημερινές συνθήκες να επιβεβαιώσει τον ιστορικό της ρόλο τόσο στον αναπτυξιακό τομέα και στην επανεκκίνηση της οικονομίας όσο στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής και κοινωνικής κρίσης” ανέφερε στην εισήγησή του ο πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών της ΚΕΔΕ και δήμαρχος Πηνειού Αλέξιος Καστρινός. Διευκρίνισε ότι η οικονομική στρατηγική των δήμων, θα πρέπει να στηριχθεί σε πέντε πυλώνες:
- Δημοσιονομική αποκέντρωση
- Αναπτυξιακές πρωτοβουλίες
- Συνέχιση της προσπάθειας ορθολογικής κατανομής των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων
- Η δημιουργία Δημοτικής Τράπεζας
- Επίλυση τρεχόντων προβλημάτων των δήμων
- 1. Δημοσιονομική αποκέντρωση
Οι βασικές αρχές που πρέπει να διέπουν τη δημοσιονομική αποκέντρωση θα πρέπει να περιλαμβάνουν:
- Μεταφορά φορολογικών πόρων από το κεντρικό κράτος στην Τ.Α και όχι νέα φορολογία
- Ιδιαίτερη βαρύτητα στους άμεσους φόρους και λιγότερο στους έμμεσους φόρους.
- Οι φόροι που θα μεταφερθούν πρέπει να έχουν τοπικά χαρακτηριστικά έτσι ώστε η αποτελεσματική τους διαχείριση να επιτρέψει μείωση φορολογικών συντελεστών.
- Η δημιουργία του νέου φορολογικού συστήματος της Τ.Α δεν θα πρέπει να επιβαρύνει το κόστος συμμόρφωσης του πολίτη.
- Το υπάρχον φορολογικό σύστημα της Τ.Α πρέπει να απλοποιηθεί και να γίνει περισσότερο αποτελεσματικό
- Οι μεταφερθέντες φόροι θα πρέπει να παρέχουν επέκταση της φορολογικής ελευθερίας των Ο.Τ.Α
Σε αυτές τις βασικές αρχές θα πρέπει να προστεθεί:
α) Να καλύπτουν τις βασικές αρχές της φορολογικής δικαιοσύνης και ιδιαίτερα της γεωγραφικής διάστασης της.
β) Να προσφέρουν επάρκεια εσόδων. Αυτό σημαίνει ότι οι τοπικοί φόροι πρέπει όχι μόνο να καλύπτουν τις σημερινές ανάγκες των Ο.Τ.Α αλλά να έχουν ταυτόχρονα και μία δυναμική. Επίσης, το κόστος διαχείρισης τους να είναι μικρό.
γ) Το τοπικό φορολογικό σύστημα να μπορεί να προγραμματιστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να αποθαρρύνει προσπάθειες εξαγωγής φόρων, φορολογικού ανταγωνισμού ή αρνητικών μακροοικονομικών επιπτώσεων.
δ) Να προωθούν τις οικονομικές δυνατότητες και να αμβλύνουν τις δημοσιονομικές ανισότητες των Ο.Τ.Α.
Άρα, οι φόροι αυτοί θα πρέπει να είναι δυναμικοί, με μικρό διαχειριστικό κόστος, να μην προκαλούν μεγάλες ανισότητες μεταξύ των Ο.Τ.Α, ούτε αντιδράσεις των δημοτών και να εγγυώνται επάρκεια εσόδων που να καλύπτουν τις ανάγκες της Τ.Α για ένα βάθος χρόνου.
2. Αναπτυξιακές πρωτοβουλίες.
Η χώρα χρειάζεται έργα που θα υλοποιηθούν γρήγορα και θα έχουν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα κυρίως στον τομέα της απασχόλησης. Τα έργα των δήμων λόγω του μεγέθους τους αλλά και της γνώσης των τοπικών ιδιαιτεροτήτων έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά. Το γεγονός αυτό αποδείχθηκε περίτρανα στο τρέχον ΕΣΠΑ.
Παράλληλα, με την απόσυρση του κεντρικού κράτους από τις τοπικές κοινωνίες η ΤΑ ανέλαβε το σύνολο σχεδόν της κοινωνικής πολιτικής. Η περίοδος της κρίσης ανέδειξε τους δήμους ως το βασικό φορέα αποτελεσματικής υλοποίησης πολιτικών κοινωνικής αλληλεγγύης.
Προτείνουμε τη δημιουργία ενός Επιχειρησιακού Προγράμματος της ΤΑ με αντικείμενο την ανάσχεση της ανθρωπιστικής και κοινωνικής κρίσης και την επανεκκίνηση των τοπικών οικονομιών.
Γνωρίζουμε τα περιορισμένα δημοσιονομικά πλαίσια. Πιστεύουμε ότι με την καλύτερη συγκρότηση και των συντονισμό εθνικών και κοινοτικών πόρων θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε την κρίσιμη μάζα για παρεμβάσεις με αποτελέσματα πολύ μεγαλύτερα από αυτά που θα προκαλούσε η απλή άθροιση των επιμέρους προγραμμάτων.
Προτείνουμε το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της ΤΑ για την ανάσχεση της ανθρωπιστικής και κοινωνικής κρίσης και την επανεκκίνηση των τοπικών οικονομιών, να συνδυάζει και να συντονίζει τα παρακάτω επιμέρους προγράμματα:
Δράσεις ΕΠ ΕΣΠΑ, για την ΤΑ
Επισιτιστικό πρόγραμμα
Πρόγραμμα ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος σε όλη την Ελλάδα
Πρόγραμμα τεχνικής- επιστημονικής υποστήριξης δήμων
Αυξημένη ΣΑΤΑ
Πρόγραμμα ενίσχυσης μικρών νησιωτικών και ορεινών ΟΤΑ.
3. Συνέχιση της προσπάθειας ορθολογικής κατανομής των ΚΑΠ
Υπενθυμίζεται ότι η ΚΕΔΕ άλλαξε πρόσφατα το σύστημα κατανομής των ΚΑΠ δημιουργώντας ένα πολυπαραγοντικό σύστημα που εμπεριέχει τα εξής κριτήρια:
ü Ελάχιστο κόστος λειτουργίας
ü Πληθυσμός
ü Έκταση μαζί με νησιωτικούς – ορεινούς δήμους
ü Δημοτική αποκέντρωση
ü Πρωτεύουσες νομών, επαρχείων, έδρες Ν.Δ.
Σημαντικό στοιχείο στην πρώτη εφαρμογή του παραπάνω συστήματος ήταν η αποφυγή δημοσιονομικού σοκ σε δήμους που θα υφίστανται μεγάλες μειώσεις, λόγω του νέου τρόπου κατανομής.
Εκτιμάται ότι το χρονικό διάστημα εφαρμογής του νέου τρόπου κατανομής επέτρεψε σε πολλούς δήμους να προσαρμοστούν και στην ΤΑ να σχεδιάσει την πλήρη εφαρμογή του, σταδιακά.
Πιστεύουμε ότι το νέο σύστημα κατανομής των ΚΑΠ θα πρέπει να εφαρμοστεί σταδιακά, για να εξομαλυνθούν οι ακραίες ανισότητες που παρατηρούνται ακόμα και σήμερα. Στόχος είναι η πλήρης εφαρμογή του σε μία δεκαετία.
- 1. Δημιουργία Δημοτικής Τράπεζας
Διαπιστώνεται μεγάλη έλλειψη σε ποιοτικά χρηματοδοτικά προϊόντα που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις της πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης. Στην Ευρώπη εξειδικευμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (δημοτικές τράπεζες) προσφέρουν στους δήμους τραπεζικά προϊόντα σε τομείς όπως:
ü Οικονομική ανάπτυξη
ü Εκπαίδευση
ü Περιβάλλον και Ενέργεια
ü Διαχείριση ΟΤΑ
ü Αξιοποίηση Ακίνητης Περιουσίας
ü Υγεία
ü Υπηρεσίες στους Πολίτες
ü Υπηρεσίες στους αιρετούς και τα Στελέχη της ΤΑ
ü Τουρισμός- Πολιτισμός Ψυχαγωγία
ü Μεταφορές.
Η συνεργασία των δημοτικών τραπεζών με τους ευρωπαϊκούς δήμους εκτείνεται πλέον σε τρία επίπεδα:
- Στην προσφορά τραπεζικών και επενδυτικών προϊόντων
- Στη δημιουργία υποστηρικτικών μηχανισμών
- Στην εκπαίδευση αιρετών και προσωπικού.
Νομίζω ότι σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά είναι λογικό το πάγιο αίτημα μας να μετατραπεί το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων σε Δημοτική Τράπεζα.
- 2. Επίλυση τρεχόντων προβλημάτων των δήμων
Για την εξασφάλιση των απαραίτητων οικονομικών πόρων που θα διασφαλίσουν την ομαλή λειτουργία των Ο.Τ.Α. Α’ Βαθμού και την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών, ζητούμε από την Πολιτεία να προχωρήσει στη λήψη των παρακάτω μέτρων:
– Απόδοση μέσω των Κ.Α.Π. του συνόλου των πόρων που προβλέπονται από το Ν. 3852/2010 (Συμμετοχή στην αύξηση των εσόδων των φόρων που αποτελούν το χρηματοδοτικό καλάθι των ΚΑΠ).
– Συμμετοχή των Δήμων στα έσοδα από Π.Ο.Ε., από τα οποία είναι αποκλεισμένοι.
– Αύξηση του μεριδίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, με προτεραιότητα σε μικρούς, ορεινούς και νησιωτικούς Δήμους.
– Διάθεση 2 δις € από το νέο ΕΣΠΑ, για τη δημιουργία Επιχειρησιακού Προγράμματος για τους Δήμους με τελικούς δικαιούχους τους Δήμους και ενδιάμεσους φορείς διαχείρισης την ΕΕΤΑΑ Α.Ε. και τους Δήμους.
– Απόδοση των πόρων που είναι αναγκαίοι για τη συντήρηση και λειτουργία μεταφερόμενων δομών.
– Να επανέλθει το ποσοστό κατανομής εσόδων του Πράσινου Ταμείου στους Δήμους από 2,5% που είναι σήμερα, στο αρχικό 10%, κυρίως για έργα περιβάλλοντος και ποιότητας ζωής.
– Να μειωθεί το επιτόκιο δανεισμού των Δήμων από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων στο ύψος του επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
– Προώθηση μέτρων δημοσιονομικής αποκέντρωσης, χωρίς επιπλέον επιβάρυνση των πολιτών (π.χ. διαχείριση φόρου ακίνητης περιουσίας).
– Να μην αλλάξει το ειδικό φορολογικό καθεστώς Φ.Π.Α. που αφορά νησιωτικούς και Δήμους απομακρυσμένων περιοχών.
Ολοκληρώνοντας την εισήγησή του ο κ. Καστρινός τόνισε πως “δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη χωρίς αποκέντρωση”. Για τους λόγους αυτούς, είπε, το κεντρικό κράτος πρέπει να εμπιστευθεί τους πολίτες, να στηρίξει την ΤΑ και να προσανατολιστεί προς μία ανάπτυξη με κοινωνική συνοχή, περιβαλλοντική προστασία και οικονομική μεγέθυνση.
Μιλτιάδης Καρπέτας, πρόεδρος Επιτροπής Θεσμών της ΚΕΔΕ: θα συνεχίσουμε τον αγώνα για την βελτίωση και χειραφέτηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Τα αιτήματα και τις προτάσεις της Επιτροπής Θεσμών της ΚΕΔΕ προς το Συνέδριο, συνόψισε στην εισήγησή του ο πρόεδρός της και δήμαρχος Μεταμόρφωσης Μιλτιάδης Καρπέτας.
Συγκεκριμένα αναφέρθηκε σε:
-Συνταγματική χειραφέτηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Πολιτική και Οικονομική Αποκέντρωση, όπως ορίζεται στον Ευρωπαϊκό χάρτη Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
-Σύσταση ενιαίου ελεγκτικού μηχανισμού ως ανεξάρτητη αρχή, και κατάργηση όλων των άλλων ελεγκτικών μηχανισμών και του Παρατηρητηρίου.
-Καθιέρωση υποχρεωτικής διαδικασίας διαβούλευσης για κάθε νομοθετική ρύθμιση που αφορά την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
-Απόδοση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση των αρμοδιοτήτων του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού.
-Ο δικαστικός και διοικητικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, να περιορίζεται αυστηρά στην νομιμότητα.
-Αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων μεταξύ πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Τ.Α. , με βάση τις αρχές της εγγύτητας και της επικουρικότητας.
-Θεσμοθέτηση Ομάδας Διοίκησης Έργου ΥΠ.ΕΣ. – ΚΕΔΕ για τα θεσμικά και οικονομικά ζητήματα των Δήμων.
-Κάθε μεταφορά αρμοδιοτήτων στην Τ.Α. να συνοδεύεται με τους αντίστοιχους πόρους, προσωπικό και υλικοτεχνική υποδομή.
-Επανεξέταση των διατάξεων του Ν.3870/2010 για τις «εκλογικές δαπάνες» και τροποποίηση όσων διατάξεων είχαν δημιουργήσει προβλήματα κατά την εφαρμογή του (εφαρμογή των μειώσεων 2010).
-Τροποποίηση του Π.Δ. 75/2011: «Θεσμοθέτηση σταθερού εκλογικού συστήματος για την εκλογή των οργάνων της Αυτοδιοίκησης (ΚΕΔΕ-ΠΕΔ)».
-Επανεξέταση των διατάξεων περί ανεξαρτητοποίησης Δημοτικών Συμβούλων. Να επανεξετασθούν οι διατάξεις του άρθρου 66 του Ν.3852/2010 για τις «δημοτικές παρατάξεις» διότι οι ανεξαρτητοποιήσεις Δημοτικών Συμβούλων δημιούργησαν προβλήματα στη λειτουργία των Δημοτικών Συμβουλίων.
-Δρομολόγηση των αναγκαίων θεσμικών μεταρρυθμίσεων που θα ενισχύσουν τον αποκεντρωμένο ρόλο των Ο.Τ.Α., στην παροχή κοινωνικών υπηρεσιών στους πολίτες και στην ανάπτυξη της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (π.χ. προνοιακά επιδόματα, Δημοτικά Ιατρεία, Δημοτικά Φαρμακεία, Κοινωνικά Παντοπωλεία).
-Απλούστευση των διαδικασιών που αφορούν στην υλοποίηση έργων, προγραμμάτων, μελετών, προμηθειών, καθώς και στις μετατάξεις ή αποσπάσεις του προσωπικού των Δήμων και των Νομικών τους Προσώπων.
-Ρύθμιση θεμάτων που έχουν προκύψει από την εφαρμογή των διατάξεων του Ν.4013/11 περί κεντρικού ηλεκτρονικού συστήματος δημοσίων συμβάσεων έτσι ώστε οι δήμοι να μην αντιμετωπίζουν επιπλέον προβλήματα και καθυστερήσεις στην άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.
-Άμεση τροποποίηση της υπουργικής απόφασης του 1982 περί ορισμού ανωτάτου ορίου κατανάλωσης καυσίμων για την κίνηση των ειδικών οχημάτων των δήμων.
-Άμεση αναδιάρθρωση του ΟΑΕΔ και μετατροπή του σε Κεντρικό Επιτελικό Οργανισμό. —-Λειτουργία αποκεντρωμένων υπηρεσιών απασχόλησης από κάθε δήμο και με εξασφάλιση της χρηματοδότησής τους.
-Συνέχιση των Προγραμμάτων Κοινωφελούς Εργασίας με αύξηση της χρονικής διάρκειάς τους, τουλάχιστον σε 12 μήνες.
-Αποζημίωση των μελών των Δημοτικών Συμβουλίων και Επιτροπών, για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις.
-Αύξηση συνεργατών και ιδιαίτερων γραμματέων των Δημάρχων.
-Η αποζημίωση και η ειδική άδεια των Προέδρων των Δημοτικών Συμβουλίων σε Δήμους κάτω των 100.000 κατοίκων.
-Η κατάργηση της Επιτροπής Διαβούλευσης και του Συμπαραστάτη του Δημότη.
-Η προαιρετική συγχώνευση, της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής και της Οικονομικής Επιτροπής.
-Θέση Γενικού Γραμματέα σε Δήμους κάτω των 20.000 κατοίκων, ιδιαίτερα σε νησιά και ορεινά.
-Παράταση αδειοδότησης παιδικών σταθμών, παιδικών χαρών, αθλητικών εγκαταστάσεων και επιχειρησιακών προγραμμάτων Ο.Τ.Α.
-Επανεξέταση διατάξεων καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος.
-Χρήση και διαχείριση δημοτικών βοσκοτόπων για τη μεταβατική περίοδο 2014 / Κωδικοποίηση – τροποποίηση νομοθεσίας, οριοθέτηση, υπηρεσίας μιας στάσης.
-Επανεξέταση καθεστώτος πρόσληψης σχολικών καθαριστριών.
Τροποποίηση νόμων για διέλευση δικτύων ΔΕΚΟ από τους Δήμους.
-Ρύθμιση ζητημάτων αναγκαστικών απαλλοτριώσεων.
-Οι Δήμοι να είναι οι φορείς σχεδιασμού και διαχείρισης των χερσαίων ζωνών των λιμανιών.
-Σύναψη προγραμματικών συμβάσεων των Δήμων με ΕΛΓΑ και ΟΓΑ μετά από κοστολόγηση των λειτουργικών και δαπανών προσωπικού τους, για υπηρεσίες προς τους οργανισμούς αυτού.
-Σταδιακή ανάπτυξη υπηρεσιών στους Δήμους και ενίσχυσή τους από γεωτεχνικούς από άλλες υπηρεσίες στις οποίες πλεονάζουν.
-Συστηματική μηχανογράφηση με πιλοτικές εφαρμογές για μείωση γραφειοκρατίας.
-Διόρθωση του τραγελαφικού καθεστώτος αμοιβής των Αντιδημάρχων.
-Επίλυση των θεμάτων καταστατικής θέσης αιρετών (μισθολογικό καθεστώς, ειδικές άδειες, ασφαλιστικά, συνταξιοδοτικά, χορηγία)
-Αποσαφήνιση καθεστώτος ασφαλιστικών εισφορών και εκκρεμότητα για ελεύθερους επαγγελματίες Δημάρχους κ.λπ.
-Τροποποίηση άρθρου 236 του «Καλλικράτη» για το ζήτημα της αργίας.
-Τροποποίηση στο ζήτημα των δημοσιονομικών παρατυπιών στο πλαίσιο ενταλματοποίησης δαπανών που διαπιστώνονται με κατασταλτικό έλεγχο και καταλογισμό.
-Επανεξέταση καθεστώτος του Ν.1608/1950 «Περί αυξήσεως ποινών για αδικήματα κατά του Δημοσίου και Ν.Π.Δ.Δ.». Επικαιροποίηση διατάξεων.
-Κατάργηση του επαγγελματικού ασυμβιβάστου της δικηγορικής ιδιότητας και του Δημάρχου, ώστε να επιτρέπεται η άσκηση του επαγγέλματός του ενώπιον των δευτεροβάθμιων δικαστηρίων, του Αρείου Πάγου, των Ευρωπαϊκών δικαστηρίων καθώς και η άσκηση συμβουλευτικής δικηγορίας.
-Η επαναφορά της ειδικής δωσιδικίας των Δημάρχων.
-Κωδικοποίηση διατάξεων για το προσωπικό δήμων.
– Κατάργηση της έγκρισης ΠΥΣ στις προσλήψεις στους ΟΤΑ.
– Αύξηση μοριοδότησης εντοπιότητας (ορεινοί και νησιωτικοί Δήμοι)
– Οι δίμηνες συμβάσεις να γίνουν πέραν του εξαμήνου.
-Η επιβολή αργίας των αιρετών δημοσίων υπαλλήλων να μην έχει επιπτώσεις στην υπαλληλική τους ιδιότητα.
-Ανάπτυξη και διαχείριση γεωχωρικών δεδομένων
-Άρση του επαγγελματικού ασυμβιβάστου στους δημόσιους υπαλλήλους
Κατάργηση της έγκρισης από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση των μετακινήσεων των Δημάρχων.
Όπως είπε ο κ. Καρπέτας, για την προάσπιση του κύρους του θεσμού και την αξιοπιστία του χώρου θα πρέπει:
-Η ποινική δικαιοσύνη να εκδικάζει τάχιστα τις υποθέσεις των αιρετών.
-Άμεση προώθηση ρύθμισης ώστε να μην υιοθετούνται ανώνυμες καταγγελίες ώστε να σταματήσει ο διασυρμός και η διαπόμπευση και να επιτραπεί στο ΣΔΟΕ να επιτελεί ανεμπόδιστα το ρόλο του για τον οποίο έχει συσταθεί, δηλαδή την πάταξη του οικονομικού εγκλήματος και τη διεύρυνση των δημοσίων εσόδων.
-Άμεση διαλεύκανση όλων των υποθέσεων που αφορούν στον έλεγχο αιρετών, τη δημοσίευση των πορισμάτων και την απόδοση ευθυνών εάν και όπου υπάρχουν.
“Παρά τις δυσκολίες, παρά την πολεμική και την κατασυκοφάντηση που δεχόμαστε, θα παραμείνουμε όρθιοι και θα συνεχίσουμε τον αγώνα για την βελτίωση και χειραφέτηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και πάντα δίπλα στο δημότη, τις τοπικές κοινωνίες και τη μεγάλη προσπάθεια της χώρας μας να βγει από τη δοκιμασία” σημείωσε ο κ. Καρπέτας.
Γιάννης Καραγιάννης, β΄ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ: Προτάσεις για καταστατική θέση αιρετών και ελεγκτικούς μηχανισμούς
Στις δυσλειτουργίες που διαπιστώθηκαν στα πέντε χρόνια λειτουργίας του Καλλικράτη αναφέρθηκε ο Γ. Καραγιάννης.
«Μέσα στο διάστημα των πέντε ετών λειτουργίας των «Καλλικρατικών» Δήμων διαπιστώθηκαν πολλές δυσλειτουργίες, τόνισε ο κ. Καραγιάννης. Προέκυψε ανάγκη βελτίωσης του θεσμικού πλαισίου που αφορούσε στην οργάνωση και λειτουργία και στα οικονομικά των Δήμων και των Ν.Π. αυτών. Η δέσμευση του υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης για διάλογο μας βρίσκει σύμφωνους και κατά την άποψή μου θα πρέπει να προηγηθεί της συζήτησης στην επαναλειτουργούσα υποεπιτροπή της Βουλής.
Τονίζεται ότι σήμερα, και μετά τις εξαγγελίες του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης για την τροποποίηση του «Καλλικράτη» κρίνεται πλέον επιβεβλημένο και αναγκαίο να επαναοριοθετηθούν οι σχέσεις Κεντρικής Εξουσίας και Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Περιφερειών – Δήμων, σύμφωνα πάντα με τις αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας στους πολίτες.
Είναι ανάγκη να αποσαφηνισθούν οι αρμοδιότητες μεταξύ των επιπέδων Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
Κάθε επίπεδο Διοίκησης – Αυτοδιοίκησης πρέπει να γνωρίζει ακριβώς τις αρμοδιότητες που καλείται να ασκήσει».
«Η Τ.Α., τόνισε ο κ. Καραγιάννης, δεν αρνείται να αναλάβει τις αρμοδιότητες αλλά αρμοδιότητες χωρίς πόρους και προσωπικό, όπως επιτάσσει το Σύνταγμα, μόνο προβλήματα δημιουργούν.
Πέρα από τις αρμοδιότητες είναι απαραίτητο να επικαιροποιηθούν οι διατάξεις που αφορούν στον αναπτυξιακό προγραμματισμό και επομένως και στο ρόλο των Δήμων στο σχεδιασμό και την εφαρμογή των Αναπτυξιακών Προγραμμάτων».
Καταστατική θέση αιρετών
«Από το Ν.3852/2010 «Καλλικράτης» μέχρι σήμερα, έχουν επέλθει απανωτές αλλαγές, με αποτέλεσμα και εμείς οι ίδιοι να μην γνωρίζουμε τί ακριβώς ισχύει για τον αιρετό δημόσιο υπάλληλο, για τον αιρετό ιδιωτικό υπάλληλο, για τον αιρετό ελεύθερο επαγγελματία για τον οποίο έχει αρθεί το επαγγελματικό ασυμβίβαστο αλλά υπάρχουν ασφαλιστικές εκκρεμότητες, και για την μερική άρση άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος», σημείωσε ο κ. Καραγιάννης.
«Απαιτείται άμεσα λοιπόν η κωδικοποίηση και οριστική επίλυση των θεμάτων καταστατικής θέσης των αιρετών, ώστε να ρυθμιστούν με σαφήνεια τα θέματα που αφορούν στο μισθολογικό καθεστώς τους, στις ειδικές άδειες για την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, στα ασφαλιστικά θέματα, στα συνταξιοδοτικά και στα θέματα χορηγίας που λόγω της πληθώρας των διατάξεων σε διάσπαρτους νόμους, των τροποποιήσεων και συμπληρώσεων μετά τον «Καλλικράτη» υπάρχει ένα ασαφές θεσμικό πλαίσιο που δημιουργεί πλήρη δυσλειτουργία.
Ιδιαίτερα πρέπει να επανεξετασθεί το ζήτημα της αργίας είτε ως πειθαρχική ποινή, κατά το άρθρο 233 του Ν.3852/2010 του «Καλλικράτη», είτε ως διοικητικό μέτρο κατά το άρθρο 236 του ίδιου νόμου.
Επίσης καθόσον αφορά στους αιρετούς που έχουν την υπαλληλική ιδιότητα η τυχόν επιβολή της ποινής της αργίας ως αιρετών να μην έχει επιπτώσεις στην υπαλληλική τους ιδιότητα.
Μερική κατάργηση του επαγγελματικού ασυμβίβαστου της δικηγορικής ιδιότητας των Δημάρχων έτσι ώστε να επιτρέπεται η προαιρετική άσκηση του επαγγέλματός τους ενώπιον των δευτεροβάθμιων δικαστηρίων, του Αρείου Πάγου και των Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων, καθώς και να επιτρέπεται η άσκηση συμβουλευτικής δικηγορίας.
Επανεξέταση του καθεστώτος του Ν.1608/1950 «περί αυξήσεων των ποινών για αδικήματα κατά του Δημοσίου ή ΝΠΔΔ». Με τον παμπάλαιο και αναχρονιστικό αυτόν νόμο προβλέπεται επιβολή αυστηρών ποινών για αδικήματα που διαπράττονται κατά του Δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ. υφίσταται ανάγκη επικαιροποίησης των διατάξεων του νόμου αυτού προκειμένου να υπάρξει η αναγκαία αναλογικότητα.
Να επανεξετασθεί και το θέμα της ιδιάζουσας δωσιδικίας, δοθέντος ότι το άρθρο 235 του Ν.3852/2010 προέβλεπε ιδιάζουσα δωσιδικία για τους Δημάρχους, οι οποίοι για τα πλημμελήματα δικάζονταν βάσει του άρθρου 111 ΚΠΔ από Δικαστήριο Εφετών. Αυτή η διαδικασία πλέον έχει καταργηθεί (Ν.3904/2010)».
Εκλογικές δαπάνες και κυρώσεις
Αναφορικά με τις εκλογικές δαπάνες ο κ. Καραγιάννης υπογράμμισε ότι πρέπει να υπάρξει μεταξύ των άλλων:
– Επανεξέταση των διατάξεων περί ανεξαρτητοποίησης Δημοτικών Συμβούλων.
– Η επαναφορά της αποζημίωσης των αιρετών για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις και η χορήγηση ειδικής άδειας στους Προέδρους των Δημοτικών Συμβουλίων σε Δήμους κάτω των 100.000 κατοίκων.
– Η κατάργηση της Επιτροπής Διαβούλευσης ή η αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της.
– Η συγχώνευση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής και της Οικονομικής Επιτροπής.
– Η κατάργηση του Συνηγόρου του Δημότη ή αλλιώς η προαιρετική θέσπιση του με τυπικά κριτήρια θέσης και απόλυτη μη εκλογιμότητα.
– Η επαναφορά του αριθμού των αντιδημάρχων, όπως αρχικά όριζε ο «Καλλικράτης» και η κατάργηση του όρου «άμισθος» αντιδήμαρχος.
Τέλος είναι ανάγκη να δούμε από μηδενική βάση τις διατάξεις του «Καλλικράτη» που αναφέρονται στον έλεγχο νομιμότητας, πώς ασκείται ο έλεγχος αυτός που τελικά καταλήγει σε έλεγχο σκοπιμότητας, στα όργανα που έχουν επιφορτισθεί με τον έλεγχο, στη λειτουργία τους κ.λ.π.
Επίσης, είναι ανάγκη η εκπόνηση του ενιαίου Κώδικα Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης με την επαναοριοθέτηση των σχέσεων Κεντρικής και Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Περιφερειών – Δήμων, σύμφωνα πάντα με τις αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας στους πολίτες με κατεύθυνση την πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση.
Θέματα προσωπικού των Ο.Τ.Α.
Για θέματα προσωπικού ο Γ. Καραγιάννης μεταξύ των άλλων πρότεινε:
Την κωδικοποίηση (σε ενιαίο Κώδικα) όλων των διατάξεων που αφορούν στα θέματα του πάσης φύσεως προσωπικού που υπηρετεί στους Δήμους και στα Νομικά Πρόσωπα αυτών,
Η πολιτεία να δεχθεί επιτέλους τις προτάσεις μας για:
– Αύξηση της μοριοδότησης της εντοπιότητας
– Κατάργηση της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) στις κάθε είδους προσλήψεις στους ΟΤΑ (όχι μόνο στις ανταποδοτικού χαρακτήρα υπηρεσίες αλλά και σε άλλες νευραλγικού χαρακτήρα υπηρεσίες)
– Την απλούστευση των διαδικασιών που απαιτούνται για την ολοκλήρωση αποσπάσεων και μετατάξεων προσωπικού στους ΟΤΑ
– Την καλύτερη διαχείριση νομοθετικά των διατάξεων για την κινητικότητα
Ελεγκτικοί Μηχανισμοί
Αναφορικά με τους ελεγκτικούς μηχανισμούς ο κ. Καραγιάννης, τόνισε ότι για να βοηθηθεί η Τ.Α. στην παραπέρα λειτουργία της και να μην αποτελεί πηγή γενικευμένης διαπόμπευσής της, όπως σήμερα, ζητάμε τα τελικά πορίσματα, σε κάθε περίπτωση, να είναι διατυπωμένα προς την κατεύθυνση αυτή.
«Η γνώμη μας είναι ότι θα πρέπει, για την επίτευξη του στόχου της αποτελεσματικής λειτουργίας των ΟΤΑ, που είναι και το ποθούμενο αποτέλεσμα, να περιοριστούν οι Ελεγκτικοί Μηχανισμοί, σε έναν Ενιαίο Φορέα που θα αποτελεί Ανεξάρτητη Αρχή απαλλαγμένη από κρατικές παρεμβάσεις, η οποία θα έχει επαρκή επιστημονική στελέχωση με εμπειρία και η οποία θα διεξάγει αξιόπιστους ελέγχους, που θα πρέπει να περατώνονται σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Ειδικότερα θα πρέπει να προβλεφτεί καθιέρωση Ανεξάρτητης Δημόσιας Αρχής για την άσκηση της διοικητικής εποπτείας των ΟΤΑ και την ενοποίηση των κάθε φύσης ελέγχων. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην οργάνωση ενιαίας ειδικής διαδικασίας προληπτικού και κατασταλτικού ελέγχου των ΟΤΑ, στην οποία χρήσιμη θα ήταν η προηγούμενη σύμφωνη γνώμη συμβουλευτικής επιτροπής όπου θα εκπροσωπούνται υποχρεωτικά και κατά περίπτωση οι δύο βαθμοί της αυτοδιοίκησης.
Οι Ελεγκτικές Αρχές που έχουν θεσμοθετηθεί για να ασκούν τον έλεγχο στη νομιμότητα και τη διαφάνεια των πράξεων των ΟΤΑ, ξεπερνούν τις 11, ενώ έχουν αλληλεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες, σύγχυση αρμοδιοτήτων, όμοια στοχοθεσία και απίστευτη γραφειοκρατική διαδικασία. Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ότι, αντί να εισφέρουν θετικό αποτέλεσμα, στην πράξη αποτελούν τροχοπέδη στη διαχείριση των οξυμένων προβλημάτων και στην αποτελεσματικότητα της διοικητικής δράσης. Η Κ.Ε.Δ.Ε. δηλώνει ανοιχτή στους ελέγχους, αλλά όχι στην εκ των προτέρων καχυποψία σε βάρος των αιρετών.
Γιάννης Τσιάμης: Ρεαλιστικός, μετρήσιμος και αποτελεσματικός ο σχεδιασμός για την Η/Δ στους Δήμους
“Ένας σύγχρονος Δήμος οφείλει να κατανοήσει πως εάν δεν διαθέτει ο ίδιος σωστή δομή και οργάνωση στις Τ.Π.Ε., είναι σχεδόν αδύνατο να μπορέσει να παρέχει σοβαρές και ποιοτικές υπηρεσίες στους δημότες του” ανέφερε στην εισήγησή του ο πρόεδρος της Επιτροπής Οργάνωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της ΚΕΔΕ και δημοτικός Σύμβουλος Ορχομενού Γιάννης Τσιάμης. Όπως τόνισε “ο στρατηγικός σχεδιασμός που αφορά την Η/Δ στους Δήμους με ορίζοντα το 2020 που θα προταθεί από τη Κ.Ε.Δ.Ε αφενός θα εναρμονίζεται με τους στόχους του Ψηφιακού Θεματολογίου της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και αφετέρου θα είναι απόλυτα ρεαλιστικός, μετρήσιμος και αποτελεσματικός”.
Σημείωσε δε ότι “το νέο ΕΣΠΑ 2014 – 2020 είναι πολύ διαφορετικό στη φιλοσοφία του. Εμπεριέχει πολλές απαιτήσεις και δίνει έμφαση στην προώθηση της καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας, της «έξυπνης εξειδίκευσης».
Όπως είπε “οι περισσότεροι Δήμοι πρέπει να υποστηριχτούν και να βοηθηθούν από την Κ.Ε.Δ.Ε με συγκεκριμένο σχεδιασμό, έτσι ώστε να μειωθεί το ψηφιακό χάσμα με τους υπόλοιπους και σαφώς, στους τεχνολογικά πιο ανεπτυγμένους Δήμους να προωθηθούν ανάλογες δράσεις για να μην μείνουν στάσιμοι” προσθέτοντας ότι “Η Κ.Ε.Δ.Ε δεν υποκαθιστά τους Δήμους, που πρέπει οι ίδιοι με δική τους προσπάθεια να προωθήσουν την ανάπτυξη της εφαρμογής των ΤΠΕ”.
Οι γενικοί άξονες στρατηγικής της ΚΕΔΕ για τις ΤΠΕ είναι οι εξής:
1) Πληροφοριακά Συστήματα/Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες,
2) Ευρυζωνικές Υποδομές ανοιχτές και προσβάσιμες,
3) Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού.
4) Συνέργειες
Με βάση όλα τα παραπάνω οι δράσεις που εισηγούμαστε ως Επιτροπή Οργάνωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης , που πρέπει να αναπτύξει και να δρομολογήσει η ΚΕΔΕ είναι οι εξής :
- Η μεθοδολογική προσέγγιση που ακολουθήθηκε για την κατάρτιση των προηγούμενων ΟΕΥ ήταν με βάση τις αρμοδιότητες των ΟΤΑ και όχι με βάση τις διαδικασίες λειτουργίας. Το επόμενο βήμα για την ολοκλήρωση της αναδιοργάνωσης των ΟΤΑ είναι η απλούστευση και προτυποποίηση των διαδικασιών λειτουργίας των δημοτικών υπηρεσιών. Επομένως στόχος μας η δημιουργία νέου μοντέλου λειτουργίας των Δήμων που θα περιλαμβάνει τις αναγκαίες αλλαγές , του κανονιστικού πλαισίου , των διαδικασιών και των εντύπων, των οργανωτικών δομών και ρόλων (θέσεων εργασίας) και των πληροφοριακών συστημάτων.
- Σε συνεργασία με την Ακαδημαϊκή κοινότητα και σε διαβούλευση μαζί σας, θα προωθήσουμε άμεσα την ανάπτυξη του Οδικού Χάρτη Δράσεων Οργάνωσης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Μέσω αυτού του οδικού χάρτη θα πραγματοποιηθεί ο σχεδιασμός της Ψηφιακής Ατζέντας για κάθε κατηγορία δήμων που θα αποφασίσουμε (Αστικοί , Νησιωτικοί , Ορεινοί κλπ.). Διότι μόνο έτσι θα αποκτήσουμε πραγματικό ρόλο επίσημου και ουσιαστικού συνομιλητή στο σχεδιασμό και την εξειδίκευση των δράσεων Τ.Π.Ε μέσω του νέου ΕΣΠΑ 2014 – 2020.
- Ανάπτυξη και λειτουργία μόνιμου συστήματος ηλεκτρονικής διαβούλευσης μέσω της ιστοσελίδας της Κ.Ε.Δ.Ε με πολλαπλές θεματικές ενότητες που θα αφορούν όλα τα επίπεδα γενικότερης οργάνωσης και Τ.Π.Ε των ΟΤΑ. Το σύστημα θα δίνει τη δυνατότητα συλλογής των απόψεων στελεχών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που μετά την συλλογή, επεξεργασία και εξαγωγή συμπερασμάτων θα προκύπτουν και οι τελικές προτεινόμενες χρηματοδοτούμενες δράσεις για τους ΟΤΑ, μέσω του ΕΣΠΑ 2014 -2020.
- Υλοποίηση Ενιαίου Κέντρου Δεδομένων της Αυτοδιοίκησης (Πληροφοριακές Υποδομές και Data Center της Αυτοδιοίκησης). Ο εξοπλισμός και το λογισμικό ηλεκτρονικής διακυβέρνησης θα πρέπει να ενταχθούν σε ενιαίο κέντρο δεδομένων, με κοινή διαχείριση, κοινές προδιαγραφές , κανόνες, Help Desk ,που θα επιτρέπουν ενιαία πρόσβαση μέσα από διαδικτυακό περιβάλλον. Η απουσία κοινής σύγχρονης αρχιτεκτονικής στα πληροφοριακά μας συστήματα με ενιαία πρότυπα και πολιτικές συμμόρφωσης για τη χρήση ΤΠΕ , είναι επιτακτική ανάγκη τόσο για την εύρυθμη λειτουργία των Δήμων μας όσο και την κάθετη μείωση του κόστους χρήσης των τεχνολογιών πληροφορικής.
Οι προσδοκώμενες μακροπρόθεσμες υπηρεσίες που θα προκύψουν προς τους Δήμους από τη δημιουργία του Data Center της Αυτοδιοίκησης είναι επιγραμματικά οι εξής :
– Ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα διαχείρισης των πόρων των ΟΤΑ(back – office).
– Ηλεκτρονικές υπηρεσίες εξυπηρέτησης πολιτών και επιχειρήσεων (front-office).
– Πληροφοριακό σύστημα διοίκησης (MIS).
-Διαμόρφωση και εφαρμογή προτύπων διαλειτουργικότητας και διασύνδεσης με τα βασικά μητρώα που διαθέτει το κεντρικό κράτος.
– Αυτοματοποιημένες εσωτερικές διαδικασίες λειτουργίας των υπηρεσιών και Ηλεκτρονική διακίνηση, διαχείριση και αρχειοθέτησή των εγγράφων των ΟΤΑ.
– Αναβάθμιση των πληροφοριακών συστημάτων διαχείρισης των γεωχωρικών δεδομένων των Δήμων (GIS).
5. Δημιουργία Κέντρου Επίδειξης Τεχνολογιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Κ.Ε.Δ.Ε. με ταυτόχρονη υλοποίηση θεματικής τράπεζας καλών πρακτικών από τεχνολογικά αναπτυγμένους ΟΤΑ και διάχυση της πληροφορίας και της τεχνογνωσίας αυτής σε άλλους Δήμους. To Κέντρο αυτό, φιλοδοξούμε να αποτελέσει ένα πρότυπο εργαστήριο των νέων προσεγγίσεων για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο. Μέσα από τη λειτουργία του, το κέντρο θα στοχεύει στη διάδοση των δυνατοτήτων που παρέχει η ηλεκτρονική διακυβέρνηση για τους Δήμους της χώρας αλλά και στη συγκέντρωση της διεθνούς και ελληνικής εμπειρίας από τον ιδιωτικό τομέα , τα πανεπιστήμια και άλλους φορείς, σε κρίσιμες εφαρμογές και υπηρεσίες προς πολίτες και επιχειρήσεις.
Αρκετά από τα παραπάνω έργα καθώς και όλες οι δράσεις που θα προκύψουν, μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το ΕΣΠΑ 2014 -2020 και πιο συγκεκριμένα από το Θεματικό Στόχο 11 που είναι η «Βελτίωση της θεσμικής επάρκειας και της αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης» και χρηματοδοτείται από το ΕΚΤ. Καθώς και από το Θεματικό Στόχο 2 που είναι η «Ενίσχυση της πρόσβασης, χρήσης και ποιότητας των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών» και χρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ.
Με αυτό το διαφορετικό τρόπο προσέγγισης των πραγμάτων πιστεύουμε ότι θα επιτύχουμε αφενός ένα ικανοποιητικό επίπεδο οργάνωσης όλων των Δήμων ανεξαρτήτως μεγέθους και γεωγραφικής θέσης και αφετέρου ένα ελάχιστο ή καλύτερο επίπεδο παροχής υπηρεσιών προς τους δημότες από όλους τους Δήμους.
Η φυσιογνωμία των Δήμων και οι κατά τόπους διαφορετικές ανάγκες και προτεραιότητες, επιβάλλουν ανάλογη προσέγγιση με τη δημιουργία τοπικής ψηφιακής ατζέντας. Ο σχεδιασμός, η φιλοσοφία και η στρατηγική όμως είναι ίδια για όλους, τόσο για ένα μικρό ορεινό όσο και για έναν αστικό Δήμο.
Ολοκληρώνοντας την εισήγησή του σημείωσε πως “οι προκλήσεις είναι σύνθετες και απαιτούν δημιουργικές λύσεις και συναινετικό προσανατολισμό”. Όμως, τόνισε, “θα προχωρήσουμε σε δράσεις που εμείς πιστεύουμε ότι θα ωφελήσουν τους Δήμους μας με βάση το όραμά μας και το στρατηγικό μας σχεδιασμό. Δεν θα μας πει η «αγορά» – όπως έχει κάνει στο παρελθόν- τι προϊόν έχει διαθέσιμο για τους ΟΤΑ, αλλά εμείς θα πούμε τι θέλουμε, διότι εμείς οι άνθρωποι της αυτοδιοίκησης γνωρίζουμε τις ανάγκες στους Δήμους μας καλύτερα από το καθένα και δεν μπορεί να σχεδιάζονται δράσεις και προγράμματα για εμάς χωρίς την ενεργό συμμετοχή μας και τη σύμφωνη γνώμη μας”.
Γ. Μουράτογλου, γενικός γραμματέας ΚΕΔΕ: Ο δήμος του αύριο είναι επιτελικός ανοικτός, ευέλικτος, έξυπνος
Θα μου επιτρέψετε, σε αυτό το συνέδριο μας, να μην ασχοληθώ με τα τρέχοντα ζητήματα. Οι πρόεδροι των επιτροπών και πολλοί εισηγητές τα κάλυψαν επαρκώς. Η παρέμβαση μου θα έχει ως αντικείμενο τη στρατηγική της πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ιδιαίτερα το δήμο του αύριο.
Στην Ευρώπη οι αλλαγές που υφίστανται ή επιδιώκουν οι δήμοι, είναι ήδη εμφανείς. Οι νέες αρμοδιότητες της Αυτοδιοίκησης, η υποχώρηση της σπουδαιότητας παλαιότερων- παραδοσιακών αρμοδιοτήτων και κυρίως οι αλλαγές στο οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό πεδίο έχουν αναγκάσει τους ευρωπαϊκούς ΟΤΑ να προσαρμόσουν τη στρατηγική τους, τη λειτουργία τους αλλά και την ίδια την οργάνωση τους. Η κρίση ιδιαίτερα, επανέφερε προβλήματα σε νέα βάση. Το δίλημμα μείωση πόρων, αύξηση δαπανών, κυρίως για κοινωνικές υπηρεσίες, έθεσε πολύ ψηλά στην αυτοδιοικητική ατζέντα το ζήτημα της αποτελεσματικής διαχείρισης. Η αδυναμία και δυσκαμψία του κεντρικού κράτους να ανταποκριθεί γρήγορα και αποτελεσματικά, έθεσε σε νέα βάση τη συζήτηση για τη λειτουργία του, τη σχέση του με τις άλλες κρατικές βαθμίδες και τη διαβαθμιδική συνεργασία. Τέλος, η αυξημένη βαρύτητα, τα τελευταία χρόνια, τομέων όπως η ενέργεια, η διαχείριση υδατικών πόρων και απορριμμάτων, οι συγκοινωνίες και ο χωρικός ανταγωνισμός που ξεπερνάει τα εθνικά σύνορα, υποχρέωσαν τους δήμους σε ριζικές αλλαγές.
Είναι αλήθεια ότι στην Ελλάδα οι αλλαγές αυτές αλλά και οι σύγχρονοι προβληματισμοί, μας έρχονται με μία μεγάλη χρονική καθυστέρηση. Η αδυναμία αυτή χρεώνεται, πριν από όλα, στο κεντρικό κράτος που ο υδροκεφαλισμός του δεν επιτρέπει ούτε να καταλάβει, ούτε να ανοίξει τη συζήτηση ούτε φυσικά να προσαρμοστεί. Αποτέλεσμα; Τις περισσότερες φορές οι αλλαγές να μας επιβάλλονται. Το τι δεινά επιφέρει αυτή η επιβολή καλύτερα να μην το συζητήσουμε. Νομίζω ότι δεν υπάρχει Έλληνας που να μην προτιμούσε οι μεταρρυθμίσεις που χρειαζόμαστε να έχουν αποφασιστεί από εμάς, με τα δικά μας κριτήρια, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες μας που μόνο εμείς γνωρίζουμε.
Οι αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στην ευρωπαϊκή ΤΑ αρχίζουν να επιβάλλονται σιγά- σιγά και στην Ελλάδα. Σε πρώτη φάση ήπια. Χρησιμοποιώντας «δούρειο ίππο». Ποιος είναι αυτός; Το ΕΣΠΑ! Το ΕΣΠΑ δεν σημαίνει πλέον Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς αλλά Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης. Εταιρικό Σύμφωνο ή Εταιρική Σχέση πριν από όλα σημαίνει ριζική αλλαγή στην φιλοσοφία των δημοσίων επενδύσεων.
Η κρίση που περνάει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια μέσα σε όλα τα κακά που έφερε, έκανε και ένα καλό. Ανέδειξε τις ικανότητες των ελληνικών δήμων. Υπήρξε μία de facto αναδιάρθρωση των σχέσεων κεντρικού κράτους- πρωτοβάθμιας ΤΑ. Εκεί που το κεντρικό κράτος αποσύρθηκε το κενό κάλυψαν οι δήμοι, δείτε πχ την κοινωνική πολιτική. Εκεί που το κεντρικό κράτος απέτυχε οι δήμοι εντυπωσίασαν. Ελλείμματα η κεντρική κυβέρνηση, πλεονάσματα οι δήμοι. Ανάγκες για νέα δάνεια η κεντρική κυβέρνηση μείωση στην έκθεση πιστωτικών κινδύνων οι δήμοι. Από αυτή τη σκοπιά έχει ένα διαφορετικό ενδιαφέρον η περίπτωση των αποθεματικών των ΟΤΑ. Ουσιαστικά τι μας ζητάνε; Να πάρουμε μέρος και στο κομμάτι διαχείρισης της ρευστότητας του κράτους.
Όπως βλέπουμε οι αλλαγές με τον έναν ή άλλο τρόπο είναι προ των πυλών. Εάν εμείς δεν τις συζητήσουμε και τις καθορίσουμε, στο κομμάτι που μας αναλογεί, τότε είναι σίγουρο ότι θα βρεθούμε σε δύσκολη θέση.
Όλες σχεδόν οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας μιλάνε για ένα επιτελικό κράτος. Αυτό που δεν διευκρινίζεται είναι:
Επιτελικό κράτος ή επιτελικό κεντρικό κράτος;
Δεν είναι λίγοι αυτοί που θα ήθελαν ένα επιτελικό κεντρικό κράτος με την ΤΑ υπηρέτη του. Μπορεί ένα τέτοιο κράτος να ανταποκριθεί στις σύγχρονες συνθήκες; Η απάντηση είναι σίγουρα όχι.
Αφού λοιπόν η επιτελικότητα θα πρέπει να διατρέχει το σύνολο του δημόσιου τομέα τι τελικά σημαίνει επιτελικός δήμος;
Μήπως είναι μάταιο σήμερα να μιλάμε για επιτελικό δήμο; Με τι προϋποθέσεις θα μετασχηματιστεί ο σημερινός ελληνικός δήμος σε επιτελικό;
- Με τι χρηματοδοτικούς πόρους;
- Με τι ανθρώπινο δυναμικό;
- Με τι τεχνογνωσία;
Είναι προφανές ότι εάν περιμένουμε οι δήμοι να αποκτήσουν πρώτα όλα αυτά τα προσόντα και ύστερα να προχωρήσουμε σε αλλαγές το τραίνο της ανάπτυξης θα έχει χαθεί από τον ορίζοντα μας. Τι μπορούμε να κάνουμε; Έξυπνες και αποτελεσματικές λύσεις. Ο επιτελικός δήμος, είναι πριν από όλα έξυπνος.
Τι σημαίνει έξυπνος δήμος; Ανοικτός, ευέλικτος, αποτελεσματικός
Πως θα μπορούσε ένας δήμος να το επιτύχει αυτό;
- 1. Στον οικονομικό τομέα με:
- στήριξη πριν από όλα στους ίδιους πόρους,
- αναζήτηση χρηματοδοτικών εναλλακτικών πηγών
- συνεργασίες.
- 2. Στον τομέα διαχείρισης ανθρωπίνων πόρων με:
- Την αναβάθμιση του υπάρχοντος προσωπικού,
- Τη δημιουργία ενός σώματος ειδικών επιστημόνων, ειδικευμένων στην ΤΑ που θα λειτουργούν, ως ελεύθεροι επαγγελματίες, υποστηρικτικά στους δήμους
- Την αξιοποίηση όλων των υγειών τοπικών παραγωγικών δυνάμεων
- 3. Στον τομέα της τεχνογνωσίας με:
- Συνεργασίες με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα
- Διεθνείς συμμαχίες με άλλους ΟΤΑ και αναγνωρισμένα κέντρα παραγωγής καινοτομίας στο εξωτερικό
- Ευελιξία και δημιουργία του κατάλληλου κλίματος για να προσελκυστεί, να εφαρμοστεί και να ευδοκιμήσει η νέα τεχνογνωσία στην οργάνωση, διαχείριση των δήμων αλλά και στην παραγωγή και παροχή Τοπικών Δημόσιων Υπηρεσιών και Αγαθών.
Ο επιτελικός δήμος είναι πολύ διαφορετικός από το σημερινό.
Δεν είναι ογκώδης. Φτιάξαμε ορισμένους δήμους κατ΄ εικόνα και ομοίωση του κεντρικού κράτους. Ο επιτελικός δήμος πρέπει να είναι ευέλικτος.
Επιτρέψτε μου να πω και κάτι που ίσως ακουστεί αιρετικό. Ο αυριανός δήμος δε θα είναι η ατμομηχανή της τοπικής ανάπτυξης. Οι εξελίξεις στο ΕΣΠΑ με επιβεβαιώνουν νομίζω. Ο αυριανός δήμος θα πρέπει να είναι ο ρυθμιστής της τοπικής ανάπτυξης, γι αυτό πρέπει να είναι έξυπνος και αποτελεσματικός.
Θα μας χαρίσουν το ρυθμιστικό μας ρόλο;
Φυσικά όχι. Η πολύχρονη εμπειρία μας λέει ότι τίποτα δεν μας έχει χαριστεί. Το αντίθετο, οι δυνάμεις του συγκεντρωτικού κράτους και της αδράνειας είναι πολύ ισχυρές. Εάν δεν αντιδράσουμε, εάν δεν διατυπώσουμε προτάσεις, εάν δεν διεκδικήσουμε το νέο ρόλο μας υπάρχει μεγάλος κίνδυνος, παρά τις επιτυχίες της, η ελληνική ΤΑ να βρεθεί υποβαθμισμένη.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Τηλ.: 2132147514, 2132147540, Fax: 2103899651, E-mail : info@kede.gr, kedkegr@gmail.com