Η περίοδος που διανύουμε έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον για τους Δήμους της χώρας. Από τη μία, τα διάφορα νομοσχέδια που εισάγουν νέα δεδομένα στην Αυτοδιοίκηση (νέος εκλογικός νόμος, εσωτερικός έλεγχος, ζώα συντροφιάς, λαϊκές αγορές και σύντομα η εκκίνηση της συζήτησης για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση – αρμοδιότητες) και από την άλλη, τα τρία βασικά αναπτυξιακά εργαλεία που έχουμε μπροστά μας.
Το μεν πρόγραμμα «Αντ. Τρίτσης», παρά τις αρχικές δυσκολίες, πλέον αναπτύσσει ταχύτητες, ενώ ακολουθεί το πολλά υποσχόμενο Ταμείο Ανάκαμψης και φυσικά η νέα Προγραμματική Περίοδος, το νέο ΕΣΠΑ. Παρότι οι πόροι είναι διακριτοί, θα είναι λάθος να τα δούμε ως τρία ξεχωριστά προγράμματα, αφού τώρα πρέπει να αποδείξουμε ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε και καλύτερα, μπορούμε να σχεδιάσουμε με ορίζοντα πέρα από τον χρόνο τέλεσης των επόμενων εκλογών, μπορούμε να ωριμάσουμε και κατανείμουμε με τέτοιο τρόπο τις αναπτυξιακές μας ανάγκες, έτσι ώστε να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ.
Τις ημέρες αυτές εκπνέουν και οι τελευταίες παρατάσεις του «Αντ. Τρίτσης». Τα στοιχεία των υποβολών δείχνουν λίγο-πολύ αυτό που ήταν ήδη γνωστό. Προσκλήσεις για έργα ύδρευσης, αποχέτευσης και αγροτικής οδοποιίας είχαν τριπλάσιες υποβολές από το όριο του αρχικού προϋπολογισμού, γεγονός που καταδεικνύει και τις τεράστιες ανάγκες που υπάρχουν σε έργα υποδομών, κυρίως στην περιφέρεια της χώρας. Αυτό θα πρέπει να μας προβληματίσει, έστω και στη φάση αυτή που μπαίνουν οι τελευταίες πινελιές στον σχεδιασμό για το Ταμείο Ανάκαμψης, σε σχέση με την εξειδίκευση των προτάσεων που θα κατατεθούν.
Παράλληλα, με δεδομένο ότι το Ταμείο Ανάκαμψης είναι εμπροσθοβαρές και θέλει άμεσες απορροφήσεις, είναι εξαιρετικά κρίσιμο να γνωρίζουμε το συντομότερο δυνατό, τον τρόπο με τον οποίο θα εξελιχθεί. Τι ποσά τελικά θα μείνουν ελεύθερα εκτός από τα ήδη «ονοματισμένα» έργα και μέσω ποιων φορέων θα τρέξουν οι προσκλήσεις; Θα μπορέσουμε να καλύψουμε τις ήδη ώριμες αλλά «υπεράριθμες» προτάσεις του «Αντ. Τρίτσης» στο Ταμείο Ανάκαμψης, εφόσον φυσικά συμβαδίζουν με τον μέχρι τώρα σχεδιασμό και τους βασικούς του άξονες;
Τέλος, ως προς το «νέο ΕΣΠΑ», ξεκάθαρη είναι πλέον η αναγκαιότητα εμπλοκής των Δήμων στη φάση της εξειδίκευσης των έργων αλλά και του χρονοπρογραμματισμού τους, αφού η μέχρι σήμερα άνευ δέσμευσης και ουσίας πρόβλεψη συμμετοχής τους στις ΠΕΑΣ (Περιφερειακές επιτροπές αναπτυξιακού σχεδιασμού) δεν μπορεί να θεωρηθεί ως σοβαρό βήμα προόδου. Με προνομιακό πεδίο δράσης τον Στόχο Πολιτικής 5, τις «έξυπνες πόλεις» και τις ΟΧΕ, οι Δήμοι μπορούν και πρέπει να έχουν πιο άμεση εμπλοκή, μέσω κεντρικών διαχειριστικών αρχών.
Φυσικά τίποτε από όλα τα παραπάνω δεν θα γίνει, αν δεν το πάρουμε απόφαση ότι ανάπτυξη χωρίς τεχνική βοήθεια απλωμένη σε όλη τη χώρα για στήριξη κυρίως των μικρών ορεινών και νησιωτικών Δήμων, δεν μπορεί αν υπάρξει. Μοντέλα συγκέντρωσης «δυνάμεων» στην Αθήνα, αποδείχθηκαν θνησιγενή, με πρόσφατο αυτό της ΕΕΤΑΑ.
Πολλές συνεπώς οι προ(σ)κλήσεις, ώρα για δράση!
Δημήτρης Παπαστεργίου
Πρόεδρος ΚΕΔΕ
Δήμαρχος Τρικκαίων