Του Γιάννη Σγουρού, περιφερειάρχη Αττικής, μέλος του Προεδρείου της Επιτροπής των Περιφερειών
Η οικονομική κρίση είναι μια πραγματικότητα και όλα τα όργανα τις Ευρωπαϊκής Ένωσης προσαρμόζουν και αναδιαμορφώνουν τις πολιτικές και τους στόχους τους, αποσκοπώντας στην καλύτερη αντιμετώπιση και ταχύτερη έξοδο από αυτή. Η Επιτροπή των Περιφερειών, ένα από τα κύρια θεσμικά όργανα της Ένωσης, μέλη της οποίας αποτελούν αντιπρόσωποι των Περιφερειών και των Δήμων τις χώρας μας, έχει στηρίξει με γνωμοδοτήσεις της μια σειρά δράσεων και πολιτικών προς αυτήν την κατεύθυνση, όπως η στρατηγική ‘’Ευρώπη 2020’’ και η πολιτική συνοχής.
Κυριότερο ζήτημα την περίοδο που διανύουμε, είναι αυτό της χρηματοδότησης και των πόρων που θα κατευθυνθούν στους Ευρωπαικούς Δήμους και τις Περιφέρειες. Ειδικότερα, με τις τελευταίες προτάσεις της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει την ευθυγράμμιση του Περιφερειακού Προγραμματισμού και των στόχων της στρατηγικής ‘’Ευρώπη 2020’’, ενώ φαίνεται πως επιδιώκεται η υιοθέτηση αυστηρότερων διατάξεων και η σύνδεση του με τις επιδόσεις των οικονομικών πολιτικών και του προϋπολογισμού των κρατών. Αυτό με λίγα λόγια σημαίνει, ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, των οποίων οι χώρες δεν πληρούν τα απαραίτητα δημοσιονομικά κριτήρια, θα στερούνται χρηματοδοτήσεων.
Η ΕτΠ καταγγέλει τη σύνδεση της Πολιτικής Συνοχής με το Σύμφωνο Σταθερότητας και ανάπτυξης
Η γνωμοδότηση της ΕτΠ σχετικά με το ζήτημα των χρηματοδοτήσεων βρίσκεται στη φάση της διαβούλευσης. Η στάση όμως που ωφείλει και θα κρατήσει η ΕτΠ είναι ξεκάθαρη. Η ΕτΠ καταγγέλλει τις πολιτικές των κρατών που θέλουν να συνδέσουν την Πολιτική Συνοχής με το Σύμφωνο Σταθερότητας. Ήδη η Προέδρος της ΕτΠ κ. Mercedes Bresso, έχει προειδοποιήσει τους υπουργούς για τους κινδύνους που εγκυμονεί η αναστολή της χρηματοδότησης σε όσες χώρες περιφρονούν τους δημοσιονομικούς κανόνες.
Η ΕτΠ στο σύνολό της είναι κατηγορηματικά αντίθετη με την προτεινόμενη αυτή ‘’μακροοικονομική προϋπόθεση’’. Όλες οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, μεταξύ των οποίων και η Ελληνική Αντιπροσωπεία, κάναμε σαφείς δηλώσεις επί του θέματος. Δεδομένου ότι συχνά οι εθνικές κυβερνήσεις είναι αυτές που δε σέβονται το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, δεν είναι σωστό να τιμωρούνται οι Περιφέρειες με την αναστολή της χρηματοδότησης μέσω των Διαρθρωτικών Ταμείων. Δεν είναι δυνατόν οι Περιφέρειες να υφίστανται τα λάθη των εθνικών κυβερνήσεων!
Θεωρούμε ότι η Επιτροπή πρέπει να επεξεργαστεί σοβαρά τις προτάσεις της, όχι μόνο για να διατηρήσει τις Περιφέρειες ως εταίρους και συμμάχους, αλλά και για να κατευθύνει τη στρατηγική “Ευρώπη 2020” προς τη σωστή κατεύθυνση ανεξάρτητα από τις εκάστοτε πολιτικές της κεντρικής εξουσίας.
Με αφορμή την παρούσα κατάσταση, παρατηρούμε ότι έχουν αρχίσει να αναθεωρούνται σε πολλές περιπτώσεις και οι σχέσεις μεταξύ τοπικών και περιφερειακών αρχών και κεντρικών κυβερνήσεων. Από τη μία, παρατηρείται μια απόσταση μεταξύ Τοπικής Αυτοδιοίκισης και κεντρικής κυβέρνησης, η οποία επιδιώκεται να μικρύνει, και από την άλλη διαφαίνεται μια προσπάθεια για την παραχώρηση όλο και μεγαλύτερης αυτονομίας στις Ευρωπαϊκές περιφερειακές αρχές, δεδομένου ότι η αντιμετώπιση καίριων προβλημάτων που πηγάζουν από την οικονομική κρίση μπορεί να επιτευχθεί αποτελεσματικότερα σε τοπικό -περιφερειακό επίπεδο απ΄ότι σε εθνικό.
Η ΕτΠ εναντίον διάκρισης μεταξύ πλούσιων και φτωχών Περιφερειών
Όσον αφορά τις περιφέρειες που υπέστησαν σοβαρό πλήγμα λόγω της κρίσης, επιτυχία της ΕτΠ θεωρείται η εισαγωγή μιας νέας κατηγορίας Περιφερειών που βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο. Ποια θα είναι όμως τα αποτελέσματα σε περίπτωση που εφαρμοσθούν οι προτάσεις της Επιτροπής σχετικά με τις χρηματοδοτήσεις; Τι θα γίνει σε περίπτωση που σε Περιφέρειες με οικονομικές δυσκολίες δεν πληρούνται οι μακροοικονομικές προϋποθέσεις για τη λήψη των χρηματοδοτήσεων; Μήπως τότε όντως θα φτάσουμε στο σημείο να μιλάμε για διάκριση μεταξύ πλούσιων και φτωχών Περιφερειών εντός της ΕΕ; Σε όλα αυτά τα μέλη της ΕτΠ έχουμε ταχθεί εναντίον. Οι αντιπρόσωποι των Περιφερειών, κατά τη διάρκεια της τελευταίας Συνόδου Ολομέλειας, παρόντων του Προέδρου της Επιτροπής κ. Baroso και του Επιτρόπου κ. Hahn, εκφράσαμε την έντονη αντίθεσή μας επί των προτάσεων αυτών, καθώς πρόκειται για πλήρη καταπάτηση της πολιτικής συνοχής και επιβολής πολιτικής περιφερειακής δύο ταχυτήτων.
Είναι γεγονός ότι οι Περιφέρειες και οι Πόλεις της Ευρώπης χρειάζονται τη στήριξη της ΕΕ στις προσπάθειές τους για την αναζωογόνηση της οικονομίας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, την προώθηση της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Οι Ευρωπαίοι αναγνωρίζουν ότι η κατάσταση στη χώρα μας είναι επικίνδυνη και για αυτούς. Γι ‘ αυτό χρειαζόμαστε συνοχή και αποτελεσματικότητα των εφαρμοζόμενων πολιτικών. Μόνο ενωμένοι μπορούμε να βγούμε από την κρίση, να βρούμε ουσιαστικές λύσεις και να τις εφαρμόσουμε. Χρειαζόμαστε αλληλεγγύη μεταξύ των Περιφερειών και όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απεξάρτηση από την κεντρική διοίκηση. Εξάλλου μια πολιτική αποκέντρωσης απευθείας σε περιφερειακό επίπεδο στη διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, έχει περισσότερα στοιχεία φερεγγυότητας από αυτή που έχει αποδειχθεί μέχρι σήμερα από τις εκάστοτε κεντρικές κυβερνήσεις. Η ενίσχυση των Περιφερειών και των Πόλεων είναι αναγκαία, διότι δεν μπορεί να υπάρξει σταθερότητα και ανάπτυξη στην Ευρώπη αν δεν υπάρξει στις Περιφέρειές της. Πρέπει να μιλάμε πρωτίστως πολιτικά και όχι μόνο οικονομικά, γιατί τα προβλήματα που αντιμετωπίζει τώρα η παρίδα μας, θα τα αντιμετωπίσουν και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, εάν δεν υπάρξουν πολιτικές αποφάσεις τέτοιες, που να οδηγούν την Ευρωζώνη μακριά από τον κίνδυνο που δημιουργεί η αδηφαγία των αγορών.