Με τη συμμετοχή, ως ομιλητών, διακεκριμένων προσωπικοτήτων – μελετητών της ιστορίας και της κληρονομιάς της ελληνικής Διασποράς, της Όλγας Κατσιαρδή-Hering, Καθηγήτριας στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και του Ίκαρου Μαντούβαλου, Λέκτορα στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, θα πλουτιστεί η νέα έκθεση χαρτών Επί Χάρτου: Δυτικομακεδόνες και Κοζανίτες στη Δυτική Ευρώπη – Ουγγαρία, που εγκαινιάζεται στο Αρχοντικό Λασσάνη την Τρίτη 9 Οκτωβρίου 2012, ώρα 18:30, από τον δήμαρχο Λάζαρο Μαλούτα και τον Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας Γιώργο Δακή.
Η εκδήλωση – έκθεση Επί Χάρτου: Δυτικομακεδόνες και Κοζανίτες στη Δυτική Ευρώπη – Ουγγαρία, παρουσιάζεται στη Δημοτική Χαρτοθήκη Κοζάνης, στο πλαίσιο της Χαρτογραφικής Εβδομάδας Η Κοζάνη στον Κόσμο των Χαρτών, 9-13 Οκτωβρίου 2012, με την ευκαιρία του 12ου Εθνικού Συνέδριου Χαρτογραφίας, Χαρτογραφία & Χωρική Πληροφορία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, Κοβεντάρειο, Κοζάνη, 10-12 Οκτωβρίου 2012, που διοργανώνεται από τη Χαρτογραφική Επιστημονική Εταιρία Ελλάδας.
Θα συμμετάσχουν και θα προλογίσουν ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Eötvös της Βουδαπέστης Lazlo Zentai, Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Χαρτογραφικής Ένωσης (ICA) και ο Καθηγητής ΑΠΘ Ευάγγελος Λιβιεράτος, Πρόεδρος της Επιτροπής για τη Χαρτογραφική Κληρονομιά της ICA.
Η καθηγήτρια Όλγα Κατσιαρδή-Hering, θα μιλήσει για τις : «Εστίες της Διασποράς στον χάρτη της Κεντρικής Ευρώπης και στον αστικό τους χώρο, 18ος-19ος αι.», ενώ ο λέκτορας Ίκαρος Μαντούβαλος, για την «κοινωνική και οικονομική διάσταση του χώρου.» Η σημασία του για τους Δυτικομακεδόνες απόδημους της Ουγγαρίας, αναφέρονται στις ελληνικές κοινότητες, τα μεταναστευτικά δίκτυα και την εν γένει δραστηριότητα των Ελλήνων της Διασποράς κατά τον 18ο και 19ο αι., εποχή με έντονη την ελληνική παρουσία στην οικονομική και κοινωνική ζωή των αστικών κέντρων της Κεντρικής Ευρώπης.
Η ομώνυμη Έκθεση έχει ως κεντρικό θέμα δύο σπουδαίους Άτλαντες: τον ιστορικό Άτλαντα του 18ου αι., της συλλογής της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, που εκδόθηκε στη Νυρεμβέργη από τον γνωστό χαρτογράφο Johann Baptiste Homann, με τίτλο Atlas Minor XXXVI Tabularum Hommanianarum Coloribus methodice distinctarum και τον σύγχρονο παγκόσμιο ιστορικό Άτλαντα του ούγγρου Hidas Gábor, Történelmi Világatlasz, ευγενική παραχώρηση του Ι. Μαντούβαλου, που εκδόθηκε στη Βουδαπέστη το 2001.
Οι άτλαντες αυτοί αποτελούν αντικείμενο μελέτης και σχολιασμού στην έκθεση της Δημοτικής Χαρτοθήκης, ενώ πλαισιώνονται από ιστορικούς χάρτες της Ουγγαρίας (τέλη 18ου– 19ος αι.), έργα ευρωπαίων χαρτογράφων, όπως οι J. M. Korabinsky , J. A. Peter, M. de Traux, F. Fried, J. Csaplovics, H. Rezső, A. Steinhauser, τις εικόνες των οποίων παραχώρησε για την έκθεση ο Καθηγητής Lazlo Zentai.
Εμπλουτισμένη με πρόσθετο χαρτογραφικό υλικό από ιστορικές πηγές και προβολές video, αλλά και με ενδιαφέρουσες συσχετίσεις με σύγχρονες απεικονίσεις της περιοχής, χάρη σε ψηφιακές επεξεργασίες σε σύγχρονα υπόβαθρα, η νέα χαρτογραφική έκθεση αποτελεί μια ενδιαφέρουσα περιήγηση στις πόλεις και περιοχές της Κεντρικής Ευρώπης και Ουγγαρίας στις οποίες ήκμασε πριν από μερικούς αιώνες έναν δραστήριος, φιλοπρόοδος και πατριωτικός Ελληνισμός, με κυρίαρχες μορφές τους Δυτικομακεδόνες και Κοζανίτες, που έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην αυτοσυνειδησία και αναγέννηση των Ελλήνων.