Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι δήμοι στην Ελλάδα επενδύουν σε μια πρωτοβουλία που ενισχύει έμπρακτα τη γνώση, την ανοιχτή συμμετοχή και τη σύγχρονη ανάπτυξη: το Δημοτικό Ελεύθερο Πανεπιστήμιο. Πρόκειται για έναν θεσμό διά βίου μάθησης που καθιστά τον Δήμο όχι μόνο πάροχο υπηρεσιών, αλλά και ενεργό κόμβο εκπαίδευσης για πολίτες κάθε ηλικίας.
Ο στόχος είναι σαφής: η γνώση να γίνει προσβάσιμη σε όλους. Με διαλέξεις, σεμινάρια, συζητήσεις και θεματικούς κύκλους μαθημάτων, τα Δημοτικά Ελεύθερα Πανεπιστήμια φέρνουν την επιστήμη και την εξειδικευμένη πληροφόρηση στο επίκεντρο της τοπικής κοινωνίας. Καθηγητές πανεπιστημίου, ερευνητές, ειδικοί από διαφορετικούς κλάδους, αλλά και επαγγελματίες με εμπειρία πεδίου συμμετέχουν εθελοντικά ή μέσα από συνεργασίες, δημιουργώντας ένα ανοικτό περιβάλλον μάθησης χωρίς αποκλεισμούς.
Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για τους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην προσπάθεια ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής και της ενεργούς συμμετοχής των πολιτών. Μέσα από την επαφή με νέες ιδέες και σύγχρονες προσεγγίσεις, οι δημότες αποκτούν δεξιότητες, ενημερώνονται καλύτερα και συμμετέχουν πιο ουσιαστικά στα κοινά. Ταυτόχρονα, η εκπαιδευτική διάσταση συνδέεται άμεσα με την τοπική ανάπτυξη: θεματικές όπως ο πολιτισμός, η επιχειρηματικότητα, η τεχνολογία, ο τουρισμός και η περιβαλλοντική βιωσιμότητα λειτουργούν ως “γέφυρες” ανάμεσα στη γνώση και την παραγωγική ζωή της πόλης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα Δημοτικά Ελεύθερα Πανεπιστήμια συμβάλλουν και στην ενίσχυση της εξωστρέφειας των δήμων, μέσα από συνεργασίες με πανεπιστημιακά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα και κοινωνικούς φορείς. Παράλληλα, πολλοί δήμοι αξιοποιούν την τεχνολογία και προσφέρουν διαδικτυακές διαλέξεις ή υβριδικές μορφές συμμετοχής, διευρύνοντας ακόμη περισσότερο το κοινό στο οποίο απευθύνονται.
Ενδεικτικά παραδείγματα δήμων στους οποίους λειτουργεί ο θεσμός:
Δήμος Αγίας Παρασκευής, με ενδεικτική θεματολογία: ψυχολογία, ιστορία, περιβάλλον κ.α. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Δήμος Αγίων Αναργύρων- Καματερού, με ενδεικτική θεματολογία: παιδεία, ψυχολογία, κοινωνιολογία, οικονομία, πολιτισμός, περιβάλλον, ιστορία, λαογραφία, δημόσιες και διεθνείς σχέσεις, φιλοσοφία, λογοτεχνία, υγεία κ.α. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Δήμος Βριλησσίων, με θεματικό άξονα «Ιστορία: Νεότερη και Σύγχρονη». Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Δήμος Γλυφάδας, με ενδεικτική θεματολογία: Ψυχολογία και Υγεία, Βιολογία και Περιβάλλον, Κοινωνία, Οικονομία και Διοίκηση. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Δήμος Θεσσαλονίκης, με θεματικό άξονα «Ψηφιακές και Επιστημονικές Δεξιότητες για την Εποχή της Πληροφορίας». Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Δήμος Κορινθίων, με ενδεικτική θεματολογία: Υγεία, Κοινωνία, Ιστορία. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Δήμος Μεταμόρφωσης, με ενδεικτική θεματολογία: Ψυχική Υγεία και Προσωπική Ανάπτυξη, Ψυχολογία – Ανθρώπινες Σχέσεις, Υγεία – Ευεξία, Κοινωνία, Νέες Τεχνολογίες – Ψηφιακές Δεξιότητες. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Δήμος Παπάγου-Χολαργού, με ενδεικτική θεματολογία: Υγεία, Πολιτισμός-Ιστορία, Τεχνητή Νοημοσύνη. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Δήμος Περιστερίου, με θεματολογία που καλύπτει τις Θετικές και Θεωρητικές Επιστήμες, αλλά και τη Λαογραφία. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Καθώς η κοινωνία εξελίσσεται, η ανάγκη για συνεχή ενημέρωση και εκπαίδευση μεγαλώνει. Το Δημοτικό Ελεύθερο Πανεπιστήμιο έρχεται να καλύψει αυτό το κενό, δείχνοντας ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διάδοση της γνώσης και στην ενδυνάμωση των πολιτών. Πρόκειται για μια επένδυση με μακροπρόθεσμο αποτύπωμα, που αναβαθμίζει ουσιαστικά την ποιότητα ζωής και το επίπεδο συμμετοχής στις τοπικές κοινωνίες.