Δημήτρης Παπαστεργίου: Η Τοπική Αυτοδιοίκηση ανοίγει τα φτερά της σε νέους τομείς χτίζοντας το «πράσινο» μέλλον της Ελλάδας
Με επιτυχία και μεγάλη συμμετοχή Δημάρχων και αυτοδιοικητικών ολοκληρώθηκε σήμερα, το Διεθνές διαδικτυακό Συνέδριο με θέμα: «Καινοτόμος χρηματοδότηση έργων ενεργειακής απόδοσης» που διοργάνωσε η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας.
Στόχος του συνεδρίου ήταν η ενημέρωση και η ανταλλαγή πληροφοριών για το έργο Prodesa – Ανάπτυξη έργων ενεργειακής αποδοτικότητας στη Νότια Αττική που αφορά στην καινοτόμο χρηματοδότηση για την ενεργειακή απόδοση δημοτικών κτιρίων και οδοφωτισμού. Η μεταφορά και η διάχυση της εμπειρίας θα συμβάλλει στην ταχύτερη αξιοποίηση όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων για να προχωρήσει η ενεργειακή «πράσινη» μετάβαση σε κάθε Δήμο της Ελλάδας. Το έργο εφαρμόστηκε ήδη σε επτά Δήμους της Αττικής και χρηματοδοτείται πλήρως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πρόκειται για τους Δήμους: Αλίμου-συντονιστή εταίρο του έργου, Αγίου Δημητρίου, Γλυφάδας, Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, Αγίων Αναργύρων-Καματερού, Παλαιού Φαλήρου και Αμαρουσίου.
Τον συντονισμό του διαδικτυακού συνεδρίου που διήρκεσε επτά ώρες και έδωσε την ευκαιρία για ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων συντόνισε ο Γενικός Γραμματέας της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, Δημήτρης Καφαντάρης.
Κυβερνητική εκπροσώπηση
Στο συνέδριο συμμετείχαν ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας, η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Αλεξάνδρα Σδούκου και ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών, Μιχάλης Σταυριανουδάκης.
Πρόεδρος ΚΕΔΕ, Δημήτρης Παπαστεργίου: Η Τοπική Αυτοδιοίκηση οραματίζεται και δημιουργεί το «πράσινο» μέλλον των πόλεών μας.
Ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, Δημήτρης Παπαστεργίου ανοίγοντας τις εργασίες του συνεδρίου επεσήμανε τον νέο και οραματικό ρόλο που έχει αρχίσει να παίζει η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην αναπτυξιακή εξέλιξη της Ελλάδας. Με έργα όπως το Prodesa, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, βάζει τις βάσεις για την καινοτόμο εξεύρεση πόρων ώστε να αλλάξει την ενεργειακή λογική προς ένα βιώσιμο μέλλον με κτίρια, γειτονιές, πόλεις που θα έχουν θετικό ενεργειακό αποτύπωμα.
Παράλληλα τόνισε ότι με τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, δηλαδή το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ η αυτοδιοίκηση έχει μια μοναδική ευκαιρία για να ωριμάσει και να πραγματοποιήσει έργα που θα συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας από τα δημοτικά κτίρια και τη δυνατότητα βοήθειας ανθρώπων που την έχουν ανάγκη.
Αναφέρθηκε στο θέμα της νέας λογικής για παραγωγή «πράσινης» ενέργειας που θα καταναλώνεται σε τοπικό επίπεδο και το στοίχημα της ηλεκτροκίνησης που σε συνεργασία με την Γ.Γ. Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Αλεξάνδρα Σδούκου, φαίνεται ότι κερδίζουν οι Δήμοι.
Δήλωση του Προέδρου της ΚΕΔΕ, Δημήτρη Παπαστεργίου:
Το πρόγραμμα Prodesa που έτρεξε σε έξι Δήμους της Αττικής είναι μια μοναδική ευκαιρία που πρέπει να χρησιμοποιήσουμε ως πιλότο για να επεκτείνουμε την ενεργειακή αναβάθμιση των δημοτικών κτιρίων και ηλεκτροφωτισμού στο επόμενο διάστημα. Οι Συμβάσεις Ενεργειακής απόδοσης είναι ένα σημαντικό εργαλείο που αξιοποιήθηκαν από τους Δήμους που πήραν μέρος στο πρόγραμμα και μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε ως πρότυπα και οδηγό για να τρέξουμε τις διαδικασίες για το Ταμείο Ανάκαμψης που περιέχει τέτοια έργα με μεγάλους πόρους. Παράλληλα θα μας βοηθήσει και στην προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων. Τα τρία χρηματοδοτικά εργαλεία που διαθέτουμε, «Αντώνης Τρίτσης», Ταμείο Ανάκαμψης και νέο ΕΣΠΑ πρέπει να τα εκμεταλλευτούμε για πάμε την Τοπική Αυτοδιοίκηση στην επόμενη μέρα. Μετά την αντιμετώπιση της καθημερινότητας, τώρα ήρθε η ώρα για οραματικές δράσεις και η ώρα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση να ανοίξει τα φτερά της βγαίνοντας μπροστά για να συμβάλλουμε στη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή. Είναι μονόδρομος η εξοικονόμηση ενέργειας για να βοηθηθούν συνάνθρωποί μας που το έχουν ανάγκη. Για να γίνει αυτό πρέπει να πάμε σε ενεργειακά αυτόνομα, ακόμη και παθητικά, να μπορούν δηλαδή να παράγουν ενέργεια. Ξεκινώντας από τα κτίρια μπορούμε να επεκταθούμε στις γειτονιές και μετά στις πόλεις μας.
Οι Δήμοι πρέπει να δώσουν το παράδειγμα του «παραγωγού – καταναλωτή» ενέργειας».
Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας: Είμαστε κρίκοι στην ίδια αλυσίδα – Προστατεύουμε το κοινό μας σπίτι, το περιβάλλον
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, Στέλιος Πέτσας αναφέρθηκε στους πόρους που υπάρχουν για την Τοπική Αυτοδιοίκηση για ενεργειακά έργα που θα συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων για την Αυτοδιοίκηση.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών στάθηκε στο παράδειγμα του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης», το οποίο δίνει στους δήμους και τις περιφέρειες όλης της χώρας τη δυνατότητα να υλοποιούν έργα υψηλής προτεραιότητας που βελτιώνουν την καθημερινότητα των πολιτών. Συγκεκριμένα, ο κ. Πέτσας πέραν των έργων αστικής αναζωογόνησης με έντονο περιβαλλοντικό αποτύπωμα για τις τοπικές κοινωνίες και των έργων βιώσιμης ανάπτυξης, αναφέρθηκε ειδικά στην πρόσκληση ΑΤ03 τουπρογράμματος «ΑντώνηςΤρίτσης» για δράσεις αξιοποίησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ιδίως για τις υποδομές διαχείρισης υδάτων και λυμάτων, με την αντικατάσταση του υφιστάμενου ηλεκτρομηχανικού εξοπλισμού με φωτοβολταϊκά μικρής κλίμακας. Όπως σημείωσε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών, μέχρι στιγμής στην πρόσκληση ΑΤ03 του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης» έχουν υποβληθεί προτάσεις από 55 διαφορετικούς δήμους, συνολικού ύψους 175 εκατ. ευρώ. Έχουν ήδη ενταχθεί τρεις προτάσεις, συνολικού ύψους 6,2 εκατ. ευρώ, δύο προτάσεις από τον δήμο Κιλελέρ και τον δήμο Εμμανουήλ Παππά έτυχαν ήδη της θετικής αξιολόγησης της επιτροπής και θα ενταχθούν τις επόμενες ημέρες, ενώ το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένονται οι εντάξεις και άλλων έργων, ιδίως των ΔΕΥΑ από διάφορες περιοχές της χώρας. Παράλληλα, ο κ. Πέτσας τόνισε τη δυνατότητα που υπάρχει για συνέργειες με άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης.
«Βρισκόμαστε συνεχώς δίπλα σας, προκειμένου να στηρίζουμε οποιαδήποτε καινοτόμο πρωτοβουλία. Η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει αποδείξει ότι διαθέτει τη βούληση και ότι μπορεί να προχωράει σε σημαντικές μεταρρυθμιστικές τομές. Είμαστε, εδώ, σύμμαχοι στην ίδια προσπάθεια, κρίκοι στην ίδια αλυσίδα, προκειμένου να βελτιώνουμε την καθημερινότητα των πολιτών, να φροντίζουμε και να προστατεύουμε το κοινό μας σπίτι, το περιβάλλον», υπογράμμισε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών.
Αλεξάνδρα Σδούκου – Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων
Η γενική γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου μιλώντας σήμερα στο διαδικτυακό συνέδριο της PRODESA, αναφέρθηκε στον σχεδιασμό για τη στήριξη των δήμων ώστε να περάσουν στη νέα ενεργειακή εποχή.
Η κ. Σδούκου σημείωσε ότι αξιοποιούνται όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, ενώ προωθείται ο θεσμός των ενεργειακών υπευθύνων των κτιρίων και των ενεργειακών υπηρεσιών από τις ESCOs για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας στα δημόσια κτίρια και τα κτίρια των ΟΤΑ, τη χρήση ΑΠΕ για να μειωθούν οι ενεργειακές τους δαπάνες και φυσικά την ηλεκτροκίνηση παντού!
Ειδικότερα, αναφερόμενη η κ. Σδούκου στην ενεργειακή αναβάθμιση των δημόσιων και δημοτικών κτιρίων, τόνισε ότι αποτελεί ένα πολύ μεγάλο στοίχημα για την επόμενη περίοδο και ότι πρέπει να κινητοποιήσουμε όλους τους διαθέσιμους πόρους και τα διαρθρωτικά ταμεία, να δοθούν κίνητρα για επενδύσεις, για μεγαλύτερη μόχλευση και σε αυτό, στην αρχή, σύμμαχος είναι το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η κ. Σδούκου είπε πως το ΥΠΕΝ διαθέτει 6 δις ευρώ για τον πράσινο πυλώνα, από αυτά τα 2,5 δις ευρώ κατευθύνονται στον άξονα της ενεργειακής αναβάθμισης και της χωροταξικής μεταρρύθμισης. Και από τα 2,5 δις, το 1,7 δις ευρώ είναι για το «Εξοικονομώ» σε κατοικίες, δημόσια κτίρια και κτίρια επιχειρήσεων.
Αναφερόμενη στο πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ η γενική γραμματέας είπε πως χρηματοδοτείται από την ΕΤΕπ με 500 εκ. ευρώ και με τη μόχλευση μπορεί να φτάσει το 1 δις ευρώ, συμπληρώνοντας πως γίνεται προσπάθεια να γίνει άμεσα η προδημοσίευση της πρόσκλησης.
Υπογράμμισε δε ότι στόχος είναι να μπορέσουν και οι δήμοι να ωριμάσουν πιο γρήγορα τις μελέτες τους. Προέτρεψε δε τους δημάρχους να αξιοποιήσουν τη δυνατότητα που δίνει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «ΕΛΕΝΑ», το οποίο έρχεται τώρα και στη χώρα μας, και παρέχει τεχνική βοήθεια στους φορείς που προετοιμάζουν και ωριμάζουν έργα ενεργειακής απόδοσης.
«Είναι κοινή προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, είπε η κ. Σδούκου. Ήρθε και στην Ελλάδα να υποστηρίξει τους ΟΤΑ και άλλους φορείς του Δημοσίου, που δεν έχουν την τεχνική ικανότητα να ωριμάσουν τα έργα, να γίνουν οι μελέτες για να μπορέσετε να μπείτε στο «ΗΛΕΚΤΡΑ» και το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» για δημόσια κτίρια.
Μιχάλης Σταυριανουδάκης – Γενικός Γραμματέας Υπουργείου Εσωτερικών
Ο Γενικός Γραμματέας του Υπ. Εσωτερικών, Μιχάλης Σταυριανουδάκης αναφέρθηκε στην μεγάλη ευκαιρία που έχει η Αυτοδιοίκηση μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων να προχωρήσει στην ενεργειακή μεταρρύθμιση για να γίνει ακόμη πιο ισχυρή, δυνατή, και αποτελεσματική για την ελληνική κοινωνία.
«Το μέλλον ξεκίνησε ήδη και η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει αποδείξει ότι είναι πρωτοπόρος. Η πρόκληση είναι μεγάλη και σίγουρα θα ανταποκριθεί στις προκλήσεις αξιοποιώντας τα επενδυτικά εργαλεία που υπάρχουν. Το Υπουργείο Εσωτερικών θα είναι πάντα στο πλευρό της γιατί η Αυτοδιοίκηση αποτελεί μοχλό για την ανάπτυξη της Ελλάδας» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Σταυριανουδάκης.
Βασιλική Σίτα – Διευθύντρια Ενεργειακής Πολιτικής και Ενεργειακής Απόδοσης, Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Η Βασιλική Σίτα, Διευθύντρια της Διεύθυνσης Ενεργειακής Πολιτικής και Ενεργειακής Απόδοσης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναφέρθηκε στα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία για την επίτευξη φιλόδοξων και ενεργειακών κλιματικών στόχων, τονίζοντας ότι η βελτίωση των δημοσίων κτιρίων μέσω Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης και συμπράξεων του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα θα αποτελέσουν βασικά μέτρα πολιτικής το επόμενο διάστημα. Επίσης αναφέρθηκε στις ανταγωνιστικές διαδικασίες επίτευξης εξοικονόμησης ενέργειας αποδοτικότερες σε όρους κόστους-αποτελέσματος με παρεμβάσεις σε κλάδους όπως είναι ο τριτογενής και ο βιομηχανικός τομέας.
Δημήτρης Αθανασίου – Στέλεχος Μονάδας Β3, Εξοικονόμηση Ενέργειας: Κτίρια και Προϊόντα, Γενική Διεύθυνση Ενέργειας Ε.Ε.
Ο Δημήτρης Αθανασίου Στέλεχος Μονάδας Β3, Εξοικονόμηση Ενέργειας : Κτίρια και Προϊόντα, Γενική Δ/νση Ενέργειας ΕΕ, αναφερόμενος στην προσπάθεια υλοποίησης έργων ενεργειακής απόδοσης, επεσήμανε ότι έχουν γίνει έργα και προχωρούν προς την σωστή κατεύθυνση. Δεν είναι εύκολο το έργο Prodesa, όπως είπε, και πρόσθεσε ότι η προσπάθεια από τους Δήμους δεν είναι τόσο αυτονόητη. Χρειάζονται πόροι και ανθρώπινο δυναμικό που θα φέρει εις πέρας την προσπάθεια αυτή που δεν είναι στατική, είναι δυναμική και εξελίσσεται.
Σχετικά με τους στόχους της νέας ατζέντας της Ε.Ε, για το κλίμα και το περιβάλλον, τόνισε ότι χωρίς τη συμβολή των κτιρίων, οι στόχοι είναι δύσκολα επιτεύξιμοι.
Πλέον, όπως είπε αντιλαμβανόμαστε την αξία του σπιτιού ως κύτταρο με συγκεκριμένες απαιτήσεις για όλα τα επίπεδα που δεν είναι μόνο στοχευμένα στην εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά και στην ενεργειακή απόδοση, την ενεργειακή φτώχεια, τη μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, με ενσωμάτωση ΑΠΕ κλπ.
Τέλος αναφέρθηκε στις ιδιαίτερες απαιτήσεις και προϋποθέσεις για την κατασκευή των νέων κτιρίων όσον αφορά την ενεργειακή τους απόδοση, και εστίασε στο πρόβλημα των υφιστάμενων κτιρίων, με το κτιριακό απόθεμα να είναι παλιό, γερασμένο και με χαμηλούς ρυθμούς ανακαίνισης.
Δημήτρης Σταμάτης – Πρόεδρος ΔΣ Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων
Ο Πρόεδρος του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, Δημήτρης Σταμάτης τόνισε την ιδιαίτερη σχέση του Ταμείου με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και την στήριξη που προσφέρει με τα διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία που διαθέτει. Ο κ. Σταμάτης αναφέρθηκε στη δύσκολη συγκυρία για την Αυτοδιοίκηση που λόγω της πανδημίας είδε να μειώνονται τα έσοδά της και να αυξάνονται τα λειτουργικά της έξοδα.
«Θα σταθούμε δίπλα στους ΟΤΑ και με νέα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως είναι το Ηλέκτρα που αφορά στην ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων ενώ παράλληλα θέλουμε να δημιουργήσουμε έναν ειδικό λογαριασμό που θα μπορεί να αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις των Δήμων για τις απαλλοτριώσεις γεγονός που θα βοηθήσει στην ρευστότητά τους. Το σχέδιο αυτό είναι μια ιδέα που έχουμε και θέλει συζήτηση και θεσμοθέτηση αλλά είναι δείγμα των προθέσεων μας να είμαστε η τράπεζα της Αυτοδιοίκησης και να είμαστε πάντα αρωγοί της» τόνισε στην τοποθέτησή του ο κ. Δημήτρης Σταμάτης, ενώ επεσήμανε ότι η απορροφητικότητα από μέρους των Δήμων θα φέρει ακόμη περισσότερα κεφάλαια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και ότι η συμμετοχή και ιδιωτικών κεφαλαίων θα συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη και την καταπολέμηση της ανεργίας στις τοπικές κοινωνίες.
Πάνος Μπεγλίτης – Πρέσβης, Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο Συμβούλιο της Ευρώπης και μέλος του Συμβουλίου Διοικητών της Τράπεζας Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης
Ο κ. Μπεγλίτης, κατά την ομιλία του έδωσε το περίγραμμα των χρηματοδοτικών εργαλείων που διαθέτει η Τράπεζα για χρηματοδότηση έργων και προγραμμάτων τόσο των φορέων των κεντρικών κυβερνήσεων της Ευρώπης, όσο και κυρίως, των περιφερειακών αυτοδιοικητικών θεσμών.
Ο κ. Μπεγλίτης ανέφερε ότι κύριο χαρακτηριστικό της Τράπεζας που λειτουργεί στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης, είναι πως στηρίζει την κοινωνική ανάπτυξη. Από το 2008 και εντεύθεν, συγκεντρώνει το χρηματοπιστωτικό ενδιαφέρον της στην αντιμετώπιση των κοινωνικών συνεπειών της οικονομικής κρίσης, στη διαχείριση του προσφυγικού μεταναστευτικού προβλήματος και στη διαχείριση των κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών της πανδημίας.
Έχει χρηματοδοτήσει έργα προστασίας του περιβάλλοντος, ήτοι χρηματοδότηση υποδομών για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, αντιπλημμυρικά, έργα διαχείρισης υδάτων, έργα υποδομής ενεργειακής μετάβασης, ενεργειακής απόδοσης και έχει ήδη εκδώσει περιβαλλοντικό ομόλογο. Επίσης χρηματοδοτεί προγράμματα εκπαίδευσης με έμφαση στην περιφέρεια της Ευρώπης, προγράμματα υγείας.
Το 2020 το ύψος των δανειοδοτήσεων ξεπέρασε τα 6 δις ευρώ για 56 προγράμματα σε 24 κράτη μέλη.
Το 2015 δημιούργησε το Ταμείο για Μετανάστες και Πρόσφυγες για χρηματοδότηση έργων υποδομής, υποδοχής και ενσωμάτωσης προσφύγων και μεταναστών και σε δήμους και περιφέρειες. Επίσης δημιούργησε το Πράσινο Ταμείο Κοινωνικών Επενδύσεων για έργα ενεργειακής μετάβασης και έργα ενεργειακής απόδοσης.
Το 2017 δημιούργησε το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο «Διατομεακή Δανειοδότηση για κοινωνικές υποδομές» το οποίο συνέβαλε σημαντικά στη χρηματοδότηση των ΟΤΑ, καθώς το 33% των δανειοδοτήσεων κατευθύνθηκε σε φορείς της Αυτοδιοίκησης.
Τέλος πέρυσι σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων δημιούργησε νέο πιστωτικό εργαλείο, που συμβάλει στην πρόσβαση των κρατών μελών και των ΟΤΑ σε χρηματοδοτικούς πόρους της ΕΕ.
Σε ότι αφορά στη χώρα μας η Τράπεζα Ανάπτυξη του ΣτΕ έχει χρηματοδοτήσει με 200 εκ. ευρώ την ελληνική κυβέρνηση για την πανδημία, με 70 εκ. ευρώ για αντιπλημμυρικά έργα σε Αττική, Κεντρική Μακεδονία και Πελοπόννησο, με 2 εκ. ευρώ την Συνεταιριστική Τράπεζα του δήμου Καρδίτσας για στήριξη ΜΜΕ, νεοφυών επιχειρήσεων, γυναίκες επιχειρηματίες.
ΒΕΡΕΛΗΣ Δημήτρης, Δ/ντης Sustainable Banking -Τράπεζα Πειραιώς
Ο Δημήτρης Βερελής, διευθυντής Sustainable Banking της Τράπεζας Πειραιώς, στάθηκε σε δύο προϊόντα της Τράπεζας.
Ένα πιλοτικό προϊόν που διατίθεται σε συνεργασία τόσο με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων όσο και την Κομισιόν, ένα συνδυαστικό προϊόν όπως είπε, που δείχνει στην αγορά ότι οι επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας μπορούν να χρηματοδοτηθούν από τις τράπεζες, έχουν οικονομικό αποτέλεσμα. Στόχος είναι τόσο με την παροχή προνομιακής ρευστότητας, που παρέχει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων όσο και των εγγυήσεων από πόρους του προγράμματος Life, να μπορέσουν να υλοποιηθούν τα πρώτα πιλοτικά project στο επίπεδο της εξοικονόμησης ενέργειας.
Το δεύτερο είναι το Ταμείο Υποδομών. Είναι ένα πρόγραμμα και μια πρωτοβουλία του υπουργείου Ανάπτυξης που διέθεσε κονδύλια από ΕΣΠΑ και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, με σκοπό να χρηματοδοτηθούν επενδύσεις σε μεσαίες υποδομές. Επενδύσεις που αφορούν στο περιβάλλον, την παραγωγή και εξοικονόμηση ενέργειας και κυρίως επενδύσεις που δίνουν δυνατότητα αστικής ανάπτυξης, οι οποίες ανεξάρτητα αν είναι ιδιωτικές ή δημόσιες μπορούν να έχουν θετικό κοινωνικοοικονομικό αποτέλεσμα στην περιοχή, με επενδυτές που προσφέρουν σημαντικές θέσεις εργασίας, επανατοποθετούν στον αστικό χάρτη υποδομές που έχουν εγκαταλειφθεί.
Βλάντιμιρ Πρέμπιλιτς – Θεματικός εκπρόσωπος για την Κλιματική Αλλαγή και το Περιβάλλον, Κογκρέσο Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης
Ο θεματικός εκπρόσωπος για την Κλιματική Αλλαγή και το Περιβάλλον στο Κογκρέσο Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης, Βλαντιμίρ Πρέμπιλιτς αναφέρθηκε στο εξαιρετικό έργο που έχουν κάνει οι ελληνικοί Δήμοι στο πλαίσιο του προγράμματος. Στόχος του Κογκρέσου Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι να δρομολογήσει και να καθοδηγήσει τους Δήμους προς την ενεργειακή μετάβαση αλλά και πώς μπορούμε να χρηματοδοτήσει την Αυτοδιοίκηση για τα έργα αυτά. «Όλα τα επίπεδα της αυτοδιοίκησης διαδραματίζουν έναν σημαντικό ρόλο για να υπερβούμε τις προκλήσεις που θέτει η κλιματική αλλαγή και με τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία μπορούμε να συμβάλλουμε στην αλλαγή που χρειάζονται οι πόλεις. Το βιώσιμο μέλλον μας περνάει μέσα από πόλεις μας και φυσικά πρέπει να βοηθήσουμε με τα επενδυτικά εργαλεία της Τοπική Αυτοδιοίκηση που δεν μπορεί να σηκώσει μόνη της αυτό το βάρος» τόνισε ο κ. Πρέμπιλιτς.
Μπγιορν Ζάπφελ senior Project Advisor, Επιτροπή CIΝEA της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον
Πρότυπο, χαρακτήρισε τους Δήμους του προγράμματος Prodesa, ο Bjoern Zapfel όχι μόνο στην Ελλάδα και για άλλα έργα στην Ευρώπη. Στόχος του, η αναζήτηση καινοτόμων μέσω χρηματοδότησης σε επίπεδο δήμων της Ν. Αττικής και είναι εξαιρετικό παράδειγμα που δείχνει ότι υπάρχουν προκλήσεις που πρέπει να υπερβούμε για να χρηματοδοτήσουμε αυτά τα έργα στον τομέα της βιώσιμης ανάπτυξης, όπως είπε.
Ο κ. Zapfel αναφέρθηκε επίσης στο νέο φορέα που συστάθηκε, τον CINEA, λέγοντας, ότι στόχος του είναι η καθοριστική συμβολή του στο ευρωπαϊκό Green Deal.
Στην ουσία όπως είπε είναι η προσπάθεια ομαδοποίησης σχετικών πρωτοβουλιών και έργων όπως στον τομέα της Ανανεώσιμης και Βιώσιμης ενέργειας.
Οι δήμοι και οι κοινότητες, έχουν σημαντικό και καθοριστικό ρόλο στη συγκέντρωση και ομαδοποίηση κατακερματισμένων έργων, δημιουργώντας σημαντικά χαρτοφυλάκια, και κινητοποίηση των απαραίτητων πόρων για την υλοποίηση. Το Prodesa, στοχεύει στην υποστήριξη για την ανάπτυξη έργων στη δημιουργία απαραίτητης τεχνογνωσίας, σε επίπεδο τεχνικό, οικονομικό, νομικό, ώστε να οδηγούν σε συγκεκριμένη χρηματοδότηση στην πράξη και στην ανάπτυξη καινοτόμων εργαλείων που να προσελκύουν ιδιωτική χρηματοδότηση.
Πάολα Ρουσκόνι – Υποδιευθύντρια, Τράπεζα DWS – Ευρωπαϊκό Ταμείο Ενεργειακής Απόδοσης
Η Paola Ruskoni, υποδιευθύντρια στην Τράπεζα DWS- Ευρωπαϊκό Ταμείο Ενεργειακής Απόδοσης, αναφέρθηκε σε χρηματοδοτικές λύσεις που προσφέρει το Ταμείο για την Ανάπτυξη Βιώσιμων Πόλεων.
Η κ. Ruskoni είπε, ότι το Ταμείο είναι ένα επενδυτικό εργαλείο της Ευρώπης για να στηρίξει δήμους και πόλεις για την υλοποίηση ευφυών λύσεων ενώ παρέχει και τεχνική υποστήριξη στους χρηματοδοτούμενους φορείς.
Έχει επενδύσει σε 16 πόλεις σε 9 χώρες της Ευρώπης 200 εκ. ευρώ, προκειμένου να μειωθούν οι εκπομπές CO2 κατά μέσο όρο 64%. Ενώ στόχος του είναι να στηρίξει, με μικτή χρηματοδότηση, την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας.
Δικαιούχοι χρηματοδότησης είναι δημόσιες οντότητες και φορείς, όμως ο πιο συνήθης τρόπος είναι η χρηματοδότηση συμπράξεων ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Επίσης το Ταμείο χρηματοδοτεί μια τράπεζα ή έναν χρηματοδοτικό φορέα δευτεροβάθμιου επιπέδου.
Χρηματοδοτούνται έργα ενεργειακής απόδοσης, ανακαίνισης κτιρίων, νοσοκομείων, εγκαταστάσεων δημόσιων υποδομών και ΑΠΕ. Βασική προϋπόθεση για την χρηματοδότηση του έργου είναι να αποφέρει εξοικονόμηση ενέργειας τουλάχιστον κατά 20%.
Η χρηματοδότηση κυμαίνεται από 5 έως 25 εκ. ευρώ και ανάλογα με το μέγεθος του έργου. Στους βασικούς επενδυτές του Ταμείου συγκαταλέγεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και ιδιωτικοί χρηματοδοτικοί φορείς.
Τοποθετήσεις των 7 Δήμων που συμμετείχαν στο πρόγραμμα Prodesa
Αντιδήμαρχος Αλίμου Αναστασία Σιμητροπούλου
Η αντιδήμαρχος Αλίμου – Συντονιστής Δήμου του έργου Prodesa Αναστασία Σιμητροπούλου, ανέφερε ότι το Prodesa είναι ένα ιδιαίτερο έργο, γιατί προέρχεται από τη βασική ανάγκη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να εξεύρει οικονομικούς πόρους.
Έχει στόχο να μελετήσει και να δοκιμάσει στην πράξη καινοτόμα εργαλεία, χρηματοδοτικά μοντέλα τα οποία διευκολύνουν και θα επιταχύνουν την εκμετάλλευση της ενεργειακής αναβάθμισης των δημοτικών υποδομών.
Όπως είπε, «προσπαθήσαμε και πιστεύω ότι πετύχαμε σε μεγάλο βαθμό να διαμορφώσουμε ισοζυγισμένα χρηματοδοτικά μοντέλα, που αποφέρουν όχι μόνο οικονομικά αλλά και άλλα σημαντικά οφέλη .Τα μοντέλα αυτά αφορούν κατά κύριο λόγω τις κτιριακές υποδομές». Τόσο αυτή η διαδικασία όσο και τα αποτελέσματα του Prodesa θα είναι χρήσιμα για όλους τους δήμους της χώρας, τόνισε και πρόσθεσε ότι, έχει ήδη ξεκινήσει η μεταφορά της γνώσης και της εμπειρίας που αποκτήθηκε σε ένα δίκτυο 30 δήμων που δήλωσαν σχετικό ενδιαφέρον.
Δήμαρχος Αγίου Δημητρίου, Μαρία Ανδρούτσου
Η δήμαρχος Αγίου Δημητρίου, Μαρία Ανδρούτσου, χαρακτήρισε εμβληματικό το έργο Prodesa, προσθέτοντας ότι αυτό που το κάνει σημαντικό και βιώσιμο, είναι το καινοτομικό σχέδιο χρηματοδότησης, το οποίο θα οδηγήσει σε πραγματικό έργο και αποτέλεσμα. Ο σχεδιασμός, καθίσταται όχι μια φιλόδοξη στρατηγική, αλλά κάτι που άμεσα θα υλοποιηθεί, όπως είπε, και θα μπορέσει να λειτουργήσει και σαν καλή πρακτική για τους λοιπούς δήμους.
Τόνισε ότι, μέσω του έργου, αναδεικνύεται το σημαντικό στοιχείο της διαδημοτικής συνεργασίας που είναι το ζητούμενο για την αυτοδιοίκηση να ανοίξει τα φτερά της και να αποδείξει ότι μπορεί να είναι και δημιουργική και παραγωγική και ανταγωνιστική. Αναφερόμενη στον Δήμο Αγ. Δημητρίου, τόνισε ότι δόθηκε έμφαση στο ζήτημα της τοποθέτησης φωτοβολταϊκών στα δημοτικά κτίρια. Με βάση σχετική εμπειρία τεσσάρων σχολείων, και της Δημοτικής Κατασκήνωσής του, ο δήμος επέκτεινε την προσπάθεια και έχει μια ολοκληρωμένη μελέτη για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε 35 σχολεία της περιοχής, με κόστος επένδυσης 2,43 εκατ. ευρώ
Αντιδήμαρχος Γλυφάδας Γιώργος Αγγελόπουλος
Ο αντιδήμαρχος Γλυφάδας Γιώργος Αγγελόπουλος σημείωσε ότι σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, στο οποίο τίθενται υψηλότεροι και αναγκαίοι στόχοι αναφορικά με την προστασία του περιβάλλοντος, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά και της δημιουργίας οικονομίας κλίμακας, η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται, εν μέσω εξαιρετικά δυσμενών συνθηκών να ανταποκριθεί. Συμπλήρωσε δε πως πρωτοβουλίες σαν τη σημερινή λειτουργεί πολλαπλασιαστικά, καθώς δίνεται η δυνατότητα μεταφοράς τεχνογνωσίας στο τόσο σημαντικό θέμα, των δημοτικών έργων ενεργειακής αναβάθμισης.
Δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος
Στις δράσεις που ανέπτυξε ο Δήμος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, τα τελευταία έξι χρόνια, σε απόλυτη συμμόρφωση με τις αρχές της αειφορίας, αναφέρθηκε ο δήμαρχος Γρηγόρης Κωνσταντέλλος.
Πληροφόρησε για την εκπόνηση επιστημονικού εγχειριδίου, όπου αναλύονται οι στρατηγικοί στόχοι και ενέργειες με στόχο την ανθρακική ουδετερότητα, αλλά και για την εγκατάσταση ολοκληρωμένου δικτύου οδοφωτισμού με 10.000 λαμπτήρες νέας τεχνολογίας και τηλεματικής διαχείρισης, με μείωση κατά 60% της κατανάλωσης ενέργειας και της παραγωγής υψηλής ποιότητας φωτός στην πόλη, χωρίς φωτορύπανση.
Μίλησε για την εγκατάσταση και δωρεάν πιλοτική λειτουργία δικτύου 18 φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων, σε κεντρικά σημεία της πόλης με στρατηγικό συνεργάτη τη ΔΕΗ. Το δίκτυο φορτιστών υποστηρίζεται από στέγαστρα ηλεκτρικών φορτιστών, το ρεύμα προέρχεται αποκλειστικά από ΑΠΕ.
Είπε επίσης ότι σχεδιάστηκε η κατασκευή ηλιακών πάνελ σε δημοτικές εγκαταστάσεις και αθλητικά κέντρα, ενώ ήδη, 4 σχολεία είναι ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες. Παράλληλα σε εξέλιξη είναι το ΣΦΗΟ που προβλέπει την ανάπτυξη δικτύου φόρτισης με 70 φορτιστές.
Αναφέρθηκε τέλος στα κοινόχρηστα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, του Δήμου και ανήγγειλε τη σταδιακή αντικατάσταση του δημοτικού στόλου με ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, μέσω του «Αντώνης Τρίτσης».
Γενικός γραμματέας δήμου Αγίων Αναργύρων Καματερού, Βασίλης Αναλυτής
Ο γενικός γραμματέας του δήμου Αγίων Αναργύρων Καματερού Β. Αναλυτής αναφέρθηκε στις δράσεις και τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει ο δήμος για έργα ενεργειακής απόδοσης.
Συγκεκριμένα είπε ότι ο δήμος στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης ετοιμάζει την ανάπλαση 65 στρεμμάτων στο παλιό σιδηροδρομικό σταθμό στο κέντρο της πόλης και τη δημιουργία τεχνολογικού πάρκου. Έχει προχωρήσει στην αναβάθμιση του οδοφωτισμού με χρήση LED, στη χρήση φυσικού αερίου στην πλειονότητα των δημοτικών σχολείων και κτιρίων, στη δημιουργία δύο νέων βιοκλιματικών σταθμών, ενώ ολοκληρώνεται η αναβάθμιση της δημοτικής συγκοινωνίας με ηλεκτροκίνηση.
Παράλληλα δρομολογεί την ανάπλαση της κεντρικής πλατείας Αγίων Αναργύρων και δέκα πλατειών με χρήση ψυχρών υλικών, την ενεργειακή αναβάθμιση του πολιτιστικού κέντρου της πόλης. Επίσης εξετάζει την αξιοποίηση του υδρογόνου και ένταξή του στο ενεργειακό μείγμα με στόχο τη δημιουργία συγκοινωνίας σταθερής τροχιάς που θα κινείται με υδρογόνο.
Τέλος ο κ. Αναλυτής είπε πως μέσω του προγράμματος Prodesa ο δήμος θα αναβαθμίσει 26 δημοτικά κτίρια και σχολεία με σύμπραξη στη χρηματοδότηση κατά 80% με ιδιωτικά κεφάλαια.
Δήμαρχος Παλαιού Φαλήρου, Γιάννης Φωστηρόπουλος
Ο δήμαρχος Παλαιού Φαλήρου Γιάννης Φωστηρόπουλος, τόνισε ότι το έργο Prodesa αποτελεί μια ολοκληρωμένη και αξιόλογη προσέγγιση της αποφασιστικής και ουσιαστικής αντιμετώπισης των προκλήσεων στο πλαίσιο των μεταβάσεων προς τη βιωσιμότητα, μεταφέροντας την πολύτιμη εμπειρία γύρω από τα δεδομένα τις αναλύσεις και τις πολιτικές της ΕΕ και αντλώντας γνώση από το δίκτυο των συμμετεχόντων εταίρων του προγράμματος.
Πρόσθεσε ότι η δράση του Prodesa μπορεί να κατευθύνει τις προσπάθειες των δήμων σχετικά με το μέλλον των πολιτικών τους για το περιβάλλον και το κλίμα, να συνεισφέρει στη διαμόρφωση εμπεριστατωμένων απαντήσεων στο πλαίσιο της ατζέντας των Ηνωμένων Εθνών για το 2030 καθώς και το στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης. Οι ΟΤΑ Α και Β βαθμού, όπως είπε, μπορούν να ηγηθούν της προσπάθειας αυτής, και να εξασφαλίσουν τους στόχους που έχουν τεθεί αξιοποιώντας και τη δύναμη των πολιτών, των επιχειρήσεων και των κοινοτήτων.
Δήμαρχος Αμαρουσίου, Θεόδωρος Αμπατζόγλου
Ο δήμαρχος Αμαρουσίου Θ. Αμπατζόγλου στην παρέμβασή του σημείωσε ότι το έργα ενεργειακής απόδοσης και τα ενεργειακά κτίρια πρέπει να αποτελέσουν τη νέα κανονικότητα για όλους, ενώ σε ότι αφορά το πρόγραμμα Prodesa είπε πως αποτέλεσε μια σημαντική πυξίδα για να μάθουν οι δήμοι να διαχειριστούν τέτοιες είδους δράσεις.
Ο κ. Αμπατζόγλου τόνισε ότι ο δήμος Αμαρουσίου έχει προσανατολίσει τις δράσεις σε έργα ενεργειακής απόδοσης. Ήδη είναι σε εξέλιξη πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση των σχολείων του δήμου καθώς και του δημοτικού μουσείου και θα ακολουθήσουν τα δύο γήπεδα, το δημαρχείο και άλλα δημοτικά κτίρια. Δρομολογείται η ανανέωση του στόλου της δημοτικής συγκοινωνίας και αναβάθμιση των στεγάστρων των στάσεων. Ενώ το επόμενο διάστημα δρομολογείται η αναβάθμιση του δημοτικού οδοφωτισμού.
Τέλος ο κ. Αμπατζόγλου επεσήμανε ότι το ΠΕΠ Αττικής υποχρηματοδοτεί έργα ενεργειακής απόδοσης και τόνισε ότι σε πιθανή αναδιάταξη των κονδυλίων θα πρέπει να εξεταστεί η ενίσχυση της χρηματοδότησης ενεργειακών παρεμβάσεων, ενώ πρόσθεσε πως πέρα από την μεταφορά τεχνογνωσίας προς τους δήμους και τις καλές πρακτικές είναι πολύ κρίσιμη η χρηματοδότηση των ενεργειακών έργων.