Η τοποθέτηση του προέδρου της ΚΕΔΕ και δημάρχου Τρικκαίων στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της Θεσσαλονίκης
«Ελπίζουμε και θέλουμε το Συνέδριο μας να αποτελέσει την αφετηρία ενός νέου δημιουργικού ξεκινήματος για την Πατρίδα μας και την Αυτοδιοίκηση. Θεωρώ ότι δεν έχουμε άλλο χρόνο για χάσιμο. Πρέπει να προχωρήσουμε στις τολμηρές αλλαγές που θα μας λύσουν τα χέρια και θα μας επιτρέψουν να είμαστε ακόμη πιο χρήσιμοι στους πολίτες.
Θέλουμε ένα καλύτερο μέλλον για την Ελλάδα, σε μια κοινωνία που θα δημιουργεί αξία και θα υπηρετεί αξίες. Γι΄αυτό η Αυτοδιοίκηση για μια ακόμη φορά, βγαίνει μπροστά”.
Με αυτό το μήνυμα ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου άνοιξε τις τριήμερες εργασίες του ετήσιου τακτικού συνεδρίου της σήμερα στη Θεσσαλονίκη, σε μια δια ζώσης διαδικασία και τηρώντας φυσικά τα υγειονομικά πρωτόκολλα.
Η Αυτοδιοίκηση πέτυχε πολλά τα προηγούμενα χρόνια.
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ κάνοντας τον απολογισμό για τα δύο πρώτα χρόνια θητείας του Διοικητικού Συμβουλίου τόνισε πως «παρά τις δυσκολίες που μας προκάλεσε η πανδημία, καταφέραμε να κάνουμε πολλά και να ανταποκριθούμε στις μεγάλες ευθύνες. Με επάρκεια και αποτελεσματικότητα προσαρμοστήκαμε στα νέα δεδομένα. Δεν επιτρέψαμε οι δυσκολίες να ακυρώσουν τις συγκροτημένες μας προσπάθειες να βγει η Αυτοδιοίκηση από την κρίση αυτή, ακόμη πιο δυνατή. Και το κυριότερο, ακόμη πιο χρήσιμη για τους πολίτες που μας εμπιστεύονται».
Διαρκώς δίπλα στους Δήμους. Αναδείξαμε την αυτοδιοίκηση που καινοτομεί
Σταχυολογώντας τις βασικές δεσμεύσεις που ανέλαβε στην αρχή της θητείας και έκανε πράξη η σημερινή διοίκηση της ΚΕΔΕ, ο κ. Παπαστεργίου, τόνισε την αδιάλειπτη επαφή και ενημέρωση των δήμων και του αιρετού προσωπικού, για όλα όσα αφορούν και επηρεάζουν τη λειτουργία τους, τις διαρκείς παρεμβάσεις της ΚΕΔΕ για την προώθηση των αιτημάτων της Αυτοδιοίκησης, την ισότιμη αντιμετώπιση όλων των δήμων χωρίς διαχωρισμούς μεγέθους ή κομματικού χρώματος.
«Αναδείξαμε το σύγχρονο πρόσωπο των δήμων, που εστιάζουν στην ουσία των προβλημάτων και στο αποτέλεσμα. Και όχι στην εικόνα και τις πρόσκαιρες εντυπώσεις. Την Αυτοδιοίκηση της καινοτομίας και των έξυπνων λύσεων, που λειτουργούν προς όφελος των πολιτών και υπηρετούν το αναπτυξιακό μας όραμα για μια Αυτοδιοίκηση που βγαίνει μπροστά και δίνει λύσεις, σε έναν κόσμο που αλλάζει. Αυτό είναι άλλωστε και το βασικό μήνυμα του συνεδρίου μας. Και το μήνυμα αυτό το υπηρετούμε στην πράξη, κι όχι με λόγια» υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Οι Δήμοι στην πρώτη γραμμή στη μάχη της πανδημίας
Σε ότι αφορά την πανδημία, ο κ. Παπαστεργίου τόνισε ότι οι δήμοι δήλωσαν παρόν.
«Απλώσαμε ένα αποτελεσματικό δίκτυ αλληλεγγύης και κοινωνικής προστασίας για πάνω από 750.000 συμπολίτες μας μέσα από τη συμμαχία ευθύνης και φροντίδας. Καταφέραμε να έχουν οι δήμοι 700 αυτοκίνητα στη διάθεση των κοινωνικών υπηρεσιών. Εξασφαλίσαμε 1,5 εκ. ευρώ από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για τρόφιμα στα δημοτικά κοινωνικά παντοπωλεία. Συμμετείχαμε στην προσπάθεια για την ενίσχυση του εμβολιαστικού προγράμματος- αν μάλιστα αυτό είχε γίνει από την αρχή τότε τα πράγματα θα ήταν πολύ καλύτερα. Στηρίξαμε τις επιχειρήσεις των δήμων μας με την απαλλαγή από την καταβολή των δημοτικών τελών. Διεκδικήσαμε και πετύχαμε σημαντική έκτακτη οικονομική ενίσχυση των δήμων για να αναπληρώσουν μέρος των απωλειών τους λόγω πανδημίας» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Παραθέτοντας ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ τις παρεμβάσεις της Διοίκησης που αφορούν τον θεσμό αλλά και την ίδια τη λειτουργία των δήμων σημείωσε μεταξύ των άλλων, τον νέο εκλογικό νόμο, τη διασφάλιση της κυβερνησιμότητας των δήμων, τον νέο νόμο για τις δημόσιες συμβάσεις, τα πολλά βήματα που έγιναν στον ψηφιακό μετασχηματισμό των δήμων, τις νέες ψηφιακές πλατφόρμες που συνέβαλαν στην ομαλή λειτουργία των οργάνων διοίκησης, στη διάρκεια της κρίσης. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Παπαστεργίου στην πλατφόρμα δήλωσης των τετραγωνικών που δημιούργησε η ΚΕΔΕ σε συνεργασία με το υπουργείο Εσωτερικών, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, την ΑΑΔΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ, σημειώνοντας ότι «σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς, από τα επιπλέον τετραγωνικά που ανακαλύφθηκαν, οι δήμοι μας παίρνουν ετησίως επιπλέον 120 εκ. ευρώ, δηλαδή μία επιπλέον σημερινή δόση ΚΑΠ. Αρκεί φυσικά να τελειώσουμε την επεξεργασία τους».
Ιδιαίτερη μνεία έκανε στη συνεργασία με την Εθνική Αρχή Διαφάνειας, λέγοντας ότι «περνάμε σε μία νέα εποχή λειτουργίας με διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου, διαφάνεια και λογοδοσία».
Τα πετύχαμε όλα; Προφανώς και όχι
«Υπάρχουν στιγμές που δυσκολευόμαστε, που νοιώθουμε μόνοι, εμείς και τα προβλήματά μας, που διαπιστώνουμε πως πάμε αργά ενώ τα προβλήματα είναι εκεί έξω, στις πόλεις και τα χωριά μας και περιμένουν λύσεις σήμερα, τώρα, χθες, που νοιώθουμε πως “τρώμε ξύλο”».
Με την παραπάνω χαρακτηριστική φράση περιέγραψε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δ. Παπαστεργίου, τα προβλήματα και τις εκκρεμότητες που φρενάρουν την ομαλή λειτουργία των δήμων και κατ’ επέκταση και την εκπλήρωση των αυξανόμενων απαιτήσεων των πολιτών και χρήζουν άμεσων λύσεων. Συγκεκριμένα ανέφερε χαρακτηριστικά:
Για την κινητικότητα: «Βλέπουμε να φεύγει κόσμος από τους δήμους και εμείς παρακολουθούμε χωρίς καμία δυνατότητα παρέμβασης. Η λύση; Η σύμφωνη γνώμη των Δήμων ή τουλάχιστον μετακίνηση μόνον από Δήμους σε Δήμους. Αλλιώς δεν θα μείνει κανείς».
Για νέες προσλήψεις: «Δεν βλέπουμε νέες προσλήψεις. Θα μείνουμε μόνοι μας στα Δημαρχία, χωρίς νέο αίμα, με υπαλλήλους χωρίς δεξιότητες και δυνατότητα να ακολουθήσουμε τις αυξανόμενες απαιτήσεις των πολιτών μας, αφού η τελευταία φορά που μπήκε σημαντικός αριθμός προσωπικού, ήταν με το διάταγμα Παυλόπουλου το 2004».
Για τη Δημοτική Αστυνομία: «Δεν βλέπουμε Δημοτική Αστυνομία ακόμη και μεγάλους δήμους…Δεν διοικούνται οι δήμοι και δεν μπαίνει σειρά μόνον από την Ελληνική Αστυνομία. Προσπαθείς να βάλεις σειρά και τάξη στην πόλη σου και δεν σε παίρνει κανείς στα σοβαρά. Είναι τελείως ξεκάθαρο, όσο και αναγκαίο αλλά και αυτονόητο αυτό…».
Για τα οικονομικά: Το κράτος μάς ζητά να τηρήσουμε τη νομοθεσία όπως πχ. για τα αποθεματικά μας. Αλήθεια το κράτος θα τηρήσει τη νομοθεσία για τα χρήματα που συστηματικά πλέον δεν μας αποδίδονται; Και στους δήμους και στην ΚΕΔΕ. Πλέον ο λογαριασμός έχει χτυπήσει ταβάνι. Πάνω από 12 δις οφείλονται στους Δήμους και 53 εκατομμύρια σε ΚΕΔΕ και ΠΕΔ. Και αντί να πάρουμε, δίνουμε κιόλας. Περίπου 20 εκ. δίνουμε φέτος για τις σχολικές καθαρίστριες. Δεν είναι τόσο το ποσό αλλά γιατί να τα δώσουμε; Είναι δική μας υποχρέωση; Όχι, απλώς το κράτος διαχρονικά ξέρει πως τελικά δεν θα θελήσουμε να εκτεθούμε στους δημότες μας. Ως πότε θα το κάνουμε όμως; Και έρχεται ένας πολύ δύσκολος χειμώνας με μεγάλες αυξήσεις στο κόστος ενέργειας (ρεύμα, αέριο, πετρέλαιο), το δεύτερο μεγαλύτερο κόστος των Δήμων και των ΔΕΥΑ μετά το προσωπικό, κόστος που αδυνατούμε να καλύψουμε.
Για το τέλος ταφής: «Ας μη ρίχνει σε εμάς και τους δημότες μας το ελληνικό κράτος τις ευθύνες για τη δική του ατολμία και αναποτελεσματικότητα τα τελευταία 10 χρόνια. Ζητάμε το τέλος ταφής να μην επιβληθεί έως το τέλος αυτής της προγραμματικής περιόδου, δηλαδή το 2023».
Για το Πρόγραμμα Αντώνης Τρίτσης. Ας είμαστε ειλικρινείς. Υπήρξαν καθυστερήσεις στη μετάβαση από τον «Φιλόδημο» στον «Τρίτση». Παράλληλα, τα κενά στον αρχικό σχεδιασμό και τα πλαφόν που τέθηκαν και αδικούν κατάφορα τους δήμους της περιφέρειας, έχουν δημιουργήσει νέα προβλήματα στην υλοποίησή του. Θετικό, και πρέπει να το επισημάνουμε, το ότι για πρώτη φορά οι δήμοι συμμετέχουν στην επιτροπή αξιολόγησης, κάτι που θεωρώ πως βοηθά. Και κρατάμε τη δέσμευση του κ. Πέτσα για ενίσχυση του προγράμματος με επιπλέον 1 δις ευρώ.
Όμως οι ανάγκες των δήμων φάνηκε πως είναι τεράστιες, πολύ μεγαλύτερες από αυτές που ο «Τρίτσης» μπορεί να σηκώσει, συνεπώς πρέπει άμεσα, σήμερα, να ξεκαθαρίσουμε τί μένει στον «Τρίτση», τί μπορεί να πάει στο ΕΣΠΑ και τί στο Ταμείο Ανάκαμψης».
Για το Ταμείο Ανάκαμψης: Ακόμη επικρατεί μία ασάφεια σε σχέση με τον ρόλο των Δήμων, πλην των Ψηφιακών και των έργων του υπουργείου Περιβάλλοντος για τα οποία έχουμε μία πρώτη εικόνα. Θα ήταν καταστροφικό πάντως να μείνει εκτός σχεδιασμού και υλοποίησης έργων του Ταμείου Ανάκαμψης το υπουργείο Εσωτερικών, και μέσω αυτού και οι δήμοι της χώρας.
Τεχνική βοήθεια στους μικρούς δήμους: Καταστροφική ήταν για τους μικρούς κυρίως δήμους, η έλλειψη τεχνικής βοήθειας για την ωρίμανση των μελετών τους. Τεχνική βοήθεια ακούγαμε και τεχνική βοήθεια δεν βλέπαμε. Και μπορεί πλέον όντως οι 20 πρώτοι μηχανικοί να έπιασαν δουλειά στην ΕΕΤΑΑ, όμως το πρόβλημα δεν θα λυθεί έτσι. Επαναλαμβάνω. Έχουμε τρία προγράμματα, που και τα τρία πληρώνουν τεχνική βοήθεια. Αντί να αντλούμε χρήματα από τους ΚΑΠ όπως έγινε πρόσφατα, να συνενώσουμε πόρους και δυνάμεις και να φτιάξουμε ισχυρές μονάδες τεχνικής βοήθειας σε επίπεδο νομών.
Για το νέο ΕΣΠΑ: Το προηγούμενο ΕΣΠΑ έτρεξε με τους δήμους θεατές και είχε τα γνωστά αποτελέσματα. Την ώρα που η Ευρώπη φωνάζει πως πάσχουμε σε σχεδιασμό και δεν ακούμε την κοινωνία, δεν συζητάμε, εμείς τίποτε δεν αντιλαμβανόμαστε. Ένα νέο ΕΣΠΑ δομείται, οι περιφέρειας καλούνται αυτές τις ημέρες να καταθέσουν τις προτάσεις τους για τα ΠΕΠ και σε ελάχιστες περιπτώσεις ζητήθηκε η άποψη των Δήμων.
Δεν είναι θέμα των Περιφερειών, αλλά του υπουργείου Ανάπτυξης που πρέπει επιτέλους να βάλει τους δήμους τόσο στο σχεδιασμό όσο και στην υλοποίηση του νέου ΕΣΠΑ, ειδικά στον Στόχο Πολιτικής 5. Δεν είναι δυνατόν να μαθαίνουμε τις προσκλήσεις από τις εφημερίδες και το διαδίκτυο.
Για τις ΔΕΥΑ: Το ενεργειακό κόστος από τη διαχρονική απροθυμία της ΔΕΗ να τις εντάξει στα βιομηχανικά τιμολόγια αλλά και η επερχόμενη βαρυχειμωνιά στα τιμολόγια της ηλεκτρικής ενέργειας, μας κάνουν να ανησυχούμε. Παράλληλα η έλλειψη προσωπικού και η μη προώθηση 800 περίπου νέων θέσεων ενώ οι ΔΕΥΑ δεν επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό, δημιουργούν την εντύπωση πως μάλλον δεν γίνεται αντιληπτή η αξία αλλά και το έργο των ΔΕΥΑ.
Για την καταστατική θέση αιρετών: Κουραστήκαμε να είμαστε οι «αυτοφωράκηδες» του ελληνικού Δημοσίου. Κουράστηκα να βλέπω έγγραφα εισαγγελέων για το ποιος φταίει για οτιδήποτε κινείται και ίπταται των δήμων μας. Και δεν θα είχαμε κανένα πρόβλημα να είμαστε όντως υπεύθυνοι, αρκεί να είχαμε αρμοδιότητες συνοδευόμενες με πόρους, ξεκάθαρη νομοθεσία και να ήμασταν νομικά θωρακισμένοι. Δεν μπορεί να κάνεις προσαγωγή του Δημάρχου με χειροπέδες ακόμη και αν μετά αφεθεί ελεύθερος. Είναι ντροπή. Το φετινό παράδειγμα με τους ναυαγοσώστες είναι χαρακτηριστικό.
Η επαναφορά της χορηγίας των αιρετών, της αποζημίωσης για τη συμμετοχή στα Δημοτικά Συμβούλια και της διάταξης για την αναγνώριση των ετών θητείας στην Τ.Α. ως προϋπηρεσίας για την υπαλληλική εξέλιξη των αιρετών, η περικοπή στο 100% της σύνταξης των συνταξιούχων-αιρετών αποτελούν αιτήματα που χρίζουν άμεσης λύσης.
Για τον νέο τρόπο κατανομής των ΚΑΠ: Δεν μπορεί ένας αστικός δήμος 20.000 κατοίκων να παίρνει τους ίδιους ΚΑΠ με έναν επαρχιακό, τουριστικό, νησιωτικό ή ορεινό δήμο 20.000 κατοίκων. Αν συμφωνούμε σε αυτό, παρότι αντιλαμβάνομαι τα αντεπιχειρήματα, πρέπει να καθίσουμε και να βρούμε έναν νέο τρόπο κατανομής. Αν συμφωνήσουμε μεταξύ μας επί της αρχής ότι στην εξίσωση πρέπει να μπουν κριτήρια έκτασης, ορεινότητας, νησιωτικότητας, τουρισμού κλπ, το πώς και πότε θα το διορθώσουμε, μπορούμε να το βρούμε.
Καταλήγοντας ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δ. Παπαστεργίου υπογράμμισε ότι όλα τα παραπάνω οδηγούν στην ανάγκη για μια γενναία διοικητική μεταρρύθμιση.
«Καταρχάς να υπάρξει κοινή αντίληψη. Να συμφωνήσουμε ως συλλογικά όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΚΕΔΕ και ΕΝΠΕ) με την Κυβέρνηση σε ένα κοινό πλάνο για τους στόχους, το περιεχόμενο και τη διαδικασία της Μεταρρύθμισης. Αλλά και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της.
Να αλλάξει η σημερινή χαοτική κατάσταση, με την αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων με τους άλλους θεσμούς του Κράτους, την Κεντρική Κυβέρνηση και τις Περιφέρειες, που ενισχύει την γραφειοκρατία, λειτουργεί αντιαναπτυξιακά και ταλαιπωρεί αδικαιολόγητα εμάς και τους πολίτες. Πρώτος στόχος η απλοποίηση, μείωση, καταμερισμός και ψηφιοποίηση των περίπου 900 αρμοδιοτήτων που περνούν από τις Αποκεντρωμένες.
Πραγματικά πιστεύω πως η σημερινή πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΣ θα κάνει τη διαφορά και θα γράψει ιστορία, συνδέοντας το όνομά της με μια πραγματικά μεγάλη μεταρρύθμιση. Η πρόκληση είναι μεγάλη. Και είναι κρίμα να μη γίνει τώρα. Με αυτήν τη σύνθεση στο υπουργείο Εσωτερικών και αυτήν την ΚΕΔΕ».